Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ կառավարությունն այսօրվա նիստում հավանություն տվեց «Պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքի և Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծերին:

ՀՀ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը նշեց, որ այս օրենքները պաշտպանության ոլորտում քաղաքականության արտացոլումը պետք է դառնան և լուծում են երեք հիմնական խնդիր:

Առաջին հերթին, ըստ նախարարի, դա սահմանադրության փոփոխությամբ պայմանավորված նոր կարգավորումների իրավական ապահովումների պահանջն է: Մինչև տարեվերջ նախարարությունն 9 օրենք պետք է բերի փոփոխությունների, լրացումների տեսքով, որոնցից չորսն ընթացքի մեջ են և ժամկետից մի քանի ամիս առաջ բոլորը կուղարկվեն Ազգային ժողով:

Վիգեն Սարգսյանի խոսքերով՝ աշխատանքի ընթացքում ի հայտ են եկել տարբեր տարիներին ընդունված  մի շարք օրենքներ, որոնք երբեմն պարունակում են իրար հակասող կամ ոչ լիարժեք համընկնող դրույթներ, ուստի կոնսոլիդացիայի կարիք կար, և  յոթ գործող օրենք միավորվում են այս երկու օրենքների նախագծերի մեջ:

«Երրորդը նոր քաղաքականության համար իրավական հիմքի առկայությունն է, որի մեջ մտնում է «Պատիվ ունեմ», «Ես եմ» ծրագրերի համար իրավական բազայի ձևավորումը»,- ընդգծեց նախարարը:

«Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի ընդունմամբ ակնկալվում է ապահովել խաղաղ և պատերազմի ժամանակ ՀՀ զինված պաշտպանության արդյունավետությունը, բարձրացնել քաղաքացիների վստահությունը պարտադիր զինվորական ծառայության և պահեստազորային պատրաստության գործընթացի նկատմամբ, քաղաքացիների մոտ խթանել պարտադիր և պայմանագրային զինվորական ծառայություն անցնելու կամահայտության դրսևորումը, ինչպես նաև նպաստել «Ազգ-Բանակ» գաղափարախոսության ամբողջական իրացմանը:

Օրինագծով սահմանվում են պարտադիր և պայմանագրային զինվորական ծառայության կազմակերպման և իրականացման, պարտադիր զինվորական ծառայությանը նախապատրաստման, զինապարտների առողջական վիճակի հետազոտման և բժշկական փորձաքննության, պարտադիր զինվորական ծառայությունից ազատումների և տարկետումների, զինծառայողներին պաշտոնի նշանակման և ազատման, զինվորական կոչումների շնորհման, զինվորական ծառայությունից արձակելու և այլ հարաբերությունները, պահեստազորում հաշվառման կարգը, պահեստազորային պատրաստության շրջանակներում իրականացվող միջոցառումները և դրանցում քաղաքացիներին ներգրավվելու ընթացակարգերը, զինծառայողների, նրանց ընտանիքների անդամների և նրանց հավասարեցված անձանց իրավական և սոցիալական երաշխիքները:

Վիգեն Սարգսյանը նշեց, որ զորակոչային տարիքի քաղաքացիներ ունեցող ընտանիքներին մտահոգող հարցերում մի շարք վերանայումներ են առաջարկվում զորակոչի կազմակերպման մեջ:

«Այսպիսով` վերացվում է տանից առնվազն 150 կմ հեռավորության վրա ծառայելու պահանջը, որը ժամանակին ներդրվել էր կարգապահության ապահովման և այլ նպատակներով: Քանի որ մենք դա շատ արդյունավետ կազմակերպում ենք վիճակահանությամբ և կայացվածությունը ԶՈՒ-ին թույլ է տալիս այդ խնդիրները լուծել զորամասերում, որևէ պատճառ չկա, թե ինչու նույն վիճակահանությամբ քաղաքացին չի կարող տանն ավելի մոտ գտնվող և խնդիր լուծող զորամասում ծառայություն անցնել, մենք, հետևաբար,  վերացնում ենք դա»,-ասաց նա:

Ինչ վերաբերում է հատուկ կատեգորիաների քաղաքացիներին՝ կապված ընտանեկան պայմաններով արտոնություններ տրամադրելուն, ապա նախարարն ասաց, որ այս պահին տրված արտոնությամբ՝ իրենք պետք է 150 կմ շառավիղում ծառայություն անցնեն, իսկ տարիներ առաջ դա 50 կմ էր:

«Դա չգործող և իրականում ոչ մի խնդիր չլուծող արտոնություն է, քանի որ, ենթադրենք, Տավուշի մարզում ապրող քաղաքացին, այդ 150 կմ շառավիղի մեջ հայտնվելով, հաճախ կարող է հայտնվել մարտական հերթապահություն իրականացնող առաջնագծի զորամասում: Եթե խնդիրը նա է, որ մենք իբր թե հեշտացնում ենք տան հետ շփումը, ապա զինվորը ծառայության ընթացքում տուն գնալ-գալու տարբերակ չունի, իսկ ծնողների համար մենք բազմաթիվ ծրագրեր ենք իրականացնում, այդ թվում՝ Երևանի քաղաքապետարանի, մարզպետարանների հետ՝ ծնողներին զորամաս հասցնելու համար, հետևաբար այդ ձևական բնույթի արտոնությունը առաջարկում ենք փոխել բովանդակայինի»,- նշեց Պաշտպանության նախարարը:

