Գառնիկ Իսագուլյան. Մի ճանապարհ ունենք, քանի դեռ ուշ չէ և քանի դեռ ամեն ինչ պարզ չէ
Հայաստանի Հանրապետությունում Արցախի Հանրապետության մշտական ներկայացուցչության խորհրդական-խորհրդատու Գառնիկ Իսագուլյանը Panorama.am-ին տված հարցազրույցում կողմերին կողք կողքի նստելու, ստեղծված իրավիճակն ամենայն լրջությամբ քննելուց հետո որոշում կայացնելու կոչ է անում:
Հարց-Պարոն Իսագուլյան, ԱԺ-ում երեկ քվեարկությանը նախորդած ելույթներում Հանրապետական պատգամավորները նշում էին, որ կանգնած են ջրբաժանի առաջ, ստիպված են ընտրություն կատարել ներքին կայունության ու արտաքին անվտանգության միջև: Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք այդ գնահատականները:
Պատասխան- Պետք է արձանագրել հետևյալ իրողությունը. այն գործընթացները, որ ընթանում են Հայաստանի ներքաղաքական կյանքում և այն, ինչ տեղի է ունենում աշխարհաքաղաքական հարթակի վրա ինչ-որ տեսանկյունով իրար նման են, այն է՝ երկու ասպարեզներում էլ առկա են անկայունության անհերքելի իրողություններ, և այդ իրողությունների մեջ ներքին անկայունությունը կարող է ունենալ անչափ վտանգավոր հանգուցալուծում այն պետության համար, որում առկա է այդ անկայունությունը: Եթե աշխարհաքաղաքական այդպիսի գործընթացների ժամանակ «սխալվում են» գերտերությունները կամ դրանց ղեկավարները, ապա դրա արդյունքում չի բացառվում աշխարհի քաղաքական քարտեզից որևէ երրորդ երկրի անհետացումը: Բայց, եթե սխալվում է որևէ փոքր երկիր կամ դրա քաղաքական վերնախավը, կամ թեկուզ որևէ քաղաքական գործիչ, ով ազդեցություն ունի գործընթացների վրա, ապա դա կարող է հանգեցնել հենց այդ երկրի անհետացմանը աշխարհի քաղաքական քարտեզից: Սա աքսիոմատիկ ճշմարտություն է բոլոր ժամանակների համար և օրինակները բազմաթիվ են: Այժմ անդրադառնանք այն վիճակին, որը տիրում է Հայաստանի Հանրապետությունում:
Եթե քաղաքական գործընթացները ընթանային այն կերպ, ինչ կերպ հայտարարում են (ավելի ճիշտ հայտարարում էին) շարժման առաջնորդը և նրա կողմնակիցները, ապա որևէ խնդիր չէր առաջանա: Շարժման սկզբնական փուլում նրանք առաջնորդվում էին (իհարկե կային որոշ բացառություններ) բաց ու մաքուր ձեռքերի «Քայլ արա՝ մերժիր Սերժին» կարգախոսով, ինչը, պետք է ասել, ունեցավ իր արդյունքը՝ վարչապետ Սերժ Սարգսյանը հրաժարական տվեց:
Առաջացավ մի վիճակ, որի ժամանակ շարժման առաջնորդի և նրա կողմնակիցների պահանջով կարող էր ձևավորվել օրակարգ բոլոր շահագրգիռ ուժերի մասնակցությամբ քննարկելու ստեղծված վիճակը և առկա խնդիրների լուծման հնարավոր ուղիները: Ընդ որում, դա կարող էր ունենալ փաստաթղթավորված տեսք՝ պարտավորությունների հստակ կատարման ժամանակացույցով: Բայց ցավոք, շարժումը չգնաց այդ ուղղությամբ և՝ ոգևորված բազմահազար ժողովրդի ներկայությամբ, ինչպես նաև ԲՀԿ և ՀՅԴ կուսակցությունների (իմ կարծիքով) հապճեպ որոշումներով, որոշեց օրակարգ բերել արդեն նոր՝ «Նիկոլ-վարչապետ» կարգախոսը:
Քավ լիցի, յուրաքանչյուր ոք, ով հանդիսանում է Հայաստանի Հանրապետության չափահաս քաղաքացի (օրենքի որոշ սահմանափակումներով), իրավունք ունի հավակնելու այդ պաշտոնին: Դրա համար կա Սահմանադրություն և Սահմանադրությամբ այդ ամենը կանոնակարգված է: Չմանրանանք, այդ Սահմանադրությամբ այսօր պրն Փաշինյանը, եթե չլինեն ճնշումներ ու բռնություններ (խոսքս շարժման մասնակիցների կողմից ճնշումների ու բռնությունների մասին է), որևէ շանս չունի վարչապետ ընտրվելու, և դա արձանագրվեց մայիսի 1-ին:
Հարց-Այս պահին երկրում փաստացի կաթվածահար վիճակ է՝ ճանապարհները փակ են, տարբեր կազմակերպությունների, ընկերությունների աշխատանքը կանգնած է, այս պարագայում երկրի անվտանգությանը սպառնացող վտանգներն իսկապե՞ս մեծանում են:
Պատասխան-Այժմ, այն ինչ տեղի է ունենում Հայաստանում որևէ կերպ չի տեղավորվում գործող Սահմանադրության և օրենքների շրջանակներում: Մեկնությունները, որ անում են շատ շատերը, պարզունակ են, ոչ ճիշտ և կրում են բացառապես հանրությանը գրգռելու միտում: Այս ամենին մասնակից դարձնելով նաև անչափահասներին, շարժման ղեկավարները հետևանքների ամբողջ պատասխանատվությունը վերցնում են իրենց վրա: Փակված են ստրատեգիական ճանապարհները, նույնիսկ Արցախ մեկնող շարասյունները ստիպված են ժամերով կանգնել ճանապարհին: Ով, չգիտեմ, բայց Նիկոլը չի կարող չհասկանալ, թե սա ինչ վտանգներ է իր մեջ պարունակում:
Իմիջայլոց: Երբ ժողովուրդը գամված կայքերի ու սոցցանցերի առջև Նիկոլին է նայում, Ադրբեջանն ակտիվ բանակցություններ է վարում Ռուսաստանում, Ղազախստանում, Բելառուսում և Ղրղզստանում՝ քննարկելով հնարավորությունները ՀԱՊԿ և ԵԱՏՄ անդամակցելու ուղղությամբ: Պարզ է, թե ում հաշվին և ինչ գնով: Հարյուր տարի առաջ մեկ անգամ նույն կերպ սխալվել ենք, մի թե դա մեզ դաս չի եղել: Շատերդ կհարցնեք. Նիկոլը ի՞նչ կապ ունի դրա հետ: Պարզ ու անկեղծ պատասխանեմ, ցավն էլ հենց այն է, որ ոչ մի կապ չունի, և չի բացառվում, որ նա չի էլ գիտակցում իրավիճակի ողջ լրջությունը, որ կարող է ինքը ընդամենը սովորական գործիք է ուրիշների ձեռքին: Եթե ես սխալվում եմ, որևէ մեկը ոչինչ չի կորցնի, բայց եթե ոչ՝ ամեն մեկդ խորհեք այս հարցի շուրջ: Մի ճանապարհ ունենք, քանի դեռ ուշ չէ և քանի դեռ ամեն ինչ պարզ չէ, նստենք կողք-կողքի և այս ամենը ամենայն լրջությամբ քննելուց հետո որոշում կայացնենք: Եվ եթե պարզվի, որ Նիկոլի այս ճանապարհով վարչապետ դառնալը որևէ վտանգ չի ներառում իր մեջ, ապա, դարձյալ քավ լիցի, որևէ խնդիր չկա: