Նախընտրական վիճակագրություն
Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը զետեղել է դեկտեմբերի 9-ին կայանալիք արտահերթ ընտրությունների մասնակից ուժերի և թեկնածուների ամբողջական ցանկերը: Ըստ այդ տվյալների` արտահերթ ընտրություններում խորհրդարանական մանդատների համար կպայքարեն 11 դաշինքներ և կուսակցություններ, որոնց համապետական ցուցակների առաջին մասում ընդգրկված թեկնածուների թիվը 1471-ն է:
Համեմատության համար նշենք, որ նախորդ տարի կայացած ընտրություններում հայտ էին ներկայացրել 9 դաշինքներ և կուսակցություններ, որոնց ցուցակների առաջին մասում ընդգրկված թեկնածուների ընդհանուր թիվը 1526 էր: Ասել է թե՝ հավակնորդների ծավալը մեկ տարի առաջ կայացած ընտրությունների համեմատ գրեթե չի փոխվել:
Ամենաերկար ցուցակն ունի «Իմ քայլը» դաշինքը: Այստեղ ներկայացված են պատգամավորության 182 թեկնածուներ: «Իմ քայլին» հաջորդում են «Սասնա ծռերը» (174 թեկնածու), «Բարգավաճ Հայաստանը» (169 թեկնածու), «Լուսավոր Հայաստանը» (156 թեկնածու), Հայ Յեղափոխական դաշնակցությունը (152 թեկնածու), «Մենք» դաշինքը (133 թեկնածու), «Օրինաց երկիրը» (131 թեկնածու), Հանրապետականը (125 թեկնածու), այնուհետև՝ Քրիստոնեա-ժողովրդական վերածնունդ (85), Ազգային առաջընթաց (83) և Քաղաքացու որոշում (81) կուսակցությունները:
Կանանց տեսակարար կշիռը բավականին բարձր է: 1471 թեկնածուներից մոտ 32%-ը կամ 478-ը կանայք են (տես՝ Աղյուսակ 1): Ըստ որում՝ ամենամեծ թվով կանայք ընդգրկված են «Սասնա ծռեր» և «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունների ցուցակում: Իսկ ահա կանանց տեսակարար կշիռը բարձր է Ազգային առաջընթաց և Քաղաքացու որոշում կուսակցություններում: Հարկ է նկատել, որ կանանց ներգրավվածությունն ամենացածրն է «Մենք» դաշինքի, ՀՅԴ-ի և «Իմ քայլի» ցուցակներում: Կարելի է պնդել, որ վերջիններիս մոտ կանանց առկայությունը գտնվում է օրենքով սահմանված նվազագույն քվոտայի տիրույթում:
Աղյուսակ 1
|
Ցուցակում ընդգրկված անձինք |
Կանանց թիվը ցուցակում |
Կանանց տեսակարար կշիռը |
|
|
«Իմ քայլը» դաշինք |
182 |
48 |
26.37 |
|
«Սասնա ծռեր» կուսակցություն |
174 |
64 |
36.78 |
|
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցություն |
169 |
51 |
30.18 |
|
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն |
156 |
44 |
28.21 |
|
Հայ Յեղափոխական դաշնակցություն կուսակցություն |
152 |
39 |
25.66 |
|
«Մենք» դաշինք |
133 |
34 |
25.56 |
|
«Օրինաց երկիր» կուսակցություն |
131 |
49 |
37.40 |
|
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցություն |
125 |
44 |
35.20 |
|
«Քրիստոնեա-ժողովրդական վերածնունդ» կուսակցություն |
85 |
27 |
31.76 |
|
Ազգային առաջընթաց կուսակցություն |
83 |
43 |
51.81 |
|
Քաղաքացու որոշում կուսակցություն |
81 |
35 |
43.21 |
|
Ընդամենը թեկնածուներ |
1471 |
478 |
32.49 |
Ավելին՝ երբ ուսումնասիրում ենք կանանց բաշխվածությունը ցուցակների մինչև 50-րդ, մինչև 100-րդ, այսինքն՝ անցողիկ տեղերում, ստացվում է, որ հիմնականում կուսակցություններն ընդամենը բավարարել են օրենքի պահանջը՝ սահմանափակվելով 25 տոկոսի ներգրավվածությամբ (տես՝ Աղյուսակ 2): Բացառություն են Ազգային առաջընթաց և Քաղաքացու որոշում կուսակցությունները:
Աղյուսակ 2
|
Կանայք 1-50 տեղերում |
Կանայք |
Կանայք 101-ից բարձր տեղերում |
|
|
«Իմ քայլը» դաշինք |
12 (24.00) |
13 (26.00) |
23 (28.05) |
|
«Սասնա ծռեր» կուսակցություն |
13 (26.00) |
16 (32.00) |
35 (47.30) |
|
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցություն |
12 (24.00) |
16 (32.00) |
23 (33.33) |
|
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն |
13 (26.00) |
13 (26.00) |
18 (32.14) |
|
Հայ Յեղափոխական դաշնակցություն կուակցություն |
12 (24.00) |
13 (26.00) |
14 (26.92) |
|
«Մենք» դաշինք |
15 (30.00) |
11 (22.00) |
8 (24.24) |
|
«Օրինաց երկիր» կուսակցություն |
15 (30.00) |
18 (36.00) |
16 (51.61) |
|
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցություն |
14 (28.00) |
19 (38.00) |
11 (44.00) |
|
«Քրիստոնեա-ժողովրդական վերածնունդ» կուսակցություն |
13 (26.00) |
14 (40.00) |
|
|
Ազգային առաջընթաց կուսակցություն |
22 (44.00) |
21 (63.64) |
|
|
Քաղաքացու որոշում կուսակցություն |
17 (34.00) |
18 (58.06) |
|
|
Ընդամենը թեկնածուներ |
158 (28.73) |
172 (34.47) |
148 (35.07) |
Բոլոր ուժերում ընդգրկված 1471 թեկնածուներից Երևանի հաշվառում ունեն 715-ը, այսինքն՝ մոտ կեսը: Մարզային հաշվառում ունեցող ամենաշատ թեկնածուներ առաջադրել են ԲՀԿ-ն, «Սասնա ծռերը» և ՀՅԴ-ն: Տեսակարար կշիռն ամենաբարձրը ՀՅԴ-ի, ԲՀԿ-ի ու ՕԵԿ-ի մոտ է (տես՝ Աղյուսակ 3):
Այս առումով ամենացածր ցուցանիշն ունեն ՔԺՎԿ-ն, «Մենք» դաշինքն ու «Քաղաքացու որոշում» կուսակցությունը:
Աղյուսակ 3
|
Երևանի հաշվառում ունեցող թեկնածուներ |
Մարզերի հաշվառում ունեցող թեկնածուներ |
|||
|
% |
% |
|||
|
«Իմ քայլը» դաշինք |
97 |
53.30 |
85 |
46.70 |
|
«Սասնա ծռեր» կուսակցություն |
78 |
44.83 |
96 |
55.17 |
|
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցություն |
71 |
42.01 |
98 |
57.99 |
|
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն |
70 |
44.87 |
86 |
55.13 |
|
Հայ Յեղափոխական դաշնակցություն կուակցություն |
59 |
38.82 |
93 |
61.18 |
|
«Մենք» դաշինք |
79 |
59.40 |
54 |
40.60 |
|
«Օրինաց երկիր» կուսակցություն |
56 |
42.75 |
75 |
57.25 |
|
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցություն |
58 |
46.40 |
67 |
53.60 |
|
«Քրիստոնեա-ժողովրդական վերածնունդ» կուսակցություն |
64 |
75.29 |
21 |
24.71 |
|
Ազգային առաջընթաց կուսակցություն |
36 |
43.37 |
47 |
56.63 |
|
Քաղաքացու որոշում կուսակցություն |
47 |
58.02 |
34 |
41.98 |
|
Ընդամենը թեկնածուներ |
715 |
48.61 |
756 |
51.39 |
Երևանից բացի, ըստ մարզերի, թեկնածուներից 109-ն ունեն Արմավիրի, 108-ը Լոռվա, 103-ը Շիրակի, 91-ը՝ Արարատի, 83-ը՝ Կոտայքի, 76-ը՝ Գեղարքունիքի, 65-ը՝ Տավուշի, 57-ը՝ Արագածոտնի, 45-ը՝ սյունիքի, 20-ը՝ Վայոց ձորի հաշվառում:
Աղյուսակ 4
|
«Իմ քայլը» դաշինք |
«Սասնա ծռեր» կուսակցություն |
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցություն |
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն |
Հայ Յեղափոխական դաշնակցություն կուակցություն |
«Մենք» դաշինք |
«Օրինաց երկիր» կուսակցություն |
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցություն |
«Քրիստոնեա-ժողովրդական վերածնունդ» կուսակցություն |
Ազգային առաջընթաց կուսակցություն |
Քաղաքացու որոշում կուսակցություն |
Ընդամենը թեկնածուներ |
||
|
1-ին ընտրատարածք |
13 |
11 |
13 |
11 |
11 |
8 |
12 |
13 |
7 |
5 |
5 |
109 |
|
|
2-րդ ընտրատարածք |
14 |
12 |
14 |
14 |
14 |
14 |
14 |
13 |
6 |
5 |
7 |
127 |
|
|
3-րդ ընտրատարածք |
15 |
15 |
11 |
11 |
7 |
10 |
11 |
10 |
5 |
5 |
5 |
105 |
|
|
4-րդ ընտրատարածք |
11 |
13 |
13 |
13 |
12 |
13 |
10 |
11 |
8 |
5 |
8 |
117 |
|
|
5-րդ ընտրատարածք |
11 |
12 |
12 |
10 |
8 |
8 |
13 |
11 |
6 |
5 |
5 |
101 |
|
|
6-րդ ընտրատարածք |
14 |
15 |
15 |
15 |
10 |
12 |
6 |
7 |
5 |
5 |
5 |
109 |
|
|
7-րդ ընտրատարածք |
7 |
7 |
7 |
6 |
7 |
7 |
7 |
7 |
5 |
5 |
6 |
71 |
|
|
8-րդ ընտրատարածք |
9 |
13 |
12 |
12 |
12 |
11 |
11 |
7 |
6 |
5 |
5 |
103 |
|
|
9-րդ ընտրատարածք |
15 |
15 |
13 |
14 |
11 |
8 |
14 |
8 |
7 |
5 |
5 |
115 |
|
|
10-րդ ընտրատարածք |
8 |
15 |
14 |
8 |
15 |
8 |
6 |
10 |
5 |
5 |
5 |
99 |
|
|
11-րդ ընտրատարածք |
15 |
12 |
14 |
11 |
15 |
8 |
13 |
13 |
5 |
5 |
5 |
116 |
|
|
12-րդ ընտրատարածք |
10 |
8 |
9 |
10 |
8 |
10 |
6 |
9 |
6 |
5 |
5 |
86 |
|
|
13-րդ ընտրատարածք |
7 |
7 |
7 |
7 |
7 |
6 |
6 |
6 |
7 |
5 |
7 |
72 |
|
|
Ընդամենը |
149 |
155 |
154 |
142 |
137 |
123 |
129 |
125 |
78 |
65 |
73 |
1330 |
Ինչ վերաբերում է ռեյտինգային ընտրակարգով առաջադրված թեկնածուներին, ապա նրանց թիվը 1330 է: Ըստ որում՝ ամենաշատ թեկնածուներին առաջադրել է «Սասնա ծռեր» կուսակցությունը՝ 155 հոգի, նրան հաջորդում են ԲՀԿ-ն (154), «Իմ քայլը» (149) և «Լուսավոր Հայաստանը» (142):
Հանրապետական կուսակցությունը միակն է, որ համապետական ցուցակում ընդգրկված բոլոր թեկնածուներն առաջադրված են նաև ռեյտինգային ընտրակարգով (տես՝ աղյուսակ 5):
Ռեյտինգայինով ամենաշատը՝ 127 հոգի, առաջադրվել են թիվ 2 ընտրատարածքում, որին հաջորդում են 4-րդ (117), 11-րդ (116) և 9-րդ (115) ընտրատարածքները: Ամենաքիչն առաջադրված են 7-րդ (71 թեկնածու) և 13-րդ (72 թեկնածու) ընտրատարածքներում:
Ընտրող-թեկնածու հարաբերակցությամբ ամենաբարձր մրցակցությունը Տավուշի մարզն ընդգրկող թիվ 13 ընտրատարածքում է: Այստեղ միջինում 10 000 ընտրողի հաշվով առաջադրվել է 6.71 թեկնածու: Նրան հետևում են Արագածոտնի մարզն ընդգրկող 7-րդ մայրաքաղաքի Արաբկիր, Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջաններն ընդգրոկղ 4-րդ ընտրատարածքները (տես՝ աղյուսակ 5): Այս առումով ամենաթույլ մրցակցությունը Կոտայքի և Արարատի մարզերում է:
Աղյուսակ 5
|
Ընտրողների թիվը |
Թեկնածուների թիվը |
Միջինում 10 000 ընտրողին բաժին հասնող թեկնածուների թիվը |
||
|
1-ին ընտրատարածք |
Ավան, Նոր Նորք, Քանաքեռ-Զեյթուն |
198 537 |
109 |
5.49 |
|
2-րդ ընտրատարածք |
Արաբկիր, Աջափնյակ, Դավթաշեն |
210 687 |
127 |
6.03 |
|
3-րդ ընտրատարածք |
Մալաթիա-Սեբաստիա, Շենգավիթ |
222 434 |
105 |
4.72 |
|
4-րդ ընտրատարածք |
Կենտրոն, Նորք Մարաշ, Էրեբունի, Նուբարաշեն |
206 883 |
117 |
5.66 |
|
5-րդ ընտրատարածք |
Արարատի մարզ |
220 309 |
101 |
4.58 |
|
6-րդ ընտրատարածք |
Արմավիրի մարզ |
232 232 |
109 |
4.69 |
|
7-րդ ընտրատարածք |
Արագածոտնի մարզ |
117 455 |
71 |
6.04 |
|
8-րդ ընտրատարածք |
Գեղարքունիքի մարզ |
187 263 |
103 |
5.50 |
|
9-րդ ընտրատարածք |
Լոռու մարզ |
238 975 |
115 |
4.81 |
|
10-րդ ընտրատարածք |
Կոտայքի մարզ |
237 419 |
99 |
4.17 |
|
11-րդ ընտրատարածք |
Շիրակի մարզ |
231 982 |
116 |
5.00 |
|
12-րդ ընտրատարածք |
Սյունիք և Վայոց Ձորի մարզեր |
152 805 |
86 |
5.63 |
|
13-րդ ընտրատարածք |
Տավուշի մարզ |
107 353 |
72 |
6.71 |
|
Ընդամենը |
2 564 334 |
1 330 |
5.19 |
Շարունակելի…
Լրահոս
Տեսանյութեր
Գրետա Թունբերգ. Երկերեսանիություն ու կեղծավորություն է, որ COP29-ը տեղի է ունենում Ադրբեջանում
