Հասարակություն 09:15 11/09/2017 Հայաստան

Մեզ համար կրակոցը նշանակություն չունի, միայն թե աշխատանք լինի. Վազաշենի գյուղապետ

Հեղինակ` Հասմիկ Հակոբյան

Իջևանից հյուսիս-արևելք գտնվող Վազաշեն գյուղն ապրում է իր առօրյա կյանքով` հակառակորդի նշանառության տակ` պատերազմի և խաղաղության սահմանագծին:

Շուրջ 800 բնակիչ ունեցող Վազաշենը բազում խնդիրներ ունի, գյուղն այսօր սոցիալ- տնտեսական ծանր վիճակում է, ինչի պատճառով մեծ չափերի է հասնում արտագաղթը։ 1990-ականների համեմատ սահմանամերձ Վազաշենը մոտ 40 տոկոսով կրճատվել է. եթե գյուղում նախկինում կար 370 տնտեսություն, ապա այսօր մնացել է 180-ը:

Հայ-ադրբեջանական հակամարտության տարիներին գյուղի այգիները հիմնականում մնացել են սահմանից այն կողմ: Մասնավորապես, գյուղի վարչական տարածքի 1650 հա հողերից այսօր մնացել է 160 հա, սակայն դա էլ գյուղացիները չեն կարողանում մշակել:

Վազաշենի գյուղապետ Լորիկ Բադիրյանն ասում է, որ եթե խորհրդային տարիներին գյուղի տնտեսությունը դարձել էր տարածաշրջանի ամենաառաջավոր տնտեսություններից մեկը, ապա այսօր գյուղացիները գրեթե հողագործությամբ չեն զբաղվում: 

«Համեմատած մնացած գյուղերի հետ, մեր վիճակը ծանր է, պարզապես ես մի քիչ լաչառ չեմ ու պահանջկոտ՝ պատկերացնելով իրավիճակը: Ամեն ինչի մասին չեմ բարձրաձայնում՝ հասկանալով, որ ոչ պատերազմ, ոչ խաղաղություն վիճակ է: Միգուցե սխալ եմ, որ չեմ խոսում, գուցե դրանից շատ բան եմ կորցնում…»,- գյուղ այցելած լրագրողների հետ զրույցում ասում է Վազաշենի գյուղապետը:

Նրա խոսքերով՝ գյուղում պարբերաբար կրակոցներ են հնչում, սեպտեմբերի 7-ին էլ հակառակորդը կրակել էր գյուղի դպրոցի վրա. «Երբ կրակոցներն են հնչում, մարդիկ երեխաներին դպրոց չեն ուղարկում, ճամպրուկային տրամադրություն է լինում»:

Ադրբեջանցիները Վազաշեն ոտք են դրել 1992 թվականի դեկտեմբերի 29-ին,  դեռ լույսը չբացված գյուղ են մտել և խոշտանգումների ենթարկել քնած բնակչությանը։ Պատերազմական գործողությունների ժամանակ վազաշենցիները հերոսաբար պաշտպանել են իրենց գյուղը: Դրանից հետո՝ 1993 թվականից սկսած  գյուղում սկսվել է արտագաղթը:

«Դժբախտությունը նրանում է, որ բոլոր աճող ընտանիքներն են դուրս եկել: Հիմա մեր տները շատ են դատարկվում, պառավը մեռավ, տան դռները կողպվում են: 2015 թվականի օգոստոսյան դեպքերից հետո, երբ ադրբեջանցիները կրակում էին գյուղի ուղղությամբ, ևս 5 ընտանիք գյուղից դուրս եկավ, տեղափոխվեց Իջևան»,- ասում է գյուղապետը:

Վազաշենը հայ-ադրբեջանական սահմանից 18 կմ հեռավորության վրա է։ Նույնիսկ տեղ կա, որ այդ հեռավորությունը հասնում է 1 կմ-ի։ Լորիկ Բադիրյանի խոսքերով՝ Վազաշենը բարձր դիրքում է, ինչը հայկական կողմին առավելություն է տալիս, սակայն դա չի խանգարում հակառակորդին. «Վերջին շրջանում մի քիչ ավելի են լկտիացել, զենքերը խոշորացել են»:

Գյուղապետն ասում է, որ գյուղում հոգսերը շատ են, մարդիկ հողագործությամբ չեն կարողանում զբաղվել, աշխատատեղ չկա, մինչդեռ գյուղացուն իր հողում պահելու համար աշխատատեղ է պետք ստեղծել:

2015թ հունվարի 1-ից ՀՀ սահմանամերձ 32 համայնքներում բիզնես գործունեություն ծավալողները ազատվում են բոլոր հարկերից՝ բացառությամբ եկամտահարկից, բայց Վազաշենում դեռևս ներդրողներ չեն հայտնվել:

Վազաշենի գյուղապետն էլ  կառավարությանն է ներկայացրել գյուղի հնգամյա զարգացման ծրագիր, որով  նախատեսել են հիմնել մրգերի վերամշակման գործարան ու չորանոց:  «Մենք ընդամենը առաջարկում ենք, բայց ներդրող չկա: Առաջարկում ենք, բայց ո՞վ անի, պիտի դրսից գան անեն: Մանկապարտեզի խնդիր ունենք, որը հրետակոծված ու թալանված է: Շատ են խնդիրները, շատ»,- նշում է Լորիկ Բադիրյանն ու հավելում, որ բավական ռիսկային գոտի է, ուստի հարց է առաջանում՝ ո՞վ պետք է ներդրում անի:

Նրա խոսքերով՝ կառավարությունից շատ բան է կախված, միայն արտոնությունը բավարար չէ:  «Բոլորդ շատ ջոկող մարդիկ եք: Խաղաղություն է պետք առաջին հերթին, խաղաղ լինի: Ամեն պահի մենք վտանգի տակ ենք: Նախանցած տարի շրջանցիկ ճանապարհն ասֆալտապատելու ժամանակ քրքրեցին էդ մեքենան: Տեղը սովորել էին, պահը չէին կորցնում»,- ասում է նա:

Գյուղապետը նաև նշում է, որ գյուղի տարածքում ոսկու և բազմամետաղ հանքեր կան, որոնք կանադացիները փորձում են շահագործել: Նա հույս ունի, որ դրանք շահագործելուց հետո գյուղում ինչ-որ չափով աշխատատեղերի հարցը կլուծվի:

Դիտարկմանը, թե մտավախություն չունեն, որ հանքերի շահագործումը մեծ վնաս կհասցնի թե մարդկանց, թե շրջակա միջավայրին, գյուղապետը պատասխանում է. «Ուրիշ ելք չունենք, եթե աշխատի, ժողովուրդը կսկսի ապրել, արտագաղթը կնվազի: Միակ ելքը աշխատեղն է»:

Գյուղի խնդիրներից մեկն էլ ոռոգման ջրի բացակայությունն է: Կառավարության որոշմամբ սահմանամերձ այս գյուղը ևս ազատված է ոռոգման ջրի վարձավճարից, բայց 1992 թվականից ոռոգման ջուր չունեն: Մեկ պոմպակայան աշխատում է, բայց  կարողանում է հարևան Այգեհովիտ գյուղին ջուր մատակարարել, իսկ Վազաշեն ջուր չի հասնում։ «Լավագույն դեպքում կարողանում ենք աշնանացան ցանել, եթե սենց լավ տարի է լինում, երաշտ է լինում, ցորենը դուրս չի գալիս»:

Վազաշենցիների համար եկամտի աղբյուրը անտառն է, որտեղի տարբեր տեսակի կանաչեղեն, հատապտուղներ, փայտ են հավաքում:

Համայնքի ղեկավարն ասում է, որ Վազաշենում խնդիրները կլուծվեն, եթե աշխատատեղեր բացվեն. «Ավտոմատի, պուլյեմյոտի կրակոց կլինի, մեզ համար նշանակություն չունի, միայն թե աշխատանք լինի»:



Լուսանկարները՝  Լիլիան Գալստյանի:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

13:15
Ո՞ւմ չքնաղ միտքն է Yerevan Fashion Week-ն անցկացնել Հայ բռնադատված զոհերի հուշարձանի տարածքում
«Ինձ որևէ մեկը կբացատրի՞, թե ում չքնաղ միտքն է եղել անցկացնել Yerevan Fashion Week-ը  Հայ բռնադատված զոհերի հուշարձանի տարածքում,...
Աղբյուր` Panorama.am
13:05
Ինքնակոչ կերպով իրեն «չոբանի շուն» հռչակած Նիկոլ Փաշինյանի կողմից անցկացվող հանրաքվեի գործընթացը չեղարկվել էր. ԱԺ-ում իրավիճակը լարվեց
«Զավեշտալի է, որ ՀՀ-ում Ընտրական օրենսգրքի վերափոխման վերաբերյալ քննարկումը ծավալվում է մի խորհրդարանում՝ 8-րդ գումարման ԱԺ-ում, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
13:02
Մխիթարյանը խաղային հուշումներ է տալիս Սպերցյանին, հետևում է հավաքականի խաղերին, անհանգստանում. Տիկնիզյան
Հայաստանի ազգային հավաքականի և Մոսկվայի «Լոկոմոտիվի» 25-ամյա կիսապաշտպան Նաիր Թիկնիզյանը խոսել է Հենրիխ Մխիթարյանի՝ հավաքականի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:41
Սնունդ բաժանող դատապարտյալը հացերի մեջ թաքցրել էր բջջային հեռախոս և wi-fi սարք
Քրեակատարողական ծառայողները կանխել են ազատազրկված անձանց կողմից թմրամիջոցների և արգելված իրերի ապօրինի շրջանառության հերթական դեպքը։...
Աղբյուր` Panorama.am
12:36
ՊԵԿ-ը տուգանել է «Զվարթնոց»-ին
Պետական եկամուտների կոմիտեն ներկայացնում է հոկտեմբերի 1-ից 30-ն ընկած ժամանակահատվածում ՊԵԿ հետաքննության և օպերատիվ հետախուզության վարչության...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Թեժ քննարկում է եղել, բերվել են բոլոր հակափաստարկները. ԱՆ փոխնախարարը՝ արցախցիների ընտրելու իրավունքի մասին
«Արցախի Հանրապետության բռնի տեղահանված քաղաքացիների ընտրական իրավունքի հարցը քննարկվել է, բայց դեռևս լուծում չկա»,- «ՀՀ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:15
«Պեստո»-ում սնունդը պատրաստել են հիգիենայի պահանջների խախտմամբ
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի արագ արձագանքման բաժնի տեսուչները «Պեստո» ՍՊԸ-ին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտում (ք․...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Եղանակն առաջիկա օրերին
Երևանում նոյեմբերի 8-ի ցերեկը, 9-13-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ ​Մարզերում նոյեմբերի 8-ի ցերեկը, 9-13-ին սպասվում է առանց...
Աղբյուր` Panorama.am
12:06
Չեք կարծում, որ սա որևէ կառավարության կողմից կարող է օգտագործվել ընտրությունների ոչ նախընտրելի արդյունքների զրոյացման համար. Դավիթ Խաժակյան
«Չե՞ք կարծում, որ սա որևէ կառավարության կողմից կարող է բերել մի հնարավորության, որ արտակարգ կամ ռազմական դրության հայտարարաման միջոցով,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:04
Էդ իրավական գիտելիքներո՞վ եք համակարգում իրավական, օրենսդրական պրոցեսները. Էդգար Ղազարյանը՝ ԱՆ փոխնախարարին
«ՀՀ ընտրական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» և  հարակից օրենքների...
Աղբյուր` Panorama.am
12:02
«Ականատես» դիտորդական առաքելության բաց նամակը ՀՀ գլխավոր դատախազությանը
2023թ․ Երևանի ավագանու ընտրություններում «Ականատես» դիտորդական առաքելությունը հետևում էր ընտրական գործընթացներին, այդ թվում՝...
Աղբյուր` Panorama.am
11:55
Հերքում «Ժողովուրդ»-ին
Գլխավոր դատախազության մամուլի խոսնակ Լուսինե Մարտիրոսյանը հերքում է «Ժողովուրդ» օրաթերթի հրապարակումը՝ գլխավոր դատախազի տեղայակի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:36
Երեխաների սննդակարգում շաքարի ցածր պարունակությունը կարող է զգալիորեն նվազեցնել մեծ տարիքում քրոնիկ հիվանդությունների զարգացման ռիսկը. հետազոտություն
Ամերիկացի և կանադացի գիտնականների իրականացրած հետազոտությունը ցույց է տվել, որ հղիության և երեխայի կյանքի առաջին երկու տարիների ընթացքում շաքարի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
Նեյմարն իր ապագայի վերաբերյալ անսպասելի որոշում է կայացրել
Ալ-Հիլալի» հարձակվող Նեյմարը կարող է հեռանալ սաուդյան ակումբից։ 32-ամյա բրազիլացին երազում է հայրենիք վերադառնալու մասին։ Goal.com-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:30
Կառավարությունը հաստատել է «Նախադպրոցական կրթության մասին» օրենքի փոփոխության նախագիծը
Կառավարության վերջին նիստում հավանության է արժանացել «Նախադպրոցական կրթության մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու...
Աղբյուր` Panorama.am
11:23
ՊԵԿ-ը կանխել է առանց ակցիզային մակնշման ծխախոտների խմբաքանակի ներկրման փորձ
Օրերս ՊԵԿ մաքսանենգության դեմ պայքարի  վարչության օպերատիվ հետախուզության բաժնի աշխատակիցներն օպերատիվ տվյալներ էին ստացել առ այն, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:01
Ոստիկանությունն արգելել է «Գոյ»-ի դերասաններին վրաններ տեղադրել նստացույցի համար. Արզումանյան
«Բացի նստացույցից, մենք այսօր, նաև շաբաթ և կիրակի օրերին ունենք լուրջ անելիքներ»,- ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում ասաց «Գոյ»...
Աղբյուր` Panorama.am
10:41
Ով կգլխավորի Հայաստանի ազգային հավաքականը՝ մինչև գլխավոր մարզչի նշանակումը
«Հայաստանի ազգային հավաքականն առաջիկա երկու հանդիպումները կգլխավորեն կգլխավորեն մարզչական շտաբի մի քանի անդամներ, և դա կարվի ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:40
Երևանի 40–ամյա բնակիչը կալանավորվել է՝ մեծ քանակի տարբեր տեսակի թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության մեղադրանքով
Քննչական կոմիտեի Արարատի մարզային քննչական վարչության Մասիսի քննչական բաժնում քննվող քրեական վարույթի նախաքննությամբ պարզվել են Երևանի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:27
Բոյկոտել COP29-ի անցկացումն Ադրբեջանում, պահանջել անհապաղ ազատ արձակել հայ պատանդներին. Ֆրանսիացի գործիչների կոչը
Le Figaro պարբերականը հրապարակել է քաղաքական ամենատարբեր շրջանակներ ներկայացնող՝ ֆրանսիացի շուրջ  երեք տասնյակ գործիչների հավաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
10:22
Սյունիքում ծեծի է ենթարկվել «Մարիլա»-ի տնօրենը․ նրա վիճակը գնահատվում է ծանր
Օրեր առաջ արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Սյունիքի մարզում։ Shamshyan.com-ի տեղեկություններով, հոկտեմբերի 30-ին ժամը 19։10-ի սահմաններում ՀՀ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:20
ԱՄՆ-ը չի բացառում Իրանի հետ դիվանագիտական գործարքը. WSJ
ԱՄՆ-ը չի բացառում նախագահական ընտրություններում հաղթած Դոնալդ Թրամփի երկրորդ ժամկետի ընթացքում Իրանի հետ դիվանագիտական ​​գործարքի կնքումը՝...
Աղբյուր` Panorama.am
10:17
Եվրոպայի անհատական առաջնությանը Հայաստանը կներկայանա 20 շախմատիստով
Նոյեմբերի 7-ից 20-ը Մոնտենեգրոյի Պետրովաց քաղաքում կանցկացվի 2024 թվականի շախմատի Եվրոպայի անհատական առաջնությունը: Առաջնությանը մասնակցում...
Աղբյուր` Panorama.am
10:07
Գյումրիում ՔՊ-ն թեկնածու չի առաջադրի, կկայանան արտահերթ ընտրություններ
Գյումրիում տեղի կունենան ավագանու արտահերթ ընտրություններ։ Այս մասին հայտարարել է Գյումրու ավագանու «Քաղաքացիական պայմանագիր»...
Աղբյուր` Panorama.am
10:01
Իշխանությունը գնում է ընտրությունների
«Հայաստանի քաղաքական դաշտը կանգնած է մի ընտրության առջև, որի հետ այս իշխանությունները կապ չունեն։ Այդ ընտրության էությունը հետևյալն է....
Աղբյուր` Panorama.am
09:58
Կոնֆերենցիաների լիգա. «Նոան» 0:8 հաշվով պարտվել է «Չելսիին»
«Ցավալի պարտություն Լոնդոնում։ Քաղում ենք դասեր և շարժվում առաջ»։
Աղբյուր` Panorama.am
09:55
Սուրեն Սարգսյան. Թրամփի նախագահության երկրորդ շրջանը չի կարող նման լինել առաջինին
«Թրամփի նախագահության երկրորդ շրջանը չի կարող նման լինել առաջինին»,-գրում է քաղաքագետ Սուրեն Սարգսյանը։ Նա մանրամասնում է՝...
Աղբյուր` Panorama.am
09:50
«Գոյ» թատրոնի աշխատակիցները նստացույց են սկսել
«Գոյ» թատրոնի դերասանները երեկվանից նստացույց են սկսել թատրոնի մուտքի մոտ։  «07.11.2024թ.-ի ժամը 20։00-ից Գոյ թատրոնը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:41
Ամստերդամում մի շարք հարձակումներ են տեղի ունեցել իսրայելցի երկրպագուների վրա, կա 5 տուժած
Ամստերդամում մի շարք հարձակումներ են տեղի ունեցել իսրայելական «Մաքաբի» ֆուտբոլային ակումբի երկրպագուների վրա։ «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:31
Վերին Խոտանանում խցանման մեջ է հայտնվել 40 բեռնատար, 10 մարդատար
Փրկարարները քարշակել են արգելափակված բեռնատարը
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Բերվել են բոլոր հակափաստարկները. ԱՆ փոխնախարարը՝ արցախցիների ընտրելու իրավունքի մասին
12:42 08/11/2024

Բերվել են բոլոր հակափաստարկները. ԱՆ փոխնախարարը՝ արցախցիների ընտրելու իրավունքի մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}