Հասարակություն 09:45 06/09/2017 Աշխարհում

Նոր վավերագրական ֆիլմը 1915 թ. ցեղասպանությունը կապում է ադրբեջանցիների կողմից հայերի վերջին սպանությունների հետ. Սասունյան

Հայոց ցեղասպանության մասին նոր վավերագրական ֆիլմը կցուցադրվի Միացյալ Նահանգների բազմաթիվ կինոթատրոններում, նաև «ըստ պահանջի» հասանելի կլինի 2017 թ. հոկտեմբերի 7-ի դրությամբ: Ի տարբերություն այս թեմայով նկարահանված մյուս ֆիլմերի, այն ավելի հարմար է մերօրյա օտար հանդիսատեսների համար: Փաստագրական ֆիլմը, որը կրում է «Ցեղասպանության ճարտարապետները» վերնագիրը և «Ժխտվող ցեղասպանությունը շարունակվող ցեղասպանություն է» ենթավերնագիրը, Օսմանյան կայսրության կողմից 1915 թ. հայերի զանգվածային ջարդերը կապում է Ադրբեջանի տարբեր քաղաքներում թուրքերի ցեղակիցների՝ ադրբեջանցիների կողմից հայերի ժամանակակից զանգվածային սպանությունների և արցախահայության կյանքին սպառնացող վտանգի հետ: 

Վավերագրական ֆիլմը նկարահանել են հոլիվուդյան երկու հեռուստաաստղեր Դին Քեյնը և Մոնթել Ուիլյամսը: Ֆիլմը Հայոց ցեղասպանության մասին հարցազրույցներ է անցկացնում աշխարհահռչակ անձանց և փորձագետների հետ, որոնցից մի քանիսի հետ առաջին անգամ, ինչպես օրինակ Ջուլիան Ասանժի («Վիկիլիքս»), Հետաքննությունների դաշնային բյուրոյի (ՀԴԲ) բացահայտող Սիբել Էդմոնդսի, հայտնի միջազգային իրավաբան Ջեֆրի Ռոբերթսոնի, Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչած առաջին թուրք գիտնականներից մեկի՝ պրոֆ. Թաներ Աքչամի, Ցեղասպանությունների դիտորդական առաքելության նախագահ դոկտ. Գրեգորի Սթենթոնի, ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի, Կովկասյան տարածաշրջանի փորձագետ Թոմ դը Վաալի, Հայաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Էվանսի, կոնգրեսական Ադամ Շիֆի, Թուրքիայի Դիրարբեքիրի Սուր քաղաքի նախկին քուրդ քաղաքապետ Աբդուլահ Դեմիրբաշի, Նորին Սուրբ Օծություն Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանի, Հայոց ցեղասպանության հարցերով փորձագետ Ուղուր Ունգորի, Մեծ Բրիտանիայի Լորդերի պալատի անդամ բարոնուհի Քերոլայն Քոքսի, ինչպես նաև 1915 թ. Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածների և Բաքվի ու Սումգայիթի ջարդերի ականատեսների (սկսած 1988 թ. և ավելի վաղ, 20-րդ դարում) և տողերիս հեղինակի հետ:

Հարցազրույցներն  անցկացվել են մի շարք երկրներում, այդ թվում՝ Միացյալ Նահանգներում, Մեծ Բրիտանիայում, Հայաստանի Հանրապետությունում, Արցախում, Ադրբեջանում, Թուրքիայում և Ռուսաստանում, որոնցից մի քանիսում նկարահանող խմբեր ուղարկելը կապված էր մեծ ծախսերի և ռիսկի հետ: Վավերագրական ֆիլմը նաև տարբեր ցեղասպանությունների ընդհանրություն է ստեղծել՝ Կամբոջայից մինչև Սուդան (Դարֆուր), Հոլոքոստ, Բոսնիայի և Ռուանդայի ցեղասպանություններ:

Ահա կարևոր հատվածներ որոշ ելույթներից, որոնք արվել են վավերագրողների հետ  հարցազրույցներում.

Ջուլիան Ասանժ. «Թուրքիան ամբողջ աշխարհում ագրեսիվ լոբբիստական դիվանագիտական ճանապարհով է գնացել, համոզելու համար, որ Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ վկայակոչումներ չեն լինի, ներառյալ նույնիսկ հզոր պետություններում, ինչպիսին Միացյալ Նահանգներն է»:

Նախագահ Սերժ Սարգսյան. «Թուրքիայի և Ադրբեջանի ղեկավարները ժամանակ առ ժամանակ հայտարարում են, որ իրենք մեկ ազգ են, սակայն ապրում են տարբեր պետություններում: Եվ, բնականաբար, նրանք որպես մեկ ազգ, միասնաբար քարոզում են ժխտողականության գաղափարախոսություն»:

Վավերագրական ֆիլմում թերևս ամենասկանդալային բացահայտումն արել է Սիբել Էդմոնդսը, որին հեռացրել էին ՀԴԲ-ի իր աշխատանքից՝ թուրքական սխեմաներում բարձրաստիճան ամերիկացի քաղաքական գործիչների անօրինական ներգրավման մասին իր ղեկավարներին  տեղեկացնելու համար. «Որպես արդարացում Միացյալ Նահանգների կառավարությունը օգտագործում էր հետևյալ արդարացուցիչ հանգամանքը՝ մենք դա անում ենք [Հայոց ցեղասպանության ժխտումը] նուրբ դիվանագիտական հարաբերությունների համար: Սա կեղծավորություն է, որին ես ականատես եմ լինում, հատկապես ներքին գիտակցումով, թե ինչ է տեղի ունենում Միացյալ Նահանգներում: Ամեն ինչ սկսվեց ճիշտ բան անելու փորձից և մենք պայքարեցինք քրեական գործողությունների դեմ, որոնք փողով գնում էին և չարաշահում և հակադարձում»:

Սիբել Էդմոնդսը պարզաբանելով, թե ինչու Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Դենիս Հասթերթը տապալեց ցեղասպանության ճանաչման բանաձևը, ասաց, «Դա մի քայլ էր, որն իր գինն ուներ: Այս քվեարկությունն արգելափակելու համար նա կանխիկ գումար էր, կաշառք ստացել: Նա կաշառք էր վերցրել նաև սեքսուալ բնույթի ծառայությունների տեսքով Թուրքիա կատարած իր այցերի ընթացքում իջևանած հատուկ հյուրանոցում: Սեռական բնույթի ծառայություններ նրան պետք է մատուցեին անչափահաս տղաները: Այդ ծառայությունները նրան մատուցում էին նաև իր տանը, դա կաշառք էր, օտարերկրյա կաշառք, որը համարվում է դավաճանություն: Բայց սա չնչին մասն էր այն ամենի, ինչ ՀԴԲ-ն արդեն հավաքել էր: Չիկագոյում նա նաև անմիջականորեն ներգրավված է եղել տխրահռչակ թուրքական ցանցում, որը շատ մեծ տոկոսներ ուներ հերոինի հետ կապված գործունեությունից, գործողություններից և վաճառքից Միացյալ Նահանգներում, այդ թվում՝ կոնկրետ անձանցից ճամպրուկով կանխիկ գումարի ստացում նրա և իր աշխատակազմի ղեկավարի կողմից. նրանց վկայությունները ստուգվել են: Նրանց ոչ միայն գաղտնալսել էին, այլ նաև տեսանկարահանել: ՀԴԲ-ն իր տրամադրության տակ ունի ապացույցներ սկսած 1997 թվականից, որոնցով Դենիս Հասթերթը քրեականորեն մասնակից էր: Պետքարտուղարությունը շատ մարդկանց գիտի Կոնգրեսում, որոնց վերաբերյալ ես վկայություններ եմ տվել. նրանք տեղյակ են: Եվ ես ասացի. «Կտեսնեք, որ ամբողջ համակարգի ոչ հաշվետվողականություն, ծաղրանք կլինի»:

Վավերագրական ֆիլմում ցուցադրվում են նաև իրական կադրեր, որտեղ ադրբեջանցի զինվորները գլխատում են հայ զինվորներին ու քաղաքացիական անձանց և կտրում նրանց ականջները 2016 թ. ապրիլին Ադրբեջանի կողմից Արցախի վրա կատարված հարձակման ժամանակ...

Վերջապես, վավերագրողները հարցնում են Կոնգրեսի մի քանի անդամների, որոնք հրաժարվում են պատասխանել՝ արդյոք համարում են, որ Հայոց ցեղասպանությունը իրականում եղել է, բացառությամբ կոնգրեսական Էդի Բերնիս Ջոնսոնից (դեմոկրատ, Տեխաս), որը կադրում երևում է ադրբեջանական էներգետիկ համաժողովում ելույթ ունենալիս, որտեղ նա պարծենում է. «Ես Ադրբեջանի աջակցության [կոնգրեսական] խմբի անդամ եմ, խանդավառ և աջակցող անդամ...»:

Այնուհետև վավերագրողները տեսախցիկի առաջ դիմում են կոնգրեսական Ջոնսոնին. «Դուք ժխտո՞ւմ եք, որ Հայոց ցեղասպանությունը տեղի է ունեցել», նա անամոթաբար պատասխանում է. «Այո, ես ժխտում եմ»... Կոնգրեսի գործող անդամի համար խոշոր սկանդալ է նման կատեգորիկ ձևով ժխտելը, որը հազվադեպ է լինում Կոնգրեսի անդամների կողմից: Ամերիկայի ամբողջ հայ համայնքը և նրանց բարեկամները հաջորդ ընտրություններում պետք է աջակցեն այս կոնգրեսական տիկնոջ հակառակորդին, իսկ նրա շրջանի ընտրողները պետք է քվեարկեն Կոնգրեսից նրա հեռացման համար: Եթե այս ստոր ժխտողներից որևէ մեկը հեռացվի իր պաշտոնից, Կոնգրեսի մյուս անդամներն ավելի  զգույշ կլինեն, որպեսզի չժխտեն Հայոց ցեղասպանությունը: Մենք նրա հեռացումը պետք է օրինակ դարձնենք մյուսների համար...

Հարութ Սասունյան
«Կալիֆորնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր
Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանը` Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնի թեկնածու
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը և այդ մասին իր ֆեկսբուքյան էջում.․ «Հարցազրույցս Հանրային...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}