Ձեր վստահելի աղբյուրը

Տավուշի մարզի սահմանամերձ Կողբ համայնքն առաջիկայում նորարարական տեխնոլոգիաների «Թումո» կենտրոն կունենա, որտեղ կսովորեն ուսանողներ ինչպես  Կողբից, այնպես էլ հարակից  բնակավայրերից: Կենտրոնի կառուցման համար կներդվի մոտ 2 մլն դոլար:

Կողբ այցելած լրագրողների հետ զրույցում համայնքի ղեկավար Արսեն Աղաբաբյանն ասում է, որ կենտրոնի կառուցումը մեծ խթան կհանդիսանա  թե բիզնեսի, թե համայնքի զարգացման համար:

«Այս փաստը գուցե «չափալախ» լինի ներդրողների համար, որոնք ասում են՝  Կողբը ռիսկային գոտի է»,- նշում է Արսեն Աղաբաբյանը:

Նշենք, որ 2015 թվականի հունվարի 1-ից ՀՀ սահմանամերձ 32 համայնքներում բիզնես գործունեություն ծավալողները ազատվում են բոլոր հարկերից՝ բացառությամբ եկամտահարկից: Կողբը, որպես սահմանամերձ գյուղ, ընդգրկված է այդ ցանկում, սակայն, ինչպես համայնքի ղեկավարն է ասում՝  այստեղ ներդրողներ չեն հայտնվել,  գործարարների կողմից դեռևս հետաքրքրություն չկա:

Միաժամանակ Արսեն Աղաբաբյանն ասում է՝ գիտակցում է, որ իրենք էլ պետք է ներդրողներ փնտրեն, բայց դա այդքան էլ հեշտ չէ:

«Նախ որպես սահմանամերձ գյուղ, ներդրումների համար ռիսկային է, բայց կարծում եմ՝ ընդհանրապես  մեր երկիրը բիզնեսի առումով ռիսկային է, այսինքն՝ կապ չունի սահմանամերձ է, թե ոչ: Ներդրումներ ներգրավելու մասին ոչ միայն պետք է բարձրաձայն խոսել, այլ այդ ուղղությամբ քայլեր ձեռնարկել: Կառավարությունը պետք է հավասար ու արդար մրցակցային դաշտ ստեղծի, որ բոլորը կարողանան բիզնեսով զբաղվել»,- նշում է Կողբի ղեկավարը:

Նրա խոսքերով՝ ամիսներ առաջ համայնքի կողմից կազմել էին մի քանի բիզնես ծրագրեր, որոնք արժանացել էին վարչապետի հավանությանը:

«Ներկայացրեցինք  թվային ստուդիա ստեղծելու ծրագիր: Վարչապետը միանգամից հասկացավ, որ դա լավ ծրագիր է ու հավանության արժանացրեց: Ասաց՝ անում ենք այդ ծրագիրը, բայց բանից պարզվեց, որ ես պետք է  30 տոկոսի չափով ներդրում կատարեի՝ 30-35 մլն դրամ: Ընդհանուր արժեքը 110  մլն դրամի սահմաններում է: Դա այն ծրագիրն է, որում ներգրավված են լինելու ոչ միայն Կողբի, այլև հարակից գյուղերի բնակիչները: Բայց մինչև հիմա օդի մեջ կախված է այդ ծրագիրը, քանի որ ես 30 տոկոս ներդրում չեմ կարող անել,  դա անհնար է: Ենթադրում ենք, որ այդ ծրագիրը երբեք չենք կարող իրականացնել: Ծրագրի  70 տոկոսը կառավարությունը պետք է տրամադրեր 12 տոկոս տոկոսադրույքով՝ վարկի տեսքով: Այսինքն՝ այդ համայնքի ղեկավարն ինչքան միամիտ պետք է լինի, որ համայնքի հաշվին վարկ վերցնի և ռիսկային երկրում, երբ շատ բիզնեսներ հաջողություն չեն ունենում, նման գործ սկսի ու վարկ փակի»,- ասում է Արսեն Աղաբաբյանը:

Այդուհանդերձ, համայնքը փորձում է զարգանալ, առկա միջոցներով  փորձում են խնդիրներին լուծում տալ:

«Կողբն ունի գործող երկու մանկապարտեզ, Մշակույթի կենտրոն: Նույնիսկ Երևանից 10 կմ հեռավորության վրա գտնվող համայքներում մշակույթի կենտրոններ չկան, բայց այստեղ լուրջ կենտրոն ունենք: Մենք դեռ կարողանում ենք մեզ պահել: Բայց նորից եմ ասում, որ դա բավարար չէ, համայնքը զարգացնելու համար պետք է ծրագրեր իրականացնենք»,- նշում է Կողբի ղեկավարը:

Օրինակ, ըստ  Արսեն Աղաբաբյանի, մանկապարտեզներից մեկում ուզում են մեկ խումբ էլ բացել, բայց դրա համար լրացուցիչ գումար է հարկավոր. «Դիմել եմ Տարածքային կառավարման և զարգացման  նախարարություն,  բայց արդեն գիտեմ, որ գրելու են՝ քո բյուջեի միջոցներով արա: Որոշել եմ դիմել վարչապետին: Ոնց որ մեր վարչապետն է բիզնես մտածողությամբ, մենք էլ ենք ուզում այդպես լինել: Նույնիսկ ասել եմ, որ կգա ժամանակ ինձ դոտացիա էլ հարկավոր չի լինի: Եթե մենք կարողանանք մի քանի ծրագրերը իրագործել, ապա մենք համաձայն ենք, որ այդ  դոտացիան պետությունը տրամադրի դրա կարիքն ունեցող համայնքներին»:

Կողբում  այսօր  ապրում է 4600-4700 մարդ: Կողբեցիներն աշխատում են գյուղում տեղակայված զորամասում, Նոյեմբերյանի անտառտնտեսությունում, մանկապարտեզներում, դպրոցներում:

«Չեմ ասի, որ 100 տոկոսով աշխատանքով ապահովված են, բայց մարդիկ հիմնականում աշխատանք ունեն: Մնացած համայքների հետ եթե համեմատենք, սար ու ձորերի տարբերություն կա: Ամեն ընտանիքից գոնե մեկ մարդ աշխատում է: Կողբից արտագնա աշխատանքի չենք մեկնում, եթե 50- 60 հազար դրամ աշխատավարձ էլ ստանում են, էլ արտագնա աշխատանքի մասին չեն մտածում »,- նշում է Արսեն Աղաբաբյանը:

Կողբում գրեթե գյուղատնտեսությամբ չեն զբաղվում, քանի որ ոռոգման ջրի խնդիր կա: Անասնապահությամբ էլ հազիվ 10 տոկոսն է զբաղվում: «Մարդիկ եկամուտ չեն ստանում, դրա համար ոչ գյուղատնտեսությամբ են զբաղվում, ոչ էլ անասնապահությամբ»,- հավելում է գյուղապետը: 

Նշենք, որ խոշորացման ծրագրի շրջանակներում Զորական համայնքը միացել է Կողբին: Արսեն Աղաբաբյանը, սակայն անիմաստ է համարում այս միավորումը:

«Եթե համայնքը խոշորացվում է, պետք է կրկնապատկվեն նաև ֆինանսական միջոցները: Եթե բյուջեն նույնն է, ապա խոշորացվելու իմաստն անհասկանալի է: Այն ժամանակ համայնքի ղեկավարը պետք է մտածեր միայն իր համայնքի մասին, հիմա մտածում է մի քանի համայնքների մասին: Այսինքն՝ խոշորացումը ենթադրում է ֆինանսական միջոցների կրկնապատկում, որպեսզի համայնքի ղեկավարը կարողանա  կազմակերպել բոլոր համայնքների աշխատանքը: Իսկ եթե ֆինանսական աջակցություն ցույց չենք տալիս խոշորացված համայնքին, ապա այդ  խոշորացումը դառնում է անիմաստ»,- ասում է  Արսեն Աղաբաբյանը: 

Լուսանկարները՝ Լիլիան Գալստյանի: