Ձեր վստահելի աղբյուրը

2018թ. «Ավրորայի» հերոսներից է Հեկտոր Թոմաս Գոնսալես Կաստիլյոն։ Վերջինս «72» փախստականների ապաստանի հիմնադիրն է։ Հունիսի 9-ին Aurora Dialogues երևանյան երրորդ համաժողովի շրջանակներում նա պատասխանեց Իռլանդիայի նախկին նախագահ, ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների հարցերով նախկին գերագույն հանձնակատար Մերի Ռոբինսոնը։

- Ձեր կազմակերպությունը անվանվել է «72», ենթադրում եմ՝ ի հիշատակ զոհված 72 միգրանտների։ Հետաքրքիր է՝ ո՞րն է Ձեր ներշնչանքի աղբյուրը։

-Ես կարծում եմ՝ իրական հերոսները։ Իմ ներշնչանքի աղբյուրը հենց միգրանտներն են, ովքեր ստիպված են լքել իրենց երկիրը, հատել մեր սահմանը, և ես պարտավորված եմ նրանց ծառայել: Անհնար է տեսնել այն անձին, ով արնահոսում է, ում հետապնդում են միգրացիոն ոստիկանության աշխատողները, կանանց, որ հանցագործների կողմից ենթարկվել են բռնության, և մնալ անհաղորդ, մատնվել անգործության, երբ գիտես, որ նրանց միակ նպատակն արժանապատիվ ապրուստ գտնելն է:

- Դուք զգում եք այդ մարդկանց ցավն ու տառապանքը, որոնցով անցնում են նրանք ճամփորդության ընթացքում: Ինչի՞ եք ականատես եղել այս ընթացքում:

- Նախ և առաջ կուզենայի, որ հասկանայիք ամբողջ տարածաշրջանի վիճակը, որտեղից նրանք գալիս են. սա տարածաշրջան է, որ ծայրագույն աղքատության մեջ է, կան բազմաթիվ մարդիկ, ովքեր նրանց ճանապարհին առատաձեռնություն են դրսևորում, բայց հանդիպում են նաև հանցագործներ, ինչպես նաև պետական իշխանությունների անգործություն։ Մարդիկ ստիպված են փոխել տները, բնակության վայրը, ինչն, ըստ էության, խթանվում է նաև պետական քաղաքականության հետևանքով։ Նրանք գալիս են սահման, մուտք գործում Մեքսիկա, այն մերժում է նրանց ընդունել։

Մեքսիկայի իշխանությունները բավական կոռումպացված են, և այդ մարդիկ ստիպված են ատնչվել այս կառավարության, հանցավոր խմբերի հետ, նաև ստիպված են ենթարկվել բռնության, այսինքն՝ որպես միգրանտ գումար են վճարում, դրա համար մինչև անգամ 10 հազար դոլար կարող է պահանջվել, դա թրաֆիքինգի մեկ զոհի արժեքն է, հիմա մի քիչ ավելի էժան է, բայց ...

- Եթե նրանք ընկնում են գերության մեջ, ավելի թանկ է նրանց ազատելը: Կա՞ն մարդիկ, որ Ձեր կազմակերպությունում են հայտնվում մեկից ավելի անգամներ։

- Իհարկե, 2014-2015 թթ. հայտարարություն տարածվեց, որ երիտասարդների ճգնաժամ կա. այսինքն նրանք լքում էին Գվատեմալան, որ հասնեն ԱՄՆ, երեխաները միգրանտների ընտանիքներից էին, նրանք պատանիներ էին, դեռահասներ, որոնք փորձում էին տարանցել ԱՄՆ-ն՝ բռնելով միգրանտի ճանապարհը:

- Ի՞նչ խոչընդոտների եք հանդիպում։

- Մենք ունենք երեք հիմնական խոչընդոտ, որոնց առնչվում ենք, առաջինը Մեքսիկայի իշխանություններն են, երկրորդը կազմավորված հանցավորությունը. ունենք ճգնաժամ ու լուրջ բռնության մակարդակ, պայքարը գնում է դրա դեմ, բայց այն լավ կազմակերպված չէ։ Մենք ունենք նաև թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության խնդիր: Այսօր ունենք մոտ տասնմեկ հազար միգրանտներ, որ փաստաթուղթ չունեն, գիտակցում ենք, որ նրանք լուրջ տառապանքի ու ցավի միջով են անցնում, սակայն պետությունը դեռ ունի քսենոֆոբիայի և այդ մարդկանց նկատմամբ խտրական վերաբերմունք դրսևորելու խնդիր:

- Դուք շատ քիչ եք ժպտում, երբ նայում էի Ձեր տեսահոլովակը, այնտեղ ևս գրեթե չէիք ժպտում։ Ի՞նչն է պատճառը։

- Երբ ապրում ես մահվան կողքին, ծայրաստիճան դժվար է ժպտալ. այդ մարդիկ քո կյանքի մի մասն են, նրանք ամեն օր հատում են Մեքսիկայի սահմանը։ Մեր տանը, որ կոչում ենք «72», փորձում ենք ընդունել իրենց, մենք էլ ենք անցել տառապանքներով, որովհետև ինքներս ենք շատ բաներ սովորում միգրանտներից, մեր շարունակական ներշնչանքի աղբյուրը հենց իրենք են: Բազմաթիվ ընտանիքներ կան՝ երեխաներով, որ հայտնվում են այնտեղ, երեխաներ, որ չեն էլ պատկերացնում՝ ինչու են անցնում այդ ճանապարհը, մենք տեսել ենք երեխաներ, որ ուրախությամբ են լցվում, երբ հայտնվում են մեր «72» տանը: