Էմիլ Բաբայան. «Չիրագովն ընդդեմ Հայաստանի» վճռի կատարման համար անհրաժեշտ են մի շարք նախապայմաններ
Եվրոպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեում նախօրեին տեղի ունեցավ «Չիրագովն ու մյուսներն ընդդեմ Հայաստանի» և «Սարգսյանն ընդդեմ Ադրբեջանի» Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի վճիռների կատարման վերաբերյալ քննարկումը։ Քննարկմանը մասնակցել են ՄԻԵԴ-ում ՀՀ կառավարության ներկայացուցիչ, ՀՀ նախագահի խորհրդական Գևորգ Կոստանյանը, Լեռնային Ղարաբաղի նախագահի իրավական հարցերով խորհրդական Էմիլ Բաբայանը, ԵԽ-ում ՀՀ մշտական ներկայացուցիչ, դեսպան Պարույր Հովհաննիսյանը։ Քննարկումից հետո Էմիլ Բաբայանը Եվրոպայի խորհրդում հարցազրույց է տվել Ստրասբուրգում Panorama.am-ի թղթակցին։
Այս քննարկումը հատկանշական էր նրանով, որ ԵԽ նախարարների կոմիտեի նիստին մասնակցում է Արցախի ներկայացուցիչն ու ներկայացնում Արցախի դիրքորոշումը, հարցին ՝ ինչպիսի՞ն է այն, Էմիլ Բաբայանն ասաց, որ Արցախի առաջնային դիրքորոշումն այն է, որ ցանկացած հարց, որը կվերաբերի Արցախին, Արցախի ժողովրդին ու նրա անվտանգությանը չի կարող քննարկվել առանց Արցախի կարծիքը հաշի առնելու։
Էմիլ Բաբայանը նշեց, որ «Չիրագովն ընդդեմ Հայաստանի» վճռի կատարման հետ կապված կան մի քանի խնդիրներ, որոնցից է այն, որ վճռի հետ կապված ցանկացած փախստականի, անձի իրավունքները կարող են պաշտպանվել, վերականգնվել, փոխհատուցվել միայն Արցախի Հանրապետության տարածքում։
«Այս պահին, Ադրբեջանի մեղքով ստեղծված իրավիճակում, դրա մասին խոսելը դեռևս վաղ է։ Ես ներկայացրեցի մի քանի նախապայամաներ, որոնք անհրաժեշտ են, որ ընդհանրապես սկսվի որևէ հարցով փոխհատուցման կամ այլ մեխանիզմ ստեղծելու մասին խոսակցություն որոնցից առաջինը Արցախի Հանրապետությունում անվտանգության մեխանիզմների, սահմանային միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմների ներդրումն է և ընդհանրապես լարվածության ընդհանուր թուլացումը։ Այս պատերազմական պայմաններում, երբ ամեն օր սահմանին զինվոր է զոհվում, խոսել վճռի արդյունավետ կատարման մասին, կարծում ենք, անհնար է»,-ասաց Էմիլ Բաբայանը։
Հարցին, թե Արցախի ներկայացուցչի մասնակցությունը ԵԽ նախարարների կոմիտեի նիստին կարո՞ղ է լինել Արցախի՝ միջազգային հարաբերությունների սուբյեկտ դառնալու գործընթացի մաս, Էմիլ Բաբայանը պատասխանեց, որ Արցախի ներկայացուցչի ելույթը կոմիտեում շատ կարևոր է, քանի որ Արցախի անկախության հռչակումից ի վեր հայության նպատական է Արցախի միջազգային ճանաչումը։
«Ամեն քայլ կարոր է, ամեն տեղ մենք պարտավոր ենք կատարել աշխատանք, սա այդ աշխատանքի մի մասն էր, որով չպետք է սահմանափակվենք։ Մենք պետք է կարողանանք բոլոր ատյաններում, որտեղ որ կքննարկվի Արցախի Հանրապետության ճակատագրին, բնակչությանը, բարեկեցությանը վերաբերող որևէ հարց, պետք է անպայման ներկայացված լինի ու պետք է լսվի Արցախի ժողովրդի ու իշխանության ձայնը։ Սա այն ուղղությունն է, որով, ես կարծում եմ, որ մենք պետք է շարժվենք, որով շարժվելու դեպքում, վստահ եմ, որ մոտ ապագայում առաջընթաց ունենալու ենք Արցախի միջազգային ճանաչման հարցում»,-ասաց Էմիլ Բաբայանը։
Հիշեցնենք, որ «Չիրագովն ու մյուսներն ընդդեմ Հայաստանի» և «Սարգսյանն ընդդեմ Ադրբեջանի» ՄԻԵԴ վճիռները վերաբերում են, համապատասխանաբար, Լեռնային Ղարաբաղի Բերձորի (Լաչին) շրջանից ազգությամբ քուրդ Չիրագովների ընտանիքի և Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող Շահումյանի շրջանի Գյուլիստան գյուղից Սարգսյանների ընտանիքի՝ իրենց տները վերադառնալու և ունեցվածքի նկատմամբ իրավունքները վերականգնելու կամ արդարացի փոխհատուցում ստանալուն: Վերոնշյալ գործերով ՄԻԵԴ վճիռները հրապարակվել են 2015թ․-ի հունիսին։
Նշենք, որ ՄԻԵԴ որոշումների իրականացման վերահսկողությունը կատարում է ԵԽ նախարարների կոմիտեն և այս ձևաչափով քննարկումներն իրականացվում են տարին 4 անգամ։