Ձեր վստահելի աղբյուրը

Yereven Today կայքի խմբագրության հայտարարությունը գրասենյակում երեկ  տեղի ունեցած խուզարկությունների վերաբերյալ լրագրողների հետ հանդիպմանն ընթերցեց խմբագիր Սևակ Հակոբյանը։

«Խուզարկությունը տևեց 6-7 ժամ՝ խաթարելով խմբագրության աշխատանքը։ Նախ աշխատակիցների մուտքն արգելված էր խմբագրություն քննչական գործողությունների իրականացման հիմքով, այնուհետև այդ հնարավորությունից զրկված էին, քանի որ խուզարկության ավարտին խումբն առգրավեց գլխավոր խմբագրի համակարգիչն ու երեք այլ համակարգիչների կոշտ սկավառակները, որոնք պարունակում են նաև լրագրողական, առևտրային ու անձնական տվյալներ։

Հիմքը համացանցում տարածված տեղեկատվությունն էր, իբրև ԱԱԾ տնօրենի ու ՀՔԾ պետի խոսակցության աղմկահարույց գաղտնալսումը, դրա տարածումից երկու օր առաջ՝ սեպտեմբերի 9-ին տեղադրել էր մեր կայքը, ապա՝ հեռացվել։ Այս տեղեկատվությունը պաշտոնապես հերքվել էր մեր, ինչպես նաև ոլորտին տիրապետող փորձագետների կողմից՝ հավաստելով, որ google որոնողական համակարգի սխալի արդյունք էր։ Մասնավորապես համակարգը սխալ էր ցույց տվել տեղադրման օր, և ոչ միայն այդ նյութի։ Ըստ այդ համակարգի, ԱԱԾ տնօրենի ու ՀՔԾ պետի ասուլիսի վերաբերյալ նյութը ևս Yereven Today-ը հրապարակել էր երկու օր շուտ, ինչը աբսուրդ է»,-մասնավորապես ասված է հայտարարության մեջ։

Շարունակելով հայտարարության ընթերցումը, Ս. Հակոբյանը նշեց, որ այս ու այլ սխալներ իրենք ներկայացրել են իրավապահ մարմիններին, սակայն վերջինները, ըստ երևույթին, ավելի շատ ուշադրություն դարձրին ֆեյքերի տարածած լուրերին։

«Նպատակը երևի այլ էր։ Ուշադրություն ենք հրավիրում, որ խուզարկության նպատակն էր նաև հայտնաբերել գաղտնալսող սարքեր ու այլ նյութեր՝ կապված այդ ձայնագրության հետ։ Մեր տպավորությամբ սա փորձ է լռեցնելու լրատվամիջոցին, որը հանդես է գալիս մեր երկրում մերժելի երևույթների քննադատությամբ, և փորձ է խաթարելու կայքի բնականոն աշխատանքը»,-նշեց խմբագիր Սևակ Հակոբյանը։

Հիշեցնենք, որ քննչական կոմիտեից խուզարկությունն ավարտելուց հետո հայտնեցին՝ քրեական գործի նախաքննության օպերատիվ տվյալներ են ստացվել այն մասին, որ հեռախոսային խոսակցության գաղտնալսման վերաբերյալ տեսնյութն առաջին անգամ տեղադրվել է «Yerevan.today» լրատվական կայքում և կարճ ժամանակ անց այն հեռացվել է կայքից: Ըստ Google որոնողական համակարգի 2018թ. սեպտեմբերի  11-ի տվյալների տեսանյութը լրատվական կայքում տեղադրվել է դրանից 2 օր առաջ: Լրատվական կայքում  կատարված խուզարկության ընթացքում առգրավվել են թվով մեկ համակարգչային պրոցեսոր և 3 հիշողության կրիչներ դրանցում գործի համար նշանակություն ունեցող հանգամանքները պարզելու նպատակով դատահամակարգչատեխնիկական փորձաքննություն նշանակելու համար։

Սա միտված է մեր օրինակով «դաս տալ» ազատ ու հիմնավորված քննադատական խոսք հնչեցնող մյուս լրատվամիջոցներին։ Սա անուղղակի պարտադրանք է ազատ մտածելն ու արտահայտվելը փոխարինել ներքին գրաքննությամբ։ Այս գործելաոճը մեզ հայտնի է սովետ միությունից, որն իր գագաթնակետին հասավ անկախ Հայաստանում՝ 90-ականներին, երբ փակվում էին իշխանության տրամաբանության գծից շեղվող կուսակցություններ ու լրատվամիջոցներ։

Լրատվադաշտի համախմբված պայքարն այս արատավոր գործելաոճի դեմն առնելու անցած տարիներին հաջողություն արձանագրեց։ Իսկ այժմ, ցավոք, վերադառնում են մեր պատմության ամոթալի էջերը։

Ստացվում է, որ մեր երկրում իրավապահ համակարգը շարժվում է ֆեյքերի և ֆեյքային տրամաբանությամբ գործող իշխանական թերթի թելադրանքով։ Ազատ, անկաշկանդ ու տրամաբանված, հիմնավորված քննադատությունը յուրաքանչյուր իշխանության համար կարևոր գործիք է սխալներից հնարավորինս զերծ մնալու համար, և չափազանց կարևոր է, որ Հայաստանի իշխանությունը շարժվի այս գիտակցումով։