Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանում փոքրամասնության կառավարության ձևավորումը գրեթե անհնար է: Մայիսի 10-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը այս մասին նշեց Կովկաս ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը: Նրա խոսքով՝ Հայաստանի նորընտիր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր կողմնակիցներից, իհարկե, կարող է կառավարություն կազմել, բայց այն երկար չի դիմանա:

Իսկանդարյանը նշեց, որ Փաշինյանը ռեալ քիչ կադրեր ունի, նրա կողմնակիցներից շատերը «հանրահավաքային» մարդիկ են, սակայն հարց է՝ ինչպես են կառավարելու, հետևաբար հին իրականությունից ինչ-որ բան պետք է պահպանել: Քաղաքագետը նշեց՝ Փաշինյանի պայքարին միացողներն ինչ-ինչ հավակնություններ ունեն:

«Պարզ է՝ Փաշինյանին գեղեցիկ աչքերի, ուսապարկի ու գլխարկի համար չեն աջակցել, այլ պատճառներ կան, դրանք համաձայնություններն են, երաշխիքները, այդ մարդկանց կամ այն անձանց, ում նրանք կառաջարկեն, էլիտայում ինչ-որ տեղերի տրամադրումը: Իհարկե, սա չի նշանակում, որ այդ երաշխիքները կբավարարվեն, սակայն նախնական փուլում պետք է դա անել»,- ասաց նա:

Իսկանդարյանը նշեց, որ Փաշինյանին փոփոխություններ կատարելու համար պետք է խորհրդարանի հենարանը, մինչդեռ նրա «անձնական» հենարանը մի քանի հոգի են, մյուսները հենարան են՝ ինչ-որ բանի փոխարեն: Ըստ քաղաքագետի՝ Փաշինյանի ուժը փողոցն է, նա դրա օգնությամբ ճնշում է անգամ կառավարական կառույցներից, և դա շատ լայն աջակցություն է:
Անդրադառնալով հետագայում կայանալիք արտահերթ ընտրություններին և դրանց կուսակցությունների մասնակցությանը՝ նա ասաց, որ Հայաստանի կուսակցական համակարգը փլվել է ու այլևս այն տեսքը չունի, ինչ ուներ մի ամիս առաջ:

Ըստ Իսկանդարյանի՝ Հանրապետականը եթե մնա էլ, սկզբունքորեն այն տեսքով չի մնա, ինչպես այժմ, «Ելք»-ը կպահպանվի միասնակա՞ն տեսքով, թե՞ ոչ, դժվար է ասել: Ընդդիմադիր ուժերից շատերն, ըստ քաղաքագետի, այս պայքարի ընթացքում կամ չէին երևում, կամ եթե երևում էին՝ տասներորդական տեղում էին, կամ նրանց վտարում էին. սա չի նշանակում, թե այդ մարդիկ նորից չեն հայտնվի, բայց թե նրանք որքանով լուրջ դիրք կգրավեն, հարց է:

Խոսելով ընտրական օրենսգիրք փոխելու մտադրության մասին՝ Իսկանդարյանը նշեց, որ իր համար այնքան էլ հասկանալի չէ՝ ինչի համար է դա արվում, եթե ասում են՝ օրենքները հարմարեցված են իշխող ուժին, ուրեմն թող Փաշինյանը կառուցի այլ իշխող ուժ, և այդ բոլոր օրենքները կաշխատեն իր օգտին: ԸՕ փոխելու համար, ըստ բանախոսի, 63 ձայն է պետք, ու դրա համար Փաշինյանը կամ պետք է կրկին պայմանավորվի, կամ նորից փողոցից ճնշի, կամ երկուսը միասին: Իսկանդարյանը նշեց, որ ամենայն հավանականությամբ ընտրություններ շատ շուտ պետք չէ սպասել:

Այլ երկրների արձագանքին անդրադառնալով՝ Իսկանդարյանը նշեց, որ եթե ԱՄՆ-ի ու ԵՄ-ի արձագանքը կանխատեսելի էր ինչ-որ առումով, ապա այլ էր Ռուսաստանի պարագայում:

«Ես այդպիսի ռելևանտ պահվածք ունեցող Ռուսաստան վաղուց չեմ տեսել, դրա պատճառները մի քանիսը կարող են լինել: Կարելի է մտածել, որ նրանք դաս քաղեցին ուկրաինական, վրացական, աբխազական, օսեթական իրադարձություններից, երբ նա կողմերից մեկի կողքին կանգնեց, ես կարծում եմ՝ կապ ունի նաև այն, որ այս երևույթի ծագումնաբանությունը Հայաստանում էականորեն տարբերվում է. այստեղ պայքարն ուղղված չէր Ռուսաստանի դեմ»,- ասաց նա:

Մայիսի 14-ին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպմանն, ըստ Իսկանդարյանի, Փաշինյանը կփորձի իր դիրքորոշումը բացատրել Պուտինին այնպես, ինչպես փորձում էր բացատրել հրապարակներում: Քաղաքագետի կարծիքով՝ անձնական հարաբերությունների վրա չարժե ուշադրություն դարձնել, թե որքանով նրանք անձնապես դուր կգան միմյանց:

«Մենք շատ պետությունների ղեկավարների գիտենք, ովքեր ՌԴ հետ լավ հարաբերությունների մեջ են, սակայն Պուտինը նրանց նկատմամբ արգահատանքով է լցված»,- ասաց նա:

Ըստ Իսկանդարյանի՝ Ռուսաստանն ունի Հայաստանի վրա ազդելու կարևորագույն լծակներ՝ ներդրումներ, գազ, ԼՂ հարց, և այս ամենի պարագայում Փաշինյանից ոչ խոհեմ պահվածք պետք չէ ակնկալել:

Քաղաքագետը չբացառեց փողոցն իբրև ճնշման գործիք նաև հետագայում կիրառելու հավանականությունը:

«Իսկ ճնշման ի՞նչ այլ գործիքներ նա ունի: Մինչ օրս խորհրդարանում ինչ որ կատարվել է, կատարվել է փողոցի ճնշման շնորհիվ: Ես չեմ կարծում, թե նա անձամբ դուրս կգա, փողոց ու ճանապարհ կփակի, բայց կարծում եմ՝ տղաները այնքան կրեատիվ են, որ ինչ-որ բան կմտածեն»,- ասաց նա:

ԼՂ կարգավորման վերաբերյալ Արցախում Փաշինյանի արտահայտած տեսակետին անդրադառնալով՝ Իսկանդարյանը նշեց, որ իբրև նոր ղեկավարի՝ նրան պետք էր ինչ-որ կոշտ հայտարարություններ անել, բայց իրականում նա ոչինչ չի կարող փոխել, կլինի այն, ինչ նախկինում. արտաքին քաղաքականության մեջ ինչ-որ լուրջ փոփոխություններ ակնկալել պետք չէ:

Հայաստանի հանրության շրջանակներում ստեղծված «էյֆորիան», ըստ քաղաքագետի, շատ կարճ կձգվի, կա տեսակետ, որ այն ապրում է երկու շաբաթ, Փաշինյանի հեղինակությունը կարող է շատ ավելի երկար ձգվել, դա կախված է նրանից, թե քաղաքական իրավիճակն ինչպես կզարգանա: Այս դեպքում լավ տեխնոլոգիա կլինի «հակառակորդի» առկայությունը, այն, ում պետք է հակազդել: Հանրության շրջանում ձևավորված սպասումներից շատերը, Իսկանդարյանի խոսքով, Փաշինյանի մեղքով չեն, նա նման բաներ չի խոստացել, բայց սպասելիքներն անհավանական են:

Իսկանդարյանի կարծիքով՝ ապագայում կլինի հեղինակության նվազում, մի կողմից պետք է քայլերն անել արագ, քանի դեռ հեղինակությունը բարձր է, մյուս կողմից՝ արագ անել հնարավոր չէ:

«Անհնար է գալ, խորհրդարանը լուծարել, գնալ հրապարակ՝ նոր խորհրդարանի ձևավորման մասին հայտարարելու: Այդպես արվել է, սակայն դա հիմա այն ճանապարհը չէ, որ պետք է»,- ասաց նա: