15:39 24/02/2017

Ամերիկահայ գրողը պատմում է Բաքվի ջարդերի մասին իր հուշերը

Սումգայիթում (1988) և Բաքվում (1990) հայերի ջարդերի տարելիցի կապակցությամբ Panorama.am-ը ներկայացնում է հարցազրույց Ամերիկահայ գրող, ակտիվիստ «Ոչ մի տեղ. Աքսորի պատմություն» գրքի հեղինակ Աննա Աստվածատրյան-Տուրկոտի հետ, ով իր ներդրումն է ունեցել ԱՄՆ-ի Մեյն նահանգի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ճանաչման հարցում:   

Աստվածատրյան-Տուրկոտը գործունեություն է ծավալում ԱՄՆ-ում հայկական հարցերի և մասնավորապես Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության լուսաբանման ուղղությամբ 2012թ.-ից ի վեր. նա հանդես է եկել դասախոսություններով, հրապարակումներով և այլն: Աննան նշում է, որ այն ժամանակ, երբ նոր էր սկսել այս ուղղությամբ աշխատանքներ տանել, նրան շատ զարմացնում էր այն փաստը, որ հայկական սփյուռքում շատերը տեղյակ չէին Լեռնային Ղարաբաղի իրականության և Ադրբեջանի կողմից եկող սպառնալիքի մասին: Բայց մի քանի գործոններ բարձրացրեցին սփյուռքում Լեռնային Ղարաբաղի մասին իրազեկության մակարդակը, այդ թվում` ապրիլյան պատերազմը, միջազգային կազմակերպություններում հակահայկական բանաձևերի ընդունմանն ուղղված Ադրբեջանի ակտիվ ջանքերը, Հայաստանի զարգացող տուրիզմի ոլորտը և այլն: Այս առումով նա բարձր է գնահատում սփյուռքի կազմակերպությունների տարած աշխատանքը` ԱՄՆ կոնգրեսականներին և այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաներին դիմելու հարցում: 

«Հայկական սփյուռքը պետք է Լեռնային Ղարաբաղի խնդրին տրամադրի առնվազն նույնքան ուշադրություն, որքան ցեղասպանության խնդրին, քանի որ արցախյան հակամարտությունն ընթանում է այսօր, կան զոհեր և տուժողներ Ադրբեջանի ագրեսիայի հետևանքով: Մենք պետք է միջազգային հանրության ուշադրությունը հրավիրենք այս փաստի վրա», – ասում է Աննան:  

Անդրադառնալով իր ընտանիքի պատմությանը` Աննան պատմում է, որ 1915թ.-ին իր պապիկը վերապրել է Հայոց ցեղասպանությունը, որից հետո տեղափոխվել է Բաքու և այնտեղ ականատես է եղել 1918թ.-ի հակահայկական ջարդերին: Այնուհետև իր ընտանիքը, որը ապրում էր Բաքվում, ականատես է եղել 1980-ականների և 1990-ականների Բաքվի ջարդերին: Նա պատմում է, թե ինչպես է իր ընտանիքը արդյունքում կորցրել ամեն ինչ:

«Այս դեպքերը պատահել են երեք անգամ մի ընտանիքի՝ ընդամենը 100-ամյա պատմության ընթացքում: Եվ այսպիսի պատմությունները բազմաթիվ են» - ասում է Աննան:

Պատմելով մանրամասներ այն մասին, թե ինչպես են տեղի ունեցել Բաքվի ջարդերը 1990թ.-ին` Աննան ասում է, որ բոլոր գործողությունները նախօրոք պլանավորված էին, քանի որ ադրբեջանցիներն ունեին հայերի տների հասցեները և հերթով գալիս էին նրանց հետևից: Աննայի ընտանիքը հազիվ է կարողացել փախչել Բաքվից, բայց նա պատմում է, թե ինչպես են ադրբեջանցիները սպանել իր հարևաններին, ովքեր չէին հասցրել ժամանակին հեռանալ:

Նրա կարծիքով, այս շղթային վերջ դնելու միակ տարբերակն այն է, որ թուրքերն ու ադրբեջանցիներն ընդունեն իրենց պատմությունը, որ դատապարտեն այդ գործողություններն ու դրանք իրականացնողներին՝ հետևելով Գերմանիայի օրինակին (թե ինչպես է այն դատապարտել հոլոքոստը և փոխհատուցել դրա համար):

Հայտնելով իր կարծիքը ներկայումս Ադրբեջանում տիրող հայատյաց մթնոլորտի մասին՝ Աննան ասում է, որ Ադրբեջանի հակահայկական քաղաքականությունը չի փոխվել այս տարիների ընթացքում, այլ ընդհակառակը՝ էլ ավելի է խստացել:

«Ադրբեջանում մեծացել է մի սերունդ, որը հայերի երբեք չի տեսել և չի շփվել, և ամբողջությամբ ադրբեջանական քարոզչության ազդեցության տակ է: Ադրբեջանի հակահայկական քաղաքականության հետևանքով հայերը ներկայացվում են դպրոցական դասագրքերում, հեռուստատեսությամբ և այլ լրատվամիջոցներով որպես վայրենի թշնամիներ: Իսկ ադրբեջանցիների ավագ սերունդը, ում հետ հայերն ապրում էին կողք կողքի և ովքեր դեռ ունեն լավ հիշողություններ հայերի մասին, այնուամենայնիվ նույնպես զոհ են գնում ադրբեջանական քարոզչությանը և վախենում են արտահայտել հակառակ կարծիքը կամ խաղաղության կոչեր անել», - ասում է Աննան՝ հույս հայտնելով, որ ադրբեջանցիները կարթնանան և կգիտակցեն, որ նրանք իրենց կառավարության վարած քաղաքականության զոհն են»:

Խոսելով հակամարտության կարգավորման մասին՝ Աննան նշում է, որ քանի դեռ Ադրբեջանը շարունակում է պահպանել իր այս կեցվածքը, հակամարտության լուծումը իրատեսական չէ:

«ՀՀ-ի և Արցախի սահմենները պետք է պաշտպանված լինեն անկախ նրանից, թե ադրբեջանցիները ինչ են խոստանում բանակցությունների ժամանակ: Մենք պետք է իրատեսորեն գնահատենք Ադրբեջանի գործողությունները: Նրանք մասնակցում են հակամարտության խաղաղ կարգավորմանն ուղղված բանակցություններին, բայց վերադառնալով իրենց երկիր՝ իրենց ժողովրդի մոտ քարոզում են բռնություն հայերի հանդեպ», – ասում է Աստվածատրյան-Տուրկոտը՝  նշելով, որ հայկական կողմը ինչպես հարկն է ներկայացնում է այս ամենը միջազգային հանրությանը, և որ սփյուռքը իր հերթին այս ուղղությամբ շատ աշխատանքներ ունի անելու: Նրա կարծիքով՝ պետք է մեծ ճնշում գործադրել միջազգային հանրության վրա, որպեսզի լուծվի սահմանային միջադեպերի կանխարգելման հարցը և հստակ արձանագրվի, թե որ կողմն է  խախտում հրադադարը:  

Աննան նաև կոչ է անում սփյուռքահայերին, որպեսզի նրանք հաճախ այցելեն Արցախ: Նա մի քանի անգամ արդեն եղել է Արցախում և նորից է պատրաստվում գնալ՝ ներկայացնելու այնտեղ իր գրքի ռուսերեն տարբերակը, որը վերջերս է լույս տեսել:

«ՀՀ-ում և Արցախում ապրող ժողովուրդը արտասովոր է, նրանք արժանի են մեր ժամանակին, հարգանքին և օգնությանը: Սփյուռքում շատերս ենք աջակցում Արցախի ժողովրդի ինքնորոշմանը, խաղաղությանը, անվտանգությանը և կայունությանը և ջանքեր ենք գործադրում, որպեսզի Հայաստանը զարգանա՝ չնայած բոլոր դժվարություններին», – եզրափակեց իր խոսքը ամերիկահայ գրող Աննա Աստվածատրյան-Տուրկոտը: 

