Քաղաքական 19:36 24/11/2017 Հայաստան

ԵՄ հետ նոր պայմանագիրը` նպատակասլաց արտաքին քաղաքականության արդյունք

2013-ի օգոստոս-սեպտեմբերյան իրադարձություններից չորս տարի անց Հայաստանը ստորագրեց ԵՄ հետ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը։ Այս 360 էջանոց բարդ փաստաթուղթը, որը շաբաթներ առաջ պաշտոնապես հրապարակվեց հայերեն և անգլերեն լեզուներով, ստորագրող 29 երկրների (ԵՄ-28 պլյուս Հայաստան) ազգային ընթացակարգերով վավերացվելուց և ուժի մեջ մտնելուց հետո կարգավորելու է ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունների բոլոր ոլորտները` քաղաքական համագործակցություն, առևտրային կապեր, և ամենակարևորը` Հայաստանի բարեփոխումների օրակարգ։

Մինչ այս հնչած փորձագիտական կարծիքները ցույց տվեցին, որ թեև մեկնաբանություններ կարելի է անել ծավալուն փաստաթղթի վերնագրին և ներածական մասին հպանցիկ ծանոթանալով միայն, այս համաձայնագրի իրական ազդեցությունը հանրային և պետական կառավարման ոլորտների վրա Հայաստանը զգալու է գալիք տարիներին։ Մի կողմ դնելով պայմանագրի` ԵՄ համար ընդհանուր կետերը, ինչպես օրինակ զանգվածային ոչնչացման զենքի տարածման դեմ համատեղ պայքար, թեթև զինատեսակների անօրինական շրջանառության կանխում և այլն, փաստենք, որ համաձայնագիրը ինստիտուցիոնալիզացնում է ԵՄ-ՀՀ օրակարգը` ներքին և արտաքին քաղաքական, տնտեսական և շուկայական, մարդու իրավունքների երկխոսության և բոլոր հնարավոր այլ ոլորտներում։

Ռեալ քաղաքականության առումով, համաձայնագիրը արդեն երկար տարիներ Հայաստանի որդեգրած «և, և»-ի հաղթանակն է և ստորագրվում է աշխարհաքաղաքական տեսանկյունից չափազանց հետաքրքիր պահի։ Ավարտվում է Սիրիայի արյունալի պատերազմը և Ռուսաստանը ճանաչվում է հաղթող, Ուկրաինայի ճգնաժամերը բարդացել են (համակարգային կոռուպցիա, Լուգանսկի և Դոնեցկի զինված խմբավորումների միջև բախումների իրական վտանգ), Կիևը համարյա սնանկ է և Եվրոպան առանց Ռուսաստանի այս ճգնաժամը չի կարողանալու հաղթահարել, ղարաբաղյան կարգավորման հարցը նույնպես պետք է սառեցնել հերթական անգամ` Ադրբեջանի բռնակալի դիրքորոշման պատճառով (մինչև Բաքվի իշխանափոխությունը) և այլն։ Մյուս կողմից` Եվրոպայում Ռուսաստանի կողմից աջակցություն ունեցող քաղաքական ֆիգուրները պարտվում են և եվրոպական առաջատար երկրները վերագտնում է իրենց ինքնավստահությունը և ԱՄՆ նմանությամբ Հին աշխարհը անցնում է տրանզակցիոն արտաքին քաղաքականության` «դու` ինձ, ես` քեզ» բանաձևով։ Որոշ չափով սա «ավելին` ավելիի դիմաց» սկզբունքի վերաիմաստավորումն է, որի ջատագովն է եղել Հայաստանը հենց առաջին օրից։

Ավելին, ինչը ոչ պակաս կարևոր է և արդեն իսկ ֆիքսվել է նոյեմբերի 23-ի ԵԺԿ համատեղ հայտարարության մեջ, Եվրոպայում ցնդում են պատրանքները ասոցացման համաձայնագիր կնքած երկրների վերաբերյալ։ Ուկրաինան մխրճվել է կոռուպցիայի մեջ, Մոլդովայում և Վրաստանում ոչ ֆորմալ կառավարման մեխանիզմները փաստացի չեղարկել են ընտրական համակարգը, Ադրբեջանը և Բելառուսը դարձել են ավելի ավտորիտար։ Փաստացի միայն Հայաստանն է անցկացրել նորմալ սահմանադրական հանրաքվե, պառլամենտական մրցակցային ընտրություններ (ԺՀՄԻԳ-ի գնահատականով), 2015-ին միացել է ԵԱՏՄ-ին և ցանկություն և պատրաստակամություն ունի նաև ԵՄ հետ հարաբերություններում ստանալ «ավելին` ավելիի դիմաց»։ Ռիգայի գագաթաժողովից ի վեր, երբ ՀՀ նախագահը կոչ էր արել «առավել իրատեսորեն գնահատել ստեղծված իրավիճակը» և չընկնել հուզականության գիրկը, Եվրոպան վերջապես ի վիճակի է, չզիջելով մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության հարցերում, առաջ շարժվել իրական քաղաքական երկխոսության ճանապարհով։

Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, այժմ ստորագրելով ավելի հարուստ բովանդակությամբ համաձայնագիր, քան 2013-ի տարբերակի քաղաքական մասն էր, Երևանը մեծ խաղում դուրս է գալիս հաղթողի դերում։

Դատելով 2017թ մարտից ի վեր հնչող պաշտոնական հայտարարություններից, երբ նախաստորագրվեց Հայաստանի հետ համաձայնագիրը, Եվրոպայում հասկացան, որ 2013-ի սեպտեմբերին, Հին աշխարհի «կամ, կամ» անտագոնիստական քաղաքականությանը տուրք չտալով, բայցև չդավաճանելով եվրոպական արժեհամակարգը, մեջբերելով Սարգսյանին, «Հայաստանն իր հավասարակշռված քաղաքականությամբ ոչ միայն չստեղծեց լրացուցիչ լարվածության օջախ եվրոպական տարածաշրջանում, այլ ընդհակառակը, կարողացավ իր քաղաքականությունը կառուցել տարբեր ինտեգրացիոն համակարգերի համատեղելիության, հավասարակշռության և բազմավեկտոր համագործակցության սկզբունքների հիման վրա»:

Անկախ փորձագիտական մակարդակի սպեկուլյացիաներից` ներառյալ Ռուսաստանի ազգայնական-պոպուլիստական շրջանակների կողմից, շնորհիվ նպատակասլաց ջանքերի Հայաստանը կարողացավ իր որդեգրած մարտավարությամբ հասնել այսօրվա սահմանագծին, որը նոր ու ավելի աշխատատար ճանապարհի մեկնարկ է։

Էդգար Խաչատրյան



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Հոկտեմբեր ամսվա տաք մեկնարկը և ցրտաշունչ ավարտը
Օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C
Աղբյուր` Panorama.am
16:25
Հայաստանի հավաքականն Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կխաղա Վրաստանի հետ
Նոյեմբերի 22-ին ՈւԵՖԱ-ի շտաբ-բնակարանում՝ շվեյցարական Նիոն քաղաքում, կայացել է ՈՒԵՖԱ Ազգերի լիգայի B/C լիգաների փլեյ-օֆֆի վիճակահանությունը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Մարությանը համաձայնեց բանավիճել Տիգրան Ավինյանի հետ
«Սիրելի հայրենակիցներ, Ընդունում ենք Factor TV-ի առաջարկը՝ բանավեճ անցկացնել Տիգրան Ավինյանի հետ՝ իշխանության բերած տրանսպորտի թանկացման...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:35
Հայաստանում ալկոհոլից կախվածությամբ հաշվառված է 6312 անձ. ԱՆ
Ալկոհոլը հոգեակտիվ, տոքսիկ նյութ է և կարող է կախվածություն առաջացնել։  Այն խաթարում է կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքը՝ մեծացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում. կլինի վարչական հատվածի փոփոխություն
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում։ Այսօր կենտրոն է շտապել առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Անահիտ ավանեսյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:27
Գարիկ Սարգսյանը չի թույլատրում Վեդիում կազմակերպել «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմի ցուցադրությունը. Տիգրան Նալչաջյան
Արդեն երկու անգամ Վեդու համայնքապետարանը թույլ չի տալիս քաղաքում ցուցադրել ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյանի «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմը։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:13
Կկատարվի քահանայական ձեռնադրություն
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տարբեր կառույցներում սպասավորող վեց սարկավագներ կարժանանան քահանայական օծման և ձեռնադրության
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով
Երևանում նոյեմբերի 22-ի ցերեկը, 23-24-ին, 27-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 25-26-ին, 27-ի գիշերը սպասվում են...
Աղբյուր` Panorama.am
12:53
Ալեքսիս Օհանյանը ցուցադրել է գերհազվագյուտ հայկական մետաղադրամ
Ամերիակահայ գործարար, Reddit-ի հիմնադիր Ալեքսիս Օհանյանը X սոցիալական ցանցում (նախկինում՝ Twitter) ցուցադրել է Արտաշեսյանների տոհմից Մեծ Հայքի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Թափառող շների վրա կրակած տղամարդը ներկայացել է ոստիկանություն
Նոյեմբերի 10-ին հաղորդում էր ստացվել Համայնքային ոստիկանության Արթիկի բաժնում: Կենդանապաշտպանները հայտնել էին, որ նախորդ օրը Արթիկի Լմբատ-2...
Աղբյուր` Panorama.am
12:31
Ռոնալդուն նշել է ռեկորդ, որը չի ցանկանում գերազանցել
Կրիշտիանու Ռոնալդուն մի քանի ամիս առաջ բացել է իր YouTube ալիքը։ Պորտուգալացին կայծակնային արագությամբ ձեռք է բերել բաժանորդներ. այժմ ալիքին...
Աղբյուր` Panorama.am
12:16
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բարբոքը Բաքվում կայացած COP29-ի ժամանակ սուր քննադատության է ենթարկել Ադրբեջանին
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բերբոքն Ադրբեջանում ընթացող ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության համաժողովի (COP29) 29-րդ նստաշրջանում իր առաջին...
Աղբյուր` Panorama.am
11:37
Visa-ն խտրականություն է դնում ԶԼՄ-ների միջև՝ սահմանափակելով աշխատանքը
«Պարզում ենք, թե ինչ սկզբունքով են ընտրվել ԶԼՄ–ները, որոնց հասանելի կլինեն ֆորումի բանախոսները»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:28
Ցավն էլ պետք է չափ ունենա. Ավտովթարի հետևանքով մահացել է պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրը
Ողբերգական ավտովթարի հետևանքով զոհվել է Արթուր Խաչատրյանը։ Նա 44-օրյա պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրն է։ Մինչ այդ ընտանիքը 17...
Աղբյուր` Panorama.am
11:27
Պեսկով. Ռուսաստանի խնդիրը ոչ թե միգրանտներն են, այլ անօրինական ներգաղթյալները
Ռուսաստանի համար խնդիրը ոչ բոլոր միգրանտներն են, որոնք երկիր են ժամանել, այլ միայն նրանք, ովքեր անօրինական կերպով գտնվում են Ռուսաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}