Քաղաքական 13:25 09/11/2018 Հայաստան

ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի պաշտոնն ու հանրային ակնկալիքների կառավարումը

Հեղինակ` Աննա Մկրտչյան

Նոյեմբերի 8-ին Աստանայում կայացած ՀԱՊԿ-ի անվտանգության խորհրդի նիստին անդամ երկրների առաջնորդները որոշել են ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի նշանակման հարցին անդրադառնալ ընթացիկ տարվա դեկտեմբերին կայանալիք հանդիպմանը: Տեղը թափուր է մնացել այն բանից հետո, երբ Հայաստանը ներկայացնող Յուրի Խաչատուրովը հայկական կողմի նախաձեռնությամբ ազատվել էր այդ պաշտոնից։

Ըստ ՀԱՊԿ կանոնադրության՝ գլխավոր քարտուղարը նշանակվում է Խորհրդի կողմից 3 տարի ժամկետով։ Թեկնածությունները ներկայացնում են անդամ երկները ռոտացիոն սկզբունքով՝ ըստ ռուսական այբուբենի։ Հարկ է նշել, որ ռոտացիոն կարգի մասին կարգավորումը ՀԱՊԿ կանոնադրության մեջ ներառվել է միայն 2015թ.-ին։ Իսկ մինչ այդ, 2003-17թթ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը եղել է ՌԴ-ն ներկայացնող Նիկոլայ Բորդյուժան։

Յուրի Խաչատուրովի փոխարինման հարցը լուրջ հանրային քննարկումների տեղիք է տվել թե Հայաստանում, թե ՀԱՊԿ մյուս երկրներում։ Հայաստանում խնդիրը դիտարկվում է ոչ միայն ՀԱՊԿ գործունեության շրջանակներում, այլ այն կապվում է ներքաղաքական զարգացումների, արտաքին քաղաքական կողմնորոշումների և գործող կառավարության աշխատանքի արդյունավետության հետ։ Հարցի նման սրությունը և դրա շուրջ ծավալվող քննարկումները կարող են բացատրվել մի քանի հանգամանքով, այդ թվում՝ Հայաստանի ներքաղաքական վիճակով, «Մարտի 1-ի» գործի հետ կապված Խաչատուրովի պաշտոնանկության, հայ-ռուսական հարաբերություններում կողմերի վերադիրքավորմամբ, Հայաստանի անվտանգության համակարգում ՀԱՊԿ ունեցած նշանակությամբ, ՀԱՊԿ գծով Հայաստանի և դաշնակիցների միջև ոչ լիարժեք վստահության ընկալմամբ և այլն։ 

Ընդհանրապես, որևէ երկրի ինչի՞ն է պետք, որ իր քաղաքացին զբաղեցնի բարձրագույն պաշտոն որևէ կազմակերպության բյուրոկրատիայում։ Պատասխանն է՝ պրեստիժ, որոշակի ազդեցություն այդ կառույցներում, տեղեկատվության հասանելության ենթադրյալ բարձր մակարդակ, մի խոսքով՝ լրացուցիչ լծակ երկիրը և նրա շահերը ներկայացնելու համար։ Իսկ թե որքանով են Հայաստանի ներկայացուցիչները ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի և նաև Եվրասիական Տնտեսական Հանձնաժողովի խորհրդի նախագահի պաշտոններում այս նպատակներն իրականացրել, քննարկման առարկա կարող է լինել ու պատասխանն էլ միանշանակ չի լինի, ինչն առաջին հերթին պայմանավորված է այդ կառույցների առանձնահատկությամբ և հանրային ընկալման մեջ դրանց նշանակությամբ։

Հանրահայտ է, որ երկու կառույցներում էլ բացարձակ գերակայություն ունի Ռուսաստանը, և այդ ռոտացիոն սկզբունքի ներդրումը երկրների ֆորմալ հավասարությունը ցույց տալու փորձ է։ Ով էլ որ լինի ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը, որն ըստ կանոնադրության կազմակերպության բարձրագույն վարչական պաշտոնյան է, որևէ լուրջ ազդեցություն չի կարող ունենալ կառույցի վարած քաղաքականության վրա, որոնք որոշում են անդամ երկրները՝ ռուսական կողմի ուշադիր հայացքի ներքո։

Բնականաբար, մնացած անդամ երկրները, այդ թվում նաև Հայաստանը, ունեն իրենց ակնկալիքները ՀԱՊԿ-ից, ինչը հնարավորություն է տալիս գործելու այդ կառույցին և սպասարկելու անդամ երկրների շահերին, թեպետև ՀԱՊԿ անարդույնավետության մասին դժգոհությունները մշտապես եղել են գրեթե բոլոր շահառուների մոտ, նաև Հայաստանի, որը մշտապես բարձրաձայնում է ՀԱՊԿ անդամ երկրների կողմից Ադրբեջանին զենքի վաճառքի մասին։

ՀԱՊԿ գործունեությունը դիտարկելիս երբեմն տպավորություն է, որ «հավաքական» բառն անտեղի է օգտագործվում կազմակերպության անվան մեջ, քանի որ անդամ երկրներն ավելի շուտ փորձում են դրա միջոցով ուղղորդել Ռուսաստանի հետ ունեցած իրենց երկկողմ ակնկալիքները՝ պակաս ուշադրություն դարձնելով մնացածների խնդիրներին։

Դրանով հանդերձ՝ ներկա աշխարհաքաղաքական իրավիճակում ՀԱՊԿ-ը շարունակում է մնալ Հայաստանի անվտանգության ապահովման սյուններից մեկը, և, բնականբար, նախընտրելի կլիներ գլխավոր քարտուղարի պաշտոնում ունենալ մեր ներկայացուցիչին։ Սակայն գործող իշխանությունները, հանգամանքների բերումով, նպատակահարմար են համարել Յուրի Խաչատուրովի պաշտոնանակությունը, ինչը Հայաստանի ներսում մեծ հաշվով լուրջ դժգոհության տեղիք չի տվել, ոմանք նույնիսկ ողջունել են  այդ քայլը։

Այս դեպքում արդեն պետք է պատրաստ լինել այդ քայլի բերած «կողմնակի վնասին», դրա բացասական հետևանքների դիմակայմանը։ Կարևոր է, որ գոնե այս «փորձառությունն» օգտակար լինի հետագայում որոշումների կայացման ժամանակ «կողմնակի վնասների» ավելի ճիշտ հաշվարկման, հանրային ակնկալիքների կառավարման և «exit strategy» (ելքի ռազմավարություն) մշակման համար։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանը` Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնի թեկնածու
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը և այդ մասին իր ֆեկսբուքյան էջում.․ «Հարցազրույցս Հանրային...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}