Առողջություն 14:52 27/10/2018 Հայաստան

Սննդագետ. Պետք է ահաբեկվել ոչ թե «ձիու միս» տերմինից, այլ...

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Գումի շուկայի հարևանությամբ  վաճառքի կետերից հայտնաբերած ձիու մսի մասին հարցերին պետական մարմինն  այս պահին չի պատասխանում։

Պարզ չէ, թե ինչքան մսի մասին է խոսքը, գնորդներ եղե՞լ են, թ՞ե ոչ,  որտեղի՞ց է միսը հայտնվել շուկայում, ի՞նչ պայմաններում են ձին կամ ձիերը մորթվել, դրանից հետո փորձաքննություն անցե˚լ է միսը, թե˚ ոչ,  ի՞նչ է արվել հայտնաբերած մսի հետ։

Մինչ հստակ պատասխաններ կհնչեն այս հարցերին,   այս պահին մնում է ենթադրություններ անել։ Եթե այն հայտնվել է Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ուշադրության կենտրոնում, ապա կարելի է պնդել, որ վաճառվել է տավարի մսի անվան տակ, ուղեկցող փաստաթղթեր էլ չի ունեցել կամ էլ դրանք կասկածի տեղիք են տվել։ Փաստն այն է, որ միսը շուկա հասել է վատ վերահսկողության կամ նույնիսկ դրա բացակայության արդյունքում։

Ձիու մսի՝ շուկայում հայտնվելու պատճառների, դրա օգտագործման հնարավոր վտանգների մասին Panorama.am-ը խոսել է սննդագիտության դոկտոր Դավիթ Պիպոյանի հետ։ Նա նկատում է՝ ձիերին միշտ այս սեզոնին են սպանդի ենթարկում, ամռանը շահագործում են,  ձմռանը՝ մորթում,  նրանց ձմռանը կերակրելը թանկ  է ու ոչ ձեռնտու։ Ու քանի որ հիմա տավարի միսը ոսկու գին ունի, ձիերին մորթելն ու միսը վաճառելը շահեկան բիզնես է։

Սակայն մարդկանց պետք է ահաբեկի  ոչ թե «ձիու միս» տերմինը,  այլ փաստը, որ միսը չի ենթարկվել մալլենիզացիայի, ինֆեկցիոն հիվանդությունների ստուգման (маллеинизация

«Խնդիրը ոչ թե ձիու մսի իրացման մեջ է, այլ պատշաճ պետական  վերահսկողության չենթարկված լինելու։ Եթե ձին չի ենթարկվել մալլենիզացիայի, ոչ ոք չի կարող ասել, այդ ձին հիվա՞նդ է եղել, վարակվա՞ծ է եղել, թե՞ ոչ։ Այս պարագայում առկա են հանրային առողջապահական ռիսկեր՝ ընդհուպ վարակ»,- ընդգծում է մասնագետը։

Նա մատնացույց է անում զարգացած երկրների փորձը, որտեղ այս ոլորտում օրենսդրությամբ հստակ սահմանված են կոմերցիոն կեղծարարություններ, երբ մսի մի տեսակը փոխարինվում է մեկ այլ տեսակով։ Ձիու մսի  շուրջ եվրոպական սկանդալն էլ նույն պատճառով էր, երբ լազանիայում ընդամենը 1 տոկոս ձիու միս էր հայտնաբերվել, և պարզվել էր, որ այդ ձին բուծվել է ոչ թե սննդում օգտագործվելու, այլ՝ ուրիշ նպատակով։

«Կան հորմոն, աճի խթանիչ, դոպինգ հասկացությունները։ Այս միջոցները չի թույլատրվում կիրառել այն կենդանիների նկատմամբ, որոնց միսը մարդը պետք է ուտի։ Այն կենդանիները, որոնք նախատեսված են ձիավազքի համար, բնականաբար նրանց կարելի է դոպինգ էլ տալ, դեղամիջոցներ էլ,  նրանց միսը ենթակա չէ մարդու կողմից օգտագործման համար։ Սննդի իրացման կետերում կարող են իրացվել միայն այն ձեռնարկությունների ձիու միսը, որը ստացվել է անասնաբուժական համապատասխան հսկողությունից հետո։ Ահա այստեղ է խնդիրը»,-մանրամասնեց նա։

Թե որտեղից է միսը հասել Գումի շուկա, պարզելն այնքան էլ հեշտ չէ, քանի որ հետագծելիության սկզբունքը չի կարող աշխատել, քանի դեռ կենդանիները համարակալված չեն։

«Համարակալման դեպքում հնարավոր է յուրաքանչյուր կենդանու նույնականացում։ Ներողություն, շատ կոպիտ համեմատություն եմ անում, երբ մենք գնում ենք որևէ երկիր, մեզանից ուզում են նույնականացման քարտը, որի միջոցով պարզում են, թե ով է նա։ Հետագծելիության սկզբունքն այն է, երբ նույնիսկ մսեղիքը վերածվել է վերամշակված սննդի՝ երշիկի կամ պահածոյացված մսի, հնարավոր լինի նույնականացնել, թե տվյալ արտադրանքում որ կենդանու միսն է օգտագործվել։ Եթե համարակալում չկա, չկա կենդանի (ողջ) կենդանիների  տվյալների միասնական ռեեստր, բնականաբար չի կարող լինել հետագծելի համակարգ»,-բացատրեց մասնագետը։

Միասնական ռեեստրի առկայության պայմաններում կենդանու մորթի կամ անկման պարագայում անասնաբուժական ծառայություն իրականացնող մարմնի կողմից  կազմվում է  արձանագրություն, կատարվում է ախտորոշում։ Նրա խոսքով, միայն այս դեպքում է  երկրում հնարավոր ապահովել հանրային անասանբուժական առողջապահություն ու հանրային առողջություն, քանի որ մարդը կարող է վարակիչ հիվանդություններ ձեռք բերել կենդանու չստուգված մսից։

«Այստեղ մենք գործ ունենք շատ կարևոր խնդիրների հետ։ Դրա համար է ամբողջ աշխարհն այս ոլորտը գերկարևորում ու մեծ ներդրումներ անում։ Հիմա մեզ մոտ չկան համարակալում, ռեեստրներ»,-ասաց Պիպոյանը։

Նա հիշում է՝ Հայաստանում սկսել է աշխատել 2010 թվականից, այդ ընթացքում բազմաթիվ հայեցակարգեր են գրվել կենդանիների համարակալման, ռեեստրների ստեղծման մասին։

«Մենք ունենք հիանալի հայեցակարգեր, բայց դրանք գրվել են սառույցին ֆինանասկան միջոցներ չլինելու պատճառով»,-ասաց սննդագետը։

Նա ընդգծում է՝ ինչ լուծում էլ որ հիմա արվի,  տեղային է լինելու։ Համակարգը նորացման, նորարարցման, թվայնացման կարիք ունի։

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

17:58
Քանյե Ուեսթը 1 միլիարդ դոլարով վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել իր մասին
Ռեփեր Քանյե Ուեսթը  իր մասին վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել. «Ո՞ւմ անունով» ֆիլմի համար նա ծախսել է 1 միլիարդ դոլար։ Variety-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Ակցիա՝ «Արարատ»-«Փյունիկ» խաղի ժամանակ ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով
Հայաստանի  Պրեմիեր լիգայի «Արարատ» - «Փյունիկ» խաղի ժամանակ երկրպագուները  ակցիա են իրականացրել՝ պահանջելով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
COP29-ը՝ Ադրբեջանում, COP17-ը՝ Հայաստանում․ քաղաքական հատուցո՞ւմ
Հայաստանն ընտրվել է որպես Կենսաբազմազանության կողմերի համաժողովի հյուրընկալող երկիր և COP17-ը  2026թ,-ին անցկացվելու է մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:18
Դիզայներները նորաձևության տարօրինակ հնարք են մտածել, որը խոստանում է դառնալ ձմեռան գլխավոր թրենդ
Վերջին Նորաձևության շաբաթներին հայտնի բրենդների դիզայներները հաճախ դիմում էին մեկ պարզ, բայց միևնույն ժամանակ անսովոր հնարքի։ Burberry-ի,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Ադելիա Պետրոսյանը Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում հաղթել է կարճ ծրագրում
Ռուսաստանի գեղասահքի չեմպիոն ազգությամբ հայ  Ադելիա Պետրոսյանը Կազանում ընթացող Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում լավագույն արդյունքն է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
Հրդեհ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում
Նոյեմբերի 1-ին երեկոյան ժամը 22։00-ի սահմաններում հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածի հոսանքի տրանսֆորմատորային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Իրանը լուրջ հարվшծ կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. հոգևոր առաջնորդ
Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին՝ ի պատասխան Թեհրանի և Մերձավոր Արևելքում իսլամական դիմադրության ուժերի նկատմամբ թշնամական քայլերի։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Նախկին ՀՀԿ-ական, «Զովք»-ի փոխտնօրեն, «Պրոֆալ»-ի տնօրեն և այլք․ Աննա Հակոբյանի հետ ընթրած «հաջողակ տղամարդիկ»
Oragir.News-ը մանրամասներ է ընթրիքից, որին մասնակցելու համար «Իմ քայլը» հիմնադրամին նախապես 1 միլիոն դրամ պետք է վճարեին։
Աղբյուր` Panorama.am
16:00
Սերբիայում երկաթուղային կայարանում փլուզման հետևանքով 14 մարդ է զոհվել, երկրում սգո օր է
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցավակցել է Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման հետևանքով զոհվածների ընտանիքին։
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ծանրորդ Ալեքսանդր Լազարյանը` Եվրոպայի մինչև 20 տարեկաների չեմպիոն
Նա նվաճել է նաև փոքր բրոնզե և փոքր ոսկե մեդալներ
Աղբյուր` Panorama.am
15:19
Արցախյան հանրությունը պետք է իմանա` ովքե՞ր են այդ մարդիկ, որ իրենց իրավունք են վերապահում արցախցիների անունից խոսել. Ստեփանյան
ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրել է, որ «40+10 հազար» աջակցության ծրագիրը կշարունակվի մինչև ապրիլ,...
Աղբյուր` Panorama.am
15:07
Կոչ. COP29-ին ընդառաջ և ընթացքում հատուկ կարևորությամբ արծարծել արցախահայության նկատմամբ շարունակվող անարդարության մասին
Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինը, կաթողիկե հայոց կաթողիկոս պատրիարք Տ. Ռաֆայել Պետրոս ԻԱ Մինասյանը և Մերձավոր Արևելքի Հայ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:41
Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին բախվել են բեռնատարն ու «VAZ»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 13:23-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիան-Աղիտու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:36
Խաչանովը մեկնաբանել է Փարիզի «Մասթերսի» քառորդ եզրափակչում Դիմիտրովի նկատմամբ տարած հաղթանակը
Ռուսաստանը ներկայացնող Կարեն Խաչանովը դուրս է եկել Փարիզում ընթացող Masters շարքի մրցաշարի  քառորդ եզրափակչում հաղթել է բուլղարացի Գրիգոր...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Արամ Առաջինն ու Օկամպոն քննարկել են արցախահայերի իրավունքներին վերաբերող հարցեր
Նոյեմբեր 1-ին Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինն ու  Միջազգային քրեական դատարանի նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո...
Աղբյուր` Panorama.am
14:11
Արման Ծառուկյանն ու Իսլամ Մախաչևը կարող են ռևանշ մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին
Թեթև քաշային կարգում UFC-ի գործող չեմպիոն Իսլամ Մախաչևը և Արման Ծառուկյանը կարող են ռեւանշ-մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին Լոս Անջելեսում...
Աղբյուր` Panorama.am
14:04
«Գոյ» թատրոնը կվերսկսի գործունեությունը
«Լիահույս ենք, որ Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրենը չի խոչընդոտի և կենթարկվի օրինական պահանջին»։
Աղբյուր` Panorama.am
14:00
Ջերմաստիճանը կշարունակի նվազել
Երևանում նոյեմբերի 2-ի ցերեկը, 5-7-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 3-ի երեկոյան ժամերին, 4-ին հնարավոր է կարճատև անձրև։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:54
Մեկ տարում պարեկային ծառայության մեքենաների մասնակցությամբ գրանցվել է 468 պատահար. Հետք
որից 150-ի մեղավորը պարեկային ծառայության աշխատակիցներն են
Աղբյուր` Panorama.am
13:46
Բժիշկը բացատրել է, թե ինչու է քնի պակասը հանգեցնում քաշի ավելացման
Քնի մշտական պակասը հանգեցնում է այնպիսի նյութերի արտադրության ավելացմանը, որոնց պարագայում մարդն ավելի մեծ հաճույքով է սկսում ուտել ճարպային և...
Աղբյուր` Panorama.am
13:29
Գագիկ Ծառուկյանը զանգահարել է Արամ Ա-ին ու պատրաստակամություն հայտնել աջակցելու Լիբանանում բնակվող հայերին
Տեղի է ունեցել Գագիկ Ծառուկյանի և Մեծի Տանն Կիլիկիո  Կաթողիկոս Արամ Առաջինի հեռախոսազրույցը՝ Գագիկ Ծառուկյանի նախաձեռնությամբ։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:14
Արսեն Բաբայան. ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբերը չեն այցելել ձերբակալվածներին, ինչից կարող եմ մի բան ենթադրել
«Ի սկզբանե քաղաքացիների ձերբակալման նպատակը եղել է այս մարդկանց աչքը վախեցնելը։ Տանենք մի քանի ժամ, մի քանի օր պահենք, որ էլ հանկարծ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:52
Շիրակում ամուսինը պատանդառել է կնոջն ու զանգահարել ոստիկանություն
Նոյեմբերի 1-ին, արտակագ դեպք է տեղի ունեցել Շիրակի մարզում։ Shamshyan.com-ի փոխանցմամբ, ժամը 19։50-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:30
Երևանի կառավարման տոտալ ֆիասկո է. Քրիստինա Վարդանյան
«Լսեցի քաղաքային իշխանութրան անդրադարձը մետրոյի կոլափսին։ Սա կառավարման տոտալ ֆիասկո է»,-նման գնահատկան է տալիս Երևանի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:22
3 տեսակի ավտոբուսից օգտվելիս հնարավոր է լինելու վճարում իրականացնել նաև բանկային քարտերի միջոցով. Քաղաքապետարան
Նոյեմբերի 1-ից հասարակական տրանսպորտից օգտվելիս որոշակի փոփոխություններ են կատարվել։ Մասնավորապես Man, ZhongTong և GazelCity տրանսպորտից...
Աղբյուր` Panorama.am
12:17
Հղի կանայք կարո՞ղ են մկրտվել. Հայր Զաքարիայի պարզաբանումը
«Հղի կանայք կարո՞ղ են մկրտվել»։ Հարցին ֆեյսբուքյան իր էջում պատասխանել է Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի միաբան հայր Զաքարիա Բաղումյանը....
Աղբյուր` Panorama.am
12:00
Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
«Ամենայն պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ ոստիկանությունը գտնվում է Հայաստանի ժողովրդին խաբած ու ժողովրդավարության անցան տակ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:38
ՈՒՂԻՂ. ՁՊՎ-ից ազատ արձակված Հովհաննես Ավետիսյանը ներկայացնում է իր դեմ իրականացրած ապօրինությունները
Երկու օր առաջ ձերբակալված կառավարման մասնագետ Հովհաննես Ավետիսյանն ու փաստաբան Արսեն Բաբայանը ներկայացնում են Ավետիսյանի դեմ իրականացրած...
Աղբյուր` Panorama.am
11:15
Սկանդալ «Ну-ка, все вместе»-ի տաղավարում՝ հանուն Արփի Աբգարյանի
«Ну ка все вместе» նախագծի հատուկ թողարկման ժամանակ սկանդալային իրավիճակ է ստեղծվել։ Մասնակիցները կատարել են հայտնի կոմպոզիտոր և...
Աղբյուր` Panorama.am
10:41
Ցեղասպանության ժխտումը հղի է նոր ողբերգություններով. Տիգրան Աբրահամյան
«Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցը Հայաստանի ու հայ ժողովրդի համար ոչ միայն պատմական արդարության վերականգնման, այլ կոնկրետ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
12:04 02/11/2024

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}