Առողջություն 11:20 08/09/2017 Հայաստան

Ազատ Օրդուխանյան. Մեր բնակչությունը կանգնած է նախադեպը չունեցող առողջապահական մեծ աղետի առջև

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Panorama.am-ը զրուցել է «Հայ ակադեմիականների միության» նախագահ  Ազատ Օրդուխանյանի հետ: Նա մասնագիտությամբ պատմաբան է, ապրում է Գերմանիայում, որպես թարգմանիչ գրեթե  ամեն օր հիվանդանոցներում և այլ հաստատություններում ինտենսիվ շփվում է  քաղցկեղով հիվանդ ու Գերմանիա բուժման եկած  հայաստանցիների հետ:

Panorama.am- Պարոն Օրդուխանյան, դուք մի անգամ ասել էիք, որ Գերմանիայի հիվանդանոցներում քաղցկեղով հիվանդ շատ հայեր կան: Ունե՞ք թվային տվյալներ, այս պահին Գերմանիայում այդ հիվանդությամբ քանի մարդ է բուժվում:
Ազատ Օրդուխանյան-  Ցավոք, երբևէ հնարավոր չի լինի պարզել Գերմանիայում հայ հիվանդների թիվը, որովհետև ոչ գերմանական վիճակագրական համակարգի, ոչ վարչական համակարգի կողմից երկրում օտարների մասին անհատական կամ ընտանեկան տեղեկություններ տրամադրելու գաղտնիության սկզբունքը և ոչ առավել ևս հիվանդների մասին անհատական տեղեկության տրամադրման վրա դրված արգելքը, դա թույլ չեն տա: Այստեղ կա նաև հարցի հայկական կողմը. Արդյո՞ք բոլոր հայերն այստեղ ժամանակավոր կամ մշտական հաստատվելիս պահպանել են իրենց իրական ինքնության տվյալները: Մի բան չափազանց հստակ է` բուժում ստացող հայերի թիվը Գերմանիայում քառանիշ թվերով պետք է պատկերացնել…

Panorama.am- Ո՞ր քաղաքների բժշկական հաստատություններում են բուժվում հիմնականում: Արդյունքները բուժման ինչպիսի՞ն են:
Ազատ Օրդուխանյան- Հայ հիվանդներն այստեղ բուժվելու են գալիս հիմնականում երկու ճանապարհով.

1. Բուժման ծախսերը ինքնուրույն հոգալու ճանապարհով, որոնք չափազանց շատ չեն, բայց բավականին կան և աչքի զարնող են: Այս պարագայում հիվանդներն իրենք են որոշում` Գերմանիայի որ հիվանդանոցում են ցանկանում բուժվել:

2. Անհատ կամ ընտանիքով, կամ ընտանիքի մեկ անդամի ուղեկցությամբ Գերմանիա բուժման եկած հայեր, որոնք ապաստանյալի կարգավիճակ են հայցում և բուժման ծախսերի հարցը լուծում գերմանական կողմի մարդասիրական վերաբերմունքի արդյունքում: Այս պարագայում հարցն ունենում է տարատեսակ վերապահումներ և ոչ բոլոր դեպքերում է այն սահուն կամ վերջնական լուծում ստանում: Հաճախ դա կապված է լինում տվյալ քաղաքի կամ համայնքի ֆինանսական և այլ հնարավորությունների աստիճանից: Այսպիսի դեպքերում, որոնք կազմում են բուժում հայցողների մեծամասնությունը, գերմանական վարչական համակարգն ինքն է կատարում հիվանդների և նրանց հարազատների տեղաբաշխումը այս լայնածավալ երկրում:

Իսկ բուժման արդյունքները միմյանցից շատ են զանազանվում, կան ինչպես շատ ու շատ հաջողված բուժումներ, բայց առկա են նաև համարյա ամենօրյա մահվան դեպքեր: 

Panorama.am- Գերմանիայում ապրող ծանոթներիս հետ զրույցում Համբուրգի բժիշկներն անհանգստություն են հայտնել՝ հայեր շատ են մահանում: Դուք խոսե՞լ եք բժիշկների հետ, ի՞նչ են ասում նրանք: Կա՞ն համեմատական տվյալներ այլ երկրներից եկած հիվանդների թվի, բուժման արդյունավետության ցուցանիշի վերաբերյալ:
Ազատ Օրդուխանյան- Հանգամանքների և աշխատանքի բերումով գերմանացի բժիշկների հետ իմ համարյա մշտական շփումների ժամանակ հաճախ եմ տեսնում բժիշկների զարմանքն առ այն, որ հայերի մոտ ծանր հիվանդություննիրի բազմաթիվ մանուկ և երիտասարդ տարիքի դեպքեր են արձանագրվում, որը տեղի մասնագետները արտառոց են համարում: Եվ առհասարակ, կարելի է ցավալիորեն արձանագրել, որ մեր համեմատաբար փոքրաթիվ ազգի համար այս թվաքանակով հիվանդների առկայությունն արտասովոր ու անտրամաբանական է: Մեր հանրապետության բնակչությունը կանգնած է նախադեպը չունեցող առողջապահական մեծ աղետի առջև:  

Իսկ համեմատական տվյալներ ներկայացնել ուղղակի հնարավոր չէ, քանի որ ինչպես ամենուր, այնպես էլ Գերմանիայում, հիվանդի հետ կապված ցանկացած տվյալի հրապարակում հնարավոր է դառնում միայն նրա գրավոր թույլտվության արդյունքում, հանգամանք, որը, բնականաբար, հարցն իր ողջ ծավալով դարձնում է անհրապարակելի ու այն պահում միմիայն որոշ հաստատությունների հասանելիության դաշտում: Մեր կողմից ներկայացված տեղեկություններն ու հնչեցրած կարծիքները հիմնվում են գերմանահայ համայնքում տասնամյակների անձնական  փորձառության և գերմանական լրատվության բազում նյութերից հավաքած հարուստ տեղեկությունների վրա:    

Panorama.am- Դուք հիվանդների հետ գործի բերումո՞վ եք շփվում: Ի՞նչ խնդիրների են առավել շատ հանդիպում հայաստանցիները Գերմանիայում:
Ազատ Օրդուխանյան- Այո, որպես թարգմանիչ չնդմիջվող շփում ունեմ և հիվանդների և թե բժիշկների հետ, ինչպես նաև որպես համայնքային գործերի պատասխանատուներից մեկն այստեղ, պարտավորված եմ զգում շարունակ ներկա լինել մեր հայրենակիցների բուժման, բայց նաև նրանց կյանքի դժբախտ ավարտից հետո, տեղում նրանց հողարկավորման կամ հայրենիք տեղափոխման հետ կապված գործերում: Իսկ խնդիրները, հատկապես առողջական հարցերի առնչությամբ, տարաբնույթ ու բազմաթիվ են, սկսած փաստաթղթային, լեզվական, իրավական, սոցիալական և այլևայլ կազմակերպչական հարցերից մինչև դրամական: 

Panorama.am- Հատկապես ո՞ր օրգանների քաղցկեղով հիվանդներն  են շատ:
Ազատ Օրդուխանյան- Մեր հայրենակիցների մոտ շատ են թոքերի, լյարդի, արյան քաղցկեղը, երիկամների հիվանդությունը, որոնց հետևում են ոչ վերոհիշյալների թվաքանակով, բայց բավականին շատ տեսակ-տեսակ այլ հիվանդություններ:

Panorama.am- Որպես խնդրով մտահոգ մարդ, ինչ եք կարծում, նման իրավիճակը ինչո՞վ է պայմանավորված:
Ազատ Օրդուխանյան- Վստահ եմ, որ այս չափազանց մտահոգիչ վիճակը, որն այսպիսի մեծ ընդգրկումով հատկապես վերջին երկուսուկես տասնամյակների դրսևորում է, պայմանավորված է հանքարդյունաբերության անօրեն վիճակով, դրա հետևանքով բնության աննախադեպ ապականմամբ, ներկրվող անպետք սնունդով, բայց նաև, որն անենակարևորն է, հանրապետությունում ստեղծած ներկա ծայրահեղ անմխիթար քաղաքական, տնտեսական և սոցիալական վիճակի հետևանքով առաջացած լարվածությամբ, սթրեսի ու հոգետանջ ապրումների հարատև գոյությամբ:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

23:30
Խոշոր հրդեհ «Վստրեչի» կամրջի մոտ, կա վիրավոր
Նոյեմբերի 6-ին, ժամը 23:00-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության Ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:58
Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնին
Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան էջից տեղեկանում ենք, որ Բուդապեշտում ընթացող Եվրոպական քաղաքական համայնքի հինգերորդ գագաթնաժողովի շրջանակում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:40
Իրանը կզարգացնի հարաբերությունները հարևանների հետ՝ անկախ ԱՄՆ ընտրությունների արդյունքից. Փեզեշկիան
Իրանը մտադիր է ընդլայնել գործընկերությունը հարևան և իսլամական երկրների հետ, նրան չի հետաքրքրում, թե ով է դարձել ամերիկյան նոր առաջնորդը։ ՏԱՍՍ-ը...
Աղբյուր` Panorama.am
22:21
Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետը շնորհավորական նամակը է ուղղել ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Թրամփին
Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետը շնորհավորական նամակ է ուղղել ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:00
ԿԲ-ին և ողջ պետական ապարատին ստիպում են «Թել-Սել»-ի փոխարեն այդ ապարատները հագեցնեն համապատասխան ծառայություններով. Մեսրոպ Մանուկյան
«Երևանի քաղաքապետարանին եմ հարցնում՝ տղե՛րք, երբ օրական 600 հազար ուղևորափոխադրում էիք ներկայացրել, ինչպես էիք այն հաշվել։ Եթե...
Աղբյուր` Panorama.am
21:33
Մեր շատ սիրելի ու սպասված արբանյակի վերաբերյալ քրեական գործ է հարուցվել. Կարեն Վրթանեսյան
Ռազմական հարցերով փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը գրում է. «Մեր շատ սիրելի ու սպասված ԱՐԲԱՆՅԱԿԸ, որից արդեն 2,5 տարի է՝ Հայաստանի նորմալ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:21
44-ամյա գյումրեցին սպառնացել է պայթեցնել ոստիկանության բաժնի շենքը
Գյումրու տնակներից մեկում բնակվող 44-ամյա Ա․ Գ․-ն երկու օր շարունակ զանգահարել է ոստիկանության օպերատիվ կառավարման կենտրոն՝ սպառնալով զենք ճարել...
Աղբյուր` Panorama.am
20:53
Էստոնիան պատրաստ է շարունակել աջակցությունը և կիսել իր կուտակած փորձն ու գիտելիքները․ Քրիստեն Միխալ
Բուդապեշտում ընթացող Եվրոպական քաղաքական համայնքի հինգերորդ գագաթնաժողովի շրջանակում  Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Էստոնիայի վարչապետ Քրիստեն...
Աղբյուր` Panorama.am
20:38
Քաղաքացիները չեն կարողանում մետրոյից օգտվել՝ գերծանրաբեռնվածության պատճառով
Սոցիալական ցանցերում քաղաքացիները քննադատում են Մետրոպոլիտենի աշխատանքը՝ նշելով, որ գերծանրաբեռնված են։  Լրագրող Նարեկ Կիրակոսյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
20:25
Ռոբերտ Ֆիցոն Սլովակիայի աջակցությունն է հայտնել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագծին
Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովի շրջանակում վարչապետ Փաշինյանը հանդիպում է ունեցել Սլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիցոյի հետ: Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:11
Փաշինյանը մասնակցել է «Տնտեսական անվտանգություն» թեմայով կլոր-սեղան քննարկմանը
Նիկոլ Փաշինյանը Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովի շրջանակում մասնակցել է «Տնտեսական անվտանգություն» թեմայով կլոր-սեղան...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
ԵԱԶԲ-ը չի կայացրել որոշում Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործման նախագծի ֆինանսավորման վերաբերյալ
Եվրասիական զարգացման բանկը (ԵԱԶԲ) չի կայացրել որոշում Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործման նախագծի ֆինանսավորման վերաբերյալ։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:41
Թրամփը կավելացնի ռազմական աջակցությունն Իսրայելին․ Բրայզա
ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը կշարունակի և նույնիսկ կավելացնի ռազմական աջակցությունն Իսրայելին իր նոր ժամկետում, սակայն պայմանով, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:28
Հաջողություն ենք մաղթում հայկական ակումբին կարևորագույն խաղում․ ՀՖՖ
Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիան անդրադարձել է ՈՒԵՖԱ Կոնֆերենցիաների լիգայի Լիգայի փուլի երրորդ տուրի՝ «Չելսի» —...
Աղբյուր` Panorama.am
19:11
Շատ կարևոր է ամեն ինչ անել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ապագա կառուցելու համար. Մակրոն
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Բուդապեշտում՝ Եվրոպական քաղաքական համայնքի համաժողովին իր ելույթի ընթացքում հույս է հայտնել, որ Հայաստանի և...
Աղբյուր` Panorama.am
19:02
Փաշինյանի հասցեին վիրավորական արտահայտություն հնչեցրած Վարուժան Ավետիսյանի որդին մեղավոր է ճանաչվել
«Սասնա ծռեր» խմբի անդամ Վարուժան Ավետիսյանի որդին՝ Դավիթ Ավետիսյանը դատարանի որոշմամբ մեղավոր է ճանաչվել: Նրա նկատմամբ որպես պատիժ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:32
Միրզոյանն անդրադարձել է տարածաշրջանային տնտեսական ու տրանսպորտային կապուղիների ապաշրջափակման հարցերին
Նոյեմբերի 7-ին Բուդապեշտում աշխատանքային այցի շրջանակներում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը մասնակցել է Հունգարիայի արտաքին գործերի և առևտրի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:20
Վարորդներից բազմիցս կաշառք ստանալու և պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու համար պաշտոնյաների մեղադրանք է ներկայացվել
ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեում քննված բազմադրվագ քրեական վարույթով իրականացված նախաքննությամբ բացահայտվել են ՀՀ քաղաքաշինության, տեխնիկական և...
Աղբյուր` Panorama.am
18:09
Թուրքիայում բախում է տեղի ունեցել ոստիկանության և ընդդիմության միջև
Թուրքիայում շարունակվում են խմորումներն ընդդիմադիրների և իշխանությունների միջև, որը սկսել էր մարտյան ՏԻՄ ընտրություններում ձայների 49 տոկոսով...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Եթե տրանսպորտի ուղեվարձը բարձրացնում եք, ուրեմն այդ դեպքում եկեք ժողովրդից գույքահարկ մի հավաքեք. Մեսրոպ Առաքելյան
Երևանի քաղաքային իշխանությունները հայտարարում են, թե տրանսպորտային ռեֆորմ անելու համար գործող ուղեվարձի չափը անընդունելի է և 2025 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
ԿԳՄՍՆ. Հրազդանի կիրճում հնագիտական շերտեր կամ հուշարձանների պահպանությանն առնչվող խնդիրներ չեն հայտնաբերվել
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանն այսօր ահազանգել էր՝ Հրազդանի կիրճում...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
ԱԺ նախագահը և ՔՊ-ական երկու պատգամավոր առաջարկում են տեղափոխություն կատարել օրհներգում
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը, «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորներ Սիսակ Գաբրիելյանը և Թագուհի Ղազարյանը առաջարկում են...
Աղբյուր` Panorama.am
17:12
Գերագույն հոգևոր խորհուրդն իր մտահոգությունն է արտահայտել ՀՀ անվտանգային և ներքաղաքական հիմնախնդիրների կապակցությամբ
Նոյեմբերի 5-7-ը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, նախագահությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի և...
Աղբյուր` Panorama.am
17:01
Վիգեն Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտեն, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում
«ՌԴ արտաքին հետախուզության ծառայության հաղորդագրությունը նախ և առաջ ուղղված է Հայաստանի իշխանություններին։ Այն ասում է՝ հստակ տվյալներ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:00
Փաշինյանը Բուդապեշտում շփվել է Էրդողանի հետ
Նիկոլ Փաշինյանը Հունգարիայի մայրաքաղաք Բուդապեշտում մասնակցում է Եվրոպական քաղաքական համայնքի հինգերորդ գագաթնաժողովին: Միջոցառման բարձրաստիճան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:44
Կառավարությունն առաջարկում է հարկել անհատ շինարարներին, բրոկերներին և այլ մասնագետների
«Օրենքի նախագծով առաջարկվում է 2025 թվականի հուլիսի 1-ից մի շարք մասնագիտական աշխատանքների կատարումը և ծառայությունների մատուցումը...
Աղբյուր` Panorama.am
16:38
Տիկնիզյան. Փառք Աստծո, ես միջազգային փորձ ունեմ Հայաստանի հավաքականի շնորհիվ
Հայաստանի ազգային հավաքականի և «Լոկոմոտիվի» պաշտպան Նաիր Տիկնիզյանը խոսել է իր մոտիվացիայի մասին՝ ռուսական թիմերի միջազգային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:19
Գումարի կառավարության մասնաբաժինը հետ ենք պահանջելու քաղաքացուց և նման դեպքեր ունեցել ենք. Գևորգ Պապոյան
«ՀՀ-ում ինտենսիվ այգեգործության զարգացման, արդիական տեխնոլոգիաների ներդրման և ոչ ավանդական բարձրարժեք մշակաբույսերի արտադրության խթանման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:09
Լաբորատոր կապիկները փախել են հետազոտական կենտրոնից
Ոստիկանությունը բնակիչներին հորդորել է փակ պահել դռներն ու պատուհանները, որպեսզի կապիկները չմտնեն իրենց տները և չշփվեն նրանց հետ:
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում
17:15 07/11/2024

Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}