«Հեղափոխությունից հետո գրեթե ամբողջությամբ փակվել են կոնյակի կեղծման ճանապարհները»
Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն, այս տարվա առաջին կիսամյակում Հայաստանում կոնյակի, գինու և օղու արտադրության ծավալները նվազել են։
Արտադրության ծավալների նվազման պատճառների մասին Panorama.am-ը զրուցեց Գինու ազգային կենտրոնի նախագահ Ավագ Հարությունյանի հետ:
Վերջինիս խոսքով՝ իրականում արտադրության ծավալները չեն նվազել, այլ հակառակը՝ կա մեծ աճ:
«Եռամսյակային կամ կիսմյակային կտրվածքով արտադրության ծավալները չեն երևում: Գինին տարեկան մեկ անգամ է պատրաստվում և այդ թիվը հաշվելու ժամանակ մեթոդաբանական սխալներ են թույլ տալիս, ուստի կարծում եմ, որ վիճակագրությունում այդ աճը չի երևում և անկումը գտնվում է այդ սխալների տիրույթում»,- ասաց Ավագ Հարությունյանը:
Իրականում, ըստ նրա, աճել է գինու և կոնյակի թե արտադրությունը, թե արտահանումը: Մասնավորապես, այս տարվա առաջին կիսամյակում գինու արտահանման աճը կազմել է շուրջ 20 տոկոս, իսկ արտադրության աճը 20 տոկոսից ավելի է:
«Հստակ թիվ չեմ կարող նշել, բայց 20 տոկոսից ավելի է»,- ասաց նա:
Գինու ազգային կենտրոնի նախագահի գնահատմամբ, գիենգործության միտումները դրական են, հեղափոխությունը արագացրել է այդ դրական տենդենցները:
«Սա նշանակում է, որ այս տարի խաղողի գինը կտրուկ կբարձրանա նախորդ տարվա համեմատ: Իհարկե դա գյուղացիների համար լավ է, իսկ արտադրողների համար՝ վատ, քանի որ խաղողը թանկանում է, բայց դրան զուգահեռ ընկնում է խաղողի որակը: Չի բացառվում, որ գյուղացիները կրկնեն նախորդ տարիների պրակտիկան և ավելի ցածր որակի խաղող փորձեն վաճառել բարձր գնով»,- ասաց Ավագ Հարությունյանը:
Խոսելով կոնյակի արտադրության մասին, մասնագետը նշեց, որ և արտադրության, և արտահանման ծավալները աստիճանաբար կնվազեն: Դա, ըստ նրա, կապված է Ռուսաստանի՝ կոնյակի արտահանման չափանիշների խստացումով:
«Ռուսաստանը խստացրել է պահանջները, բացի այդ, ռուսական ռուբլին արժեզրկվել և, բնական է, որ հայկական կոնյակի արտահանումը ևս կսկսի նվազել: Այսինքն՝ առաջիկայում կոնյակի արտահանման աճ չենք ունենա և այն կսկսի դանդաղել»,- նշեց Գինու ազգային կենտրոնի նախագահը:
Այսպիսով, ըստ նրա, կոնյակի արտահանման ծավալներն առաջիկա երեք տարիների ընթացքում կնվազեն. «Նշեմ նաև, որ հեղափոխությունից հետո գրեթե ամբողջությամբ փակվել են կոնյակի կեղծման ճանապարհները, ինչպես նաև ստվերից դուրս է եկել կոնյակի սպիրտի ներմուծումը, որոնք գտնվում էին որոշակի խմբերի ձեռքերում: Դա նշանակում է, որ կոնյակի արտադրությունը կնվազի, խաղողի գինը կբարձրանա, գործարանները կմթերեն ավելի բարձր գնով խաղող, դոլարը կբարձրանա, ռուբլին կընկնի, շուկայում հայկական կոնյակի մրցունակությունը կընկնի և արտահանումը առաջիկա երեք տարիների ընթացքում կնվազի: Դրանից հետո՝ չորրորդ տարում, արտահանումն ու արտադրությունը կավելանա»:
Միաժամանակ Ավագ Հարությունյանը կարծում է, որ ռուսական շուկայից պետք է աստիճանաբար ձերբազատվել, քանի որ այն լավ շուկա է էժան արտադրանքի համար, իսկ Հայաստանն էժան արտադրանքի պոտենցիալ չունի. «Մենք չունենք էժան խաղող, իսկ ռուսական շուկան էժան արտադրանքի անսպառ շուկա է»:
Ըստ նրա՝ այսօր էլ Ռուսաստանում կան խնդիրներ, ներկայում կրկնվում է 2013-2014 թթ-ի ճգնաժամը, ռուբլին արժեզրկվում է, իսկ դա իր հերթին լուրջ խնդիրներ է ստեղծում հայ արտադրողների համար, քանի որ հայկական արտադրանքը ՌԴ արտահանելու համար պայմանագրերը կնքվում են հիմնականում ռուբլով: Ուստի, Ավագ Հարությունյանը կարծում է, որ պետք է նոր շուկաներ փնտրել և հնարավորինս աշխարհագրությունը մեծացնել:
Նրա խոսքով՝ գինի և կոնյակ արտադրողների կողմից շուկաների որոնման պիկը եղել է 2008-2009 թթ-ին: « Հայաստանի արտահանման կառուցվածքում Ռուսաստանի մասնաբաժինը 93 տոկոսից իջեցրել ենք 86 տոկոսի, 2013-2014թթ-ին՝ 81-83 տոկոս: Այն ունի և դրական, և բացասական հետևանքներ, միանշանակ չի կարելի ասել՝ որն է լավ, որը՝ վատ, բայց հստակ կարող ենք արձանագրել՝ ռուսական շուկան անկայուն է, դա փաստ է»,- նշեց Ավագ Հարությունյանը:
Անդրադառնալով օղու արտադրությանը՝ Գինու ազգային կենտրոնի նախագահը նշեց, որ վերջին հինգ տարիներին կառավարությունն ամեն ինչ անում է, որպեսզի օղու արտադրությունը կրճատվի: Մասնավորապես, ըստ նրա, հարկային մեխանիզմներով զսպում են, քանի որ Հայաստանում վտանգավոր տենդենց կար՝ օղու սպառման առումով մեկ շնչի հաշվով Հայաստանը աշխարհի 5 պետությունների մեջ էր, ինչը շատ վատ էր:
«Եւ կառավարությունը որդեգրեց քաղաքականություն, որպեսզի օղու արտադրության աճը հարկային մեխանիզմներով նվազեցնի»,- նշեց Ավագ Հարությունյանը: