Հասարակություն 10:43 07/06/2018 Հայաստան

Հայկական լոլիկը վերադառնում է շուկա

Հեղինակ` Հասմիկ Հակոբյան

Բանջարաբոստանային մշակաբույսերի հայկական սորտերը ոչ միայն չեն վերացել, այլև  պահպանվում են և այսօր էլ մեծ պահանջարկ ունեն: Այս մասին Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց «Բանջարաբոստանային և տեխնիկական մշակաբույսերի գիտական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Գայանե Սարգսյանը՝ հավելելով, որ հայկական բոլոր սորտերը՝  որոնք ստեղծվել են՝ սկսած 1949 թվականից, պահպանում են:

Գիտական կենտրոնը զբաղվում է բանջարաբոստանային բույսերի սելեկցիայով և սերմնաբուծությամբ: Կենտրոնում կատարվող գիտական աշխատանքների նպատակն է նոր, հանրապետության բնակլիմայական պայմաններին հարմարված, բերքատու, հիվանդությունների և վնասատուների նկատմամբ  դիմացկուն սորտերի և հիբրիդների ստացումը:

Գայանե Սարգսյանի խոսքով՝ կենտրոնն ունի տեղական սորտերի և պոպուլյացիաների հարուստ գենոֆոնդ՝  մոտ 4000  սորտանմուշով: Դրանցից  138-ն արդեն շրջանացված սորտերն են, որոնք ունեն համապատասխան արտոնագիր և վաճառվում են տեղական շուկայում:

Լոլիկի հայկական սորտերը վերագտնում են իրենց կորցրած հեղինակությունը
Վերջին տարիներին հայ գյուղատնտեսները  սկսել են ավելի շատ օգտագործել տեղական արտադրության սորտեր: Բանջարաբոստանային և տեխնիկական մշակաբույսերի գիտական կենտրոնը տարեցտարի արտադրում և շուկա է դուրս բերում ինչպես նոր , այնպես էլ հանրության շրջանում վաղուց հայտնի սորտեր։ 

Կենտրոնից այսօր էլ հնարավոր է ձեռք բերել հանրահայտ  «Անահիտ» (կենտրոնի հիմնադիր  Անահիտ Անանյանի անունով է կոչվում սեղանի լոլիկի սորտը),  «Նվեր», «Լիա» լոլիկի սերմեր: Հայաստանում  տարածված լոլիկի սորտերը հասնում են 36-ի, մինչդեռ հավաքածուում ավելի շատ տեսակներ կան:

Գայանե Սարգսյանը վստահեցնում է, որ նույնիսկ հին սորտերը՝ «Հոբելյանական», «Մասիսի 202», բոլորը պահպանվում են և պահանջարկի դեպքում, կզբաղվեն դրանց արտադրությամբ:

«Պահպանվել են բոլոր սորտերը, և անհրաժեշտության դեպքում դրանց սերմարտադրությունը  կկազմակերպենք»,- ասաց տնօրենը:

Ընդհանուր առմամբ, ըստ նրա, ամեն տարի կենտրոնում մեծ քանակությամբ՝  գրեթե 500 կգ սերմ է արտադրվում, որոնք վաճառում են  գյուղացիներին, ֆերմերներին: Բացի այդ, ամեն տարի ավելացնում են տեղական սորտերի արտադրությունը:

«Տարեկան 15-20 տոկոսով էլ ավելանում է լոլիկի սերմերի արտադրությունը,  կարծում եմ, որ աստիճանաբար  կավելանա՝  հաշվի առնելով գյուղատնտեսների շրջանում հայկական լոլիկի պահանջարկը»,- նշեց նա:

Ինչու են ֆերմերները նախապատվությունը տալիս ներկրված սերմերին

Այդուհանդերձ, որևէ մեկը չի կարող հերքել, որ հայ ֆերմերները շարունակում են  նախապատվությունը տալ ներկրված սերմերին, որոնք ավելի շատ բերք են տալիս ու տեղական տեսակների համեմատ` դիմացկուն են, երկար են պահպանվում, թեև համային հատկանիշներով բավականին զիջում են հայկական տեսակներին, որոնց պահպանման ժամկետն ավելի քիչ է՝ մեկ շաբաթ:

Բայց քիչ չեն նաև լոլիկի  հայկական տեսակներ նախընտրողները. «Ունենք ֆերմեր, որն այս պահին 20 հա տարածքի վրա մեծ պահանջարկ ունեցող՝ «Արա», «Նոյ», «Գանձա» տեսակի հայկական լոլիկ է աճեցնում»:

Ինչպե՞ս տարբերել հայկական լոլիկը

Կենտրոնի ղեկավարը վստահեցրեց՝  հայկական լոլիկը պահպանել է համն ու հոտը, որակական հատկանիշները։  Պարզապես  սպառողները, հիմնականում, չեն տարբերում տեղական բանջարեղենը ներմուծվածից:

Մասնագետի խոսքով՝  ներկրված լոլիկները հաճախ ունեն իդեալական տեսք, դրանք, կարծես թե, նկարած լինեն, իսկ ձեռք տալիս  քարի պես ամուր են, կաշին էլ շատ հաստ:  Բացի այդ, կտրատելիս այդ լոլիկները չեն կորցնում իրենց ձևը և հյութ չեն արտազատում։ Իսկ հայկական լոլիկները նուրբ են և սեղանի սորտին բնորոշ փափկություն ունեն:

Ինչ վերաբերում է լոլիկում սպիտակ շերտի առկայությանը,  Գայանե Սարգսայնն ասաց, որ դա կարող է լինել նաև տեղական լոլիկում, միայն պայմանավորված չէ տեսակով, այլև կարող է լինել պարարտացման հետևանք։  Որակյալ բերք ստանալու գրավականը մշակման ճիշտ տեխնոլոգիաների կիրառումն է։

Գայանե Սարգսյանը հավաստիացրեց, որ հայկական սորտերը գենետիկորեն մոդիֆիկացված չեն՝ դրա հնարավորությունը  Հայաստանում չկա: Թեև, ըստ նրա, վատ չէր լինի, եթե մեր երկիրը ևս հետազոտական նպատակով նման լաբորատորիա ունենար:  

Հայկական սերմերը պահանջարկ ունեն նաև արտերկրում, սակայն արտահանում չի իրականացվում, քանի որ գիտական կենտրոնը դեռևս հնարավորություն չունի ապահովել սերմերի այն քանակը, որի պահանջարկը կա դրսում.  հիմնականում կարողանում են բավարարել  տեղական շուկայի պահանջարկը:

Ինչ վերաբերում է այլ երկրներից ներկրվող սերմերին, Գայանե Սարգսյանը հայտնեց, որ բանջարաբոստանային մշակաբույսերի սերմերը հիմնականում ներկրվում են Հոլանդիայից,  ԱՄՆ-ից , Իտալիայից, Գերմանիայից: Թուրքիայից նույնպես ներմուծվում են, սակայն, ըստ նրա, ոչ օրինական ձևով:

«Թուրքական սորտեր մեզ մոտ շատ կան, օրինակ, լոլիկի սորտ կա, որը 3-4 տարի առաջ ներկրվել է՝ հետն էլ լոլիկի ցեցը, որն Արարատյան դաշտավայրից  չեն կարողանում վերացնել: Իրականում այդ սերմերը փորձաքննություն չեն անցնում, պարզապես, մարդիկ իրենց հետ մի քանի փաթեթ բերում են և դրանք առանց փորձաքննության հայտնվում են դաշտերում, որի հետևանքով տուժում են թե իրենք, թե մեծ թվով  ֆերմերներ»,- նշեց նա:

Հայաստանում նաև իրականացվում է նոր մշակաբույսերի արտադրություն, հնարապետությունում աճում է բրոկկոլի, բրյուսելյան կաղամբ:  Գիտական կենտրոնի ղեկավարն ասաց, որ 7-8 տարի առաջ սկսել են զբաղվել ոչ ավանդական մշակաբույսերի արտադրությամբ: Սելեկցիոն աշխատանքներն, ըստ նրա, պայմանավորված էին շուկայի պահանջարկով. «Եթե շուկայում տվյալ բանջարբոստանային կուլտուրան պահանջարկ ունի, մենք փորձում ենք այդ տեսակը ոչ թե դրսից ներմուծել, այլ ունենալ դրանց  հայկական սելեկցիոն սորտը: Արդեն ունենք  բրոկկոլիի, գունավոր պղպեղի  տեղական սորտեր»։ 

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում. Փաշինյան
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Փաշինյանը հայտարարում է, թե 6 պաշտոնյաներին ոչ թե հորդորել, այլ խնդրել է հեռանալ պաշտոններից
«2018 թվականից վեր հանված  խնդիրները պետք է ավելի արդյունավետ հասցեագրվեն»,-բացատրելով վերջին պաշտոնանկությունների պատճառները՝...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը։ Այս մասին ֆեկսբուքյան էջում տեղեկացրել է Փաշինյանը՝ գրելով․...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}