Էժան ու անորակ աշխատուժից տուժելու է տնտեսությունը. քննարկում՝ հնդիկների թեմայով
Վիճակագրական տվյալները փաստում են, որ Հնդկաստանի քաղաքացիների մուտքը Հայաստան աճել է: Ինչպես այսօր «Միգրացիայի հնդկական թնջուկը. նոր հնարավորություն տնտեսության համա՞ր, թե՞ մարտահրավեր աշխատաշուկային» թեմայով քննարկման ժամանակ նշեց ՀՀ ՏԿԶՆ միգրացիոն ծառայության պետ Արմեն Ղազարյանը, 2018 թվականի առաջին ինն ամիսների ընթացքում Հայաստան է մուտք գործել Հնդկաստանի 21068 քաղաքացի, որոնցից 18095 դուրս է եկել երկրից։
Ինչ վերաբերում է կացության կարգավիճակ ստացած Հնդկաստանի քաղաքացիներին, նա հայտնեց, որ Հայաստանում մնացած 2966 քաղաքացուց կացության կարգավիճակ ունի 2000-ը, որոնց մեծ մասը՝ 1000-ից ավելին, կացության կարգավիճակ է ստացել կրթության հիմքով, իսկ 800-ը՝ աշխատանքի հիմքով:
«Մնացածի մասով չենք կարող պնդել, որ անկանոն միգրանտներ են, քանի որ նրանք կարող են ունենալ վավեր վիզաներ»,- նշեց Արմեն Ղազարյանը:
Նա միաժամանակ ասաց, որ եթե համեմատում են նախորդ տարիների հետ, ապա կացության կարգավիճակ ստացած հնդիկների թիվը 2018թ-ին աճել է: Ըստ վիճակագրության՝ 2016 թ-ին կացության կարգավիճակ է ստացել Հնդկաստանի 1086 քաղաքացի, 2017թ-ին՝ 938 քաղաքացի:
Միգրացիոն ծառայության պետը նշեց, որ Հայաստան մուտք գործող Հնդկաստանի քաղաքացիների թվի աճը առաջին հերթին պայմանավորված է վիզային քաղաքականությամբ։
Ըստ նրա՝ նախատեսվում են վիզային կարգավորումներ, բայց ցանկացած կարգավորման հիմքում՝ այդ թվում նաև վիզայի ազատականացման դեպքում, ընկած է ազգային խտրականության բացառման սկզբունքը։
«ՀՀ-ն ունի միգրացիոն քաղաքականության 2017-2022 ռազմավարություն, սակայն մշակված ռազմավարության հիմնական խնդիրն այն է, որ Հայաստանը էմիգրացիայի` արտագաղթի երկիր է, դրա համար մենք հիմա քայլեր ենք ձեռնարկում՝ ունենալու իմիգրացիայի` ներգաղթի քաղաքականություն»,-ասաց Արմեն Ղազարյանը:
«Ազատ քաղաքացի» ՀԿ նախագահ Հովսեփ Խուրշուդյանը նշեց, որ պետք է քվոտավորում լինի ներգաղթյալ քաղաքացիների մեջ, որպեսզի Հայաստանը չդառնա այլ պետությունների հոսքի համար փորձադաշտ կամ թիրախ: Միաժամանակ նա ասաց, որ Հայաստանը պետք է բաց լինի միգրացիայի համար, ինչի արդյունքում քսենոֆոբիան կնվազի:
«Հնդկաստանի ընդամենը 3000 քաղաքացի է մնացել Հայաստանում, բայց նման բացասական զգացողություն է առաջացնում, ինչը նշանակում է, որ քսենոֆոբիայի շեմը պիտի նվազեցվի: Եթե մենք պլանավորում ենք ունենալ 4-5 մլն բնակչություն, չպետք է վախենանք, որ դրա 10 տոկոսը կարող են լինել այլազգիներ: Նաև Սփյուքի շատ հայեր կրոնական այլ դավանանքի են հարում: Մենք պետք է կարողանանք հանդուրժող լինել»,- ընդգծեց նա:
Փորձագետ Հայկ Բալանյանն անդրադառնալով տնտեսական հետևանքներին՝ նշեց, որ Հայաստանում տարիներ շարունակ ներդրումների քանակը նվազում է, իսկ դա նշանակում է՝ մենք չունենք տնտեսական այնպիսի աճ, որը պահանջում է հավելյալ աշխատուժ:
«Հնդկաստանում 200 միլիոնից ավելի մարդ կա, որոնք օրական 1 դոլար եկամուտ ունեն: Հնդկաստանի կառավարությունը խրախուսում է բնակչության արտահանումը, տարեկան 3 մլն մարդ դուրս է գալիս երկրից, ինչը խթանում է նաև հնդկական արտադրանքի արտահանմանը: Սոցիալական խնդիրներն այնտեղ մեծ են: Մեր պարագայում էժան աշխատուժի մուտքը շուկա կանգնեցնելու է տեխնոլոգիական զարգացումը: Մեզ մոտ տեխնոլոգիաները զարգացել և հասել են մի փուլի, երբ պետք է հաջորդ քայլն անել, ինչին կարող է խանգարել էժան ու անորակ աշխատուժը»,-ասաց նա:
Ըստ փորձագետի՝ էժան աշխատուժից տուժելու է մեր տնտեսությունը, երկիրը, քանի որ մեր որակյալ կադրերը բարձր աշխատավարձով աշխատանքը գտնելու նպատակով կգնան Ռուսաստան:
«Այսինքն՝ դու աշխատանքի ես վերցնում այլ երկրների էժան աշխատուժին, որոնք իրենց երկրում ամենացածր աշխատավարձն են ստացել, փոխարենն արտահանում ես քո սեփական երկրի բնակչությունը և կորցնում մարդկային կապիտալը»,- ընդգծեց Հայկ Բալանյանը՝ հավելելով, որ խնդրի լուծման համար պետք է լուրջ փոփոխություններ կատարվեն վիզայի տրամադրման գործըընթացներում:
Ազգագրագետ, մշակութային մարդաբան Աղասի Թադևոսյանն անդրադառնալով վերջին շրջանում հանրության շրջանում ակտիվացած դժգոհությանը՝ հնդիկների հոսքի հետ կապված՝ նշեց, որ մենք սովոր չենք ապրել օտարի հետ, քանի որ մշտապես ապրել ենք մոնոէթնիկ տարածքում։
Ազգագրագետն ասաց, որ դրանում մեծ դեր ունի խորհրդային շրջանը, քանի որ խորհրդային միության երկրների ժողովուրդներին բնորոշ էր այն ընկալումը, որ իրենք աշխարհի ամենազարգացած երկրներից մեկի քաղաքացիներն են, իսկ մյուսները հետամնաց են:
«Այդ հետքը կա մեր մեջ: Երկրորդը մոնոէթնիկության հետևանքն է, որը ևս ձևավորվել է խորհրդային տարիներին, ուստի մենք սովոր չենք մեր կողքին տեսնել այլ ազգերի: Այսինքն՝ մենք սովոր չենք օտարի հետ ապրել: Հայերը Հայաստանը պատկերացրել են որպես մի պետություն, որտեղ պետք է ապրեն հայերը, քանի դա հայերի հայրենիքն է: Այո, երկիրը պետք է ունենա իր քաղաքականությունը, բայց հասարակությունը այլատյաց չպետք է լինի»,- նշեց նա: