Բուքիքիո․ Հայաստանն ունի լավագույն սահմանադրություններից մեկը, բայց քաղաքացիները բավարարված չէին
«Միշտ հաճելի է լինել Հայաստանում, որը մեծապես գնահատում է Վենետիկի հանձնաժողովի աշխատանքն ու նրա աջակցությունը, իսկ Հայաստանն էլ գնահատվում է որպես երկիր, որը բաց է միջազգային համագործակցության համար»,-այսօր Երևանում մեկնարկած «Նոր հազարամյակի սահմանադրականությունը» թեմայով միջազգային խորհրդաժողովին իր խոսքում ասաց Վենետիկի հանձնաժողովի նախագահ Ջիաննի Բուքիքիոն։
Բուքիքիոն նշեց, որ սահմանադրությունը կարող է ապահովել անհատական իրավունքներն ու դառնալ ժողովրդավարական կարգի հիմքը, եթե այդ արժեքները կիսում է հասարակությունն ու քաղաքական էլիտան։ Միայն այդ ժամանակ այն կարող է սահմանափակել ու կազմակերպել հանրային կյանքը։
Բուքիքիոյի խոսքերով, սահմանադրական մշակույթը սահմանադրությունը դարձնում է իրական։ Օրինակ ԽՍՀՄ սահմանադրությունը պարունակում էր շատ լավ կետեր, սակայն դրանք ոչ մի աղերս չունեին իրականության հետ։
Նշվեց, որ վերջերս կենտրոնական և արևելյան Եվրոպայի մի շարք երկրներում ընդունվել են նոր ժողովրդավարական սահմանադրություններ, որոնց տեքստերը հիմնականում լավն են, սակայն դրանք ամբողջովին չեն արտահայտվում կառավարման մեջ, քանի որ սահմանադրականության մշակույթն ամբողջովին զարգացած չէ։
Հայաստանի օրինակով նշվեց, որ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Հայաստանում ընդունվեց նոր սահմանադրություն, Վենետիկի հանձնաժողովի աջակցությամբ կատարվեցին 2 կարևոր փոփոխություններ 2005-ին ու 2015-ին, երբ տեղի ունեցավ խորհրդարանական կառավարման անցում։
«Այս բարեփոխումների շնորհիվ Հայաստանն ունի Եվրոպայի ամենալավ սահմանադրություններից մեկը, սակայն, չնայած սրան, Հայաստանի քաղաքացիները բավարարված չէին իրենց երկրում իրավիճակից ու իրականացրեցին թավշյա հեղափոխություն։ Արդյո՞ք սա նշանակում է, որ ՀՀ սահմանադրության մեր դրական գնահատումը սխալ էր, չեմ կարծում։ Խնդիրն այն էր, որ նրանք, ովքեր իշխանության էին, չտեղայնացրեցին նոր սահմանադրության արժեքներն ու այն դիտարկեցին որպես տակտիկական գործիք՝ պահպանելու իրենց իշխանությունը։ Մարդիկ ապացուցեցին, որ ավելի խելացի են ու պնդեցին, որ պրակտիկան պետք է արտահայտնի սահմանադրական դրույթը, որ իշխանությունը բխում է ժողովրդից ու որ ժողովուրդը կարող է փոխել իշխանությունը ժողովրդավարական ու ոչ բռնի միջոցներով»,-ասաց Բուքիքիոն՝ ընդգծելով նաև կարևորությունը, որ նախկին իշխանությունը չփորձեց իշխանությունը պահել ուժի միջոցով ու ընդունեցին, որ իրենք կորցրել են մարդկանց վստահությունը։
Հասարակության մեջ այս կոնսենսուսը, որ ցանկացած փոփոխություն պետք է տեղի ունենա ժողովրդավարական ու ոչ բռնի միջոցներով, կարևոր է երկրի ապագայի համար, որտեղ դեռևս անհրաժեշտ են ավելի շատ բարեփոխումներ։
Հարակից հրապարակումներ`
Լրահոս
Տեսանյութեր
Գիշեր-ցերեկ կաշխատենք, միայն առաջվա Հայաստանում ապրենք. Քաղաքացիները՝ աշխատաժամանակի կրճատման մասին
