Իսկ ինչ end-user certificate է Ռուսաստանի ու Թուրքիայի միջև
Օրերս ռուսական «Պրավդան» վերլուծական է գրել Ղարաբաղյան հարցի մասին՝ Թուրքիային Ռուսաստանի С-400 վաճառելու փաստով:
Վերլուծաբանին թվում է, թե իրոք, ինչպես ինքն է գրել՝ երբ ապրիլին Թուրքիան հասավ Ռուսաստանի հետ համաձայնության С-400 գնման հարցում, ՔՉԵՐԸ կարող էին ենթադրել, որ դրանք կարող են ազդել Հայաստան-Ադրբեջան զինային բալանսի վրա:
«Պարզվում է» դրա մասին գլխի են ընկել ադրբեջանցի պատգամավոր Ռասիմ Մուսաբեկովի հայտարարությունից հետո, թե՝ «Ռուսաստանի՝ Հայաստանի կողմից Ղարաբաղյան հակամարտությանը միջամտությունը կարող է բերել այն պատասխանին, որ Թուրքիան կմիջամտի Ադրբեջանի կողմից»: Հենց այդ ժամանակ էլ թուրքական լրատվամիջոցները գրել են Անկարայի ձեռք բերած С-400-ի՝ Հայաստանի սահմանին տեղադրելու մտադրության մասին:
Որ Ադրբեջանը «վախեցնում» է իր մեծ եղբորով՝ Թուրքիայով՝ դա ընդհանրապես թողնենք մի կողմ:
Թե ինչու էին Ռուսաստանում այդքան տհաս, որ Թուրքիային զենք են վաճառում մի տարածաշրջանում, որտեղ իրենց խաղաղության միջնորդ են համարում՝ թողնենք մի կողմ: Թե ինչու են Ռուսաստանում «զարմանում», երբ С-400 –երը Թուրքիան ուզում է տեղադրել Հայաստանի սահմանին՝ թողնենք մի կողմ:
Որ Ռուսաստանը Ադրբեջանին զենք է վաճառում ու լկտիաբար հայտարարում, որ «դա ընդամենը բիզնես է»… հիմա դա էլ թողնենք:
Թողնենք միայն փաստը՝ Ռուսաստանը Թուրքիային զենք է վաճառում:
Նոր հարցեր են ծագում՝ արդյոք էլի է պատրաստվում Ռուսաստանը զենք վաճառել Թուրքիային, ինչպիսի զենք, ու արդյոք Թուրքիան կարող է դրանք վերավաճառել Ադրբեջանին: Արդյո՞ք Հայաստանի դիվանագիտությունը ուշադիր է այս հարցին:
Վերավաճառման հնարավորության մասին պատասխան ստանալու նպատակով դիմեցինք ՀՀ ՊՆ և ՀՀ ԱԳՆ:
ԱԳՆ-ից ստացանք մանրամասն պատասխան. « Ի պատասխան ՌԴ-ից գնված զենքն Ադրբեջանին վերավաճառելը Թուրքիային արգելող միջազգային կամ ռուսաստանյան իրավական նորմերի առկայության վերաբերյալ Ձեր հարցմանը՝ հայտնում ենք հետևյալը.
Առանձին պետությունների միջև սպառազինությունների մատակարարմանը (վաճառքին և/կամ վերավաճառքին) առնչվող հարցերը կարգավորվում են երկկողմ պայմանավորվածությունների միջոցով, որոնցում պետությունները պարտավոր են առաջնորդվել իրենց համար պարտադիր իրավաբանական ուժ ունեցող միջազգային բազմակողմ փաստաթղթերով: Սպառազինությունների որևէ ուղղակի կամ անուղղակի փոխանցման (վաճառքի և/կամ վերավաճառքի) արգելք պարունակող նման միջազգային փաստաթղթեր են «Հակահետևակային ականների արգելման մասին» Օտտավայի կոնվենցիան, «Մանրէաբանական (կենսաբանական) և թունավոր նյութեր պարունակող զենքի մշակման, արտադրության և կուտակման արգելման և դրա ոչնչացման մասին» կոնվենցիան, «Քիմիական զենքի մշակման, արտադրության, կուտակման, կիրառման արգելման և դրա ոչնչացման մասին» կոնվենցիան: Թուրքիան հանդիսանում է նշված փաստաթղթերի մասնակից պետություն:
Ռուսաստանի Դաշնությունը և Թուրքիան անդամակցում են նաև Սովորական սպառազինությունների և երկակի նշանակության տեխնոլոգիաների արտահանման նկատմամբ վերահսկողության մասին Վասենաարի համաձայնությանը, որով սահմանվում են սպառազինությունների արտահանման, սպառազինությունների վերջնական օգտագործողի և/կամ վերջնական օգտագործման նկատմամբ վերահսկողության իրականացման սկզբունքները: Հիմք ընդունելով այդ սկզբունքները՝ մասնակից պետությունները միմյանց միջև երկկողմ պայմանավորվածություններում սպառազինությունների վերջնական օգտագործողի և/կամ վերջնական օգտագործման նկատմամբ վերահսկողությանը և սպառազինությունների վերաարտահանմանը վերաբերող դրույթները և դրանց գործնական իրացման հարցերը կարգավորում են իրենց ազգային օրենսդրությամբ:
Ռուսաստանի Դաշնության օրենսդրության համաձայն՝ ռազմական նշանակության արտադրանք արտահանելու համար ներկայացվող պարտադիր փաստաթղթերի ցանկում է վերջնական օգտագործողի հավաստագիրը («end-user certificate»): Այն իրենից ներկայացնում է սահմանված կարգով վավերացված փաստաթուղթ, որը պարունակում է օտարերկրյա պետության լիազոր մարմնի պարտավորությունը՝ օգտագործել ՌԴ-ից արտահանվող ռազմական նշանակության արտադրանքը միայն հայտարարված նպատակներով և թույլ չտալ դրա վերաարտահանումը կամ փոխանցումը երրորդ երկրներին, առանց Ռուսաստանի Դաշնության համաձայնության»:
Այսպիսով մնում է հասկանալ կամ իմանալ՝ իսկ ինչ end-user certificate է Ռուսաստանի ու Թուրքիայի միջև:
Անահիտ Ոսկանյան
Հարակից հրապարակումներ`
Լրահոս
Տեսանյութեր
Չենք կարողանում տարբեր դաշտերով պայքարել Արցախի մշակութային ժառանգության պահպանման համար. Ղարախանյան