Տնտեսություն 18:46 10/09/2018

Լոլիկի թանկացման պատճառների ու հետևանքների մասին ահազանգում է Դավիթ Պիպոյանը

Երևանյան խանութում մեկ կգ լոլիկի գինը  450-800 դրամ է,  ավելի թանկ էլ, հնարավոր է, գտնենք։ Ավելի էժան պոմիդոր կա մայրաքաղաքի փողոցներում, 250 դրամով կարելի է սալորից մի քիչ մեծ լոլիկ գնել։

Panorama.am-ն  այսօր շրջայց է կատարել մի քանի խանութներում. «Երևան սիթի»-ում մեկ կգ-ն 525 դրամ էր, «Նուռ»-ում՝ 800 դրամ, «Ելակ»-ում՝ 790, «Քարֆուր»-ում երեկ ակցիայով վաճառվել է 699 դրամով։











Դժվար չէ կռահել, մի քանի օր էլ բարձր գինը կպահպանվի, ապա օգնության կհասնի թուրքական կամ վրացական լոլիկը, ինչպես ձմերուկի պարագայում եղավ։ Ստեղծվել է մի իրավիճակ, երբ դժգոհ են թե սպառողը, թե արտադրողը։

ԳԱԱ Էկոկենտրոնի սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի՝ Երևանում անցկացրած հետազոտության ադյունքում  պարզվել է, որ երևանցիների 95 տոկոսն ամեն օր օգտագործում է պոմիդոր, նրանցից շատերն օրական օգտագործում են 380 գրամից ավելի շատ։ Նման գնի պարագայում սպառման ծավալները կնվազեն։

Ո՞րն է նման իրավիճակի պատճառը, ինչպիսի՞ հետևանքների այն կհանգեցնի։  Այս ու այլ հարցերի շուրջ Panorama.am-ը  զրուցել է պարենային իրավունքի փորձագետ, սննդագիտության դոկտոր Դավիթ Պիպոյանի հետ։ Նա համարում է, որ ստեղծված իրավիճակը ապաշնորհ կառավարման արդյունք է, իսկ որ ամենավատն է, ըստ մեր զրուցակցի, գյուղատնտեսության նախարարության ներկայի գործելաոճը չի տարբերվում նախկիններից։

«Խնդիրը պետք է դիտարկել ինստիտուցիոնալ առումով։ Այն համակարգը, որ մենք ենք ունեցել, երբ  պետության ձեռքերը ծալած է պահում, արդյունքում ունենում ենք այն, ինչ ունենք։ Եթե մենք այսօր խնդիրներին առարկայական լուծում չտանք, ապա վաղը նույն խնդիրները կշարունակվեն»,-ասաց զրուցակիցը։

Տարբեր երկրների փորձն ուսումնասիրած գիտնականը վկայում է, միջազգային պրակտիկայում պետությունը մասնակցում է ագրոպարենային ապրանքների գների կարգավորմանը։ Այն երկու նպատակ ունի՝ մի կողմից գյուղատնտեսին ապահովել եկամուտ ու կյանքի ռիթմ, մյուս կողմից  ապահովել իրատեսական գին գյուղատնտեսական ապրանքի վրա։

«Այսինքն մի նժարին դրած է գյուղացին, որը պարտադիր եկամուտ պետք է ունենա, եթե չունենա հողը չի մշակի, որը նպաստելու է, որ ավելի շատ հողեր անմշակ լինեն, իսկ դա գյուղատնտեսության չարիքն է, մյուս նժարին էլ սպառողը, որն իրատեսական գնով պետք է ձեռք բերի ապրանքը»,-մանրամասնեց Պիպոյանը։

Հարևան երկրներից գյուղմթերքի ներկրմամբ գնի իջեցումը խնդրի լուծման մեխանիզմ չէ։ Պետք է խնդիրը հասկանալ խորապես ու լուծում տալ, հակառակ դեպքում ոլորտային խնդիրները կշատանան, դժգոհների թիվը՝ նույնպես։ Այս պարագայում պետությունը պետք է հասկանար, թե որն է Հայաստանում արտադրված լոլիկի արժեքն ու իրատեսական գինը։

«Հենց այս պահին Իտալիայի թվերն են իմ առջև։ Այստեղ գյուղատնտեսները բողոքում են, որ պետական միջամտության արդյունքում լոլիկի գինն այնքան է նվազել, որ արտադրողներին ձեռնտու չէ։ Այստեղ մեկ տոննա լոլիկի համար առաջարկում են 87 եվրո՝ դրամային արտահայտությամբ 50 դրամից ցածր թիվ է անում մեկ կգ-ի համար։ Բողոքողները նշում են, որ իրենց վրա ինքնարժեքը 93 եվրո է, մթերումը՝ 87։ Իտալիայում կան հստակ հաշվարկներ, հիմա եթե ինչ-ինչ պայմանների ազդեցությամբ ցածր գնով է մթերվում, պետությունը փոխհատուցում է գյուղացուն, որպեսզի նա հաջորդ տարի էլ գյուղատնտեսությամբ զբաղվի։ Հիմա Հայաստանում պետք է հասկանալ, թե որն է իրատեսական գինը, ինչո՞ւ թանկացավ։ Հնարավոր է մանիպուլյացիա է»,-բացատրեց պարենային իրավունքի մասնագետը։

Հենց մանիպուլյացիաները բացառելու, օբյեկտիվ պատկեր ունենալու համար է, որ տարբեր երկրներում գների վերահսկողությանը, հաշվարկմանը մասնակցում են տարբեր կողմեր՝ արտադրող, վերամշակող, սպառողի շահերի պաշտպան, պետություն։ Հենց այս ձևաչափով քննարկման արդյունքում կոնսենսուով ընդունվում է այնպիսի բանաձև, որ բավարարում է բոլորին։

«Մեր տխրահռչակ նախարարներից մեկը, որ հայտարարում էր, եթե ուզում են գյուղատնտեսությունը զարգանա, քաղաքացին պետք է պատրաստ լինի ավելի բարձր գին վճարել, փաստում է այն մասին, որ նա ոլորտից ընդհանրապես չի հասկանում։ Ձմերուկի օրինակն էլ եկավ դա ապացուցելու։ Այս ոլորտը պրոֆեսիոնալիզմ է պահանջում։ Այն, ինչ իրենց ուղեղում կա, երկրի գյուղատնտեսությունը վերջնականապես կազմաքանդելու է։ Հիմա բողոքում է և գյուղացին, և սպառողը, մինչդեռ պարենային ապահովությունը պետք է լինի ազգային անվտանգության ռազմավարության անքակտելի մասը»,-ասաց  նա։

Հայաստանում քաղաքացիներն աշխատավարձի մեծ մասը տրամադրում են սննդամթերքին, ձմռան ամիսներին՝ կոմունալ ծախսերին։ Այս պարագայում, ըստ Պիպոյանի, հստակ պիտի հաշվարկվեն այն գործոնները, որոնք ազդել են գնի վրա։ Օրինակ, եթե կարկուտն է եղել, դա նշանակում է որ հակակարկտային քաղաքականությունը պետք է փոխվի ու անցում կատարվի հակակարկտային ցանցերին։ Հիմա ամբողջ աշխարհում գյուղատնտեսության խնդիրները կապվում են կլիմայի փոփոխությունների հետ, գյուղատնտեսությունն ադապտացվում է դրանց, այդպես պետք է արվի նաև Հայաստանում, որպեսզի առարկայական լուծումներ տրվեն։

«Այս տարի ջերմային բարձր ֆոն կար, բայց ի տարբերություն նախորդ տարվա, տեղումներ եղան, բոլորն ասում էին, որ ջրամբարներում ջրի խնդիր չեղավ։ Հիմա եթե պատճառը շոգն է, ապա կան կարկտապաշտպան ցանցեր, որոնք նաև ստվեր են ապահովում։ Պետությունը կարող է օրինակ, սուբսիդավորել այն ձեռք բերելու համար։ Պետք է պետության ուղղորդած ռեսուրսը բերի նրան, որ հաջորդ տարի գյուղատնտեսը եկամուտ ունենա, իսկ սպառողն էլ չտուժի»,-ընդգծեց նա։

Կենտրոնի ղեկավարը հիշեցնում է՝ գյուղատնտեսության նախարարության  անելիքն ագրարային քաղաքականության մշակումն է, հակառակ դեպքում գյուղացիներն ու սպառողները անընդհատ կբողոքեն թե կաթի, թե մսի, թե բանջարեղենի գնից։

«Այն, ինչի մասին ահազանգում էինք տարիներ շարունակ, այսօր տեղի ունեցավ»,-նկատեց նա։

Թե ինչ հետևանքների կհանգեցնի բանջարեղենի, մրգի թանկացումը Պիպոյանը ահազանգում է որպես սննդագետ՝ մարդիկ սկսելու են ավելի շատ ալրային հենքով մթերքներ ուտել՝ մակարոն, կարտոֆիլ, հաց։

«Մարդիկ այս գներով պահածո չեն փակելու, դրա ազդեցությունը կերևա նաև ձմռան ամիսներին։ Մասնավորապես խոցելի խմբերը պաշար չեն կարողանա կուտակել, ինչի հետևանքով օգտագործելու են հատիկեղեն, մակարոն՝ զրկված լինելով վիտամիներով հարուստ սննդից, դրա  մեջ եղած թաղանթանյութից։ Ազգային վիճակագրության ծառայության պաշտոնական տվյալներով, մարդկանց մի ահռելի տոկոս օրական կալորիաների 75 տոկոսը և ավելին ստանում է աշխաջրածիններից, այսինքն՝   էդ մարդիկ միայն մակարոն ու կարտոֆիլ են ուտում, և սա գրանցված է պաշտոնապես։ Նրանք ձմռանը նստելու են մակարոնի, հացաբուլկեղենի,  հացի, փլավեղենի ու հատիկների վրա»,-ահազանգում է մասնագետը։

Նյութը պատրաստ էր հրապարակման, երբ Panorama.am-ը ստացավ նաև գյուղատնտեսության նախարարության պարզաբանումը։ Այն կներկայացնենք քիչ անց։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

22:47
ՔՊ-ն որոշել է, թե ովքեր պետք է լինեն ՀԾԿՀ նախագահ և ԲԴԽ անդամ
ՔՊ-ն ֆեյսբուքի իր էջի միջոցով հայտնում է. ««Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության Վարչությունը որոշեց՝ Կառավարությանն...
Աղբյուր` Panorama.am
22:14
Կաթողիկոսն ընդունել է Ալֆորվիլ քաղաքի քաղաքային իշխանության և տեղի եկեղեցու ծխական խորհրդի անդամներին
Մայր Աթոռից հայտնում են, որ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունել է Ալֆորվիլ քաղաքի քաղաքային իշխանության  և  Սուրբ Պողոս Սուրբ Պետրոս...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
Շուտով Նիկոլի ագիտպրոպում՝ Բագրատ Սրբազանն այսօր քայլել է Ռոբերտ Քոչարյանի կառուցած Հյուսիսային պողոտայով. Վահե Սարգսյան
Վահե Սարգսյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրում է. «Շուտով Նիկոլի ագիտպրոպում՝ - Բագրատ Սրբազանն այսօր քայլել է Ռոբերտ Քոչարյանի կառուցած...
Աղբյուր` Panorama.am
21:40
Գուրգեն Արսենյանի հետ Մոսկվայում կպահպանենք, այսպես ասած, կառուցողական հարաբերություններ. ՌԴ-ում Ադրբեջանի դեսպան
Ռուսաստանում Ադրբեջանի դեսպան Ռահման Մուստաֆաևը շնորհակալություն է հայտնել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին՝ Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:22
Դատելով կապիտուլյանտների վարած «քաղաքականությունից»՝ Հայաստանի առջև ծառացած է լինելու անվտանգության հարցը. Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրում է. «Եթե հավատանք GALLUP International Association-ի հայաստանյան ներկայացուցչության, այսօր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լարսը փակ է բեռնատարների համար
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են։ «Վրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Հայաստանում ապրելն ավելի թանկ է, քան եվրոպական շատ քաղաքներում, ինչո՞ւ բունտեր տեղի չեն ունենում․ Օհանյան
«Հրապարակ» օրաթերթի խմբագիր Արմինե Օհանյանը գրում է․ «Ինչո՞ւ մեզանում սոցիալական բունտեր տեղի չեն ունենում: Չէ՞ որ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:11
Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին տեղի ունեցած վթարի հետևանքով կան տուժածներ
Նոյեմբերի 5-ին, ժամը 17:05-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
ՀԺՄ-ն ՔՊ-ին հորդորում է քննության առարկա դարձնել Ալեն Սիմոնյանի պահվածքը
Հայաստանի Ժուռնալիստների միությունը հայտարարություն է տարածել,  որում ասվում է․ «Հոկտեմբերի 31-ին հերթական միջադեպն է գրանցվել...
Աղբյուր` Panorama.am
19:41
Ադրբեջանի հորինած պահանջների զավեշտալի օրինակ
«Գեղարդ» հիմնադրամը գրում է․ Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի Հանրապետության տարածքների նկատմամբ տևական պահանջներն, ինչպես նաև դրանց...
Աղբյուր` Panorama.am
19:29
ՌԴ-ում Հայաստանի դեսպանն իր հավատարմագրերն է հանձնել ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին
Նոյեմբերի 5-ին Ռուսաստանի Դաշնությունում Հայաստանի Հանրապետության դեսպան Գուրգեն Արսենյանը Կրեմլում տեղի ունեցած հանդիսավոր արարողության...
Աղբյուր` Panorama.am
19:18
Ռուսաստանը Երևանին և Բաքվին չի մղում «չհասունացած խաղաղության». Լավրով
Ռուսական կողմը, ի տարբերություն արևմտյան կեղծ միջնորդների, Երևանին և Բաքվին չի դրդում հապճեպ հաշտության պայմանագիր կնքել: Այս մասին ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:01
Կոտայքի մարզի բնակիչը կալանավորվել է՝ թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության մեղադրանքով
Թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեմ քրեաիրավական պայքարը լայն թափով շարունակվում է։ Այս մասին հայտնում է ՀՀ քննչական կոմիտեն։ «ՀՀ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:45
ՀՀ-ն ստացել է խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի պատասխան առաջարկները
Նոյեմբերի 5-ին Հայաստանը ստացել է խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի պատասխան առաջարկները (նախագծի 11-րդ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:33
Ինչպե՞ս հանձնվեց Արցախը․ Զոհրաբյան
«Ժողովրդավարություն և անվտանգություն» հասարակական կազմակերպության ղեկավար, քաղաքական գործիչ Նաիրա Զոհրաբյանը գրում է․...
Աղբյուր` Panorama.am
18:20
Սարքե՛ք Երևանի մայթերը, փող կա, չէ՞․ Պիպոյան
Երգչուհի Լիլիթ Պիպոյանը գրում է․ «Երևանի քաղաքապետարան, սարքեք Երևանի մայթերը, հատկապես կենտրոնի: Սալիկները վատ վիճակում են,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:08
Իսրայելը մեղադրել է Թուրքիային ՄԱԿ-ին ուղարկված նամակի համար
ՄԱԿ-ում Իսրայելի մշտական ​​ներկայացուցիչը խիստ է արձագանքել Թուրքիայի կողմից ՄԱԿ-ին ներկայացված և 52 երկրների կողմից ստորագրված նամակին, որով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:59
Հոբելյանական գիտաժողով՝ նվիրված Պարույր Սևակի ծննդյան 100-ամյակին
Գիտությունների ազգային ակադեմիայում մեկնարկել է Պարույր Սևակի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված հոբելյանական գիտաժողովը։ Միջոցառմանը ներկա են եղել նաև...
Աղբյուր` Panorama.am
17:51
Լազարևը ներողություն է խնդրել «Ну ка все вместе» շոուում հանուն Արփի Աբգարյանի սկանդալի համար
Երգիչ Սերգեյ Լազարևը բացատրել է  «Ну ка все вместе» նախագծի հատուկ թողարկման ժամանակ իր սկանդալային արարքի պատճառը։ Նա իր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:45
ԲԴԽ-ն արդեն անթաքույց միջամտություն է իրականացնում յուրաքանչյուր գործով. Զարուհի Նախշքարյան
«Այս որոշումը մի խայտառակ բան է, որը ևս մեկ անգամ ամրագրում է հասարակության մեջ տեղ գտած կարծիքը, որ Բարձրագույն Դատական խորհրդի հիմնական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:35
Հավատի մասին չի խոսքը, ադրբեջանցիները պետք է հետ գնան. Սյունիքի մարզպետ
«Ճիշտ կլինի, որ սահմանազատման գործընթացն ամբողջ պարագծով ավարտվի, ամբողջ երկայնքով լինի։ Մի քանի տարիներին լինի, բայց լինի»,- ԱԺ-ում...
Աղբյուր` Panorama.am
17:27
Գերագույն հոգևոր խորհրդի ժողովում կքննարկվեն նաև արցախահայությանը, Արցախի մշակութային ժառանգությանը վերաբերող հարցեր
Այսօր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի նախագահությամբ, սկսվեց Գերագույն...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Նախաքննությամբ ձեռնարկված միջոցառումների արդյունքում 900.000.000 ՀՀ դրամ է վերադարձվել պետությանը
Քննչական կոմիտեի տնտեսական հանցագործությունների և մաքսանենգությունների քննության գլխավոր վարչությունում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 285-րդ հոդվածի 2-րդ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:58
Ես ամուսնալուծված եմ, չունեմ կին. Շրջակա միջավայրի նախարար
«Ես ամուսնալուծված եմ, չունեմ կին, որ հիմա բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունում է աշխատում»,-  ԱԺ-ում...
Աղբյուր` Panorama.am
16:32
Պուտին. ՌԴ-ն կշարունակի անել ամեն ինչ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման համար
«Մենք արել և անում ենք ամեն ինչ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները կարգավորելու համար»,- հայտարարել է  ՌԴ նախագահ Վլադիմիր...
Աղբյուր` Panorama.am
16:14
Էս անճար ժողվուրդն է տրանսպորտից օգտվում, իշխանությունն էլ թոկը գցել է վզից ու ձգում է. Քաղաքացիները՝ ուղեվարձի նոր կարգի վերաբերյալ
Panoarama.am-ը քաղաքացիներից հետաքրքրվեց, թե ինչպես են վերաբերվում տրանսպորտի ուղեվարձի վճարման նոր համակարգի ներդրմանը և արդյո՞ք գոհ են...
Աղբյուր` Panorama.am
16:14
«Ջաղաց» հանգստի կենտրոնում երկու խմած կանայք ծեծկռտուքի են մասնակցել. Նրանց մասով նյութերն ուղարկվել են դատարան
Այս տարվա հուլիսի 18-ին՝ ժամը 22:25-ին, ահազանգ էր ստացվել Կապան քաղաքի «Ջաղաց» հանգստի կենտրոնում երեք անձի դանակահարելու...
Աղբյուր` Panorama.am
15:59
Սունդուկյանի թատրոնի տնօրենն ինքնիրավչություն է կատարում, հաղորդում ենք ներկայացրել. «Գոյ» թատրոնի կառավարման խորհրդի նախագահ
«Գոյ» թատրոնի դերասանական ու ստեղծագործական կազմը հաղորդում է ներկայացրել ոստիկանություն։ «Հաղորդումն այն մասին է, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:47
Ոնց որ Ջոկեր լինես, Մերի. Անդրանիկ Հարությունյանը նմանակում է Փաշինյանին
Դերասան Անդրանիկ Հարությունյանը նմանակել է Նիկոլ Փաշինյանին։ Տիկտոկում նա կարճ տեսանյութ է հրապարակել, որտեղ մեքենա է քշում, կողքին Ջոկերի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
ՆԳՆ-ն մանրաասներ է հրապարակել Աբովյան փողոցում տեղի ունեցած դանակահարությունից
«Հերացի» բժշկական կենտրոնից նոյեմբերի 4-ի ժամը 7.35-ին  ՆԳՆ ոստիկանության օպերատիվ կառավարման կենտրոն հաղորդում է ստացվել, որ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Ուղեվարձերի գումարի ավելացման վերաբերյալ քաղաքապետարանի հրապարակած թվերը ծիծաղելի են ու ամոթալի. Բաբկեն Պիպոյան
17:51 05/11/2024

Ուղեվարձերի գումարի ավելացման վերաբերյալ քաղաքապետարանի հրապարակած թվերը ծիծաղելի են ու ամոթալի. Բաբկեն Պիպոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}