Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակում անհրաժեշտ երկխոսությունը սկսում է իրականանալ: «Հեռանկար»-ի եթերում այս մասին նշեց ԱԱԾ նախկին ղեկավար, Տարածաշրջանային հետազոտությունների կենտրոնի առաջատար վերլուծաբան Դավիթ Շահնազարյանը՝ հիշեցնելով, որ ինքն անձամբ բազմիցս երկխոսության կոչ է արել:

«Մենք մինչև այժմ գտնվում ենք շատ խորը քաղաքական ճգնաժամում, որից ելքը միայն ընտրություններն են: Իրավիճակը հետևյալն է՝ կա մեծամասնություն՝ ՀՀԿ-ն, և երեկ խորհրդարանում երեք քաղաքական ուժեր պաշտպանում էին Փաշինյանի թեկնածությունը որպես վարչապետ: Այդ պայմաններում պարզ էր, որ նա չէր ընտրվելու»,- ասաց նա:

Շահնազարյանը նշեց՝ միակ ելքը, որ տեսնում էր և տեսնում է այս իրավիճակում, և որ կարծես կյանքի է կոչվում, փոքրամասնության կառավարություն ձևավորելն է: Նրա խոսքով՝ նման կառավարություն ձևավորելը անգամ կայացած ժողովրդավարական երկրների համար բարդ խնդիր է, և Հայաստանը, խորհրդարանական կարգը դեռ նոր ընդունած, արդեն անցնում է այդ բարդ մեխանիզմին:

«Այդ երեք կուսակցությունները ոչ թե պետք է պաշտպանեն, ասեն՝ քվեարկելու ենք, որ նա դառնա վարչապետ, այլ ձևավորեն կոալիցիա և վերցնեն քաղաքական պատասխանատվությունը»,- ասաց նա:

Շահնազարյանը նշեց՝ խորհրդարանական երեք ուժերը, քանի որ չունեն մեծամասնություն, պայմանավորվում են քաղաքական մեծամասնության, այն է՝ ՀՀԿ-ի հետ, որ վերջիններս քվեարկելու են իրենց վարչապետի օգտին, ընդունում նրա ծրագիրը, կողմ քվեարկում բոլոր այն օրենքներին, որ նա բերում է խորհրդարան, բայց այդ ամենի քաղաքական պատասխանատվությունը մնում է փոքրամասնության կառավարության վրա:

Վերլուծաբանը նշեց՝ որպես կանոն, փոքրամասնության կառավարությունը ձևավորվում է արտահերթ ընտրությունների համար: Նա նաև ընդգծեց՝ քաղաքական ճգնաժամից դուրս գալու այլ ճանապարհ, քան վերոնշյալը, գոյություն չունի:

«Այն, ինչ իմ խորին համոզմամբ երեկ խորհրդարանում մնաց չասված, այն է, թե երբ պետք է անցկացվեն արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ»,- ասաց նա:

Փոքրամասնության կոալիցիա հանդիսացող կուսակցություններն, ըստ Շահնազարյանի, պայմանավորվում են թե ժամկետների, թե օրենքների փաթեթների փոփոխության հարցում, նա չբացառեց, որ անգամ Սահմանադրության մեջ փոփոխություններ անելու անհրաժեշտություն լինի, քանի որ գործող Սահմանադրությունը չի կարգավորում ճգնաժամը:

«Կարևոր պահերից մեկն այն է, որ բոլոր այդ պայմանավորվածությունների երաշխավորը Հանրապետության նախագահն է: Փառք Աստծո, մենք ունենք այնպիսի նախագահ, որը կարևոր դեր խաղաց այս իրավիճակում և դեռ խաղալու է, կարծում եմ՝ նա երաշխավորը կդառնա բոլոր այդ պայմանավորվածությունների: Այլ ելք գոյություն չունի, իսկապես, սրա այլընտրանքը կամ հեղափոխական հաղթանակն է, որն ըստ էության պետականությանը լրջագույն սպառնալիք է, եթե չասենք ավարտ, մյուս տարբերակը չճնշումները, հատուկ դրություն մտցնելն է, ինչը, վստահ եմ, ՀՀԿ-ն չի էլ քննարկել»,- ասաց նա:

Շահնազարյանը նշեց՝ հիմա անընդհատ պետք է երկխոսել իրար հետ, գիշերվանից, վաղվանից սկսած և փոխադարձ զիջումներով, իսկ նախագահը իր հեղինակությամբ և դիվանագիտական փորձով դա կապահովի:

Փոքրամասնության կառավարության համար, ըստ վերլուծաբանի, առկա է այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ է, այն է՝ ներկայացուցչական լիազորություններ ունեցող նախագահ, որն ունի հեղինակություն, ակտիվ, քաղաքականապես փորձված ընդդիմություն, որը մեծամասնությունն է, որը առկա է, խոսքը ՀՀԿ-ի մասին է, իրար հետ սերտ համագործակցող կոալիցիոն կուսակցություններ՝ գրեթե համախոհության աստիճանի, որոնք փոքրամասնության կառավարություն են կազմում:

«Եթե սա կայանա, ապա Հայաստանի միջազգային հեղինակությունը, որ առանց այն էլ էապես բարձրացել է, սրանից հետո էլ ավելի է բարձրանալու: Սա աշխատելու դեպքում աննախադեպ երևույթ կլինի, և Հայաստանում չի լինի անձնավորություն, որը ցանկանա, որ նման կառավարությունը տապալվի, անընդհատ ցանկանալու են երկխոսել»,- ասաց նա:

Շահնազարյանը հույս հայտնեց, որ առնվազն խորհրդարանական երկու ուժերը՝ ՀՅԴ-ն և «Ծառուկյան դաշինք»-ը, չեն խուսափի քաղաքական այդ ծանր պատասխանատվությունից՝ այս պահին, երբ Հայաստանի համար բացվել են աննախադեպ հնարավորություններ միջազգային աշխարհում:

Վերլուծաբանի խոսքով՝ Կառավարության ձևավորման հարցերը պետք է որոշի կոալիցիոն փոքրամասնությունը, իսկ ՀՀԿ-ն պարզապես պարտավոր է այդ ողջ անցումային ժամանակի հատվածի համար կողմ քվեարկել բոլոր օրենքներին, բայց քաղաքական պատասխանատվությունը կրելու է փոքրամասնության կոալիցիան:

Նա նաև հստակեցրեց՝ որպես կանոն այդ նոր կառավարության կազմում հանրապետական նախարար չի կարող լինել:

«Ես միշտ լավատես եմ, սա իսկապես կլինի ուղղակի հրաշք, հրաշալի կլինի, որ այս հնարավորությունից ՀՀ-ն օգտվի, և այդ չորս կուսակցությունները, որ կան խորհրդարանում, նրանց վրա ընկած է պատմական պատասխանատվություն»,- ասաց նա: