Ձեր վստահելի աղբյուրը

Քարսիթների վերաբերյալ կառավարության որոշման մեջ փոփոխություններ կատարելու վերաբերյալ առաջարկներն ավելի շատ հարցեր առաջացրեցին, քան պատասխաններ տվեցին։ Մի քանի օր է՝  մարդիկ գրում են ու քննարկում, օրինակ, ի՞նչ անել, երբ ունես 4 և ավելի երեխա, այդքան քարսիթ մեքենայում չի տեղավորվի։ Կամ ինչպե՞ս գնել  մի քանի քարսիթ, երբ դրանց գինը սկսվում է 100 դոլարից, իհարկե, օնլայն վաճառքով զբաղվող ընկերությունների կայքերը քրքրելուց հետո ավելի էժան տարբերակներ էլ գտնվեցին։

Հասկանալու համար ինչպե՞ս  է հիմնավորում ոստիկանությունը նման առաջարկին իրավական ուժ տալը,  նախագծի «Հիմնավորում» բաժինը նայեցինք։ Որևէ վիճակագրություն չգտանք։ Դիմել ենք ոստիկանություն՝ խնդրելով տվյալներ, օրինակ, ՃՏՊ զոհերից ու տուժածներից քանիսն են երեխաներ, արդյո՞ք եղել է հիմնավոր վերլուծություն, թե քարսիթի օգտագործման դեպքում նրանց թիվն ինչքանով կկրճատվի։

«Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը խորհուրդ է տալիս բոլորին երթևեկելիս հնարավորության դեպքում մանկաթոռ օգտագործել։ Սակայն մինչև օրենքով պարտադրելը պետությունը, ըստ նրա, մի քանի քայլ բաց է թողել։

«Մինչև որևէ բան օրենքով պարտադրելը, պետությունը պետք է փորձի քարոզչական մեխանիզմներ կիրառել՝ հասկանալու համար, այս հարցը մշակութային առումով կարո՞ղ է լուծում ստանալ, թե՞ ոչ։ Պետք է լոբբինգ արվի, թե ինչու է այն ճիշտ օգտագործել։ Եթե դա լավ բան է, ապա շատ քիչ ընդվզողներ են լինելու։ Պետությունը պետք է այնպես անի, որ լավ բանը դառնա հանրային պահանջ»,-ասաց նա։

ՀԿ նախագահի խոսքով, նման առաջարկներ ներկայացնելիս պետք է հաշվի առնել նաև մշակութային տարբերությունները, օրինակ, եթե մի երկրում 12 տարեկան տղան կարող է քարսիթ  նստել, ապա Հայաստանում դժվար է ասել, կարող ե՞ն պարտադրել։

Հարցեր են առաջանում նաև վերահսկողության վերաբերյալ։ Եթե խախտում կատարած վարորդն ասում է՝ երեխան ոչ թե 12, այլ 13 տարեկան է, ինչպե՞ս է ստուգելու ճանապարհային ոստիկանը։

«Այսինքն հարցեր կան նաև  իրավական ակտի այդ կետի կիրառելիության տեսանկյունից։  Մի խոսքով, պետությունն այս ուղղությամբ ոչինչ չի արել ու մեկ էլ որոշում է, հարցին լուծում տալ իրավունքի ուժով։ Ճիշտ է  սկսել դրա օգտակարության, արդյունքների մասին լոբբինգից։ Չկան հստակ տվյալներ այն մասին, թե տրավմայի ենթարկված քանի երեխա կա՞, և քանիսը կարող էին տրավմա չստանալ, եթե քարսիթ օգտագործեին։ Ավելի շատ էմոցիոնալ գնահատականներ են հնչում ու տրվում, քան թվեր ու վերլուծություններ են ներկայացվում»,-նկատեց նա։

ՀԿ նախագահի կարծիքով, մարդկանց կյանքին առնչվող հարցերին ինչքան քիչ միջամտեն, այնքան կյանքն ավելի հեշտ ու թեթև կլինի։

«Բայց ոչ մեկ չի ասում, որ կյանքին միջամտել պետք չէ, պետք է ուղղություններ ցույց տալ, եթե տեսնենք, որ դրանք չեն գալիս օրակարգ, նոր բերենք իրավունքի ուժով համակարգելուն»,-կարծիք հայտնեց նա։

Անդրադառնալով մարդկանց այն կասկածներին, որ իրավական այս փոփոխությունը կոչված է սպասարկելու  մանկաթոռ ներկրողի կամ ներկրողների շահերը, Պիպոյանը նկատեց, անհիմն չեն։

«Անգամ առաջադեմ եվրոպական երկրներից շատերում, որտեղ առողջության նկատմամբ խնամքը մի քանի անգամ բարձր մակարդակի վրա է, չունեն քարսիթը պարտադիր սահմանելու մասին իրավական ակտ»,-նկատեց նա։

Կասկածները փարատելու համար պետք է թափանցիկ գործել, սակայն նա հիշեցնում է. «Թափանցիկությունը անընդհատ կապի մեջ լինելն ու խոսելը չէ։ Կարելի է մեկ հաղորդագրությամբ պատասխանել բոլոր հարցերին և նոր հարցերի տեղ չթողնել, դրան հակառակ կարելի է անընդհատ խոսել ու ոչինչ չասել»։

Մանկաթոռի արդյունավետության մասին քարոզչական տեսահոլովակ գտանք «Վարորդի ընկեր» կազմակերպության ֆեյսբուքյան էջում։

Նշենք, որ կառավարության որոշման մեջ առաջարկվում է ներառել հետևյալ կետերը.

159.1. 7-ից մինչև 12 տարեկան երեխաների փոխադրումը թեթև մարդատար ավտոմոբիլում և բեռնատար ավտոմոբիլի խցիկում, որոնց կառուցվածքով նախատեսված է անվտանգության գոտիներ կամ անվտանգության գոտիներ և մանկական պահող համակարգ, պետք է իրականացվի երեխայի քաշին և հասակին համապատասխանող մանկական պահող համակարգերի (սարքերի) օգտագործման միջոցով կամ անվտանգության ամրագոտիների օգտագործման միջոցով, իսկ թեթև մարդատար ավտոմոբիլի առջևի նստատեղում՝ միայն երեխայի քաշին և հասակին համապատասխանող մանկական պահող համակարգերի (սարքերի) օգտագործման միջոցով:

159.2. Թեթև մարդատար ավտոմոբիլում և բեռնատար ավտոմոբիլի խցիկում մանկական պահող համակարգերի (սարքերի) տեղադրումն ու դրանցում երեխաներին տեղավորումը պետք է իրականացվեն նշված համակարգերի (սարքերի) շահագործման հրահանգներին (կանոններին) համապատասխան:

159.3. Արգելվում է մինչև 12 տարեկան երեխաներին փոխադրել մոտոցիկլի հետևի նստատեղին, ինչպես նաև բեռնատար ավտոմոբիլի թափքում (բացառությամբ ֆուրգոն թափքով ավտոմոբիլի)»։