Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Ռուսաստանի և Իսրայելի քաղաքացի, բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինի գործի առանցքն ավելի ու ավելի շատ դառնալու է ազատ խոսքը: Այդ իմաստով Ադրբեջանի Քրեական օրենսգրքի 281-րդ հոդվածը շատ նման է Թուրքիայի Քրեական օրենսգրքի 301-րդ հոդվածին, որի վերաբերյալ կան տասնյակ դատական ակտեր, միջազգային հանրությունը քննադատում է այդ հոդվածը»,- լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց  ՀՀ Փաստաբանների պալատի անդամ Արա Ղազարյանը:

Ադրբեջանի քրեական օրենսգրիք 281 հոդվածն է՝ «Հանրային կոչեր՝ ուղղված իշխանությունը բռնի զավթելուն, իշխանությունը բռնի պահելուն կամ սահմանադրական կարգի բռնի փոփոխմանը կամ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության խախտմանը, ինչպես նաև այդպիսի բովանդակությամբ նյութերի տարածումը, որը կատարվել է կրկին անգամ կամ մի խումբ անձանց կողմից»:

Ա.Ղազարյանն ասաց, որ այս հոդվածի առարկան այն է, որ եթե որևէ անձ, հատկապես լրագրող, հետազոտող, քաղաքական գործիչ քննադատական կարծիք է հայտնում որևէ պետության քաղաքականության վերաբերյալ, չի նշանակում ոտնձգություն նրա տարածքային ամբողջականության, սահմանադրական կարգի դեմ:

«Բայց տեսնում ենք, որ Ադրբեջանն այդ քաղաքականությունն է որդեգրում, ինչ Թուրքիան որդեգրել է այն բոլոր անձանց նկատմամբ, ովքեր քրդերի, հայերի հարցն են բարձրացրել: Եթե Ադրբեջանը փորձում է 281-րդ հոդվածը կիրառել, ավելի ու ավելի շատ ներքաշվելու է աշխարհակարգի դեմ: Ադրբեջանը պետք է իրեն հաշիվ տա, թե ուր է ինքը գնում՝ ԵԱՀԿ ազատ խոսքի կարգի դե՞մ:  Այս իմաստով, իմ կանխատեսմամբ, կրկնում եմ, որ այս գործի առանցքն  ավելի ու ավելի շատ  դառնալու է ազատ խոսքը, այսինքն յուրաքանչյուր ոք, ով քննադատում է  Ադրբեջանի քաղաքականությունը ԼՂՀ ժողովրդի ինքնորշման իրավունքի դեմ, համարվելու է հանցագործ»,- նշեց նա:

Ա. Ղազարյանն ասաց, որ Լապշինի ազգականները կարող են դիմել ՄԱԿ-ի համապատասխան մարմիններ՝ Մարդու իրավունքների, Խոշտանգումների կանխարագելման կոմիտեներ՝ խնդրելով կանխել արտահանձնումը, դրան գումարած այն, որ ամենայն հավանականությամբ նա Ադրբեջանում կենթարկվի խոշտանգումների, անմարդկային վերաբերմունքի:

«Իսկ խոշտանգումների հիմքում ընկած է ռասսիզմը, այսինքն՝ հայատյացությունը:  Լապշինը ենթարկվում է քրեական հետապնդման ոչ թե նրա համար, որ կատարել է հանցագործություն, այլ որ հայերի նկատմամբ բարյացկամ կարծիք է հայտնել:  Այսինքն քրեական հետապնդման նպատակը ոչ թե հանցավորության դեմ պայքարն է, այլ քաղաքական է, ինչը նշանակում է, որ այդ քրեական հետապնդումն իրավաչափ չէ»,- ասաց Արա Ղազարյանը: 

Ասուլիսին ներկա ՓՊ անդամ Սիմոն Բաբայանն ասաց, որ Բելառուսի դատախազության կայացրած որոշումը՝ Լապշինին արտահանձնել Ադրբեջանին, կասկածելի է, իրավական տեսանկյունից  միանշանակ խնդրահարույց:

Նա նախ ներկայացրեց, թե ինչ հիմքով է կալանավորվել բլոգերը: Ալեքսանդր Լապշինը այցելում է բազմաթիվ երկրներ, ունի մասնագիտական բլոկ, որտեղ կիսում է իր տպավորություններն այցելած երկրների վերաբերյալ: 2011, 2012 թվականներին այցելել է ԼՂՀ, որոնց ընթացքում իր բլոկում որոշակի հայտարարություններ է արել կապված ԼՂՀ  ճանաչման հետ, կարծիք հայտնել, որ այդ պետությունը պետք է ճանաչվի:   2016-ին այցելել է Բելառուս ՌԴ անձնագրով, որտեղ ձերբակալվել է այն պատճառաբանությամբ, որ Ադրբեջանը հայտարարել է հետախուզում՝ Լապշինի արարքները որակելով որպես ապօրինի սահմանահատում, հայտարարությունները՝  որպես  սահմանադրական կարգի, Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության դեմ ուղղված: Վերջինիս նկատմամբ կիրառվել է խափանման միջոց՝ կալանավորում:

Բելառուսի դատախազությունը որոշում է ընդունել արտահանձնել Լապշինին Ադրբեջանին, քանի որ  նրան հանձնելու վերաբերյալ Ադրբեջանը խնդրանք-պահանջ է ներկայացրել Բելառուսին:

Նրա կարծիքով, Ալեքսանդր Լապշինի հանձնումն անթույլատրելի է, քանի որ նմանատիպ գործողությունները հակասում են սույն ոլորտը կարգավորող միջազգային և ներպետական իրավական ակտերի պահանջներին:

Ս. Բաբայանն ասաց, որ Բելառուսի քրեական դատավարության օրենսդրությունը հնարավորություն է տալիս դատախազության կողմից ընդունված որոշումը ենթարկել դատական ստուգման, բողոքարկել դատական կարգով:

«Այս որոշումը դեռևս չի ենթարկվել դատական ստուգման: Հայաստանը տվյալ պրոցեսին մասնակցություն չի կարող ունենալ, բայց կարող են մասնակցել ռուս իրավապաշտպանները, փաստաբանները, քանի որ այդ հնարավորությունը Բելառուսի քրեական դատավարության օրենսդրությունը տալիս է»,- ասաց փաստաբանը: