Ձեր վստահելի աղբյուրը

Երիտասարդ բժիշկները որոշել են քննարկել և համատեղել իրենց առաջարկները՝ էլեկտրոնային առողջապահության համակարգի, դեղատոմսով դեղեր դուրս գրելու կարգի և մի շարք այլ հարցերի շուրջ: Այդ նպատակով մարտի 24-ին Երևանում կազմակերպվել էր հանդիպում-քննարկում:

«Երիտասարդ բժիշկների հայկական ասոցիացիայի» նախագահ Գևորգ Գրիգորյանը լրագրողների հետ զրույցում նշեց, որ հանդիպումը ինչ-որ կոնկրետ կազմակերպություն կամ քաղաքական ակցիա չէ, այլ բժիշկներն են, ովքեր իրենց առօրյա տաժանակիր աշխատանքը կատարում են և տվյալ պարագայում կուրսի հետ բռնած մի փոքր անհամաձայնություններ ունեն, և հավաքվել են՝ իրենց կարծիքն ասելու:

«Մենք նախատեսում ենք կոնստրուկտիվ առաջարկներ ուղղել թե կառավարություն, թե առողջապահության նախարարություն, որովհետև որպես պրակտիկ բժիշկներ բոլորս էլ հասկանում ենք թե դեղատոմսի, թե էլեկտրոնային առողջապահության կարևորությունը: Առողջապահության նախարարության ընտրած կուրսը մի քանի տարի հետո շատ ճիշտ ուղղվածություն կունենա, բայց մինչ այդ նպատակին հասնելը պետք է կոնկրետ որոշակի ճանապարհ հարթել պրակտիկ բժիշկների համար, կազմակերպությունների, պացիենտների համար, որպեսզի կարողանանք անցավ անցնել այս ճանապարհը: Նպատակը շատ գայթակղիչ է, բայց ճանապարհը՝ փշոտ»,-ասաց նա:

Գրիգորյանը նշեց, որ հանդիպման նպատակը բազմակարծություն ապահովելն է, կարծիքները համախմբել ու ընդհանուր եզրահանգման գալ:

Էլեկտրոնային առողջապահությունն, ըստ ասոցիացիայի նախագահի, շատ լավ մեխանիզմ է, լավ և գրագետ պլանավորած սխեմա, բայց ներկայում այն մի փոքր թերանում է այն առումով, որ հավելյալ ֆինանսական բեռ է իրենից ներկայացնում բժշկական կազմակերպությունների համար: Գրիգորյանը նշեց՝ շատ դժվար է լինելու առաջնային բժշկության օղակի մասնագետներին, ովքեր հիմնականում միջինից բարձր տարիքի են, սովորեցնել այդ ծրագիրը, քանի որ համակարգչին չտիրապետող անձանց համար դա բավական մեծ և տաժանակիր աշխատանք է:

Դեղատոմսով դեղեր տրամադրելու կարգին անդրադառնալով՝ բժիշկն ասաց, որ այն պարունակում է բազմաթիվ կոռուպցիոն ռիսկեր, մասնավորապես՝ նշված չէ, թե բժիշկն իր համար ինչ քանակի և ինչ դեղորայք կարող է դուրս գրել, նշված չէ և օրենքով կարգավորված չէ, թե դեղատոմսի կորստի դեպքում ինչ է արվում, այսինքն՝ դեղատոմսերի քանակն անսահմանափակ է դառնում:

«Մենք ուսումնասիրել ենք միջազգային փորձը, ԱՄՆ-ում, որը համարվում է օրենքի երկիր, 36 մլն անձ զբաղված է դեղատոմսերի չարաշահումով, իսկ ի՞նչն է մեզ ապահովագրում, որ մեզ մոտ դա չի սկսվի, այսինքն՝ օրենքի՝ ուժի մեջ մտնելուց մի քանի օր անց հենց ինքը վարչապետն ասաց՝ դեպքեր են արձանագրվել, որ դեղատան դիմաց դեղատոմսեր են վաճառում, և բազմաթիվ այլ խնդիրներ կան, որոնք անհրաժեշտ է կանոնակարգել»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ վատաբանելու փոխարեն պետք է լուծումներ առաջադրել:

Ատամնաբույժ Վահե Համբարձումյանն ասաց, որ դեղերի՝ դեղատոմսով դուրսգրման դեպքում խնդիր է առաջանում՝ պացիենտին արագ օգնել փորձելիս: «Ես ասում եմ իբրև ատամնաբույժ, օրինակ՝ խնդիր է առաջանում, որ մի դեղատոմսի վրա պետք է գրվի ընդամենը երկու դեղատեսակ, այսինքն՝ երբ մենք պետք է նշանակենք հակաբիոտիկ, հակաբորբոքային ու հակասնկային, ստացվում է՝ այդ մի նշանակման համար, որը կոմպլեկտ է, պետք է ծախսենք երկար ժամանակ, լրացնենք երկու տիպի դեղատոմս»,- ասաց նա:

Համբարձումյանի խոսքով՝ խնդիր է նաև այն, որ պետք է գրվի պարտադիր ազդող նյութը, ոչ թե՝ այն դեղը, որ հայտնի է, ճանաչված և որը խորհուրդ են տալիս: Այստեղ, ըստ ատամնաբույժի, երկու տարբերակ կա՝ մի կողմից կասկածի տակ է դրվում բժիշկի հանդեպ եղած վստահությունը, մյուս կողմից՝ դեղատներն են դառնում ավելի ճկուն, այսինքն՝ կարող են դեղատներում առաջանալ կոռուպցիոն ռիսկեր, իրենք կարող են առաջարկել դեղի այն տեսակը, որ իրենց է ձեռնտու:

Հայաստանի դեղարտադրողների և ներմուծողների միության նախագահ Սամվել Զաքարյանը նշեց, որ թեպետ առողջապահության նախարարությունից անընդհատ ասում են՝ մասնավոր հատվածի հետ այս հարցը քննարկել են, սակայն իրենք որևէ մեկին չեն ճանաչում, ում հետ այս նախագիծը քննարկված լինի:

«Օրենքը երբ ընդունվեց, ուժի մեջ մտավ, պարզվեց, որ գոյություն ունի 63 կարգ՝ ոլորտը կարգավորելու, որոնց ընդհանրապես չեն մոտեցել, և նախագիծը չկա, այսինքն՝ եթե օրենքը աշխատում է դեկտեմբերից, ու ոչ մի կարգ չկա, նշանակում է՝ աշխատում է հին օրենքի կարգերով: Պարզվեց, որ երեք նախագիծ կա, որոնցից մեկը հաստատվել է, դա դեղատոմսերին վերաբերող նախագիծն է, մյուս երկուսն ընդհանրապես չենք տեսել, ուղղակի այդ աշխատաոճն արդեն ընդունելի չէ»,- ասաց նա:

Զաքարյանն առաջարկեց ոլորտի ՀԿ-ներին՝ միանալ և բողոքի նամակ հղել՝ նախագահից սկսած մինչև վարչապետ ու նախարարներ: Միության նախագահի խոսքով՝ դեղատոմսերը եղել են, կան և կլինեն, բայց այդ խստությունը չի պահպանվել, դեղատուն մտնելով՝ անձն ասում է՝ այսինչ տեղս ցավում է, դեղագործ աղջիկը, որ նոր է ավարտել, որոշում է, որ երիկամն է, երիկամի դեղ է տալիս: Զաքարյանն ընդգծեց՝ որոշ խստություններ պիտի լինեն, բայց կարգերը, աշխատանքի ձևը չեն ճշտվում, մասնավոր հատվածին էլ չեն հարցնում:

«Նման աշխատանք՝ բանջարաբոստանային էքսպերիմենտներ անել ազգի, մասնավոր ոլորտի՝ առողջապահության ոլորտի հետ, ընդունելի չէ»,- ասաց նա: