Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Կասպերսկի Լաբորատորիա»-ի փորձագետները պարզել են, որ էլեկտրոնային փոստը սպամ և գովազդ տարածողներին ընձեռում է դրա օգտատերերին հետևելու հնարավորություն. նրանք կարողանում են տեղեկատվություն ստանալ այն մասին, թե որ գովազդային նամակներն են հետաքրքրում օգտատիրոջը, և որոնք է նա ուղարկում աղբարկղ՝ առանց կարդալու։

Եթե էլեկտրոնային փոստի  գոյության սկզբում ուղարկվում էին պարզ տեքստեր, ապա այժմ առկա է տարբեր տառատեսակների, ոճերի և ներդրված պատկերների կիրառումով  գունեղ նամակների ստեղծման հնարավորություն։ Ներկայում էլեկտրոնային նամակներն իրենց հնարավորություններով մոտ են սովորական համացանցային կայքերին, և դա ուղարկողներին տալիս է հնարավորություն դրանց մեջ ներկառուցել այնպիսի տարրեր, որոնք թույլ են տալիս հետևել, թե ինչ է անում օգտատերն իր փոստարկղում։  

«Կասպերսկի Լաբորատորիա» ընկերության Հայաստանի ներկայացուցչությունից հայտնում են, որ Փրինստոնի համալսարանի հետազոտողները վերլուծել են մոտ հազար գովազդային առաքումներ, որպեսզի իմանան, թե դրանք հասցեատերերին հետևելու ինչ հնարավորություններ են պարունակում։ Ինչպես պարզվել է, նրանց ստացած նամակների 70%-ը պարունակել է գովազդային տրեկերներ. դրանք անտեսանելի նկարների նման ավտոմատ ներբեռնվող տարրեր են, որոնք ուղարկողին ոչ միայն տեղեկացնում են, թե երբ և քանի անգամ է օգտատերը բացել նամակը, այլև հարցման տողում հաղորդում են անձնական տվյալներ, օրինակ, e-mail-ը։ Բացի այդ, հարցումը տրեկինգային դոմենին տեղեկացնում է օգտատիրոջ IP-հասցեի մասին, որով կարելի է մոտավորապես որոշել նրա տեղադիրքը։

Մի կողմից՝ նման տեխնոլոգիաներն առաքումներ ստեղծողներին թույլ են տալիս դրանք ավելի արդյունավետ դարձնել, օրինակ, այսպես կոչված A/B-թեստերի օգնությամբ որոշել, թե ինչ թեմայով (ասենք՝ էմոձիներով կամ առանց դրանց) նամակների վրա են մարդիկ սեղմում։ Մյուս կողմից՝ գովազդային տրեկերները կարող են բրաուզերում (դիտարկիչ) պահպանել cookie-ֆայլերը, որպեսզի հետագայում օգտատիրոջը «ճանաչեն» նույնիսկ առաքման թեմայի հետ չկապված այլ կայքերում։ Տրեկերի տերը հանդիսացող գովազդային ցանցը այդպես ստանում է օգտատիրոջ հետաքրքրությունների մասին ավելի շատ տեղեկատվություն, որը կարող է հետագայում վաճառել գովազդատուներին։ Օրինակ՝ եթե օգտատերը բացել է մարզակոշիկների զեղչերի մասին նամակը, ապա շուտով դրանց մասին գովազդը նրան կարող է հետապնդել ամբողջ համացանցով։

Gmail-ի կամ Yandex-ի փոստային վեբ-ծրագրերը և որոշ այլ պրովայդերներ իրենք են օգտատիրոջ համար ներբեռնում բոլոր նկարները նամակից, իսկ հետո փոխանցում իրեն։ Այդ դեպքում գովազդային ցանցերը չեն կարող ոչ օգտատիրոջ բրաուզերում պահպանել cookie-ֆայլը, ոչ էլ նույնիսկ իմանալ՝ կարդացել է օգտատերը նամակը, թե ոչ։ Բացի այդ, օգտատերերին կարող են օգնել վեբ-տրեկերների արգելափակման միջոցները, որոնք լավ գլուխ են հանում նաև փոստի լրտեսումից, իսկ IP-հասցեն կարելի է թաքցնել VPN-ի օգնությամբ։

Կիբեռանվտանգության փորձագետ, Հայաստանում և Վրաստանում  «Կասպերսկի Լաբորատորիա»-ի տարածքային ներկայացուցիչ Արմեն Կարապետյանը տրամադրել է մի քանի խորհուրդ, որոնք օգտատերերին կօգնեն պաշտպանվել էլեկտրոնային փոստարկղի լրտեսումից. 

• Փոստային ծրագրում անջատել պատկերների ավտոմատ ներբեռնումը և ներբեռնել միայն վստահելի հասցեներից եկած պատկերները։
• Եթե առանց նկարների նամակները ձանձրալի են թվում, օգտագործել լրտեսումն արգելափակող միջոց, օրինակ, Kaspersky Internet Security-ի «Պաշտպանություն տվյալների հավաքումից» գործառույթը։
• Օգտագործել VPN, օրինակ, Kaspersky Secure Connection, որը կօգնի գովազդատուներից թաքցնել օգտատիրոջ իրական IP-ն։