Քաղաքական 19:36 24/11/2017 Հայաստան

ԵՄ հետ նոր պայմանագիրը` նպատակասլաց արտաքին քաղաքականության արդյունք

2013-ի օգոստոս-սեպտեմբերյան իրադարձություններից չորս տարի անց Հայաստանը ստորագրեց ԵՄ հետ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը։ Այս 360 էջանոց բարդ փաստաթուղթը, որը շաբաթներ առաջ պաշտոնապես հրապարակվեց հայերեն և անգլերեն լեզուներով, ստորագրող 29 երկրների (ԵՄ-28 պլյուս Հայաստան) ազգային ընթացակարգերով վավերացվելուց և ուժի մեջ մտնելուց հետո կարգավորելու է ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունների բոլոր ոլորտները` քաղաքական համագործակցություն, առևտրային կապեր, և ամենակարևորը` Հայաստանի բարեփոխումների օրակարգ։

Մինչ այս հնչած փորձագիտական կարծիքները ցույց տվեցին, որ թեև մեկնաբանություններ կարելի է անել ծավալուն փաստաթղթի վերնագրին և ներածական մասին հպանցիկ ծանոթանալով միայն, այս համաձայնագրի իրական ազդեցությունը հանրային և պետական կառավարման ոլորտների վրա Հայաստանը զգալու է գալիք տարիներին։ Մի կողմ դնելով պայմանագրի` ԵՄ համար ընդհանուր կետերը, ինչպես օրինակ զանգվածային ոչնչացման զենքի տարածման դեմ համատեղ պայքար, թեթև զինատեսակների անօրինական շրջանառության կանխում և այլն, փաստենք, որ համաձայնագիրը ինստիտուցիոնալիզացնում է ԵՄ-ՀՀ օրակարգը` ներքին և արտաքին քաղաքական, տնտեսական և շուկայական, մարդու իրավունքների երկխոսության և բոլոր հնարավոր այլ ոլորտներում։

Ռեալ քաղաքականության առումով, համաձայնագիրը արդեն երկար տարիներ Հայաստանի որդեգրած «և, և»-ի հաղթանակն է և ստորագրվում է աշխարհաքաղաքական տեսանկյունից չափազանց հետաքրքիր պահի։ Ավարտվում է Սիրիայի արյունալի պատերազմը և Ռուսաստանը ճանաչվում է հաղթող, Ուկրաինայի ճգնաժամերը բարդացել են (համակարգային կոռուպցիա, Լուգանսկի և Դոնեցկի զինված խմբավորումների միջև բախումների իրական վտանգ), Կիևը համարյա սնանկ է և Եվրոպան առանց Ռուսաստանի այս ճգնաժամը չի կարողանալու հաղթահարել, ղարաբաղյան կարգավորման հարցը նույնպես պետք է սառեցնել հերթական անգամ` Ադրբեջանի բռնակալի դիրքորոշման պատճառով (մինչև Բաքվի իշխանափոխությունը) և այլն։ Մյուս կողմից` Եվրոպայում Ռուսաստանի կողմից աջակցություն ունեցող քաղաքական ֆիգուրները պարտվում են և եվրոպական առաջատար երկրները վերագտնում է իրենց ինքնավստահությունը և ԱՄՆ նմանությամբ Հին աշխարհը անցնում է տրանզակցիոն արտաքին քաղաքականության` «դու` ինձ, ես` քեզ» բանաձևով։ Որոշ չափով սա «ավելին` ավելիի դիմաց» սկզբունքի վերաիմաստավորումն է, որի ջատագովն է եղել Հայաստանը հենց առաջին օրից։

Ավելին, ինչը ոչ պակաս կարևոր է և արդեն իսկ ֆիքսվել է նոյեմբերի 23-ի ԵԺԿ համատեղ հայտարարության մեջ, Եվրոպայում ցնդում են պատրանքները ասոցացման համաձայնագիր կնքած երկրների վերաբերյալ։ Ուկրաինան մխրճվել է կոռուպցիայի մեջ, Մոլդովայում և Վրաստանում ոչ ֆորմալ կառավարման մեխանիզմները փաստացի չեղարկել են ընտրական համակարգը, Ադրբեջանը և Բելառուսը դարձել են ավելի ավտորիտար։ Փաստացի միայն Հայաստանն է անցկացրել նորմալ սահմանադրական հանրաքվե, պառլամենտական մրցակցային ընտրություններ (ԺՀՄԻԳ-ի գնահատականով), 2015-ին միացել է ԵԱՏՄ-ին և ցանկություն և պատրաստակամություն ունի նաև ԵՄ հետ հարաբերություններում ստանալ «ավելին` ավելիի դիմաց»։ Ռիգայի գագաթաժողովից ի վեր, երբ ՀՀ նախագահը կոչ էր արել «առավել իրատեսորեն գնահատել ստեղծված իրավիճակը» և չընկնել հուզականության գիրկը, Եվրոպան վերջապես ի վիճակի է, չզիջելով մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության հարցերում, առաջ շարժվել իրական քաղաքական երկխոսության ճանապարհով։

Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, այժմ ստորագրելով ավելի հարուստ բովանդակությամբ համաձայնագիր, քան 2013-ի տարբերակի քաղաքական մասն էր, Երևանը մեծ խաղում դուրս է գալիս հաղթողի դերում։

Դատելով 2017թ մարտից ի վեր հնչող պաշտոնական հայտարարություններից, երբ նախաստորագրվեց Հայաստանի հետ համաձայնագիրը, Եվրոպայում հասկացան, որ 2013-ի սեպտեմբերին, Հին աշխարհի «կամ, կամ» անտագոնիստական քաղաքականությանը տուրք չտալով, բայցև չդավաճանելով եվրոպական արժեհամակարգը, մեջբերելով Սարգսյանին, «Հայաստանն իր հավասարակշռված քաղաքականությամբ ոչ միայն չստեղծեց լրացուցիչ լարվածության օջախ եվրոպական տարածաշրջանում, այլ ընդհակառակը, կարողացավ իր քաղաքականությունը կառուցել տարբեր ինտեգրացիոն համակարգերի համատեղելիության, հավասարակշռության և բազմավեկտոր համագործակցության սկզբունքների հիման վրա»:

Անկախ փորձագիտական մակարդակի սպեկուլյացիաներից` ներառյալ Ռուսաստանի ազգայնական-պոպուլիստական շրջանակների կողմից, շնորհիվ նպատակասլաց ջանքերի Հայաստանը կարողացավ իր որդեգրած մարտավարությամբ հասնել այսօրվա սահմանագծին, որը նոր ու ավելի աշխատատար ճանապարհի մեկնարկ է։

Էդգար Խաչատրյան



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

19:43
Արցախցիների խնդրանքով «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները դիմել են ՍԴ
ՀՀ ԱԺ պատգամավորների 1/5-ը («Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների պատգամավորներ) ՀՀ Սահմանադրական դատարան է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:27
Նիկոլը նաև լվանում է Թուրքիայի արյnւնnտ երեսը վերջինիս՝ ԵՄ հնարավոր անդամագրության գործընթացում. Աշոտյան
«Հայոց ցեղասպանության ուրացումը ոչ թե Միրզոյանի, այլ անձամբ Փաշինյանի նախաձեռնությունն է»
Աղբյուր` Panorama.am
19:16
Ջուլիետա Ավանեսյանը` ծանրամարտի Մ20 առաջնությունում Եվրոպայի չեմպիոն
Պոկում և հրում վարժություններում ևս Ավանեսյանն արժանացել է փոքր ոսկե մեդալներին։
Աղբյուր` Panorama.am
19:02
Հաջորդ շաբաթ 100 դրամների կրիզիս է լինելու. Մեսրոպ Մանուկյան
 Երևանի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցության անդամ Մեսրոպ Մանուկյանն այցելել է «Երևան ավտոբու» ՓԲԸ, ծանոթացել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:48
«Սուրբ Հովհաննես» մատուռի մոտից քաղաքացուն իջեցնելու համար անհրաժեշտ է եղել փրկարարների օգնությունը
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 16:28-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Լոռու մարզի Հարթագյուղ գյուղի «Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:35
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին կայցելի Հայաստան
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին Հայաստանում կմասնակցի և կբանախոսի աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության նախաձեռնությամբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Մեծ Մանթաշի մոտակայքում հրդեհից ջերմահարվել են եղևնու և սոճու տնկիներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 15:13-ին Շիրակի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ Մեծ Մանթաշ ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:19
ՀՖՖ փոխնախագահը՝ հավաքականի գլխավոր մարզչի ու Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով երկրպագուների ակցիաների մասին
«Այն տարբերակը, որ մենք ընտրում ենք, չի լինելու հայաստանցի»,- ասել է ՀՖՖ փոխնախագահ Արմեն Նիկողոսյանը՝ պատասխանելով Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:58
Քանյե Ուեսթը 1 միլիարդ դոլարով վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել իր մասին
Ռեփեր Քանյե Ուեսթը  իր մասին վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել. «Ո՞ւմ անունով» ֆիլմի համար նա ծախսել է 1 միլիարդ դոլար։ Variety-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Ակցիա՝ «Արարատ»-«Փյունիկ» խաղի ժամանակ ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով
Հայաստանի  Պրեմիեր լիգայի «Արարատ» - «Փյունիկ» խաղի ժամանակ երկրպագուները  ակցիա են իրականացրել՝ պահանջելով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
COP29-ը՝ Ադրբեջանում, COP17-ը՝ Հայաստանում․ քաղաքական հատուցո՞ւմ
Հայաստանն ընտրվել է որպես Կենսաբազմազանության կողմերի համաժողովի հյուրընկալող երկիր և COP17-ը  2026թ,-ին անցկացվելու է մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:18
Դիզայներները նորաձևության տարօրինակ հնարք են մտածել, որը խոստանում է դառնալ ձմեռան գլխավոր թրենդ
Վերջին Նորաձևության շաբաթներին հայտնի բրենդների դիզայներները հաճախ դիմում էին մեկ պարզ, բայց միևնույն ժամանակ անսովոր հնարքի։ Burberry-ի,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Ադելիա Պետրոսյանը Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում հաղթել է կարճ ծրագրում
Ռուսաստանի գեղասահքի չեմպիոն ազգությամբ հայ  Ադելիա Պետրոսյանը Կազանում ընթացող Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում լավագույն արդյունքն է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
Հրդեհ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում
Նոյեմբերի 1-ին երեկոյան ժամը 22։00-ի սահմաններում հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածի հոսանքի տրանսֆորմատորային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Իրանը լուրջ հարվшծ կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. հոգևոր առաջնորդ
Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին՝ ի պատասխան Թեհրանի և Մերձավոր Արևելքում իսլամական դիմադրության ուժերի նկատմամբ թշնամական քայլերի։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Նախկին ՀՀԿ-ական, «Զովք»-ի փոխտնօրեն, «Պրոֆալ»-ի տնօրեն և այլք․ Աննա Հակոբյանի հետ ընթրած «հաջողակ տղամարդիկ»
Oragir.News-ը մանրամասներ է ընթրիքից, որին մասնակցելու համար «Իմ քայլը» հիմնադրամին նախապես 1 միլիոն դրամ պետք է վճարեին։
Աղբյուր` Panorama.am
16:00
Սերբիայում երկաթուղային կայարանում փլուզման հետևանքով 14 մարդ է զոհվել, երկրում սգո օր է
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցավակցել է Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման հետևանքով զոհվածների ընտանիքին։
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ծանրորդ Ալեքսանդր Լազարյանը` Եվրոպայի մինչև 20 տարեկաների չեմպիոն
Նա նվաճել է նաև փոքր բրոնզե և փոքր ոսկե մեդալներ
Աղբյուր` Panorama.am
15:19
Արցախյան հանրությունը պետք է իմանա` ովքե՞ր են այդ մարդիկ, որ իրենց իրավունք են վերապահում արցախցիների անունից խոսել. Ստեփանյան
ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրել է, որ «40+10 հազար» աջակցության ծրագիրը կշարունակվի մինչև ապրիլ,...
Աղբյուր` Panorama.am
15:07
Կոչ. COP29-ին ընդառաջ և ընթացքում հատուկ կարևորությամբ արծարծել արցախահայության նկատմամբ շարունակվող անարդարության մասին
Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինը, կաթողիկե հայոց կաթողիկոս պատրիարք Տ. Ռաֆայել Պետրոս ԻԱ Մինասյանը և Մերձավոր Արևելքի Հայ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:41
Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին բախվել են բեռնատարն ու «VAZ»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 13:23-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիան-Աղիտու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:36
Խաչանովը մեկնաբանել է Փարիզի «Մասթերսի» քառորդ եզրափակչում Դիմիտրովի նկատմամբ տարած հաղթանակը
Ռուսաստանը ներկայացնող Կարեն Խաչանովը դուրս է եկել Փարիզում ընթացող Masters շարքի մրցաշարի  քառորդ եզրափակչում հաղթել է բուլղարացի Գրիգոր...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Արամ Առաջինն ու Օկամպոն քննարկել են արցախահայերի իրավունքներին վերաբերող հարցեր
Նոյեմբեր 1-ին Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինն ու  Միջազգային քրեական դատարանի նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո...
Աղբյուր` Panorama.am
14:11
Արման Ծառուկյանն ու Իսլամ Մախաչևը կարող են ռևանշ մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին
Թեթև քաշային կարգում UFC-ի գործող չեմպիոն Իսլամ Մախաչևը և Արման Ծառուկյանը կարող են ռեւանշ-մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին Լոս Անջելեսում...
Աղբյուր` Panorama.am
14:04
«Գոյ» թատրոնը կվերսկսի գործունեությունը
«Լիահույս ենք, որ Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրենը չի խոչընդոտի և կենթարկվի օրինական պահանջին»։
Աղբյուր` Panorama.am
14:00
Ջերմաստիճանը կշարունակի նվազել
Երևանում նոյեմբերի 2-ի ցերեկը, 5-7-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 3-ի երեկոյան ժամերին, 4-ին հնարավոր է կարճատև անձրև։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:54
Մեկ տարում պարեկային ծառայության մեքենաների մասնակցությամբ գրանցվել է 468 պատահար. Հետք
որից 150-ի մեղավորը պարեկային ծառայության աշխատակիցներն են
Աղբյուր` Panorama.am
13:46
Բժիշկը բացատրել է, թե ինչու է քնի պակասը հանգեցնում քաշի ավելացման
Քնի մշտական պակասը հանգեցնում է այնպիսի նյութերի արտադրության ավելացմանը, որոնց պարագայում մարդն ավելի մեծ հաճույքով է սկսում ուտել ճարպային և...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
12:04 02/11/2024

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}