Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանում հաշմանդամություն ունեցողների թիվը մոտավորապես 196 հազար է: Այս մասին դեկտեմբերի 2-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը նշեց «Ունիսոն» հասարակական կազմակերպության նախագահ Արմեն Ալավերդյանը: Նա տեղեկացրեց, որ մոտ 14 000 մարդ զրկվել է իր կարգավիճակից, չի գրանցվել, որով խախտվել են նրանց իրավունքները, և բարդացել է կյանքը: Հաշմանդամություն ունեցող անձանց հիմնական մասը երրորդ կարգ ունեն:
Ալավերդյանի խոսքով՝ թեպետ Երևանում առաջընթաց կա թե միջավայրի հարմարեցման, թե վերաբերմունքի առումով, սակայն դա դեռ բավարար չէ:

«Մայրաքաղաքում հազարավոր թեքահարթակներ են կառուցվել բոլոր վարչական շրջաններում և ոչ միայն կենտրոնում: Նպատակն է, որ ոչ մի տեղ խոչընդոտ չլինի: Մենք պետք է հասնենք հարյուր տոկոսանոց արդյունքի, իննսուն տոկոսով չենք բավարարվելու: Գործընթացն ակտիվ գնում է, բայց մարզերում այդ առաջընթացն ավելի քիչ է»,- ասաց նա: Երևանում հարմարեցված 25 ավտոբուս կա, կույր անձանց համար գծանշումներ կան և ռելիեֆային մակերեսով զգուշացումներ, որ՝ մայթն այդտեղ վերջանում է, որոշ տրանսպորտային միջոցներում հայտարարվում են կանգառները, սակայն անելիքները դեռ շատ են:

Ըստ Ալավերդյանի՝ տեղին չեն նաև հավաստիացումները, թե զարգացած երկրներում ամեն ինչ իդեալական է: ՀԿ նախագահը նշեց՝ այնտեղ ևս խնդիրներ կան, անձամբ է համոզվել դրանում, սակայն այնտեղ կան հնարավորություններ, օրինակ՝ տրանսպորտի առումով, կա վստահություն, որ ցանկացած կարևոր հիմնարկ հարմարեցված է հաշմանդամություն ունեցող անձի համար:

Հարցին՝ ո՞ր խնդիրներն ունեցող անձինք են, որ այլևս կարգավիճակ չեն ստացել՝ Ալավերդյանը դժվարացավ նշել, սակայն ասաց՝ ահազանգում են մարդիկ, ովքեր, օրինակ, լսողական խնդիրներ ունեն:

«Ասում են՝ լսողական սարքեր ունեն, որոնցով կարողանում ենք լսել, բայց երբ մարտկոցը նստում է, չեն լսում այլևս: Եթե տեխնիկական միջոցներով կարելի է այդ խնդիրը միառժամանակ լուծել, արդյոք դա նշանակու՞մ է, որ վերանում է անձի հաշմանդամության փաստը»,- ասաց նա:

ՀԿ նախագահը նշեց, որ հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների պաշտպանության համար հասարակական ակտիվ պայքար չկա, որի պատճառը նաև հիասթափությունն է տարբեր գործընթացներից, քանի որ յուրաքանչյուր փաստաթուղթ լավ ապագա է ստեղծում, սակայն մարդիկ ուզում են կոնկրետ այսօր լավ ապրել:

Խտրականության հարցին անդրադառնալով՝ Ալավերդյանը նշեց, որ դրա դրսևորումները տարբեր են: Իր համար խտրականությունը նաև մեկ աստիճանի առկայությունն է, որովհետև որևէ միջոցառման մասնակիցներից շատերը կարող են ազատ, առանց ուղեկցորդի ներս մտնել, օգտվել սանհանգույցից, ճաշարանից և այլն, այս խնդիրն ավելի ակնառու է մարզերում: Նա նաև ընդգծեց՝ խտրականությունը Հայաստանում ոչ միայն հաշմանդամություն ունեցող անձանց դեպքում է:

Բանախոսն անդրադարձավ նաև զբաղվածության խնդրին, նշեց, որ մեկ-երկու տարի առաջ լուրջ հաջողություններ գրանցվեցին այս ոլորտում, ընդ որում՝ ոչ միայն Երևանում և ոչ միայն հատուկ՝ սոցիալական կազմակերպություններով, սակայն այս տարի դարձյալ հետընթաց է գրանցվել: Նախկինում քվոտայի պահանջ էր դրված, որն այժմ սառեցված է: Հաշմանդամություն ունեցող՝ աշխատունակ տարիքի անձանցից աշխատանք ունեն 8-9 տոկոսը, այս տոկոսն արդեն 10 տարի է՝ անփոփոխ է մնում: