«Վաղ մանկական ուսումնառությունը լավ ապագայի երաշխիք է»
Փոքր համայնքների համար նախատեսված վաղ մանկական ուսումնառության մոդելը, ծախսարդյունավետ լինելուց զատ, հիմք է դնում երեխաների լավ ապագային: Փետրվարի 28-ին Երևանում կազմակերպված քննարկման ժամանակ բանախոսներն անդրադարձան այս մոդելի առանձնահատկություններին: Մոդելը նախկինում փորձարկվել է Սյունիքի մարզի ութ փոքր համայնքներում 2014-2015թթ., որից հետո գործի է դրվել Լոռվա մարզի Թումանյանի խոշորացված համայնքի Աթան, Ահնիձոր, Շամուտ և Մարց բնակավայրերում:
Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Տանյա Ռադոչայը նշեց, որ բոլոր երեխաները պետք է ունենան հավասար իրավունքներ և հնարավորություններ: Նրա խոսքով՝ սա վերաբերում է ամբողջ աշխարհին, բայց հատկապես տեղին է Հայաստանի դեպքում, որտեղ կա ժողովրդագրական խնդիր և ծնելիության ցածր մակարդակ, հետևաբար յուրաքանչյուր երեխա գանձ է: Ըստ Ռադոչայի՝ մարզերը, տարածքները պետք է ունենան հավասար զարգացման հնարավորություն, պետք է ապահովել նաև խոշոր քաղաքներից դուրս զարգացման հնարավորություն, և այս ծրագիրը դրան նպաստում է: Վաղ մանկական ուսումնառությունն, ըստ Յունիսեֆի ներկայացուցչի, հիմք է դնում լավ ապագային: Նա ընդգծեց՝ իրենց նպատակն է Հայաստանը մոտեցնել կայուն զարգացման նպատակների իրագործմանը. բոլոր երեխաները պետք է հաճախեն նախադպրոցական ուսումնական հաստատություն, բայց հնարավորինս վաղ ուսումնառությունը և նրանց՝ կազմակերպված ձևով որևէ ծրագրում ներառելը հավակնոտ ծրագիր է, ուստի մտածում են՝ ինչպես կարելի է հասնել այդ նպատակին:
ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարի տեղակալ Վարազդատ Կարապետյանը նշեց՝ այս մոդելը հնարավորություն է տալիս ևս մեկ անգամ մտածել այն մասին, որ մեզ համար բովանդակությունն է ավելի էական, քան ձևը և այն ենթակառուցվածքները, որի մեջ մենք փորձում ենք այդ բովանդակությունը զարգացնել: Սա, ըստ փոխնախարարի, վերաբերում է ինչպես նախադպրոցական կրթությանը, այնպես էլ այն ծառայություններին, որոնք համայնքը մատուցում է բնակչությանը՝ նաև պետական կառավարման համակարգում: «Շենքերից, ձևերից և այլնից պետք է անցում կատարենք դեպի բովանդակություն: Ուրախ կլինենք, եթե մեր համագործակցությունը շարունակվի նաև մնացած բնակավայրերում՝ այս ձևով՝ նախադպրոցական կրթական հաստատություններ ունենալու համար: Այն բոլոր փոքր բնակավայրերում, որտեղ անգամ ենթադրել չէինք կարող, թե տեղական բյուջեն հնարավորություն կտար նախադպրոցական կրթական հաստատություն ունենալ, միավորման գործընթացից հետո համայնքը հնարավորություն ունի իրեն թույլ տալ նման հաստատություն, ինչպես մենք տեսնում ենք Թումանյանի օրինակով»,- ասաց նա:
Կարապետյանը նշեց, որ իրենք կաշխատեն նաև ԿԳՆ հետ, որպեսզի նման մոդելով գործող հաստատություններն ունենան նորմատիվային այլ բազա և կրթության որակը վերահսկելու այլ գործիքակազմ: Այս կերպ, ըստ փոխնախարարի, մի կողմից գործում է ավելի արդյունավետ համակարգ, որն իրական նախադպրոցական կրթություն է տալիս երեխաներին, մյուս կողմից նաև ծախսերի օպտիմիզացիա:
ՀՀ կրթության և գիտության փոխնախարար պրն. Դավիթ Սահակյան ընդգծեց՝ ծրագիրը համահունչ է նախարարության ռազմավարությանը՝ նախադպրոցական կրթության զարգացման հարցում: Նա նշեց, որ 3-6 տարիքային խմբում կրթության ոլորտում երեխաների ներգրավվածությունը պետք է առավելագույնի հասցնել: Որպես առաջնային խնդիր դիտելով դա՝ նախարարությունը փորձել է առաջնահերթ լուծել հենց նախադպրոցական տարիքի երեխաների ներգրավվածության հարցը: «Երբ մենք խոսում ենք նախադպրոցական կրթության մասին, մենք այստեղ երկու խնդիր ենք տեսել, մեկը կրթական բաղադրիչն է, երեխային նախադպրոցական կրթություն տալը, պատրաստել՝ ավելի ֆորմալ գիտելիքներ ստանալուն, մյուս խնդիրը ծնողի ազատությունն է և ծնողի աշխատելու հնարավորությունը: Մենք, որպես կրթության և գիտության նախարարություն, հիմնական շեշտադրումը դրել ենք կրթական բաղադրիչի վրա՝ հասկանալով, որ թեկուզ եղած սահմանափակ ռեսուրսներով այդ բաղադրիչը պետք է կարողանանք առավելագույնս ապահովել»,- ասաց նա: Սահակյանը նշեց, որ հենց այս պատճառով են մշակել ծախսարդյունավետ այլընտրանքային մանկապարտեզների մոդելները:
Այլընտրանքային նախադպրոցական ծառայության հայեցակարգը հիմնված է միջազգային ուսումնասիրությունների վրա, որոնք փաստում են, որ մանկապարտեզ հաճախելու տևողությունը (տարիների առումով) ավելի մեծ նշանակություն ունի 3-6տ. երեխայի ապագայի համար, քան օրվա ընթացքում հաստատությունում անցկացրած ժամերը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները