Կիևում հակահայկական բանաձևն ընդունվել է Ուկրաինայի ճնշման ներքո. Գագիկ Մինասյան
Սևծովյան տնտեսական համագործակցության խորհրդարանական վեհաժողովը (ՍԾՏՀ ԽՎ) Կիևում ընդունել է հայկական պատվիրակությունից գաղտնի մշակված հակահայկական բանաձևը: Ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ այս բանաձևը, Հայաստանն ինչպե՞ս պիտի արձագանքի: Այս և մի շարք այլ հարցերի մասին մանրամասներ իմանալու համար Panorama.am-ը դիմեց հայկական պատվիրակության ղեկավար Գագիկ Մինասյանին:
«Այն բանից հետո, երբ մենք նոյեմբերի 24-ից հետո ԵՄ հետ ստորագրեցինք համաձայնագիրը, այնտեղ հստակ իր մասն ունի նաև ԼՂ խնդրի կարգավորման դրվագը, այս բանաձևը բնականաբար ուժ չունի Հայաստանի համար, բանաձևն ուժ ունի այն կոնֆլիկտների համար, որոնք չունեն խնդրի միջազգայնորեն ճանաչված մարմին՝ խնդրի լուծմամբ զբաղվելու համար: Դրանք Ռուսաստանի հետ առնչվող կոնֆլիկտներն են»,- ասաց նա:
Մինասյանի խոսքով՝ այս բանաձևն ընդունվեց Կիևի մեծ ջանքերի շնորհիվ, նրանք հասան իրենց նպատակին. իրենց համար Հայաստանն էական չէր, բանաձևում անգամ կոնֆլիկտների անուն չի նշվում: Հայկական պատվիրակության ղեկավարը նշեց, որ բանաձևին կողմ է քվեարկել ութ երկիր: Ռուսաստանը ներկա չի եղել համաժողովին, անգամ հրավիրված չի եղել Կիև, բուլղարացիները, որ խիստ ներքին խնդիրներ ունեին, գնացել են, հայկական պատվիրակությունը բոյկոտել է քվեարկությունը, և այլևս չի մասնակցում նիստերին, սերբերը դուրս են եկել այդ քվեարկության ժամանակ, սակայն քվեարկությունից հետո էլի վերադարձել են: Մինասյանը նշեց, որ բանաձևին կողմ քվեարկած ութ երկրներից չորսը այն երկրներն են, որոնք կոնֆլիկտ ունեն՝ Ադրբեջանը, Վրաստանը, Ուկրաինան և Մոլդովան, մյուս չորս երկրներն են՝ Թուրքիան, որ Ադրբեջանի պատճենն է, Ռումինիան, որը Մոլդովայի պատճենն է, Ալբանիան, որի ընկալումները պարզ են և Հունաստանը:
Արձագանքելով հնչած տեսակետին, թե այս բանաձևը հայկական դիվանագիտության պարտությունն էր, Մինասյանը նշեց, որ եթե կա պարտություն, ապա Ռուսաստանի համար է պարտություն, որովհետև մեր կոնֆլիկտն առանձին է, ունի մարմին, որ միջազգայնորեն ճանաչված է և օժտված է լիազորություններով, որևէ ուրիշ մարմին չունի այդպիսի լիազորություններ:
«Մի՞թե ակնհայտ չէ: Մենք ունենք ամսի 24-ին ստորագրված համաձայնագիրը, դա ևս ակնհայտ է: Եթե դուք ընթերցեք բանաձևը, որ ընդունված է, այնտեղ որևէ կոնֆլիկտի անվանում չեն տալիս: Սա ընդունված է Ուկրաինայում, և բնականաբար՝ Ուկրաինայի ուժեղ ճնշման ներքո, հետևաբար հայկական դիվանագիտության մասին խոսելն այստեղ անիմաստ է»,- ասաց նա:
Մինասյանը նշեց՝ սա տնտեսական միավորում է, ընդգծված տնտեսական կազմակերպություն, որն իր կանոնադրության մեջ որևէ քաղաքական խնդիր լուծելու կամ քաղաքական խնդրի վերաբերյալ կարծիք արտահայտելու մանդատ չունի, և դա ակնհայտ է, սակայն այլ խնդիր կա: Հայկական պատվիրակության ղեկավարի խոսքով՝ երկուսուկես տարի առաջ, երբ Ադրբեջանի ներկայացուցիչը դարձավ այս կառույցի գլխավոր քարտուղար, այստեղ սկսեցին աշխատանքներ իրականացնել, որ կառույցը դառնա լիարժեք քաղաքական մարմին, և մնացած 11 երկրների նախագահները ստորագրել են այդ փաստաթուղթը, միայն Հայաստանն է, որ կտրականապես դեմ է դրան՝ շատ հասկանալի պատճառներով:
«Այս վեհաժողովում 11 երկրների խորհրդարանների նախագահները ստորագրել են այդ փաստաթուղթը, իրենց պատվիրակության ղեկավարները նամակ են հղել ԱԺ նախագահ Արա Բաբլոյանին, որպեսզի նա ևս ստորագրի այդ փաստաթուղթը: Իհարկե, մեր տեսակետը հակառակն է, որ իրենք դուրս են գալիս մեր մանդատի լիազորություններից: Այդ կոնֆլիկտն, իհարկե, երկար ժամանակ գնում է, սակայն իրենք չեն կարողանում հաղթահարել մեր բացասական վերաբերմունքը: Դա մեր սկզբունքային դիրքորոշումն է»,- ասաց նա:
Հարցին՝ որո՞նք են լինելու իրենց հետագա քայլերը, Հայաստանն ինչպե՞ս պիտի արձագանքի այս բանաձևի ընդունմանը, Մինասյանը նշեց, որ Հայաստանի արձագանքելու խնդիր այստեղ չկա, կա մեր պատվիրակության պահվածքի խնդիր, այն հետևյալն է՝ իրենք մնում են այն դիրքորոշումների վրա, որ արձանագրել են 2,5 տարի առաջ և այս տարիների ընթացքում միշտ հետևողականորեն պաշտպանել են, այն է՝ այս կառույցը չի կարող ունենալ քաղաքական ուղղվածություն:
Այն, որ այս կառույցը պետք է բացառապես տնտեսական ուղղվածություն ունենա, ըստ Մինասյանի, ակնհայտ է. հենց այն ունենա քաղաքական ուղղվածություն, նմանատիպ որոշումներն իրավական ուժ կունենան:
«Մի կառույց, որտեղ ես նշեցի մեծ թվով երկրներ, որոնք օբյեկտիվորեն ունեն Արցախի վերաբերյալ Հայաստանի դիրքորոշմանը հակառակ դիրքորոշում, մեզ համար սկզբունքայնորեն ոչ ընդունելի մոտեցում է քաղաքական ուղղվածությունը, այդ գիծը մենք պահպանում ենք և կարծում եմ՝ կպահպանենք: Իսկ բանաձևի ազդեցությունը ԼՂ խնդրի կարգավորման առումով զրոյական է, քաղաքական ուժը ևս զրոյական է, որովհետև կրկնում եմ՝ այս կառույցն այդպիսի մանդատ չունի»,- ասաց նա:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Աշխարհի առաջնությունից առաջ ինձ «подножка տվեց» Սիմոն Մարտիրոսյանը. Փաշիկ Ալավերդյան