Վարք նախարարությունների-5. Կամ՝ Ֆրանկենշտեյնի «ոգին» է շրջում Հայաստանում
Չգիտեմ՝ ոչ տնտեսվարություն է, չկամություն, թե՞ այնուամենայնիվ, իրոք, Ֆրանկենշտեյնի «ստեղծարար» ոգին է շրջում Հայաստանում:
100-150 մլն դոլարով Երևանում «Հայկական գյուղ» սարքելու կառավարության ծրագիրը, որ նպատակ ունի զբոսաշրջիկներին ի ցույց դնելու հայաստանյան գյուղերի համն ու հոտը, մշակույթը, նիստ ու կացը… մղկտացնում է: Այդ ինչքա՞ն չունենք կենդանի գյուղ ցույց տալու, որ գյուղի թանգարան ենք բացում մայրաքաղաքում, այն էլ՝ միլիոններով:
Մայրաքաղաքն էլ՝ մայրաքաղա՞ք: Մի «Հին Երևան» թանգարան էլ մայրաքաղաքի հիշատակին է կառուցվելու, էլի՝ միլիոններով:
Կենդանի կյանքը (տավտալոգիա մի համարեք) գնահատելու, պահպանելու, սիրելու փոխարեն, այն դիակ ենք սարքում՝ հետո դրա մասին թանգարան սարքելու վեհ նպատակներով:
Ինչո՞վ Ֆրանկենշտեյնի մտածելակերպ չէ:
Գյուղը ապրեցրեք, հաստատ գյուղի մարդիկ ցույց տալու բան կունենան: Թե՞ վախենում ենք, որ մշակույթը իսպառ կորել է: Իսկ վախը հիմքեր ունի՝ մենք գյուղական դպրոցների շարք էինք անում ու մտածում՝ այս մարդիկ անգերազանցելի լավատես են ու ամուր, թե՞ ուղղակի համակերպված ձգում են:
… Գիտեք՝ տնտեսության մեջ, ինչպես և տնտեսվարության… նույնիսկ կենցաղավարության մեջ մանր բաներ չկան՝ ծորակը չբացեցիր, ջուր չի գա, չփակեցիր՝ ջուրը կգա այնքան, մինչև հայցելով, կամ չհայցելով ձեր ներողամտությունը «Վեոլան» չկտրի…:
Վերջերս ՀՀ ԱԺ-ն հրապարակել էր այն պատգամավորների ցուցակը, որ Երևանում բնակարան վարձակալելու գումար են ստանում: Ցուցակն ու փաստը շատ քննարկվեց և լրատվամիջոցներում, և սոցցանցերում: Մի կողմից պարզ է՝ եթե կան մարզերից պատգամավորներ, ապա պետք է նիստերի օրերին բնակվեն Երևանում, եթե չեն ուզում գնալ-գալ: Մյուս կողմից՝ ԱԺ-ն փակվելու միտք չունի՝ մարզերից պատգամավորներ կլինեն ու կլինեն: Ինչու՞ ԱԺ-ին կից մշտական բնակարաններ չունենալ, որ ամեն անգամ կտրվի մարզերի պատգամավորներին ու կվերցվի մանդատը վայր դնելուն հետ: Ավելին՝ բնակարանը հարկ է տալ անպայման բնակվելու պայմանով:
Եվ բնակարանների հարցը կլուծվեր, և ավելորդ խոսակցություններ, թե՝ արդյոք տվյալ պատգամավորը կարիք ունի բնակվարձի, թե ոչ, չեն լինի: Եթե ավելորդ են, իհարկե:
Ի դեպ՝ հենց Բաղրամյան փողոցի վրա տարիներով մի կիսակառույց շենք էր ցցված: Երևի որպես սիմվոլ կիսատ գործի:
... Հիշում եք հաստատ ՀՀ ԿԳՆ-ն ավարտական վկայականները ռուսերեն կրկօրինակով էր արել: Արձագանքները բուռն, գնահատող ու արդարացի էին:
ՀՀ ԿԳ նախարարը մեկնաբանեց, թե՝ « «Մենք գիտենք, որ երեխաների մի զգալի մաս ավարտելուց հետո գնում է Ռուսաստան՝ արտագնա աշխատանքի, սա արվում է, որ բնակչության վրա լրացուցիչ ֆինանսական ծանրաբեռնվածություն չլինի: Պատկերացնո՞ւմ եք՝ ամեն ատեստատի համար գումար վճարեն, ստանան ռուսերեն տարբերակը, միշտ է այդպես եղել»:
Հարցումով դիմեցինք, թե՝ արդյո՞ք նպատակահարմար չէ չտալ ներդիրը: Սպասել, թե ավարտածները ուր են դիմում՝ ասենք՝ Չինաստան, Իրան, Գերմանիա… : Ըստ այդմ՝ օտարալեզու ներդիր բոլորին չէ որ պետք է, տվեք դրանք հատուկ ձեզ դիմողներին՝ էլի անվճար ու համապատասխան լեզվով: Ու ավելորդ ծախս էլ չեք անի: Ու չեն էլ արդարացիորեն ասի՝ Հայաստանի Հանրապետության Գիտության ու Կրթության նախարարությունը Ռուսաստանում կրթության քարոզ է վարում ու լեզուն է պրոպագանդում:
Պատասխանը հերթական անգամ հիասթափեցնող էր: Ավելորդ ծախսի մասով ասել էին, որ վկայականները ձեռք են բերվում «տարին մեկ անգամ «Գնումների մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված կարգով», ռուսերենի մասով՝ որ «ռուսերենով լրացնելը պայմանավորված է ՀՀ-ում ռուսերենով ուսուցում իրականացնող պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների առկայությամբ», ինչը նախարարի հայտարարածը չէ, ու մի լրիվ ավելորդ պատասխան՝ «հիմնական կրթության վկայականը լրացվում է բացառապես հայերենով, իսկ միջնակարգ կրթության` մեկ թերթով ավել ատեստատը ռուսերենով լրացնելու համար հավելավճար չի տրամադրվում»:
Ինչ կապ ունի: Հենց կրթությա՞ն նախարարությունը պիտի հարցերին ոչ ըստ էության պատասխանի: Նախկին օրենքը 2010 թվականին է ստորագրվել: Նախարար է փոխվել, ուրիշ կուսակցությունից: Ի՞նչն է խանգարում փոքր-ինչ քննադատաբար ետ նայել, ռացիոնալ բաներ ասել:
Կամ՝ հերթական «օպտիմալացումը»: Դպրոցներ են փակվում, ուսուցիչներ են աշխատանքից զրկվում, դասարանները խոշորացվում են՝ գումարների սղության պատճառո՞վ: Այդ դեպքում ինչու է կրթությունը դարձվում 12 տարի: Խիտ ու երկար, թե նոսր ու կարճ: Որտեղ է «օպտիմալացման» տրամաբանությունը: Եթե ասեք ՝ Բոլոնյան հռչակագիրը ու դրա պահանջները, պիտի պատասխանեմ՝ ուրեմն չեք ուսումնասիրել այն: Համապատասխանել եվրոպական բուհերի պահանջներին, չի նշանակում սովորել 12 տարի, երեսունից ավել աշակերտներով դասարանում, անտեսված մարզային դպրոցներում:
Դրա համար էլ գյուղական դպրոցների վիճակը սա է, ու ընդամենը մի-երկու դպրոց կա, որ ցուցադրության համար ամեն անգամ աչք են խոթում:
Մի դպրոցի թանգարան:
Ու դրա համար է, որ մանր, կարևոր, ամենօրյա գործերը անելու փոխարեն դիակ կենդանացնելու քաղաքականությունն է շրջում երկրում:
Հարակից հրապարակումներ`
- «Կարո՞ղ է գառանտիյնի կտրոն էլ ուզեք», կամ՝ Վարք նախարարությունների- 4
- Վարք նախարարությունների -3
- Վարք նախարարությունների -2
- Վարք նախարարությունների – 1