Նա նաև նշեց, որ արտոնություն ունեցող քաղաքացիները մարտական հերթապահության մեջ ներգրավելու են այսուհետև կամավոր ցանկությամբ՝  «Ես եմ» ծրագրով:

«Այսինքն`  նրանց առաջին արտոնությունը դառնում է մարտական հերթապահության մեջ չներգրավելը և երկրորդ արտոնությունը դառնում է երկու լրացուցիչ արձակուրդը՝ ծառայության ընթացքում: Այսինքն` եթե սովորական ծառայության մեջ գտնվող զինվորն ունի մեկ արձակուրդի իրավունք, ապա իրենք վեց ամիսը մեկ կարող են ստանալ արձակուրդ և ծառայության ընթացքում երեք անգամ տանը լինել, ինչ ավելի արդյունավետ է», - ասաց Վիգեն Սարգսյանը:

Անդրադարձավ նաև մեկ այլ արհեստական սահմանափակմանը. խոսքը մինչ այժմ ընդունված կարգի մասին է, ըստ որի՝ եթե երկու եղբայր նույն զորակոչի ժամանակ են զորակոչվում, իրենք կարող են նույն զորամասում ծառայություն անցնել: «Մենք առաջարկում ենք նույն զորակոչ ձևակերպումը հանել, քանի որ եթե նույն ընտանիքից երկու կամ երեք եղբայր ծառայում են, ապա  իրենք իրենց ցանկությամբ պետք է կարողանան նույն զորամասը ընտրել, ինչը հեշտացնում է ծնողների այցելությունները և այլն»,- ասաց նախարարը:

Վիգեն Սարգսյանը հայտնեց, որ զորակոչի պատշաճ իրականացումն ապահովելու, գործընթացի շրջանակում որոշումների կայացման թափանցիկությունը և պատասխանատվությունը բարձրացնելու նպատակով վերացվել են տեղական զորակոչային հանձնաժողովները, որոնք չգործող կառույցներ են:

«Դրանք ֆորմալ գոյություն ունեին, բայց պատասխանատվությունը «լղոզելու» հնարավորություն էին, որը մենք վերացնում ենք, որոշ նորմեր առաջարկում ենք օրենքից տեղափոխել կառավարության որոշումների դաշտ՝ ճկունություն ունենալու համար»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ օրինակ՝ բուժզննումը  շատ մանրամասն նկարագրված է օրենքով, և իրենք առաջարկում են թողնել կարգն ու ընթացքը կառավարության որոշումներին, ինչի հետ կապված Առողջապահության նախարարության հետ աշխատում են:

Վիգեն Սարգսյանը նաև ասաց, որ նաև առաջարկվում է ռազմաուսումնական հաստատության ուսանողներին կնքել 20 տարվա պայմանագիր:

«Ռազմաուսումնական հաստատություններում սովորող քաղաքացիները գիտեն, որ իրենք պետք է 20 տարով պայմանագիր կնքեն: Իրական կյանքում այդ պայմանագիրը ոչնչով սանկցիաների տեսակետից երաշխավորված չէ և քաղաքացու համար բավականին բարդություն է ստեղծելու 18 տարեկանում կողմնորոշվելու՝  արդյոք  ինքը պատրա՞ստ է այդքան նվիրել այդ ծառայությանը: Մենք նոր կարգ ենք առաջարկում, ըստ որի, պայմանագրի ժամկետը նվազեցվի մինչև 10 տարի, սակայն կուրսանտը, եթե ցանկություն ունի 20 տարով կնքել դա, ևս թույլ ենք տալիս»,- նշեց պաշտպանության նախարարը:

Վիգեն Սարգսյանը նշեց, որ օրենքի նախագծում հստակեցվել են զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամներին զինծառայողներին հավասարեցված անձանց սոցիալական և իրավական երաշխիքների հետ կապված հարաբերությունները, բնակարանային ապահովման իրավունքը:

Նախարարի խոսքերով՝ այս պահին գործող օրենքով շատ լայն պարտավորություններ են ֆիքսված, որոնք իրավական կյանքում շատ թերի են իրականացվում և գրեթե չեն գործում.  «Մենք գործընկերների հետ խորհրդակցելով, ինչպես նաև սպայական անձնակազմի հետ քննարկելով՝ փորձում ենք գտնել այն մեխանիզմը, որը կունենա իրատեսական, կիրառելի գործնական հնարավորություն»:

Վիգեն Սարգսյանը եզրափակելով խոսքն՝ ասաց, որ այս օրենքներն իրենց կարևորությամբ այնպիսին են, որ մինչև վերջնական ընդունումը պետք է շարունակեն քննարկումները: