Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Վերջին շրջանում երևում է, որ Թուրքիան նախապատվությունը տալիս է քրդական գործոնի դեմ իր պայքարին»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն այս մասին ասաց ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանը՝ անդրադառնալով տարեսկզբին Մերձավոր Արևելքում տեղի ունեցող զարգացուներին՝ թուրք-քրդական հակասությունների սրման ֆոնին:

Սաֆրաստյանը հիշեցրեց, որ Թուրքիան, որը կարևոր խաղացող է Սիրիայում, մի կողմից ձգտում է, որ Ասադի իշխանությունը փոխվի, այլ կառավարություն ստեղծվի, Ասադը հեռանա, մյուս կողմից՝ փորձում է ամեն ինչ անել, որ քրդական գործոնը չուժեղանա. «ԱՄՆ-ը նույնպես ձգտում է, որ Ասադի իշխանությունը փոխվի: Մյուս կողմից էլ նրանց կարևոր ռազմավարական նպատակն է թույլ չտալ, որ Սիրիայում ուժեղանա Իրանի ազդեցությունը: Ամերիկացիները ձգտում են իրենց ռազմական ներկայությունը պահել և անգամ ուժեղացնել Սիրիայում»:

Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, արևելագետն ասաց, որ այս երկիրը ձգտում է Ասադի կառավարության և Սիրիայի տարածքային ամբողջության պահպանմանը. «Իրանը նույնպես նմանատիպ նպատակներ ունի: Այս երկրները սրանով ցանկանում են պահպանել իրենց ազդեցությունը Սիրիայի վրա»:

Սաֆրաստյանի խոսքով՝ Թուրքիան Սիրիային դեմ վերջին օրերի ագրեսիայով կտրուկ փոխեց իրադրությունը:

«Թուրքիան կարողացավ ստանալ ԱՄՆ ու Ռուսաստանի լռեցյալ թույլտվությունը, պայմանավորվել որոշակի առումով և սկսեց ռազմական ագրեսիան Սիրիայի դեմ: Մենք տեսանք, որ Սիրիայի կառավարությունը հայտարարում էր, որ ամեն ինչ կանի այդ ագրեսիայի դեմ պայքարելու, բայց, ըստ էության, չարեց: Այսինքն դիվանագիտական առումով Թուրքիային հաջողվեց ապահովել, եթե ոչ օժանդակություն, ապա լուռ հավանություն իր գործողություններին: Իհարկե, սա հենց այնպես տեղի չունեցավ, սա արդյունք էր այն առևտրի, այն պայմանավորվածությունների, որը ձեռք բերվեցին վերջին մեկ շաբաթվա ընթացքում՝ մինչև Թուրքիայի հարձակումը»,- մանրամասնեց նա:

Արևելագետի կարծիքով՝ ամերիկացիներն, ըստ էության, քրդերին դավաճանեցին և նրանց հայտարարություններից պարզ դարձավ, որ քրդերի համար իրենց դաշնակցային հարաբերությունները չվտանգեցին Թուրքիայի հետ:

«Ռուսների հետ թուրքերի բանակցությունները մոտ մեկ շաբաթ առաջ տեղի ունեցան Մոսկվայում, քանի որ փակ էին բանակցությունները, հստակ ինֆորմացիա ստանալ չեղավ: Պետք է ենթադրել, որ բանակցությունների ընթացքում թուրքերին հաջողվեց վստահեցնել ռուսներին, որ այս գործողությունը սահմանափակ կլինի և ուղղված կլինի միայն քրդական ինքնապաշտպանության ջոկատների դեմ: Փոխարենը ռուսները ստացան հնարավորություն Սիրիայի ուժերի համար, որ նրանք առաջխաղացում ապահովեն Իդլիբի նահանգում»,- ասաց Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրենը:

Նա նշեց, որ Իրանը պաշտոնապես դատապարտեց թուրքական ագրեսիան, իսկ Ֆրանսիան երեկ դիմել է ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդին, որ քննի այս հարցը:

Ռուբեն Սաֆրաստյանի կարծիքով՝ ինչպես և Էրդողանը հայտարարել է, Թուրքիայի վերջնական նպատակն է ամբողջ թուրք-սիրիական հատվածում ստեղծել անվտանգության գոտի, շուրջ 30 կմ խորությամբ, քայլ առ քայլ գնում են սրան:

«Սակայն այս ագրեսիայի քաղաքական հետևանքները  վտանգավոր են, սրանով  Աստանայի բանակցային գործընթացը կվիժեցվի: Բանակցային գործընթացը, որը պետք է սկսվեր, շարունակվեր Սիրիայում, մեծապես վտանգված է: Թուրքական ագրեսիան վտանգում է այն հաղթանակի արդյունքները, որոնք ձեռք էին բերվել «Իսլամական պետության» դեմ հաղթանակ տանելու հետ: Սիրիայում անկայունության նոր փուլ է սկսվում, և կարծում եմ, որ ռազմական գործողությունները կշարունակվեն»,- ամփոփեց Սաֆրասյանը: