Առողջություն 11:20 08/09/2017 Հայաստան

Ազատ Օրդուխանյան. Մեր բնակչությունը կանգնած է նախադեպը չունեցող առողջապահական մեծ աղետի առջև

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Panorama.am-ը զրուցել է «Հայ ակադեմիականների միության» նախագահ  Ազատ Օրդուխանյանի հետ: Նա մասնագիտությամբ պատմաբան է, ապրում է Գերմանիայում, որպես թարգմանիչ գրեթե  ամեն օր հիվանդանոցներում և այլ հաստատություններում ինտենսիվ շփվում է  քաղցկեղով հիվանդ ու Գերմանիա բուժման եկած  հայաստանցիների հետ:

Panorama.am- Պարոն Օրդուխանյան, դուք մի անգամ ասել էիք, որ Գերմանիայի հիվանդանոցներում քաղցկեղով հիվանդ շատ հայեր կան: Ունե՞ք թվային տվյալներ, այս պահին Գերմանիայում այդ հիվանդությամբ քանի մարդ է բուժվում:
Ազատ Օրդուխանյան-  Ցավոք, երբևէ հնարավոր չի լինի պարզել Գերմանիայում հայ հիվանդների թիվը, որովհետև ոչ գերմանական վիճակագրական համակարգի, ոչ վարչական համակարգի կողմից երկրում օտարների մասին անհատական կամ ընտանեկան տեղեկություններ տրամադրելու գաղտնիության սկզբունքը և ոչ առավել ևս հիվանդների մասին անհատական տեղեկության տրամադրման վրա դրված արգելքը, դա թույլ չեն տա: Այստեղ կա նաև հարցի հայկական կողմը. Արդյո՞ք բոլոր հայերն այստեղ ժամանակավոր կամ մշտական հաստատվելիս պահպանել են իրենց իրական ինքնության տվյալները: Մի բան չափազանց հստակ է` բուժում ստացող հայերի թիվը Գերմանիայում քառանիշ թվերով պետք է պատկերացնել…

Panorama.am- Ո՞ր քաղաքների բժշկական հաստատություններում են բուժվում հիմնականում: Արդյունքները բուժման ինչպիսի՞ն են:
Ազատ Օրդուխանյան- Հայ հիվանդներն այստեղ բուժվելու են գալիս հիմնականում երկու ճանապարհով.

1. Բուժման ծախսերը ինքնուրույն հոգալու ճանապարհով, որոնք չափազանց շատ չեն, բայց բավականին կան և աչքի զարնող են: Այս պարագայում հիվանդներն իրենք են որոշում` Գերմանիայի որ հիվանդանոցում են ցանկանում բուժվել:

2. Անհատ կամ ընտանիքով, կամ ընտանիքի մեկ անդամի ուղեկցությամբ Գերմանիա բուժման եկած հայեր, որոնք ապաստանյալի կարգավիճակ են հայցում և բուժման ծախսերի հարցը լուծում գերմանական կողմի մարդասիրական վերաբերմունքի արդյունքում: Այս պարագայում հարցն ունենում է տարատեսակ վերապահումներ և ոչ բոլոր դեպքերում է այն սահուն կամ վերջնական լուծում ստանում: Հաճախ դա կապված է լինում տվյալ քաղաքի կամ համայնքի ֆինանսական և այլ հնարավորությունների աստիճանից: Այսպիսի դեպքերում, որոնք կազմում են բուժում հայցողների մեծամասնությունը, գերմանական վարչական համակարգն ինքն է կատարում հիվանդների և նրանց հարազատների տեղաբաշխումը այս լայնածավալ երկրում:

Իսկ բուժման արդյունքները միմյանցից շատ են զանազանվում, կան ինչպես շատ ու շատ հաջողված բուժումներ, բայց առկա են նաև համարյա ամենօրյա մահվան դեպքեր: 

Panorama.am- Գերմանիայում ապրող ծանոթներիս հետ զրույցում Համբուրգի բժիշկներն անհանգստություն են հայտնել՝ հայեր շատ են մահանում: Դուք խոսե՞լ եք բժիշկների հետ, ի՞նչ են ասում նրանք: Կա՞ն համեմատական տվյալներ այլ երկրներից եկած հիվանդների թվի, բուժման արդյունավետության ցուցանիշի վերաբերյալ:
Ազատ Օրդուխանյան- Հանգամանքների և աշխատանքի բերումով գերմանացի բժիշկների հետ իմ համարյա մշտական շփումների ժամանակ հաճախ եմ տեսնում բժիշկների զարմանքն առ այն, որ հայերի մոտ ծանր հիվանդություննիրի բազմաթիվ մանուկ և երիտասարդ տարիքի դեպքեր են արձանագրվում, որը տեղի մասնագետները արտառոց են համարում: Եվ առհասարակ, կարելի է ցավալիորեն արձանագրել, որ մեր համեմատաբար փոքրաթիվ ազգի համար այս թվաքանակով հիվանդների առկայությունն արտասովոր ու անտրամաբանական է: Մեր հանրապետության բնակչությունը կանգնած է նախադեպը չունեցող առողջապահական մեծ աղետի առջև:  

Իսկ համեմատական տվյալներ ներկայացնել ուղղակի հնարավոր չէ, քանի որ ինչպես ամենուր, այնպես էլ Գերմանիայում, հիվանդի հետ կապված ցանկացած տվյալի հրապարակում հնարավոր է դառնում միայն նրա գրավոր թույլտվության արդյունքում, հանգամանք, որը, բնականաբար, հարցն իր ողջ ծավալով դարձնում է անհրապարակելի ու այն պահում միմիայն որոշ հաստատությունների հասանելիության դաշտում: Մեր կողմից ներկայացված տեղեկություններն ու հնչեցրած կարծիքները հիմնվում են գերմանահայ համայնքում տասնամյակների անձնական  փորձառության և գերմանական լրատվության բազում նյութերից հավաքած հարուստ տեղեկությունների վրա:    

Panorama.am- Դուք հիվանդների հետ գործի բերումո՞վ եք շփվում: Ի՞նչ խնդիրների են առավել շատ հանդիպում հայաստանցիները Գերմանիայում:
Ազատ Օրդուխանյան- Այո, որպես թարգմանիչ չնդմիջվող շփում ունեմ և հիվանդների և թե բժիշկների հետ, ինչպես նաև որպես համայնքային գործերի պատասխանատուներից մեկն այստեղ, պարտավորված եմ զգում շարունակ ներկա լինել մեր հայրենակիցների բուժման, բայց նաև նրանց կյանքի դժբախտ ավարտից հետո, տեղում նրանց հողարկավորման կամ հայրենիք տեղափոխման հետ կապված գործերում: Իսկ խնդիրները, հատկապես առողջական հարցերի առնչությամբ, տարաբնույթ ու բազմաթիվ են, սկսած փաստաթղթային, լեզվական, իրավական, սոցիալական և այլևայլ կազմակերպչական հարցերից մինչև դրամական: 

Panorama.am- Հատկապես ո՞ր օրգանների քաղցկեղով հիվանդներն  են շատ:
Ազատ Օրդուխանյան- Մեր հայրենակիցների մոտ շատ են թոքերի, լյարդի, արյան քաղցկեղը, երիկամների հիվանդությունը, որոնց հետևում են ոչ վերոհիշյալների թվաքանակով, բայց բավականին շատ տեսակ-տեսակ այլ հիվանդություններ:

Panorama.am- Որպես խնդրով մտահոգ մարդ, ինչ եք կարծում, նման իրավիճակը ինչո՞վ է պայմանավորված:
Ազատ Օրդուխանյան- Վստահ եմ, որ այս չափազանց մտահոգիչ վիճակը, որն այսպիսի մեծ ընդգրկումով հատկապես վերջին երկուսուկես տասնամյակների դրսևորում է, պայմանավորված է հանքարդյունաբերության անօրեն վիճակով, դրա հետևանքով բնության աննախադեպ ապականմամբ, ներկրվող անպետք սնունդով, բայց նաև, որն անենակարևորն է, հանրապետությունում ստեղծած ներկա ծայրահեղ անմխիթար քաղաքական, տնտեսական և սոցիալական վիճակի հետևանքով առաջացած լարվածությամբ, սթրեսի ու հոգետանջ ապրումների հարատև գոյությամբ:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը։ Այս մասին ֆեկսբուքյան էջում տեղեկացրել է Փաշինյանը՝ գրելով․...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Հոկտեմբեր ամսվա տաք մեկնարկը և ցրտաշունչ ավարտը
Օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C
Աղբյուր` Panorama.am
16:25
Հայաստանի հավաքականն Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կխաղա Վրաստանի հետ
Նոյեմբերի 22-ին ՈւԵՖԱ-ի շտաբ-բնակարանում՝ շվեյցարական Նիոն քաղաքում, կայացել է ՈՒԵՖԱ Ազգերի լիգայի B/C լիգաների փլեյ-օֆֆի վիճակահանությունը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Մարությանը համաձայնեց բանավիճել Տիգրան Ավինյանի հետ
«Սիրելի հայրենակիցներ, Ընդունում ենք Factor TV-ի առաջարկը՝ բանավեճ անցկացնել Տիգրան Ավինյանի հետ՝ իշխանության բերած տրանսպորտի թանկացման...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}