Իրավունք 10:10 26/11/2018 Հայաստան

Արցախցիների իրավունքների պաշտպանությունն ավելի շատ է կապված քաղաքական հարցերի հետ. Արտակ Բեգլարյան

Ապրիլյան պատերազմից հետո Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպան նշանակված Ռուբեն Մելիքյանը հրաժարական տվեց այս տարվա սեպտեմբերին։ Նախքան հրաժարականը նա ներկայացրեց հատուկ զեկույց Ադրբեջանում հայատյացության փաստերի վերաբերյալ՝ դրանով, ըստ էության, ավարտելով 2016թ. ապրիլյան պատերազմի առթիվ սկսած փաստահավաք գործառույթ, որն ի սկզբանե կարևորել էր։

Այժմ Արցախի Մարդու իրավունքների պաշտպանն է մասնագիտությամբ քաղաքագետ և հանրային կառավարման մասնագետ  Արտակ Բեգլարյանը, որը Ազգային ժողովի կողմից ընտրվելուց հետո երդվեց՝ «պարտականություններս կկատարեմ անաչառ, առավելագույն բարեխղճությամբ և ջանասիրությամբ»։

Արտակ Բեգլարյանը պատասխանել է Panorama.am-ի հարցերին։

Panorama.am- Արցախում մարդու իրավունքների պաշտպանությունն ի՞նչ յուրահատկություններ ունի, արդյո՞ք այն մաքուր իրավական ոլորտում է, թե նաև քաղաքական՝ ելնելով  Արցախի կարգավիճակից։
Ա. Բեգլարյան- Մարդու իրավունքները հռչակագրային առումով համընդհանուր են և վերաբերում են բոլորին՝ անկախ որևէ հատկանիշից: Նույնը վերաբերում է նաև Արցախի բնակիչներին, սակայն աշխարհը դեռ չի հասել այդ համընդհանրության սկզբունքի լիարժեք իրականացմանը, և Արցախի բնակչությունը ևս իր մաշկի վրա զգում է մարդու իրավունքների փաստացի տարբերակվածությունը:
Յուրահատկությունները բխում են երեք հիմնական գործոններից, այն է՝ Արցախի չճանաչվածության հանգամանքը, Ադրբեջանի հետ հակամարտությունը և Արցախի հասարակության արժեհամակարգն ու հոգեկերտվածքը: Չճանաչվածության պատճառով Արցախը գրեթե ամբողջովին զրկված է միջազգային լավագույն փորձին հաղորդակից դառնալու հնարավորություններից: Հակամարտությամբ պայմանավորված մարդու իրավունքներին առնչվող մի շարք ոչ սովորական խնդիրներ ու առաջնահերթություններ են ի հայտ գալիս, առավել ևս, երբ Ադրբեջանը բավականին ագրեսիվ հակահայ քաղաքականություն է վարում: Իսկ ահա հասարակության արժեհամակարգն ու հոգեկերտվածքը ցանկացած հասարակության մեջ որոշակի յուրահատկությունների աղբյուրներ են, քանի որ որքան էլ մարդու իրավունքները համընդհանուր լինեն, միևնույն է՝ տեղային առանձնահատկությունները պետք է հաշվի առնվեն կոնկրետ քաղաքականություն մշակելու և իրականացնելու գործում:

Ընդհանրապես, պետության մեջ որևէ ոլորտ մեկուսի չէ, և բոլոր ոլորտները փոխազդում են միմյանց: Իսկ մասնավորապես տվյալ պարագայում, այո՛, արցախցիների իրավունքների պաշտպանությունն ավելի շատ է կապված քաղաքական հարցերի հետ, քան ճանաչված պետությունների քաղաքացիների դեպքում:

Panorama.am - Ի՞նչ նոր ծրագրեր ունեք, որոնք զուտ Ձերն են կամ թելադրված են այժմյան ժամանակով։
Ա. Բեգլարյան - Նախ, կարևոր է ընդգծել, որ շարունակելու եմ նախորդ Պաշտպանների ժամանակ մեկնարկած ծրագրերը: Իսկ նոր ծրագրեր նախատեսում եմ բոլոր հնարավոր ուղղություններում: Մասնավորապես, առաջիկա ժամանակահատվածում նախատեսում եմ կատարել ուսումնասիրություններ կոնկրետ իրավունքների պաշտպանության վիճակի վերաբերյալ և հանդես գալ իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված առաջարկներով: Կարևորում եմ պարբերաբար այցերն ու մշտադիտարկման աշխատանքները հատկապես փակ և կիսափակ կառույցներում, մասնավորապես՝ քրեակատարողական վարչությունում, հոգեթմրաբանական դիսպանսերում, տուն-ինտերնատում, երեխաների խնամքի և պաշտպանության գիշերօթիկ հաստատություններում, զորամասերում, ինչպես նաև կրթական ու առողջապահական հաստատություններում:

Շարունակական ջանքեր եմ գործադրելու հասարակության իրավագիտակցության բարձրացման ուղղությամբ, և այդ նպատակով կյանքի կոչվող քայլերի ու միջոցառումների ծրագիրը մշակման փուլում է: Արդեն կոնկրետ ձեռնարկումներ կան այդ ուղղությամբ. մասնավորապես, վերջին օրերին հայտարարել ենք «Մարդու իրավունքներն իմ աչքերով» խորագրով լուսանկարների և տեսանյութերի մրցույթ, որին կարող են մասնակցել Արցախի բոլոր դպրոցականները: Իհարկե, ծրագրեր ունեմ նաև միջազգային և հակամարտությանն առնչվող ուղղություններում՝ ձգտելով վեր հանել արցախցիների իրավունքների խախտումները և կոնկրետ միջոցներ ձեռք առնել դրանց վերացման ու կանխարգելման ուղղությամբ:

Մեկ այլ ուղղություն է Մարդու իրավունքների պաշտպանի թիմի կարողությունների և կառավարման համակարգի անընդհատ բարելավումը: Այդ առումով պայմանավորվածություն ունենք ՀՀ ՄԻՊ Արման Թաթոյանի հետ, որ ԱՀ ՄԻՊ աշխատակիցները պարբերաբար վերապատրաստում կանցնեն իրենց մոտ: Այդ պայմանավորվածության շրջանակներում սեպտեմբերից սկսած մեր աշխատակիցները տարբեր փուլերով երկշաբաթյա պրակտիկա են անցել ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմում։

Նախատեսում եմ նաև ավարտին հասցնել նախորդ Պաշտպան Ռուբեն Մելիքյանիօրոք մեկնարկած նոր պաշտոնական կայքի մշակման և «Մալբրի» էլեկտրոնային փաստաթղթաշրջանառության համակարգի ներդրման աշխատանքները:

Panorama.am - Ի՞նչ «ժառանգություն» եք ստացել նախորդ Մարդու իրավունքների պաշտպանից։
Ա. Բեգլարյան- Բավականին լավ ժառանգություն եմ ստացել բոլոր առումներով: Շնորհիվ առաջին և երկրորդ պաշտպաններ Յուրի Հայրապետյանի և Ռուբեն Մելիքյանի գործուն ջանքերի՝ ՄԻՊ հաստատությունը ո չմիայն ձևավորվել է, այլ նաև անցել է կայացման նշանակալի ուղի՝ շոշափելի ձեռքբերումներ արձանագրելով մարդու իրավունքների մշակույթի բարելավման, բնակչության իրավագիտակցության բարձրացման, մարդու իրավունքների պաշտպանության մեխանիզմների կատարելագործման, միջազգային կապերի հաստատման, Ադրբեջանի հայատյաց քաղաքականության հետևանքների միջազգայնացման, արհեստավարժ աշխատակազմի ձևավորման և մի շարք այլ հարցերում: Հիմա իմ հերթն է ամրապնդելու և զարգացնելու առկա ձեռքբերումները, և ես վճռական եմ տրամադրված այդ հարցում:

Panorama.am - Ինչպե՞ս եք պատկերացնում աշխատանքը եվրոպական համապատասխան կառույցներիհ ետ։
Ա. Բեգլարյան - Ես շարունակելու եմ ֆորմալ և ոչ ֆորմալ հանդիպումներ ունենալ մեր միջազգային գործընկերների հետ, և փորձելու եմ ընդլայնել ու խորացնել նրանց հետ համագործակցության ծրագրերը: Այդ ուղղությամբ իմ գործունեության գլխավոր սկզբունքն ու փաստարկը լինելու է մարդու իրավունքների համընդհանրությունը՝ ներկայացնելով, որ Արցախը չպետք է զրկված լինի մարդու իրավունքների գլոբալ համակարգի մասը կազմելու հնարավորությունից իր քաղաքական կարգավիճակի պատճառով:

Նպատակ  ունեմ  տարբեր միջազգային կառույցների հետ և՛ ուղիղ կապեր հաստատել, և՛ աջակցել նրանց ու արցախյան քաղաքացիական հասարակության կառույցների միջև կապերի հաստատմանը: Յուրաքանչյուր կազմակերպության հետ շփումներում գործիքակազմը կարող է տարբեր լինել՝ ըստ իրավիճակի և տվյալ կազմակերպության առանձնահատկությունների:

Panorama.am- ԵԽԽՎ-ն վերջերս բանաձև ընդունեց չճանաչված պետություններում ներկայություն ապահովելու մասին, մասնավորապես մարդու իրավունքների հետ կապված։ Որքանո՞վ են հեռանկարային Արցախի Հանրապետության համար նման բանաձևը, ի՞նչ եք նախաձեռնելու այս առումով։
Ա. Բեգլարյան -Թեև ԵԽԽՎ տվյալ բանաձևի որոշ ձևակերպումներ այնքան էլ հաջող չէին, սակայն ուրախալի է տեսնել, որ եվրոպական կառույցները աստիճանաբար հանգում են այն մտքին, որ մարդու իրավունքները համընդհանուր են, և չպետք է որևէ տարածքի քաղաքական կարգավիճակը պատճառ դառնա դրա միջազգային մեկուսացման համար: Արցախի Հանրապետության իշխանությունները բազմիցս հայտարարել են, որ պատրաստակամ ենք միջազգային կառույցների հետ համագործակցել, հետևաբար, Արցախի դռները բաց են դրանց առջև: Քանի որ խոչընդոտներն իրենց կողմից են, այդ պատճառով ավելի շատ իրենց կողմից պետք է քայլեր ձեռնարկվեն, իսկ անձամբ ես պատրաստվում եմ բոլոր հնարավոր առիթներն օգտագործել արցախցիների իրավունքների պաշտպանության հարցը բարձրաձայնելու միջազգային հարթակներում և բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու Արցախում միջազգային կառույցների ընդգրկվածության համար:

Panorama.am - Արցախի Ազգային ժողովում ունեցած Ձեր ելույթում նշեցիք, որ նպաստելու եք Արցախի հետագա ճանաչողության բարձրացմանը և հակազդելու եք Ադրբեջանի այլատյաց և ռազմատենչ հայտարարություններին: Ինչպիսի՞գործիքներով։
Ա. Բեգլարյան - Անշուշտ, դա ամենևին հեշտ ու կարճ ճանապարհ չէ, սակայն պետք է յուրաքանչյուր կարողունակ անձ իր հնարավորությունների սահմաններում կաթիլ առ կաթիլ իր ներդրումը ունենա տվյալ գործում: Իմ գլխավոր գործիքակազմը մարդու իրավունքների ոտնահարումների ու սահմանափակությունների մասին բարձրաձայնելն է՝ փորձելով դրանք դարձնել միջազգային իրավապաշտպան համայնքի ուշադրության առարկա:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

19:02
Գրետա Թունբերգն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
 Շվեդ բնապահպան, ակտիվիստ Գրետա Թունբերգը, ով ժամանել է Հայաստան՝ բոյկոտելով Բաքվում անցկացվող COP29-ը, այցելեց Հայոց ցեղասպանության...
Աղբյուր` Panorama.am
18:49
Իշխանությունն արհեստականորեն նոր խմբային բախման է տանում` հակադրելով հարկ վճարողին և հայրենիքի պաշտպանին․ Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «Իշխանությունն արհեստականորեն նոր խմբային բախման է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:35
Վրաստանում ընտրությունների պատճառով փակ «անցակետերը» խնդիրներ են ստեղծում
Վրաստանի խորհրդարանական ընտրություններից մի քանի օր առաջ Վրաստանից չվերահսկվող Հարավային Օսիայի (Ցխինվալի) Ախալգորիի «անցակետերը»...
Աղբյուր` Panorama.am
18:22
Ձեր քաղաքական գոյությունը մեր մեղքն է. Լիլիթ Գալստյան
«Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «ԱՅՍՕՐ ԱԺ ԱՄԲԻՈՆԻՑ ԼՍԵԼ ԵՄ ԱՅՍ ՄՏՔԵՐՆ ՈՒ ՉԵՄ ՄԵՌԵԼ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:10
Հայաստանում ինձ համեմատում են Մխիթարյանի հետ. Գոռ Մանվելյան
«Նոայի» և Հայաստանի ազգային հավաքականի կիսապաշտպան Գոռ Մանվելյանը ծավալուն հարցազրույց է տվել հեղինակավոր So Foot պարբերականին։ Այս...
Աղբյուր` Panorama.am
18:03
Աջափնյակ վարչական շրջանի ղեկավար է նշանակվել Սերոբ Սարգսյանը
Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանի որոշմամբ Աջափնյակ վարչական շրջանի ղեկավար է նշանակվել Սերոբ Սարգսյանը։  «Սերոբ Սմբաթի Սարգսյանին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կեղծ մակնշումներով օղի և գինի
Բացահայտվել է ապօրինի ձեռնարկատիրության դեպք
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Էրդողանը սպառնում է քրդերին
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը չի բացառել Սիրիայի հյուսիսում քրդական զինված ուժերի դեմ նոր ռազմական գործողությունները: Ըստ Էրդողանի,...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Չեմ պատկերացնում, թե ինչի շուրջ պետք է համագործակցենք. Օֆելյա Գրիգորյանը՝ ՀՀ-ի և ադրբեջանական հիդրոլոգների աշխատանքային խմբերի մասին
Բաքվում ԱՄՆ դեսպանը օրերս հայտարարեց. «Մեր ակտիվ աջակցությամբ Ադրբեջանից և Հայաստանից հիդրոլոգների և ինժեներների մի խումբ մշակում է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:31
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի սկզբունքներով համամարդկային համարվող Արցախի ժողովրդի ստեղծած ժառանգությունը շարունակաբար ավերվում է
Պատերազմից 4 տարի անց էլ առաքելության ուղարկումը իրականություն չի դարձել
Աղբյուր` Panorama.am
17:25
Ավինյանի կնոջ հորը Սարգիս Հովհաննիսյանի կողմից հարվածելու հաղորդման առթիվ քրեական վարույթ է նախաձեռնվել
«Քննչական կոմիտեն հաղորդում է  ստացել մի անձի կողմից իրեն հարված հասցնելու վերաբերյալ։ Հաղորդման առթիվ քրեական վարույթ է նախաձեռնվել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:16
2024 թվականի ամենասեքսուալ տղամարդը. նրա անունը ծանոթ է շատերին
Հայտնի դերասանը Ջոն Կրասինսկին People-ի կողմից ճանաչվել է ամենասեքսուալ տղամարդը: 45-ամյա արտիստը հանրությանը հայտնի է «Օֆիս»...
Աղբյուր` Panorama.am
17:01
Սերգեյ Ուսնունց. Բանկերը պետք է ճանաչեն հաճախորդներին և առաջարկեն լավագույն ֆինանսական փորձառություն
Հաճախորդների փոփոխվող կարիքներից ու ակնկալիքներից մինչև բանկերի թվային փոխակերպում, հաճախորդների վստահությունից մինչև վաճառքների խթանում,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:56
OVIO-ն իր տվյալների մշակման կենտրոնում գործարկում է OVIO Cloud ծառայությունը
OVIO ընկերությունը գործարկել է նոր OVIO Cloud ամպային ծառայությունը, որը կազմված է երկու կլաստերից` G-Cloud և B-Cloud: G-Cloud կլաստերը...
Աղբյուր` Panorama.am
16:56
Ինչու՞ Չապայևի նման գլուխդ տնկած էդ տղերքին մահվան ուղարկեցիր. Էդուարդ Շարմազանովը՝ Փաշինյանին
ՀՀԿ  ԳՄ անդամ  Էդուրադ Շարմազանովը գրում է. «Պատասխանատու վարչապետը չի գոռում Արցախը Հայաատան է և վերջ ու հրաժարվում...
Աղբյուր` Panorama.am
16:53
Նիկոլ Քիդմանը խոսել է Մարտին Սկորսեզեի ֆիլմում նկարահանվելու իր ցանկության մասին
Դերասանուհի Նիկոլ Քիդմանը խոստովանել է, որ կցանկանար խաղալ ռեժիսոր Մարտին Սկորսեզեի ֆիլմում։ Այս մասին նա խոսել է Vanity Fair-ին տված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
ԱԺ-ում այսօր շարունակվել է օտար տեղերից ներարկված «իրական և պատմական» հայրենիք կեղծ թեզի շուրջ ՔՊ-ական բարբաջանքները. Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրում է. «Ազգային Ժողովում այսօր շարունակվել է ապազգային ելույթների ու օտար տեղերից ներարկված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:24
ՊՊԾ նախկին պետ Սարգիս Հովհաննիսյանը ծեծել է Տիգրան Ավինյանի աներոջը
Այսօր արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել «Երևանի ՋԷԿ» ՓԲԸ-ում, որը գտնվում է տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության...
Աղբյուր` Panorama.am
16:14
2025 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը. միֆ և իրականություն
Ազգային Ժողովում այս անգամ էլ պետական բյուջեի նախագծի քննարկումների ամփոփ պատկերը նույնն էր, ինչ նախորդ հինգ տարիներին․ օրվա իշխանությունը նորից...
Աղբյուր` Panorama.am
15:59
Հադրութում 82 տարեկան կույր կնոջ վրա 16 գնդակի տեղ էր. ադրբեջшնցիների վայրագությունների մասին
«2020 թվականի հոկտեմբերի 10-ին ադրբեջանցիները մտել էին Հադրութ, մոտակա գյուղերը ու սարսափելի դեպքեր են տեղի ունեցել»,- Երևանում...
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Ժամանակավորապես կդադարեցվի Մաշտոցի պողոտայի մի հատվածի երթևեկությունը
Ֆրանսիայի հրապարակի հատումից մինչև Փ. Բուզանդի փողոց
Աղբյուր` Panorama.am
15:18
Հայաստանում շաքարային դիաբետով շուրջ 114 հազար պացիենտ կա
Շաքարային դիաբետի համաշպարհային օրն է
Աղբյուր` Panorama.am
15:11
ՀԱՊԿ-ի գործունեությանը մասնակցության սառեցման հարցում ՀՀ-ի դիրքորոշումը չի փոխվել. Անի Բադալյան
Ռուսաստանում Հայաստանի դեսպան Գուրգեն Արսենյանի մասնակցությունը ՀԱՊԿ երկրների դիվանագետների հետ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հանդիպմանը չի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:10
Առաջիկա օրերին տեղումներ չեն լինի
Երևանում նոյեմբերի 14-ի ցերեկը, 15-ին, 16-ի գիշերը, 17-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 16-ի և 18-ի երեկոյան ժամերին, 19-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
15:01
Կանացի կազմվածքի իդեալական համամասնությունները. Ուսումնասիրություն
Ուսումնասիրությունը ցույց է տվել անսպասելի արդյունքներ։ Գերմանական Կոնստանցի համալսարանի գիտնականները փորձարկել են այն տեսությունը, ըստ որի՝...
Աղբյուր` Panorama.am
14:39
ՔԿ-ում զինծառայողի մահվան փաստով գործ են հարուցել ինքնասպանության հասցնելու հոդվածով
Նոյեմբերի 13-ին՝ ժամը 09:20-ի սահմաններում, ՀՀ ՊՆ ՌՈ բաժնի կարգապահական վաշտում հայտնաբերվել է ՀՀ ՊՆ N զորամասի զինծառայող Նարեկ Խաչատուրի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:29
«Էրեբունի» արգելոց-թանգարանը դեռ տնօրեն չունի, հայտնի էլ չէ՝ երբ կունենա
Ուրարտագետ Միքայել Բադալյանն «Էրեբունի» արգելոց-թանգարանի տնօրենի պաշտոնից ազատվել է մայիսի 13-ից։ Լրացել էր նրա պաշտոնավարման...
Աղբյուր` Panorama.am
14:28
Մեքենան գլորվել է ձորը. կա տուժած
Տավուշի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն այսօր ժամը 10:01-ին  ահազանգ է ստացվել, որ Այգեձոր-Մեհրաբ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:21
Պարզվում է, որ իրենց թիկնազորը և ՊՊԾ-ն շատ է, եղած-չեղած մարդու հետևից մարդ են դնում, որովհետև ընդդիմությունն ուզում է իրենց խփի. Գեղամ Մանուկյան
«Էս իշխանությունն անհավատալի տաղանդ ունի, հիմա պարզվում է, որ իրենց թիկնազորը և ՊՊԾ-ն շատ է, եղած-չեղած մարդու հետևից մարդ են դնում,...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Գրետա Թունբերգ. Երկերեսանիություն ու կեղծավորություն է, որ COP29-ը տեղի է ունենում Ադրբեջանում
12:16 14/11/2024

Գրետա Թունբերգ. Երկերեսանիություն ու կեղծավորություն է, որ COP29-ը տեղի է ունենում Ադրբեջանում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}