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:04
Մինչև Հայաստանի իշխանությունը հանցավոր լռում է, պաշտոնական Բաքուն ագրեսորի նոր իմիջ է կերտում Հայաստանի համար. Տիգրան Աբրահամյան
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը գրում է. «Ադրբեջանում սեփական ստվերի ու անցյալի բարդույթների...
Աղբյուր` Panorama.am
22:44
Ռուսաստանն իրեն իրավունք է վերապահում զենք օգտագործել այն պետությունների դեմ, որոնք թույլ են տալիս իրենց զենքն օգտագործել իր դեմ. Պուտին
Այսօր հրապարակված տեսաուղերձում ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտարարեց նորագույն միջին հեռահարության «Օրեշնիկ» հրթիռի հաջող...
Աղբյուր` Panorama.am
22:19
Անկախության հռչակագիրն անփոփոխ է, չունի դադարեցման իրավաբանական հնարավորություն. «Գերագույն խորհուրդ»
ՀՀ «Գերագույն խորհուրդ» պատգամավորական ակումբը հայտարարություն է տարածել, որում անընդունելի է համարել Նիկոլ Փաշինյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:59
Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում քննարկեցինք Հայաստանի անվտանգության մարտահրավերները. Արման Թաթոյան
ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանը գրել է «Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում տեղի ունեցավ «Wine & Talk»  միջոցառումը,...
Աղբյուր` Panorama.am
21:50
Պարզվել է «BMW»-ի և շոգեքարշի բախուման հետևանքով մահացած վարորդի ինքնությունը
 Նոյեմբերի 21-ին, ՀՀ քննչական կոմիտեի Արմավիրի մարզային քննչական վարչությունում նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակում պարզվել է Արտաշար...
Աղբյուր` Panorama.am
21:36
Վլադիմիր Պուտինը ուղերձ է հղել, ասելով, թե ուկրաինական հակամարտությունն ձեռք է բերել գլոբալ բնույթի տարրեր
Վլադիմիր Պուտինը հայտարարություն է արել հատուկ գործողության գոտում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին։ Ուղերձը հրապարակել է «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:16
Քննիչները առգրավել են Հովիկ Աղազարյանի հեռախոսը
Նախաձեռնվել է քրեական վարույթ` Քրեական օրենսգրքի 486 հոդվածի առաջին մասով (երկու դրվագ). արդարադատության իրականացմանը կամ գործի քննությանը...
Աղբյուր` Panorama.am
20:52
Աշխարհի ամենաբարձրահասակ կինը թրքուհի է, իսկ ամենացածրահասակը՝ հնդկուհի
Գինեսի ռեկորդի միջազգային օվա կապակցությամբ միմյանց են հանդիպել աշխարհի ամենաբարձրահասակ և ամենացածրահասակ կանայք։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԱԳ նախարարի հետ
ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել իրանցի գործընկեր Աբաս Արաքչիի հետ: X-ի իր էջում Միրզոյանը գրել է, որ անդրադարձ է...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Իվանիշվիլին վարչապետի թեկնածու է ներկայացրել Իրակլի Կոբախիձեին
«Վրացական երազանք»-ի պատվավոր նախագահ Բիձինա Իվանիշվիլին վարչապետի պաշտոնում կրկին ներկայացրել է գործող վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
Մատվիենկոն վերընտրվել է ԱՊՀ Միջխորհրդարանական վեհաժողովի խորհրդի նախագահ
ԱՊՀ երկրների Միջխորհրդարանական վեհաժողովի (ՄԽՎ) խորհրդի անդամները կրկին խորհրդի նախագահ են ընտրել Դաշնության խորհրդի խոսնակ Վալենտինա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Իսրայելը մեկ օրվա ընթացքում հարվածների չորրորդ ալիքն է սկսել Բեյրութի ուղղությամբ
Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի ինքնաթիռները հինգշաբթի օրը սկսել են հարվածների չորրորդ ալիքը Բեյրութի հարավային արվարձաններին։ Այս մասին հայտնում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:44
Խաղաղությունը մոտ է, քան երբևէ, ՀՀ-ին և Ադրբեջանին կոչ ենք անում բաց չթողնել հնարավորությունը. Ֆիդան
Խաղաղությունը Հարավային Կովկասում մոտ է, քան երբևէ։ Ադրբեջանին և Հայաստանին կոչ ենք անում բաց չթողնել այս պատմական հնարավորությունը։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:32
Զինծառայող Հրայր Ալիխանյանը հաղթեց Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության մասնակցին
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Հրայր Ալիխանյանը (74 կգ) հաղթեց Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության մասնակցին 12։2 հաշվով և նվաճեց...
Աղբյուր` Panorama.am
19:19
Պղծվում և ոչնչացվում է մեր հազարամյա մշակույթը․ Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյան
Հռոմի Սուրբ Թովմա Ակվինացու անվան քահանայապետական համալսարանում նոյեմբերի 18-19-ը տեղի է ունեցել միջազգային համաժողով՝ նվիրված Արցախի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:06
Միրզոյանն ընդունել է Գերմանիայի Բունդեսթագի ԵՄ հարցերի հանձնաժողովի նախագահին
Արարատ Միրզոյանն ընդունել է Գերմանիայի Բունդեսթագի ԵՄ հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անտոն Հոֆրայթերին: Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԱԳՆ-ից։...
Աղբյուր` Panorama.am
18:52
Վթարային ջրանջատում Արարատի մարզում նոյեմբերի 22/23-ին
«Վեոլիա Ջուր» ընկերությունը տեղեկացնում է իր հաճախորդներին և սպառողներին, որ վթարի վերացման աշխատանքներով պայմանավորված, ս.թ. ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:39
Թուրք-ադրբեջանական տարաձայնություններն էներգետիկ ոլորտում
«Գեղարդ» գիտավերլուծական հիմնադրամը այս անգամ անդրադարձել է Թուրք-ադրբեջանական տարաձայնություններին էներգետիկ ոլորտում: Հոդվածում,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:24
Ժամկետային զինծառայող Սամվել Գրիգորյանը 9։1 հաշվով հաղթեց Ղազախստանի մասնակցին
 ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Սամվել Գրիգորյանը (82 կգ) 9։1 հաշվով հաղթեց Ղազախստանի Հանրապետության մասնակցին և...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Թուրքիան Սոմալիում կհիմնի տիեզերական ռազմաբազա
Թուրքիան շարունակում է հարաբերությունները խորացնել ու զարգացնել աֆրիկյան երկրների հետ։ Ավելի վաղ հայտնի էր դարձել, որ Թուրքիան Սոմալիի հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Վթարային ջրանջատում Արարատի մարզում
«Վեոլիա Ջուր» ընկերությունը տեղեկացնում է իր հաճախորդներին և սպառողներին, որ վթարի վերացման աշխատանքներով պայմանավորված, ս.թ....
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
ԱՀԿ. Աղմուկը՝ մարդու առողջության համար թաքնված սպառնալիք
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) հետազոտողները պարզել են, որ 85 դԲ (դեցիբել) բարձր ֆոնային աղմուկը կարող է հրահրել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:50
Ըմբշամարտի զինվորականների ԱԱ. Տիգրան Մինասյանը՝ արծաթե մեդալակիր, Շանթ Խաչատրյանը՝ բրոնզե
55 կգ քաշային կարգում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանը նվաճեց Երևանում անցկացվող Ըմբշամարտի զինվորականների...
Աղբյուր` Panorama.am
17:43
ՔԿ. Խափանման միջոց կալանքի միջնորդությունների ներկայացման դեպքերը նվազել են
Քննչական կոմիտեն ուսումնասիրել է 2024թ․ առաջին ինը ամիսների ընթացքում իր ստորաբաժանումներում քննվող քրեական վարույթներով խափանման միջոցների...
Աղբյուր` Panorama.am
17:35
Իլոն Մասկի Tesla էլեկտրամոբիլները ԱՄՆ-ում ճանաչվել են ամենավտանգավորները
ԱՄՆ-ի Ճանապարհների երթևեկության անվտանգության ազգային վարչությունը (NHTSA) վերլուծել է վթարների վիճակագրությունը և եզրակացրել, որ երկրում...
Աղբյուր` Panorama.am
17:24
ՖԱՖ. Այս խայտառակ վիճակի պատասխանատուն ՀՖՖ այսօրվա ղեկավարությունն է
««Վեստ Արմենիա» ակումբի ֆուտբոլիստներն դուրս չեկան «Փյունիկի» դեմ։ Սա կլինի «Վեստ Արմենիայի» 2-րդ տեխնիկական պարտությունը, ևս մեկի դեպքում ակումբը ավտոմատ կհեռացվի առաջնությունից»
Աղբյուր` Panorama.am
17:20
Գավառում վտանգավոր պանիր է արտադրվել
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմինը կասեցրել է անհատ ձեռնարկատեր Արման Սենոքյանին պատկանող կաթնամթերքի արտադրամասի գործունեությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
17:11
Կոսմետոլոգ. Մաշկի ծերացման հիմնական պատճառները
Մաշկի ծերացման երկու տեսակ կա՝ բնական և վաղաժամ: «Որպես կանոն, տարիքային փոփոխությունները տեղի են ունենում աստիճանաբար և ամենից հաճախ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:09
44-օրյա պատերազմի մասնակիցը Դալմայի այգիների ջրատարի մոտ թողել է մեծ քանակությամբ զենք-զինամթերք
Բնակչության մոտ ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքի հայտնաբերման և առգրավման թեման ոստիկանության համար մնում է արդիական: Օպերատիվ աշխատանքին զուգահեռ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:00
Մեդվեդևը հայտնել է Ուկրաինայի դեմ ռազմական գործողությունների մասնակիցներին վճարելու խնդիրների մասին
ՌԴ Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը հայտարարել է Ուկրաինայում հատուկ ռազմական գործողության (ՀՌԳ) մասնակիցներին վճարումների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան
16:15 21/11/2024

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}