Արփինե Հովհաննիսյան. ԵԽԽՎ-ում Ադրբեջանը ստացավ արժանի հակահարված
Panorama-ի հարցազրույցը ԵԽԽՎ-ում ՀՀ պատվիրակության ղեկավար Արփինե Հովհաննիսյանի հետ
-Տիկին Հովհաննիսյան, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում նախօրեին ելույթ ունեցավ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը։ Ո՞րն էր նախագահի ելույթում այն կաևոր ուղերձը՝ ուղղված Եվրոպային։
- ԵԽԽՎ-ում ՀՀ նախագահի ելույթում կառանձնացնեի Հայաստան-ԵՄ նոր շրջանակային համաձայնագրի վերաբերյալ նախագահի հնչեցրած տեսակետները։ Հատկապես այս հարթակում այն հնչեցնելը խոսում է այն մասին, որ այո՛, Հայաստանը հաջողել է իր արտաքին քաղաքականության դիվերսիֆիկացման հարցում, կարողացել է ինտեգրացիոն տարբեր գործընթացների միջև գտնել այն ոսկե միջինը, որը թույլ է տալիս Հայաստանին համագործակցել ինչպես Եվրասիական տնտեսական միության, այնպես էլ Եվրոպական միության հետ։ Սա կարևոր էր, քանի որ հենց այս կառույցում, երբ 5 տարի առաջ՝ 2013թ․-ի հոկտեմբերի 2-ին, նախագահը ելույթ էր ունենում, ընդամենը 1 ամիս առաջ էինք անդամակցել Մաքսային միությանը և այստեղ հարցադրումներ էին հնչում, որտեղ կասկած էր հայտնվում Հայաստանի՝ եվրոպական ուղղուց շեղվելու վերաբերյալ։ 5 տարի անց արդեն տեսանք, որ Հայաստանը ոչ թե շեղվում է, այլ հակառակը, աշխարհին ցույց է տալիս օրինակ, որ կարելի է գործընկերների հետ ազնիվ լինելու միջոցով հասնել հաջողության ու պահպանել հավասարակշռող հարաբերություններ։
-Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք Ադրբեջանի պատվիրակ Սամադ Սեիդովի հարցը ՀՀ նախագահին։
-Ես և՛ զարմացած եմ, և՛ զարմացած չեմ Ադրբեջանի պատվիրակության ղեկավարի բարձրացրած հարցից, ամեն դեպքում ԵԽԽՎ-ում տարիների փորձ ունեցող խորհրդարանականը պետք է հասկանար, որ այդ տոնայնությամբ կամ առհասարակ նման հարձակողական ոճով հարցադրումներ ուղղելը դեռևս ոչինչ չի նշանակում։ Իսկ եթե այն ներքին լսարանի համար էր, ապա Սամադ Սեիդովն իրենց ներքին լսարանում ևս պարտվեց: Բացի այն, որ ներկայացրեց խեղաթյուրված ճշմարտություն, ստացավ արժանի հակահարված
-Եվրոպայի խորհրդում կայացած հանդիպումներում, նաև ԵԽԽՎ-ում նախագահ Սարգսյանը մի քանի անգամ նշեց, որ ԵԽ-ն ու ԵԽԽՎ-ն այն կառույցը չեն, որ կարող են զբաղվել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության լուծմամբ՝ ընդգծելով, որ այն պետք է զբաղվի մարդու իրավունքների պաշտպանությամբ Եվրոպայի ողջ տարածքում, ընդգրկելով նաև Ղարաբաղը, որը միակողմանիորեն միացել է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիային։ Ի՞նչ եք կարծում, հնարավոր է, որ ԵԽ-ն ինչ որ կերպ աջակցի, որ մարդու իրավունքների պաշտպանությունն Արցախում ևս ընդգրկվի Կոնվենցիայի ներքո, ու ինչպե՞ս կընկալի այս ուղերձը ԵԽ-ն։
-ԵԽ-ն այն կընկալի այնպես, ինչպես ասվեց, միանգամայն ազնիվ ու ուղիղ կերպով։ Այո՛, բազմաթիվ անգամներ ԵԽ գլխավոր քարտուղարը ևս ասել է, որ Եվրոպայի տարածքում չպետք է լինեն գորշ գոտիներ և Հանրապետոթւյան նախագահն ասում էր ոչ այլ ինչ, քան գլխավոր քարտուղարի ասածը։ Ազդակն այն է, որ մարդու իրավունքների խնդիրը բացարձակապես կապ չունի հակամարտության, դրա տևականության հետ։ Արցախի ժողովուրդը, Արցախում ծնված երեխան որևէ բանով չի տարբերվում Փարիզում, Ստոկհոլմում ծնված երեխայից։ Կարծում եմ, Եվրոպան շատ լավ հասկանում է այն ազդակը, որ նախագահն ուղղեց։ Մարդու իրավունքների կոնվենցիայի ռեժիմը պետք է տարածվի Արցախում ու լիահույս եմ, որ ԵԽԽՎ-ն, իր վրայից կամաց-կամաց թոթափելով կոռուպցիայի արդյունքում ու հետևանքով վերցած բեռը , արդեն կսկսի բաց աչքերով նայել իրականությանը, և որ մարդու իրավունքների պաշտպանությունը պետք է լինի գերակա ուղղություն գոնե այս կառույցի համար, որի հիմնասյուներից մեկն է այն։
-ԵԽԽՎ-ում ստեղծվել է Կանոնադրական մարմինների հարմոնիզացիայի ժամանակավոր հանձնաժողով, որի հիմնական խնդիրն է ապահովել Ռուսաստանի Դաշնության պատվիրակների իրավունքների վերականգնումն ու նրանց ԵԽԽՎ վերադարձնելը։ Ինչպե՞ս են ընթանում աշխատանքներն ու ինչպիսին են միտումները։
- Հունվարի 23-ին ես մասնակցեցի այդ հանձնաժողովի առաջին նիստին, որի ղեկավարը ԵԽԽՎ նախագահ Միքելե Նիկոլետին է, իսկ փոխնախագահը արդեն նախկին նախագահ Ստելլա Կիրիակիդեսը։ Սկզբունքորեն տարբեր պատվիրակություններ տեսակետ էին արտահայտում, որ իրականում անհրաժեշտություն կա՞ սկսել երկխոսության գործընթաց։ Պետք է փաստել, որ այդ Ad-hoc հանձնաժողովի լիազորությունների մեջ չի մտնում որոշում կայացնելը։ Սա հստակ ամրագրված է։ Դժվար է դատել, թե ինչպիսին կլինեն արդյունքներն առաջին հանդիպումից հետո: Այդ ժամանակ ներկայացվեցին մի քանի ծայրահեղ տեսակետներ` առավելապես զգուշորեն , սակայն երկխոսության կողմնակիցների թիվն էր գերակշռում: Սակայն բոլոր դեպքերում, այս պահին կարծիք չեմ հայտնի:
Երկրորդ հանդիպումը կայանալու է մարտին, այնուհետև ապրիլին։
-Շնորհակալություն։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Գրետա Թունբերգ. Երկերեսանիություն ու կեղծավորություն է, որ COP29-ը տեղի է ունենում Ադրբեջանում