Ռոբերտ Քոչարյանի հարցազրույցը՝ «Երկիր Մեդիա» հեռուստաընկերությանը (լրացված )
Վերաքննիչ քրեական դատարանի որոշման մասին
«Փաստաբանների թիմը, որի աշխատանքին նաև ակտիվ ես էի մասնակցում դատավարության ժամանակ, ուղղակի ջախջախել է մեղադրանքը»,- այս մասին «Երկիր Մեդիա» հեռուստաընկերության եթերում հայտարարեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե ի վերջո ինչն էր պատճառը, որ դատարանը նրան ազատելու որոշում կայացրեց և երկրորդ նախագահի կալանքը ճանաչեց անօրինական։
«Էսպես ասենք՝ քարը քարի վրա չեն թողել այդ մեղադրանքից: Սա այն դեպքը չէ, որ ասես՝ մեղադրանքի այս կամ այն դրվագը թույլ է, ուժեղ է: Սա այն դեպքն է, երբ ամբողջ մեղադրանքը կառուցված է կեղծ, արհեստական ապացույցների վրա, ավելի շատ՝ եզրակացություների վրա: Ցավոք, ես չեմ կարող խոսել կոնկրետ գործի մասին։ Կա այսպես կոչված, նախաքննական գաղտնիք: Գործում որևէ գաղտնիք չկա, որևէ պետական գաղտնիք չկա, ուղղակի սուտ է: Բայց օրենքը ենթադրում է, որ սա նախաքննական գաղտնիք է, և իրավունք չունես բարձրաձայնել շատ-շատ դրվագների մասին»,- ասաց Ռոբերտ Քոչարյանը:
Դիտարկմանը, թե Հատուկ քննչական ծառայության պետը շատ հանգիստ, առնվազն որոշ դրվագների մասին խոսել է, երկրորդ նախագահն արձագանքեց. «Ինքն իրեն այնպիսի բաներ է թույլ տալիս, որոնք ուղղակի հակասության մեջ են օրենքի հետ, բայց տվյալ դեպքում օրենքն ինքն է ու ինքը համարում է, որ օրենքից դուրս է ու ավելի բարձր է կանգնած, կարծում եմ՝ սա է պատճառը»։
Ռոբերտ Քոչարյանը կոչ արեց հանրությանը, հատկապես՝ լրագրողներին, որպեսզի պահանջեն, որ ամբողջ գործընթացը լինի թափանցիկ, հանվի նախաքննության գաղտնիքը և հնարավորություն տրվի պաշտպանվող կողմին բարձրաձայն խոսել գործի հետ կապված ամեն ինչի մասին:
«Դուք կտեսնեք, որ ամբողջ գործը շինծու, արհեստական է, և սա միայն հստակ քաղաքական հետապնդման դասական մոդել է: Պնդեք, լրագրողներով միացեք և դիմեք քննչական մարմնին, հանեք այդ գաղտնիքը, թող մենք այսպես բարիկադի տարբեր կողմերից փորձենք պաշտպանվել: Վերջապես դատարանը մրցակցային գործընթաց է, դատարանում երկու կողմը հավասար են, և դատարանը փորձում է գնահատել»,- նշեց Ռոբերտ Քոչարյանը։
Հարցին՝ քրգործում ի՞նչ ցուցմունքներ կան իր դեմ, Ռոբերտ Քոչարյանը պատասխանեց. «Դատարկ ցուցմունքներ են, որևէ էական բան չկա։ Չեմ կարող խոսել, որ հետո չմեղադրեն, թե ես հարցազրույցի ժամանակ նախաքննական գաղտնիք եմ բացահայտել»։
Նրա խոսքով, ընտրություններից հետո հարցազրույց է տվել, որի ժամանակ ասել է՝ այս իրավիճակից կա երկու ելք՝ կամ Ազատության հրապարակում հանրահավաքը ինքն իրենով մարելու է, կամ ոստիկանությունը պետք է միջոցներ ձեռնարկի չարտոնված հանրահավաքները դադարեցնելու ուղղությամբ։
«Սա իմ դեմ մեղադրանքի մաս է, պատկերացնո՞ւմ եք։ Իմ մոտ հարց է առաջանում՝ իսկ երրորդ տարբերակը ո՞րն է։ Ես ուղղակի ասել եմ, որ կա այս կամ այն տարբերակը։ Իրավական տեսանկյունից ամբողջությամբ ոչ մի բան չնշանակող ցուցմունքներ են», - նշեց նա։
Հարցին, թե ԱԱԾ մեկուսարանում մեկ շաբաթ գտնվելու ընթացքում ոչ պաշտոնական, ոչ նախաքննության հետ կապված իր հետ հանդիպումներ եղել են, թե ոչ, Քոչարյանը պատասխանեց. «Ոչ, չի եղել, բացի դրանից՝ ես զրկված էի որևէ կապի միջոցից, իմ հարազատների հետ հանդիպումներից, ես 17 օր եղել եմ մեկուսարանում, հետաքրքիր փորձվ եմ ձեռք բերել, իմ կյանում մենակ դա չի եղել, ամեն ինչով անցել եմ՝ պատերազմով, ընդհատակյա պայքարով, պաշտոնավարելով, բայց այս փորձը չի եղել իմ կյանքում:
Այնպես եմ իզալացվել, որ հանկարծ ինձնից մի բառ դուրս չգա և հանկարծ մեկ բառ ինձ չհասնի, այ այսպիսի ռեժիմի մեջ էի: Մի բառ կարող եմ ասել, որ մեկուսարանում թաղտաբիթի չկա հաստատ, առանձանես հաճելի տեղ չէ, բայց ոգիս տեղն էր, վախ չեմ ունեցել, չունեմ և չեմ ունենալու»:
ՀՀ երկրորդ նախագահը հավելեց նաև, որ «եթե այս իշխանությունը միքիչ փորձ ունենար և հեղափոխական էնտուզիազմը չափի մեջ լիներ, ավելի շատ կմտածեին, որ այս մարդու անցած ճանապարհն այնպիսին է, որ եկեք մի հատ հասկանանք՝ միգուցե օգտակար կարող է լինել: Չէ, իրենք համարում եմ, որ իրենք ամեն ինչ գիտեն, միայն նրա համար, որ նստել են այդ պաշտոնին: Ես առաջին անգամ երբ նստել եմ պաշտոնի, համարել եմ, որ ոչ մի բան չգիտեմ և պետք է զոյից լիքը բան սովորեմ: Այսօր նույնիսկ հույս չունեմ, որ իրենք ուզում են սովորել, քանի ոչ դրա համար մարդ պետք է ընդունի, որ գիտելիքների պակաս ունի»:
«Եթե լրագրողները հասնեն նրան, որ քրեական գործի գաղտնիքը հանվի, մենք շատ ազատ կարող էինք խոսել բոլոր դրվագներով, առարկայական: Դա ազատություն կտա փաստաբաններին: Մենք կարող ենք ամբողջ դատաքննությա ընթացքի ձայնագրությունը հրապարակել: Իրավունք չունենք. փաստաբաններին լիցենզիայից կզրկեն, քրեական գործ կհարուցեն: Օրենքի պահանջը միակողմանի օգտագործվում է քննչական մարմնի կողմից»,- ասաց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը:
Իսկ ինչ էր ուզում ասել մամուլի ասուլիսի ընթացքում, որն այդպես էլ չկայացավ, հետաքրքվեց հարցազրույցը վարողը:
«Օ, այնքան բան կար ասելու, խանգարեցին»,- ասաց Ռոբերտ Քոչարյանը:
Մարտի 1-ի մասին
Անդրադառնալով Մարտի 1-ին, 2-րդ նախագահն ասաց, որ արտակարգ դրությունը մտցվել է այն ժամանակ, երբ արդեն կար զոհ:
«Ոստիկանության կապիտան էր զոհվել, մի քանի տասնյակ մեքենա արդեն հրկիզված էր, բարիկադները կառուցված էին, ներքին զորքերի վրա ուղղակի հարձակվում էին, սա էր վիճակը: Արտակարգ դրություն չհայտարարելն այսօր ձեր և ուրիշների կողմից կդիտվեր անգործություն նախագահի կողմից: Նախագահը սահմանադրության երաշխավորն է եղել: Հանարապետության նախագահն այդքանը տեսնելով ոնց կարող էր շառից հեռու սպասեր՝ այդ ամենն ինչով կավարտվի: Մյուս կողմը հայտարարել էր, որ ցանկանում է կազմալուծել պետական համակարգը: Ես պետք է հանգիստ նայե՞ի՝ ինչպես է կազմալուծվում պետական համակարգը: Պատմությունը ինձ կմեղադրեր անգործության մեջ: Լուծումը կարող էր լինել հետևյալը. եթե պարտված կողմը չհայտարարեր, որ ինքն ընտրվել է: Ինքը հայտարարել է, որ ընտրված նախագահ է: Տեղ չեն թողել պայմանավորվելու: Մարտի մեկին բոլորն ականատես էին, որ ոստիկանությունը փորձում էր ուղղորդել զանգվածը՝ առանց բարիկադների: Մերժեցին, ասացին ոչ մնում ենք այստեղ, կառուցում ենք բարիկադներ»,- նշեց երկրորդ նախագահը:
Հարցին՝ իսկ իր կողմից երկխոսության փորձեր եղել են, Ռոբերտ Քոչարյանը հիշեցրեց, որ վիճակին փորձել է միջամտել Վեհափառը, սակայն մյուս կողմը երկխոսության առաջարկին ընդառաջ չի գնացել:
Հարցին, թե նախորդ հարցազրույցում ասել է՝ կանոնավոր բանակի որևէ հրաձգային միջոց չի կրակել Մարտի 1-ին, սակայն օրերս ՀՔԾ-ն և ԱԱԾ-ն հայտարարեցին, որ ՀՀ նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանին փաստացի պատկանող տարածքում հայտնաբերել են զենքեր, որոնք կարող է օգտագործվել են Մարտի 1-ի դեպքերին, Ռոբերտ Քոչարյանը պատասխանեց. «Մարտի 2-ին և պաշտպանության նախարարը, և ԱԱԾ պետը զեկուցել են, որ բանակը որևէ բախումներ չի ունեցել ցուցարարների հետ։ Ես ամբողջ գիշեր եղել եմ նախագահականում։ Այն փաստը, որ բանակի որևէ զինվոր որևէ մարմնական վնասվածք չի ստացել, վկայակոչում է այն մասին, որ բախում չի եղել։ Ինչ վերաբերում է Հովիկ Աբրահամյանի տարածքի զենքերին՝ կարող է, իմ ամբողջ մեղադրանքը կառուցված է «կարող է այսպես, կարող է այնպես»։ Առաջինը իրենք պետք է համբերեն և փորձաքննությունից հետո խոսեն այդ մասին։ Իրենց ուզած ուղղությամբ սպասելիքներ են ձևավորում ժողովորդի մոտ՝ օգտագործելով իրենց պաշտոնական դիրքերը։ Սա վայել չէ պետական մարմնի կեցվածքին՝ կապված շատ զգայուն քրեական գործի հետ։ Չի կարելի այդպիսի բաներ անել»։
Քաղաքականություն վերադարձի մասին
Մտադիր է վերադառնալ քաղաքականություն հարցին էլ երկրորդ նախագահը պատասխանեց. «Համարեք, որ վերադարձել եմ, միանշանակ: Այդ վերադարձը կարող է լինել տարբեր ֆորմատներով: Ես կարող եմ ասել պատճառների մասին՝ ինչ եմ մտածում, որ ուղղակի պարտավոր եմ վերադառնալ քաղաքականության մեջ: Երկու հիմնական պատճառ. առաջինը՝ ընդհանարապես վտանգները, որոնք ես տեսնում եմ աշխարհաքաղաքական իրավիճակից ելնելով: Ուղղակի նայեք քարտեզի վրա, նայեք՝ ուր է Հայստանը, և ինչ երկրներով ենք մենք շրջապատված, նաև մեր հարաբերություններն այդ երկրների հետ:
Ռուս-ամերիկյան հարաբերություններ, Թուրքիա
Այսօր ռուս-ամերիկյան հարաբերություններն ամենից ցածր մակարդակի վրա են՝ Սառը պատերազմի ավարտից հետո: Նոր պատժամիջոցներ և սպասվող նոր պատժամիջոցների ալիք՝ արդեն աշնանը: ԱՄՆ-Իրան հարաբերություննների այսօրվա վիճակը. ԱՄՆ-ը դուրս է եկել կնքված պայմանագրից:
Թուրքիայի կեցվածքն այսօր. տասը տարի առաջ Թուրքիան ուրիշ երկիր էր, ձգտում էր անդամակցել ԵՄ-ին, և այդ ձգտումը սահմանափակում էր Թուրքիայի ագրեսիվությունը կամ պատրաստակամությունը միջամտել իր հարևանների ներքին գործերի մեջ: Թուրքիան պարտավոր էր ցույց տալ, որ ժողովրդավարական երկիր է, կա խոսքի ազատություն: Սա բավական զսպող հանգամանք էր: Այսօր Թուրքիան այդ պարտավորություններից դուրս է: Մենք տեսնում ենք ինչպես է Էրդողանը միջամտում Սիրիայի ներքին իրավիճակին և մենք գիտենք Թուրքիայի հարաբերություններն Ադրբեջանի հետ, և Ղարաբաղի չլուծված հարցը: Փորձեք այս ամբողջն իրար կապել:
Կառավարության, հեղափոխության մասին
Տեսեք՝ այս վիճակում ինչ ունենք: Ունենք մի կառավարություն, որը իմ կարծիքով, չի հասկանում այս ամենը, որը փորձ չունի, որը չի հասկանում, որ չի կարելի բանակը վարկաբեկել: Նրանք բանակից շատ հեռու են և չեն հասկանում, որ միայն հզոր բանակն է մեր պետականության իրական երաշխավորը:
Անում են քայլեր. հավասարակշռությունը խարխլվում է: Իրենք չեն գնահատում ադեկվատ ձևով այն, ինչ կատարվում է երկրից դուրս, փորձ չունեն: Ես իրենց չեմ մեղադրում: Որտեղից մարդ պետք է փորձ ունենա, եթե ՀԿ-ներում զբաղված է լրիվ ուրիշ գործերով: Իմ տպավորությունն է, որ այդ ֆինանսավորումը… արդեն խոսվում է այն մասին, որ միգուցե Ադրբեջանից, կամ Թուրքիայից է գալիս՝ տարբեր հիմնադրամների միջոցով: Որովհետև նպատակաուղղված քայքայել , մեղադրել բանակը սահմանադրական կարգի տապալման մեջ իմ ղեկավարության օրոք, քաշքշել այն մարդկանց, ովքեր լուրջ ծառայություն ունեն հայրենիքի պաշտպանության գործում, ուղղակի անպատասխանատու քայլեր են:
Կարող է՝ չեն հասկանում, ես վստահություն չունեմ, որ այսօրվա իշխանությունը բավարար փորձ, գիտելիք և խորությամբ իմացություն ունի այս ամենի մասին: Եվ այս սպառնալիքն առաջին մղիչ ուժն էր ինձ համար այսօր քաղաքականություն վերադառնալու համար»,- ասաց Ռոբերտ Քոչարյանը:
«Ես հասկանում եմ, որ կա իշխանություն և ունի իր մոտեցումները, բայց ոչ ոք չի զրկել ինձ և մյուսներին այլ կարծիք ունենալ և հնչեցնել այդ կարծիքը: Այսօր ես դա եմ անում, ինչի են իրար խառնվել, ինչի են խանգարում, այլ կարծիք չպետք է մենք ունենանք այս երկրում: Ավելին, որ այսքան խոսում են հեղափոխություն-հեղափոխություն, ես չեմ համարում, որ դա եղել է հեղափոխություն, քանի որ որևէ հեղափոխության տակ դա չի տեղավորվում, բայց սիրում են այդ բառը, թող օգտագործեն»,- հայտարարեց Քոչարյանը:
Նա նաև նշեց. «Իմ տպավորությամբ օգտագործում են այդ բառը մեկ պատճառով, եթե կա հեղափոխություն, ուրեմն կա նաև հակահեղափոխություն և այդ հեղափոխության ձեռքբերումները մենք պետք է պաշտպանենք հակահեղափոխականների դեմ պայքարելով: Ես տեսնում եմ, որ փորձում են այդպիսի որակում տալ իրավիճակին, փորձում են սև ու սպիտակի վերածել քաղաքական դաշտը Հայաստանում: Սա մտածված են անում, ոչ թե հեղափոխական ռոմանտիկ տրամադրություններից բխող տրամադրություն է, ոչ, սա հաշվակ է, որով այլ կարծիք ունեցող մարդկանց կարելի է որակել հակահեղափոխական և հետապնդել դրա համար»:
Հանրահավաքի մասին
Հաղորդավարի դիտարկմանը, որ ժողովրդի ճնշող մեծամասնությունը լիակատար աջակցում է վարչապետ Փաշինյանին և վաղվա մեծաքանակ հանրահավաքը օրինակ կլինի, ՀՀ երկրորդ նախագահն ասաց. «Թող հավաքվեն օրինակ հարյուր հազար մարդ, դա ճնշող մեծամասնություն չի, հնարավորություն տանք նաև ուրիշ կարծիքների, ուրիշ մարդկանց, որոնք չեն ընդունում այս մոտեցումը, հնչեցնել իրենց կարծիքը»:
«Երկրի շաբաթը» հաղորդման շրջանակներում ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը նաև ասաց. «Ենթադրում եմ, որ որոշակի քանակով մարդիկ կան, որոնք ինձ չեն ընդունում ինչ-ինչ պատճառներով, բայց կան նաև բազմաթիվ մարդիկ, որոնք ընդունում են և հիշում են այն տարիները, երբ ես նախագահ եմ եղել, լավ հիշողություններով են հիշում»:
Քոչարյանը հիշեցրեց. «Երկու ընտրություններով անցել եմ, և 36 տոկոսը բնակչության դեմ է եղել, քվեարկել է այլ թեկնածուի օգտին, բայց շատ ավելի շատ մարդիկ ընդունել են ինձ»:
Քոչարյան-Փաշինյան
Հաղորդավարի հարցին, թե պատրաստ է հանդիպել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ, զրուցել Արցախյան հարցի վերաբերյալ, Ռ. Քոչարյանը պատասխանեց. «Այո, իհարկե, պատրաստ եմ Նիկոլ Փաշինյանի հետ խոսել, իհարկե պատրաստ եմ, ե՞րբ եմ ես խուսափել, երբեք չեմ խուսափել բանակցություններից։ Եվ այդ համարձակությունը պետք ունենաս, գնաս, քո վրա վերցնես պատասխանատվությունը և փորձես հաջողության հասնել: Ոչ թե նապաստակի պես փախչել, թաքնվել»։
Արցախի թեմայով. «Եթե դու հրաժարվում ես բանակցել, ուրեմն պատերազմը միակ լուծումն է»
«Այն, ինչ կատարվել է Հայաստանում, որոշ չափով ազդեցություն է ունեցել Ղարաբաղում: Կատարվածին արձագանքեց նախագահ Բակո Սահակյանը: Չեմ կարծում, որ դա լրիվ նույն գործընթացներն են, որովհետև Ղարաբաղի իրավիճակն էականորեն տարբերվում է Հայաստանի իրավիճակից, բայց որոշ նմանություններ, իհարկե, կան»,- «Երկիր Մեդիա» հեռուստաալիքի եթերում շարունակեց իր խոսքը ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը:
«Չեմ ուզում որակումներ տալ, քանի որ վերջերս չեմ եղել Ղարաբաղում: Միգուցե պետք է հանդիպել Բակո Սահակյանի, այլ անձանց հետ՝ առաջին ձեռքից իմանալու կատարվածի մասին»,- ասաց նա:
Անդրադառնալով բանակցային գործընթացին՝ Քոչարյանը նշեց, որ իրավիճակը բավական խնդրահարույց է:
«ՀՀ առաջին դեմքը չի կարող մի կողմ քաշվել և ասել, որ մի կողմ է քաշվում, լվանում ձեռքերը: Դուք կտեսնեք, որ գնալու է, բանակցելու է: Եվ արդեն այդպիսի հայտարարություն արել է: Դա ևս գալիս է անփորձությունից և նրանից, որ լավ չէին պատկերացնում՝ ինչ է այդ գործընթացը, ինչ է նշանակում բանակցային գործընթացից հրաժարվելը, և դրա հնարավոր հետևանքները: Ամենից վատ բանակցությունները ավելի լավ են, քան պատերազմը: Եթե դու հրաժարվում ես բանակցել, ուրեմն պատերազմը միակ լուծումն է:
Ընդդիմության շատ կարևոր ֆունկցիան է հուշել իշխանություններին, բարձրաձայնել այլ կարծիք: Եթե ուզում ես մի բան սովորել, պետք է շփվես այլ կարծիք ունեցող մարդկանց հետ»,- նշեց երկրորդ նախագահը:
Տնտեսության մասին. «Չկա տնտեսական քաղաքականություն Հայաստանում»
«Ես նախորդ իշխանությունների տնտեսական քաղաքականությունը բավական ակտիվ քննադատում էի։ Գրեթե չի եղել քիչ թե շատ հնչողություն ունեցող քայլ, որին չարձագանքեի։ Ես գտնում էի, որ դա իմ պարտքն է, չի կարող պաշտոնաթող նախագահն անտարբեր լինի՝ ինչ է կատարվում երկրում։ Այսօրվա իմ ակտիվությունը կապված է նույն մոտիվացիայի հետ։ Չեմ կարող անտարբեր լինել, կամ պետք է ուղղակի դուրս գամ երկրից, մեկ ուրիշ տեղ ապրեմ, կտրեմ ինձ ամբողջությամբ նաև Հայաստանի տեղեկատվական դաշտից, բայց չեմ կարող դա անել,իրավունք չունեմ, կհամարեմ դա դավաճանություն»,– «Երկիր Մեդիայի» հարցազրույցում հայտարարեց Ռոբերտ Քոչարյանն՝ անդրադառնալով տնտեսական քաղաքականությանը։
Նրա խոսքով՝ ներկա իշխանությունների դեպքում չկա տնտեսական քաղաքականություն, ոչ մի փաստաթուղթ, որից կարելի է եզրակացություն անել, թե ինչ է ուզում անել այս կառավարությունը տնտեսական ոլորտում։
Ըստ Ռոբերտ Քոչարյանի, երբ լսում է տարբեր ղեկավարների, մեծ կասկածներ ունի՝ կա՞ այն պոտենցիալը, որ կարող է այդպիսի փաստաթուղթ մշակել։
«Չկա։ Կա պայքար կոռուպցիայի դեմ, ինչը շատ լավ է, բայց դա տնտեսական քաղաքականություն չէ, և միայն բռնելով չեն պայքարում կոռուպցիայի դեմ, դա պայքարի մի փոքր մասն է։ Ո՞վ է ասել՝ ուրիշ տեղ կոռուպցիա չկա, կոռուպցիայի դեմ պայքարը միայն մարդկանց բռնել-բաց թողնելը, դիմակներով մտնել, ուժ ցուցադրելը չէ։ Բազմաթիվ հարցերում լուրջ քայլեր է պետք անել, այն չի կարող փոխարինել տնտեսական քաղաքականությանը, իսկ այսօր այդպիսի քաղաքականություն գոյություն չունի։ Անցյալ տարվա համեմատ գները կրկնակի աճել են, ժողովուրդը սկսել է ավելի վատ ապրել», - ասաց նա։
Դիտարկմանը, թե ժողովուրդն ասում է՝ կարևորը մթնոլորտն է, տեսնի, որ սրան կամ նրան բռնեցին, ՀՀ երկրորդ նախագահն արձագանքեց. «Շատ լավ, թող ապրեն այդ մթնոլորտում, բայց երբ սառնարանում վիճակը կվատանա, այդ դեպքում նորից կլսենք նույն ժողովրդին»։
Ներդրումների, մենաշնորհի մասին
Երկրորդ նախագահը միաժամանակ նշեց, որ հույսեր ունի, այնուամենայնիվ, կծնվի տնտեսական քաղաքականություն, քանի որ առանց դրա ներդրումներ չեն լինի երկրում։
«Կարող է՝ մեկը գա մի բուդկա բացի, մի կրպակ։ Որևէ լուրջ ներդրում չի լինելու, մինչև ներդրողը չհասկանա՝ այս կառավարությունն ինչ տնտեսական քաղաքականություն է իրականացնելու, բիզնեսին ոնց է վերաբերվելու, սպեցնազով է ստուգումներ իրականացնելու, թե ցիվիլ տարբերակով։ Այդպիսի բան չի եղել իմ 10 տարվա պաշտոնավարման, ինչպես նաև վերջին 10 տարվա ընթացքում։ Չի եղել այդպիսի բան»,- ասաց Ռոբերտ Քոչարյանը։
Անդրադառնալով մոնոպոլիաների հարցին՝ ՀՀ երկրորդ նախագահն ասաց, որ իր նախագահության տարիներին , համենայն դեպս, մոնոպոլիզացվածության նման աստիճան չի եղել։ «Միանշանակ կարող եմ ասել: Վառելիքը բերում էին մոտ 16-17 ընկերություն, գազը բնական մենաշնորհ է, այստեղ դու չես կարող որևէ բան անել, հոսանքը բնական մենաշնորհ է, բայց ուրիշ այլ ոլորտներում երբեք մենաշնորհ չենք ունեցել, և որևէ մեկը մենաշնորհային իրավունք չի ունեցել: Եթե խոսքը գնում է վերջին տարիներին տնտեսության մեջ մենաշնորհների ձևավորմանը, ապա թող քանդեն, ո՞վ է խանգարում: Եվ իհարկե՝ որտեղ հնարավոր է մենաշնորհ չունենալ, պետք է չունենալ»:
Դիտարկմանը, թե իր նախագահության տարիներին էլ մատով ցույց էին տալիս՝ «վայ տամոժնիայի պետը սա կարող է թույլ տալ, սա չի կարող թույլ տալ», Ռոբերտ Քոչարյանը արձագանքեց. «Չեմ հավատում, որովհետև մենաշնորհներ մենք չենք ունեցել, մոտ 20 ընկերություն բանան էր ներմուծում, մոտ 16-17 ընկերություն՝ վառելիք: Ցույց տվեք, թե որտեղ է եղել մենաշնորհ: Չէր լինի միջինը տարեկան 10-ը տոկոսից ավելի աճ, երկնիշ աճ եմ ես ունեցել միջինը տասը տարվա ընթացքում:
Հնարավոր չէր դա ունենալ, եթե ունենայինք մենաշնորհված տնտեսություն, ուղղակի անհնար էր, չի լինում այդպիսի բան: Մենք նավթ չունենք, բնական պաշարներով հարուստ չենք և միայն մրցակցային տնտեսական դաշտը կարող է շարժիչ ուժը լինել տնտեսական զարգացման»:
Հարցին՝ հիմա մենաշնորհ չկա, իշխանությունն ասում է, որ չկա, ի՞նչն է խանգարում, որ ներդրում լինի, պաշտոնաթող նախագահն ասաց. «Հիմա նայեք, երեք օր է՝ կառավարությունը զբաղված է միտինգի նախապատրաստմամբ, ես եղել եմ 10 տարի նախագահ Հայաստանում, Ղարաբաղում, ես, կոպիտ ասած, ժամանակ չեմ ունեցել քիթս մաքրելու, որտեղի՞ց է այդ ժամանակը կառավարությանը, այսօրվա իշխանավորներին երեք օր՝ զբաղվել միայն դրանով: Պատճառը դա է:
Մարդիկ զբաղվում են նրանով, ինչից հասկանում են, այսպես ասենք՝ իրենց կոմֆորտային գոտին սա է, մարդ միշտ ձգտում է իրեն տեղափոխել այն ոլորտ, որից ինքը ինչ-որ բան է հասկանում: Այն, որ ասում են՝ երեխային մուրճ տուր, աշխարհում ամեն ինչ մեխ է թվալու: Չի կարելի, իրենք պետք է զբաղվեն առաջին հերթին իրենց գործով, ամեն մեկը»։
Միաժամանակ Ռոբերտ Քոչարյանը նկատեց, որ մարդիկ փորձ չունեն: Ըստ նրա՝ ոչ միայն նախարարներին, փոխնախարարներին, վարչության պետերին են փոխել, չեն թող մարդկանց, որոնցից կարելի է սովորել ։
«Այդ շղթան՝ նորի ու փորձառուի շղթան, պետական համակարգում խախտված է: Սա դասական հեղափոխական մոտեցում է՝ մենք եկել ենք, ով որ մերոնքական չի, պետք է դաշտը մաքրել, մերոնքականին բերենք, նույնը արել է ՀՀՇ-ն ժամանակին:
Օրինակ՝ ես այդպիսի բան չեմ արել, որովհետև փորձը պետական համակարգում կարևորագույն հարց է և պետք է ճիշտ համադրություն գտնել, պետք է միշտ թարմացվի, բայց նորերի և փորձառու մասնագետների ճիշտ պրոպորցիան գտնել բոլոր ոլորտներում», - ընդգծեց պաշտոնաթող նախագահը:
2.5 միլիարդ բյուջե ունեցող երկրում չի կարող 4 միլիարդ ունեցվածք ունեցող մարդ լինել ընդհանրապես
«Քիչ թե շատ տնտեսագիտությունից հասկացող մարդը պետք է մտածի, որ 2.5 միլիարդ բյուջե ունեցող երկրում չի կարող 4 միլիարդ ունեցվածք ունեցող մարդ լինել ընդհանրապես»,- անդրադառնալով իր կարողության մասին հրապարակումներին՝ հայտարարեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը։
Նրա խոսքով՝ այդ մեղադրանքները, այդ ենթադրություններն այնքան էին անհեթեթ, որ 2-3 անգամ հերքելուց հետո ուղղակի սկսել է ուշադրություն չդարձնել, որովհետև տեսնում է՝ անիմաստ է։
«Աբսուրդի հավատող մարդուն դժվար է ինչ-որ բանի մեջ համոզել: Բայց նայեք ինչ է կատարվում։ Այն, ինչ-որ իմ ժամանակ ստեղծվել է կամ սեփականաշնորհվել, կամ ինչ-որ դրսի ներդրողներն են եկել մի նախագծի մեջ, բոլոր այդ պրոյեկտները կապում են իմ հետ: Կապում են գիտե՞ք ինչի համար, կապողը չի պատկերացնում, որ կարող է, օրինակ՝ Քաջարանի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը սեփականաշնորհել և փայ չմտնել: Չի պատկերացնում», - նշեց նա։
Այսպիսով, պաշտոնաթող նախագահը վստահեցրեց, որ ինքն այնտեղ մասնաբաժին չունի։
«Իհարկե չունեմ, և իշխանությունը լավ գիտի, որ չունեմ: Լավ գիտեն, որ չունեմ և երբեք չեմ ունեցել և չէի կարող ունենալ: Հիմա հասկանո՞ւմ եք, այսպես մտածում են մարդիկ, որոնք չեն պատկերացնում, որ դա հնարավոր է, որովհետև իրենք անպայման փայ կմտնեին, որովհետև իրենք այդ տեսակ են»,- նշեց նա։
Ռոբերտ Քոչարյանը նաև անդրադարձավ այն լուրերին, ըստ որի, ինքը մի քանի բանկերի սեփականատեր է.
«Ծանոթ եմ այդ ցուցակին, գրված է, որ 7 բանկի տեր եմ ես Հայաստանում, եթե 7-ը իմը լիներ՝ կմիացնեի և մեկ խոշոր բանկ կստեղծեի և գերիշխող դիրք կունենայի այդ ոլորտում: Կապ չունեմ, որևէ այդ բանկերի հետ կապ չունեմ: Ես հիմա դիմում եմ Կենտրոնական բանկի նախագահին՝ հրապարակեք, թե ովքեր են այդ բանկի տերերը, ես կապ ունե՞մ, թե՞ ոչ: Այդ ցուցակում գրված է օդանավակայանի 50 տոկոսն իմն է, կապ չունեմ բացարձակապես: Համոզել եմ Էռնեկյանին, որ վերցնի մեր օդանավակայանը, ի վերջո, խելքի բերի: Հիշո՞ւմ եք՝ ինչ վիճակ էր օդանավակայանում: Հիմա այն, ինչի համար, ինչով ես հպարտ եմ, որ արվել է իմ ժամանակ և այն, ինչ մեր երկրի դեմքն է փոխել, որովհետև 10 տարում երկիրը իրոք փոխվել է՝ տնտեսական առումով, հնարավորությունների առումով, մարդկանց գրպանը փող ընկավ՝ այդ տարիներին ընկավ, այդ ամենը շուռ են տալիս իմ դեմ, հասկանու՞մ եք: Օդանավակայանի հետ ես ի՞նչ կապ ունեմ, ես այն մարդն էի, որը համոզել է արգենտինացի Էդուարդո Էռնեկյանին օդանավակայանը վերցնել կոնցեսիոն պայմանագրով, լուրջ պարտավորություններով և սարքել միջազգային առաջին կարգի օդանավակայան, և արեց այդ մարդը»,- նշեց Ռոբերտ Քոչարյանը։
Ըստ նրա՝ ներկայիս իշխանությունը հիմա հնարավորություն ունի հատ-հատ ստուգել։
Դիտարկմանը, թե շատերն ասում են՝ երկրորդ նախագահին ապօրինի հարստացման մեղադրանք պետք էր առաջադրել, Ռոբերտ Քոչարյանը նշեց, որ այդ հնարավորությունն իշխանությունն ունի, գիտե նաև, որ փորձում են դա ստուգել և «մեծ, խորը հիասթափություն են ապրում ամեն մի օբյեկտ ստուգելուց հետո…»։
«Ես կարծում եմ, որ դա առաջինը մեյդան կբերեին, քան՝ մարտի 1-ը: Ի դեպ՝ Մարտի 1-ի գործը ընդհանրապես կապ չունի 10 զոհերի հետ, ընդհանրապես իմ հետ կապված Մարտի 1-ի այդ մեղադրանքը որևէ կապ չունի 10 զոհերի հետ: Իբրև սահմանադրական կարգն եմ տապալել, թե ոնց եմ տապալել, մինչև այսօր չեմ հասկացել»,- ընդգծեց Ռոբերտ Քոչարյանը։
Հետագա քայլերի մասին
«Քաղաքական-հրապարակային հաջորդ քայլի տարբեր մոդելներ կարող են լինել՝ հանդիպումներ տարբեր մարդկանց հետ, շփումներ: Միգուցե այս միտինգում ինձ հայտարարեն հակահեղափոխության կենտրոն, ինչը բացարձակապես իրականությանը չի համապատասխանելու: Մարդկանց պետք է զբաղեցնել, նոր թիրախ տալ, մոբիլիզացնող նոր ուժ հաղորդել, որովհետև մոբիլիզացնող այլ բան չկա»,- «Երկիր մեդիայի» եթերում շարունակեց ՀՀ երկրորդ նախագահը:
Հարցին՝ մտավախություն չունի՞, որ դատախազությունը բողոքարկելու է, երկրորդ նախագահը պատասխանեց. «Իհարկե ունեմ և չեմ բացառում, որ այսպիսի ճնշումների շնորհիվ ևս հայտնվեմ մեկուսարանում, ուրեմն կգնամ, կհայտնվեմ: Բայց վստահություն ունեմ, որ այս գործն այս վիճակով եվրոդատարանում զրոյական շանս ունի չբեկանվելու:
Պարտադիր բեկանվելու է եվրոպական դատարանում: Սա լուրջ տեստ է մեր դատական համակարգի համար՝ արդյոք այն սկսելու է շարժվել սոցիալական ցանցերի տրամադրությամբ, թե օրենքով: Առաջ հեղափոխությունից հետո ամեն ինչ կազմալուծում էին, հրապարակներում գիլիոտիններ էին դնում, և ասում՝ մերոնքականներ ապրեք, ոչ մերոնքականների գլուխները կտրենք:
Ամբողջ ֆրանսիական հեղափոխությունը գիլիոտին էր օգտագործում, 24 ժամ միայն գլուխներ էին կտրում:
Հիմա աշխարհը մի փոքր փոխվել է, մենք անդամակցել ենք ԵԽ-ին: Այս տրամադրությունների դեմը միայն դատական համակարգն է, որ կարող է կանգնել: Այն քաղաքականությունից պետք է հեռու լինի և առաջնորդվի միայն օրենքներով: Դրա համար է ճնշում գործադրվում փաստաբանների և դատարանների վրա: Ճնշումը միայն հեռախոսազանգը չէ, այլ այն տրամադրությունը, որը ձևավորվումէ հասարւակության մեջ: Անպայման փորձելու են ինձ բանտ տանել, ստանալու են քաղբանտարկյալ, այն իշխանությունը, որ Հայաստանում քաղբանտարկյալներ չպետք է լինեն: Առաջինն եմ լինելու, ես էլ պատրաստ եմ պայքարել՝ լինելով թեկուզ բանտում, թե ազատության մեջ»,- ամփոփեց Ռոբերտ Քոչարյանը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան
