Ձեր վստահելի աղբյուրը

Կովկասի ինստիտուտը Արցախյան հակամարտության կարգավորման թեմայով սոցհարցման տվյալներ է հրապարակել։ Հարցմանը մասնակցել է 1600 քաղաքացի՝ Արցախից և ՀՀ սահմանամերձ շրջաններից։

Բազմաթիվ հարցերի թվում քաղաքացիներից հետաքրքրվել են՝ ինչպե՞ս են տեսնում Արցախի ապագա կարգավիճակը։ Ըստ այդմ՝ Հայաստանում հարցվածների 53.6 տոկոսը կարծիք է հայտնել, որ Արցախը պետք է միանա Հայաստանին, 46 տոկոսը կողմ է արտահայտվել Արցախի անկախությանը։

Արցախում Հայաստանի հետ միանալու օգտին արտահայտվել է հարցվածների 50.5 տոկոսը, այն դեպքում, երբ 48.9 տոկոսը ցանկություն է հայտնել Արցախն անկախ տեսնել։
Panorama.am-ի թղթակիցն այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցել է հարցման հեղինակ, Կովկասի ինստիտուտի գիտաշխատող Հրանտ Միքայելյանի հետ։

Panorama.am- Պարոն Միքայելյան, ի՞նչ նպատակ է հետապնդել հարցազրույցը, ո՞ւմ պատվերով է իրականացվել։

Պատասխան- Հարցման նպատակն այն էր, որպեսզի հասկանայինք՝ ի՞նչ կարծիքներ կան հայաստանյան և արցախյան հանրության մեջ հակամարտության վերաբերյալ, այսինքն՝ ինչ են կարծում մարդիկ։ Հարցումը ներառում էր և քանակական, և որակական հետազոտությունը։ Մենք որակական հատվածն արեցինք, քանակական հատվածը մեր պատվերով արեց մեր IPSC (Institute for Political and Sociological Consulting) ընկերությունը։ Վերջում մենք վերլուծեցինք և ամփոփեցինք և որակական, և քանակական վերլուծության արդյունքները։

Հետազոտության անցկացման հովանավորը եղել է Հայաստանում Մեծ Բրիտանիայի թագավորության դեսպանությունը։

Panorama.am- Ի՞նչ նպատակ է հետապնդել «Միանալ Հայաստանին, թե լինել անկախ» հարցը, եթե ի սկզբանե պարզ էր, որ հայկական երկու պետությունների համար քաղաքական նկատառումներով առայժմ գերակա է Արցախի Հանրապետության անկախությունը։

Պատասխան- Հակամարտության հետ կապված մի քանի ուղղություն կա, որը կարելի է քննարկել։ Առաջինը, թե ինչ ենք ակնկալում՝ պատերա՞զմ, թե խաղաղություն։ Ի՞նչ կարգավիճակ ենք ուզում վերջնականում՝ առանձին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն, Արցախի և Հայաստանի միացում կամ այլ տարբերակ։ Այսինքն՝ ի՞նչ են կարծում մարդիկ, ի՞նչ են ուզում։ Հետո, քանի որ Մադրիդյան սկզբունքներում քննարկվում է տարածքների հարցը, մենք նաև այդ հարցը տվեցինք։ Քաղաքացիներին հարցրեցինք, թե իրենք պատրա՞ստ են արդյոք այդ զիջումներին, թե ոչ։ Ու նաև, եթե լինի ընդունված ինչ-որ տարբերակ, այսպես ասած՝ վերջնական լուծում, որը քաղաքացիների համար անընդունելի է, ապա նրանք ի՞նչ կձեռնարկեն։ Դա էր մեզ հետաքրքրում,  և այդ հարցը տվեցինք։ Քաղաքական ուժերը կարող են օգտագործել հարցման տվյալները, որպեսզի հասկանան, թե ինչ հասարակական պատկեր գոյություն ունի։

Panorama.am- Պարոն Միքայելյան, արդյոք հարցադրումներն ամբողջությա՞մբ են տրվել հարցվածներին՝ առանց ենթատեքստերի, քանի որ շատ են դեպքերը, որբ այլ հարց է տրվել, սակայն այլ ենթատեքստով և նպատակով է օգտագործվել։ 

Պատասխան- Մեր նպատակը հասկանալն է, ոչ թե քարոզելը։ Այսպիսով, կոնկրետ մենք՝ Կովկասի ինստիտուտը և անձամբ ես, պատասխանատու ենք մեր աշխատանքի համար։ Մենք տվել ենք ուղիղ հարցեր, որոնք ներկայացված են, և նույնիսկ այն դեպքերում (տեքստն անգլերեն է, բայց կարող է՝ թարգմանենք), երբ ձևակերպումը տարբերվում էր ներկայացվածից, մենք էլ գրում էինք, թե ինչպես է հարցը կոնկրետ տրված։

Այսպիսով, այստեղ գաղտնիք չկա, ուղղակի մարդկանց հարցրել ենք  թե ինչ կարգավիճակ եք ուզում։ Ավելացնեմ, որ մեկ տարի առաջ IPSC-ն Արցախի կառավարության պատվերով անցկացրել է նմանատիպ հարցում, ուղղակի ավելի շատ հարցերով։ Նույնատիպ հարցեր մենք տվեցինք հիմա, որպեսզի հասկանանք՝ տարբերությունը Հայաստանում և Ղարաբաղում ինչպիսի՞ն է։ Այսինքն՝ այն պատասխանները, որոնք վերաբերում են Ղարաբաղին, մենք բերեցինք զուտ համեմատության  համար։