Տնտեսություն 13:15 12/10/2018 Հայաստան

Ցանքատարածությունները նվազում են, Սևանից ջրառն ավելանում

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Նախորդ տարվա համեմատ հանրապետությունում անմշակ հողերի մակերեսն ավելացել է,  բանջարաբոստանային ցանքատարածությունները, այդ թվում կարտոֆիլի,  նվազել են մոտ 6500 հա-ով։ Միայն 1730 հա-ով պակասել է լոլիկի ցանքատարածությունները։ Սա «Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորում» հ/կ նախագահ Հրաչ Բերբերյանի ներկայացրած տվյալներն են։

Ցանքատարածությունների նվազման մասին ավելի վաղ Panorama.am-ի հետ զրույցում փաստել էր գյուղատնտեսության փոխնախարար Գառնիկ Պետրոսյանը։

Սրան զուգահեռ նախորդ տարվա համեմատ ավելացել է Սևանից բաց թողնված ջրի ծավալը։ «Էկոլուր»-ի  փոխանցմամբ, 2018 թ-ի ընթացքում սեպտեմբերի 10-ի դրությամբ Սևանա լճից արդեն բաց է թողնվել 193.033 միլիոն խմ ջուր։ Այս տարվա ընթացքում Սևանա լճից նախատեսված է բաց թողնել 210 միլիոն խմ ջուր՝ 40 միլիոն խմ-ով ավելի օրենքով նախատեսված չափաքանակից:

Panorama.am-ի  հետ զրույցում թե Հրաչ Բերբերյանը, թե բնապահպան, «Հանուն մարդկային կայուն զարգացման» ՀԿ նախագահ Կարինե Դանիելյանը կարծիք հայտնեցին, որ ստեղծված իրավիճակի պատճառը ոլորտի վատ, անարդյունավետ կառավարումն է, այսպես շարունակվելու դեպքում իրավիճակն ավելի վտանգավոր, հետևանքներն անդառնալի կլինեն։

Հրաչ Բերբերյանի կարծիքով, խնդիրը բարդացնում են ՀԷԿ-երը, որոնց մի մասը տեղադրված են գետերի, մի մասն էլ՝ ջրամբարների վրա։

«Արփի լճի ջրի ծավալը պետք է լինի 110 մլն խմ, ամենացածր հայելին պետք է լինի 40 մլն խմ, որովհետև այնտեղ կան կղզիներ, որտեղ թռչունների ձվադրում  է լինում։ Այս տարի ջուրն իջել էր 10 մլն խմ-ի, կղզիները դարձել էին թերակղզիներ։ Անձրևներ եկան, լիճը լցվեց դարձավ 90 մլն, բայց էլի հէկ-երն աշխատեցին։ Բացի այդ, լճի ջուրը գնում է Ախուրյանի ջրամբար, այնտեղից էլ՝  Թուրքիա, թուրքերն այդ ջուրը վերցնում են, օգտագործում։ Այ քեզ տնտեսվարություն, ահա թե ոնց ենք խնայում ջուրը»,-մտահոգություն հայտնեց Բերբերյանը։

Նրա խոսքով, ջրային պետական կոմիտեում պետք է պրոֆեսիոնալ, ոռոգման համակարգին լավատեղյակ մարդիկ հավաքվեն ու ՀԷԿ-երի հարցը լուծեն։ Սակայն Ջրպտեկոմի պաշտոնին ՀԷԿ-եր ունեցող անձի նշանակումն այս հարցում Բերբերյանին լավատեսություն չի հաղորդում։

«Պետք է ճիշտ հասկանալ՝ ջրամբարները կառուցվել են գյուղատնտեսության ու գյուղացիների համար, ոչ թե էներգետիկների։ Ոռոգման համակարգը էներգետիկայի նախարարության ենթակայության ներքո լինելը սխալ է, պետք է ստեղծվի բանիմաց մարդկանցից բաղկացած հանձնաժողով, ջրի հարցը շատ արագ լուծել»,-նշեց ՀԿ նախագահը։

Նա հիշում է, որ 1988 թվականին, երբ ինքն էր Էջմիանծնի տարածաշրջանի գյուղատնտեսության ոլորտի ատասխանատուն, կարողացել են հրաժարվել Սևանի ջրից։ Ի պատասխան պաշտոնյաների, որոնք հայտարարում են, թե Սևանի ջուրը պետք է հասցնել Արմավիրի մարզի չորացող դաշտերին, Բերբերյանը պնդում է՝ լճի ջուրը այդ մարզ չի հասնում, Արմավիրի դաշտերը ոռոգվում են Ախուրյանի ջրամբարի ջրով։

Գյուղատնտեսը պատասխանատու կերպով հայտարարում է՝ Հայաստանն ի վիճակի է արտադրել մինչև 300 հազար տոննա լոլիկ, մինչդեռ այսօր բաց հողում արտադրում է լավագույն դեպքում 50 հազար տոննա։

«Սևանն ասենք  երկու տարի էլ մեզ փրկեց, բա հետո՞։ Չէ՞ որ Սևանը մեկ հատ է Հայաստանում, մենք ունենք ջրային պաշարներ, դրանք այսօր մի քանի հոգու են հարստացնում, որոնք հոսանք են արտադրում, փող շինում։ Ջրամբարները գյուղացունն են, որևէ մեկը չպետք է փորձի գյուղացու ջուրը խմել»,-ասաց նա։

Բերբերյանը նշում է, եթե առաջիկայում լուրջ փոփոխություններ չլինեն, ապա ինքն այլ մասնագետների հետ դիմելու է գյուղապետերին, որպեսզի հէկ-երի աշխատանքի դադարեցման մասին ավագանու որոշումներ լինեն։

«Դատախազությունը հայտարարել է՝ 150 հէկ նորմատիվային խախտում է կատարել, այսինքն սահմանվածից շատ են ջուր օգտագործել, բայց որևէ մեկը չի պատժվել։ Անտերություն է, անպատասխանատվություն»,-ասաց Բերբերյանը։

Բնապահպան Կարինե Դանիելյանը մտահոգիչ է համարում իրավիճակը մի քանի առումներով՝
շուկայից անհետացել է հայկական լոլիկը, վտանգի ուղին բռնել է Սևանա լիճը։

«Իհարկե, կլիմայի փոփոխության հարցն էլ կա, տեղումները նվազել են, սեպտեմբեր-հոկտեմբերին գրեթե տեղումներ չեն եղել։ Բայց հիմնական խնդիրը ոռոգման համակարգի՝ ահավոր վիճակում գտնվելն է։ Կորուստներն այնքան մեծ են, համակարգն այնպիսի վիճակում է, որ լուրջ կառավարման մասին խոսելն անիմաստ է»,-ասաց նա։

Բնապահպանին զարմացնում է հատկապես հանգամանքը, որ նախորդ տարիներին վերցված պարտքերի մի զգալի մասն ուղղվել է ոռոգման համակարգի բարելավմանը, ենթակառուցվածքների վերանորոգմանը, կարգի բերմանը, տարբեր ծրագրերի  կողմից էլ եղել են ֆինանսական աջակցություններ, սակայն որևէ էական բարելավում չի եղել։

«Հիմա շատ դժվար է ասել, վերլուծություն անել, թե ինչ կարելի է անել, որովհետև բացարձակ անկառավարելի վիճակ է եղել։ Այս պարագայում, հենց խնդիր է լինում, ձեռքը գցում են Սևանին։ Սա շատ լուրջ խնդիր է, Սևանի՝  այս տարի ծաղկելը պատահականություն չէ։ Խնդիրները կուտակվել են, լիճն անընդհատ օրգանիկ նյութեր է ընդունում, աղտոտվում է, մենք լճի ինքնամաքրման հնարավորությունները պակասեցնում ենք։ Երբ լճից ջուր ենք վերցնում, մենք խախտում ենք էկոհամակարգի մաքրման հնարավորությունները»,-մանրամասնում է մասնագետը։

Կարինե Դանիելյանը հիշեցնում է բնապահպանները, ոլորտով մտահոգ մարդիկ նախորդ տարի պայքարում էին Սևանից լրացուցիչ 100 մլն խմ ջրառի դեմ, սակայն լսող չեղավ։

«Իմ խորին համոզմամբ, շատ լուրջ հարված էր լճին, ու ես գտնում եմ, որ դրա ներդրումն այս տարի լճի ծաղկման գործում շատ մեծ էր»,-ընդգծեց Դանիելյանը։

Նա էլ է համարում, որ մեծաթիվ ՀԷԿ-երի աշխատանքը բարդացնում է իրավիճակը, գետեր կան, որ վերածվել են ջրանցքների (կանալ)։ 

«Բայց այստեղ խնդիրը երկու կողմ ունի։ ՀԷԿ-երի սեփականատերերն ասում են, գումար են ծախսել, թույլտվություն են ստացել, բայց հիմա ցանկանում են իրենց արգելել ջուր վերցնել։ Ես զարմանում եմ, ի՞նչ փորձաքննություն է եղել։ Գիտե՞ք ինչ,  բոլոր խնդիրները կապված են վատ կառավարման հետ։ Խնդրի լուծումը պետք է սկսել կադրերի ընտրությունից, պաշտոններին պետք է նշանակել նվիրված պրոֆեսիոնալների, լսել փորձագետների։ Այդ բոլոր խնդիրները մենք նախկինում բարձրացել ենք, լսող չի եղել, ներքևից վերև ինֆորմացիա չի գնում, կամ էլ գնում է՝ չեն լսում։ Մոտեցումը պետք է փոխվի»,-նշեց «Հանուն մարդկային կայուն զարգացման» ՀԿ նախագահը։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում. Փաշինյան
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Փաշինյանը հայտարարում է, թե 6 պաշտոնյաներին ոչ թե հորդորել, այլ խնդրել է հեռանալ պաշտոններից
«2018 թվականից վեր հանված  խնդիրները պետք է ավելի արդյունավետ հասցեագրվեն»,-բացատրելով վերջին պաշտոնանկությունների պատճառները՝...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը։ Այս մասին ֆեկսբուքյան էջում տեղեկացրել է Փաշինյանը՝ գրելով․...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}