Ձեր վստահելի աղբյուրը

Վրաստանի նախկին նախագահ, Օդեսսայի նախկին նահանգապետ Միխեիլ Սաակաշվիլու ինքնակենսագրական «Ուժերի զարթոնք» գրքի հայերեն տարբերակի շնորհանդեսը տեղի կունենա փետրվարի 7-ին «Նոյյան տապան» գրախանութում: Նախապես գրքի շնորհանդեսը նախատեսված էր անցկացնել Եղիշե Չարենցի տուն-թանգարանում: Պայմանավորվածությունը, սակայն, օրեր առաջ թանգարանը չեղարկեց, նշվեց, որ արգելողը մշակույթի նախարարությունն է: ՀՀ մշակույթի նախարարությունից Panorama.am-ի հարցին՝ որքանո՞վ են իրական այդ լուրերը, ի՞նչ հիմնավորմամբ են արգելել գրքի շնորհանդեսը, պատասխանեցին, որ նախարարությունը տեղյակ չէ այդ մասին:

«Իրենք պայմանագիր չեն ունեցել թանգարանի հետ, դրա համար նախարարությունը բացարձակ տեղեկություն չի ստացել»,- ասաց ՀՀ մշակույթի նախարարի մամուլի քարտուղար Ռուզաննա Խաչատրյանը՝ խորհուրդ տալով մնացածը նման լուրեր տարածողներից ճշտել: Գրքի բովանդակության, արժեքների, շնորհանդեսի արգելքի և այլնի մասին զրուցեցինք թարգմանչի՝ Միքայել Նահապետյանի հետ:

-Միքայել, այս գիրքն ինչպես հայտնվեց Ձեր ուշադրության կենտրոնում: Գիրքը վրացերենի՞ց եք թարգմանել:
- Գիրքը թարգմանել եմ ռուսերենից, բնագրի լեզուն ռուսերենն է: Այն ուշադրությանս կենտրոնում է հայտնվել անցյալ տարվա մայիս ամսին՝ պատահաբար. ընկերներիցս մեկը գրքից աուդիո հատված էր հրապարակել ռուսական տարբերակից՝ այդ պահին Հայաստանում շատ արդիական համարվող թեմայի վերաբերյալ: Նայեցի այդ հատվածը, դրանից հետո գտա գիրքը, կարդացի ու հասկացա, որ կուզեի՝ այս գիրքը հայերենով լիներ: Հետո հետո հանդիպել եմ ընկերոջս, ասել եմ՝ լավ կլիներ, որ հայերեն տարբերակն էլ լիներ, ասաց՝ դե թարգմանի, ու թարգմանեցի:

- Գիրքն արգելելու մասին պաշտոնապես չի ասվել: Ի՞նչ ձևով եղավ այդ արգելքը, ինչպե՞ս մեկնաբանեցին:
- Այդ մասին ամեն ինչ արդեն մեկնաբանել եմ, մեկնաբանելու քիչ բան է մնում կամ առհասարակ չի մնում: Եղել է հետևյալը. թանգարանի տնօրինությունը տեխնիկական պատճառներով հայտարարել է, որ անհնարին է իրականացնել նշված օրը, նշված ժամին նախապես ձեռք բերված պայմանավորվածությունը, ես նույն բովանդակությամբ հայտարարություն եմ տարածել, որ կողմերի կամքից անկախ հանգամանքներում հնարավոր չէ իրականացնել: Դրանից հետո տարբեր հոսքերով տեղեկատվություն է եղել, որ իրականում նախարարության կողմից հրահանգ է եղել, դա արդեն մամուլում էլ է տարածվել, ու այս ամենն է տեղի ունեցել:

- Գիրքն ի՞նչ տպաքանակով է հրատարակվել:
- Այս պահին գրքի 250 օրինակի պատվեր եմ տվել, բայց հնարավոր է նաև՝ ավելացնեմ:

- Գիրքը ե՞րբ կվաճառվի և ի՞նչ գնով:
- Գիրքը կվաճառվի փետրվարի 7-ից սկսած, գնագոյացում վերջնական տեղի չի ունեցել, քանի որ ծախսերի առումով վերջնահաշվարկ չկա:

- Շնորհանդեսը տեղի կունենա «Նոյյան-Տապան»-ում: Ու՞մ նախաձեռնությունն էր, իրե՞նք առաջարկեցին:
- Համագործակցության հնարավորություն է ստեղծվել, կոնկրետ մեկի կամ մյուս կողմից չի եղել առաջարկը, ստացվեց, էլի:

- Գիրքը ուսուցողակա՞ն է, ճանաչողակա՞ն է, ո՞րն է այս գրքի արժեքը:
- Գիրքը Միխեիլ Սահակաշվիլու ինքնակենսագրությունն է՝ սկսած իր քաղաքականության մեջ առաջին քայլերից, վերջացրած ընտրություններում պարտությունով, հեռացումով, Ուկրաինայում գործունեությամբ և այլն: Ամեն ինչի մասին պատմություններ կան, ծիծաղաշարժ պատմություններ կան՝ տարբեր քաղաքական գործիչների հետ հարաբերությունների, հայտարարությունների հետ կապված: Համակողմանի, տարբեր բաների մասին խոսող տեքստ է: Ինչ վերաբերում է գրքի արժեքներին՝ ես իմ ընկալումներում չեմ սահմանափակի այդ գիրքը, դրա համար առանձնապես հիմա չեմ դնի, սահմաններ գծեմ, թե՝ այս ու այս արժեքներն է կրում: Դա ընթերցողն իր համար կորոշի, մի մասը կհավատա գրվածին, մի մասը չի հավատա, մի մասի համար դա դրական կլինի, մյուս մասի համար՝ բացասական: Գրքում ընդհանուր ամեն ինչի մասին խոսվում է՝ տնտեսական զարգացման, հարկային քաղաքականության փոփոխության, որի արդյունքում իրենք հայտնվեցին Դուինգ բիզնեսի 9-րդ հորիզոնականում, ոստիկանական համակարգի, դատական համակարգի ռեֆորմների, տուրիզմի մասին և այլն: Գիրքը 2016 թ. է լույս տեսել: նկարագրվող ժամանակահատվածը մոտավորապես 22 տարի է:

- Գրքի՝ Ձեր ամենասիրելի, Ձեզ ամենից շատ հուզած կամ տպավորած հատվածը ո՞րն է:
- Ինձ համար ամենահետաքրքիր, իմ մեջ երազանքներ, ցանկություններ շարժող հատվածը «Քաղաքներն ու մարդիկ» գլուխն է, որտեղ հեղինակը պատմում է իրենց Սփյուռքի հետ համագործակցության, վերակառուցված կենտրոնների, տուրիստական վայրերի, բնակչության ազգային սովորույթների ու տարբեր բաների մասին, այնտեղ զարգացման մի ամբողջ պատմություն է, հենց այնտեղ է պատասխանը, թե ինչու Վրաստանն այսօր տարեկան 6 մլն տուրիստ ունի: Անկախ ամեն ինչից, թե մարդիկ դրա մասին ինչ կասեն՝ կեղծ է, ճշմարիտ է և այլն, դա իմ մեջ երազանքներ շարժող հատված է: Դրամատիկ առումով երևի ամենադրամատիկ մասը պատերազմի մասին պատմող գլուխն է, որովհետև պայմանականորեն ասած՝ «պարտված» երկրի դիրքերից գրված նման տեքստ կարդալը հետաքրքիր է: Դրամատիկ բան կա մեջը:

- Ձեր զգացողությամբ՝ որքանո՞վ է հեղինակն անկեղծ եղել ընթերցողի հետ:
- Անկեղծ ասած՝ զուտ արժանահավատության առումով եթե նայելու լինենք՝ գործ ունենք քաղաքական գործչի հետ, ով առաջ է տարել իր քաղաքական տեսակետը, իր դիվանագիտական գիծը, իսկ քաղաքականությունը երբեք ազնվության դաշտ չի եղել ու չի լինելու՝ դա՝ մի կողմից, բայց ընդհանուր առմամբ համոզիչ է, հավատալու է: Տեղ-տեղ ավելի համոզիչ է, տեղ-տեղ՝ ոչ այնքան, մարդիկ, ովքեր կասկածամիտ կգտնվեն, գուցե ոչնչի չհավատան, այսինքն՝ դա տեղեկացվածության, սեփական հավատալու չափի հետ կապված է, էլի, ամեն մեկը մի ձևով կընկալի:

- Գրքի թիրախային լսարանն ովքե՞ր են՝ քաղաքական գործիչներ, գուցե՝ սկսնակ, թե՞ ցանկացած մարդ կարող է այնտեղից իր համար կարևորն ու ուսանելին քաղել:
- Գրքի թիրախային խումբը իմ դիտարկմամբ մարդիկ են, ովքեր իրենց մեջ փնտրում են հետևյալ հարցի պատասխանը՝ իսկ ինչպիսի՞ պետություն ենք ուզում մենք: Ես չեմ ասում, որ պետք է այդ գիրքը կարդալ, ասել՝ այ հենց այսպիսի պետություն ենք ուզում մենք, բայց այդ գրքում քաղաքական ցանկությունների մենյուն ընդլայնելու հնարավորություն կա, այսինքն՝ կարելի է կարդալ ու հասկանալ՝ դա քո ճաշակո՞վ է, թե՞ ոչ: Իհարկե, այդտեղ կան բաներ, որ ինքս էլ կարդում եմ, ասում՝ չէի ուզի, որ մեզ մոտ էլ այսպես դասավորվեր: