Քաղաքական 12:20 13/02/2019 Հայաստան

Մերձավոր Արևելքի աշխարհաքաղաքական հորձանուտն ու Հայաստանը

Հեղինակ` Աննա Մկրտչյան

Վերջին օրերին հանրային քննարկումների արտաքին քաղաքական մասում շրջանառվող հիմնական թեմաներից են Սիրիա մարդասիրական առաքելություն ուղարկելու իրավական և ընթացակարգային հիմնավորվածության խնդիրն ու վարչապետ Փաշինյանի՝ Իրան կատարելիք առաջիկա այցը։

Զուգահեռաբար Սիրիայի և Իրանի խնդիրները շարունակում են առաջնային տեղ ունենալ նաև միջազգային քաղաքականության օրակարգում։ Նկատելի են ԱՄՆ ջանքերն՝ ուղղված Իրանի նկատմամբ դիվանագիտական, քաղաքական և տնտեսական ճնշման մեծացմանը, ինչը ոչ միանշանակ է ընդունվում մերձավորարևելյան տարածաշրջանում և ամերիկյան դաշնակիցների շրջանակներում։ Որոշակի դժգոհությունների տեղիք է տվել նաև Սիրիայում ԱՄՆ վարած քաղաքականությունը, մասնավորապես Սիրիայից ամերիկյան զորքերի դուրս բերման մասին նախագահ Թրամպի հայտարարությունից հետո։

Այս տարաձայնությունների վառ դրսևորում է փետրվարի 13-14-ին Վարշավայում տեղի ունեցող՝ Մերձավոր Արևելքին նվիրված համաժողովին երկրների մասնակցության մակարդակը։ Միջոցառումը կազմակերպվում է ԱՄՆ հովանավորությամբ և նվիրված է Մերաձավոր Արևելքի խաղաղությանն ու անվտանգությանը։ Քննարկվող հիմնական թեման լինելու է Իրանը և նաև Սիրիան։ Համաժողովը դիտարկվում է Իրանին մեկուսացնելու ամերիկյան նախաձեռնությունների շարքում, և պատահական չէ, որ Իրանի ԱԳ նախարար Ջավադ Զարիֆն այն անվանել է «հուսահատ հակաիրանական կրկես»։ Համաժողովն հյուրընկալելու պատճառով լարվել են նաև Իրանի և Լեհաստանի հարաբերությունները։

Ի նշան Իրանի և Սիրիայի հարցում Թրամփի վարչակազմի վարած միակողմանի քաղաքականության՝ Եվրոպական մեծ պետությունների մասնակցությունը համաժողովին լինելու է սահմանափակ։ Թեև ամերիկյան կողմից մասնակցում են փոխնախագահ Պենսը, պետքարտուղար Պոմպեոն, նաև Թրամփի ավագ խորհրդական Կուշները,ով նաև նրա փեսան է, եվրոպական երկրներից շատ նախարարներ չեն լինելու։ ԵՄ արտաքին գործերի պատասխանատու Ֆեդերիկա Մոգերինին ևս չի մասնակցելու համաժողովին։ ԵՄ-ն շարունակում է աջակցել 2015թ. Իրանի հետ կնքած համաձայնգիրը, որից ԱՄՆ-ն միակողմանիորեն դուրս եկավ անցած տարի։ Համաժողովին չեն մասնակցելու նաև Կատարը, Թուրքիան, Լիբանանը և Պաղեստինը։

Մյուս կողմից աչքի է ընկնում Իսրայելի, որ մասնակցելու է վարչապետի մակարդակով, և մի շարք արաբական երկրների, մասնավորապես Ծոցի պետությունների ակտիվությունը։ Հակաիրանական օրկարգը կարծես թե միավորում է այս երկրներին։

Թե ինչ արդյունք կտա այս համաժողովը, կերևա առաջիկա օրերին։ Բայց այսօր էլ պարզ է, որ այն կարող է ավելի շատ լարվածություն ու անհամաձայնություն բերել, քան թե լուծումներ։
Հետաքրքրականն այն է նաև, որ փետրվարի 14-ին նույն Սիրիայի հարցը Սոչիում քննարկելու են Ռուսաստանի, Թուրքիայի և Իրանի առաջնորդները` եռակողմ ձևաչափի հերթական հանդիպմանը։ Այս դեպքում ևս արագ լուծումներ սպասել դժվար է։ Ինչպես հայտնի է, Ռուսաստանն ու Իրանը աջակցում են Սիրիայի գործող նախագահին, իսկ Թուրքիան և ԱՄՆ աջակցում են տարբեր ապստամբ խմբերի։ Կան նաև տարաձայնություններ մի շարք առանցքային հարցերի շուրջ։

Տարածաշրջանում չկա նաև սպառնալիքների պակաս։ Հիշենք հունվարի 14-ին նախագահ Թրամփը սպառնաց «տնտեսապես ոչնչացնել Թուրքիային», եթե Անկարան հարձակվի քրդական ուժերի վրա։ Փետրվարի 12-ին իրանական հեղափոխության 40-ամյակի առիթով տեսաուղերձով ԱՄՆ նախագահի խորհրդական Բոլտոնը խոսքն ուղղելով Իրանի ղեկավարությանը, ասում է, որ «չեմ կարծում, որ դուք կունենաք շատ հոբելյաններ նշելու համար»։ Իսկ Իրան-Իսրայել փոխադարձ ոչնչացման խոստումներն արդեն դարձել են առօրեական։

Մի խոսքով, դրությունը բավականին բարդ է, վտանգերով լի և պայթունավտանգ։ Եվ այս ամենը Հայաստանի անմիջական հարևանությամբ։ Հասկանալի է, որ այս իրավիճակում, երբ խաղադրույքներ են անում մոլորակի հզորները, հակադիր կողմերի միջև հայտնված փոքր երկրների համար դժվար է պահել բազմավեկտորությունը, իսկ որևէ կողմի հետ միանշանակ ասոցացվելը հղի է անկանխատեսելի հետևանքներով։ Նախապատվելի մարտավարություն կարող է լինել խաղի մեջ չմտնելը, չեզոքություն պահպանելը։ Մյուս կողմից եթե կա խաղի մեջ մնալու ցանկություն, ապա դա պահանջում է այնպիսի գործիքների մշակում, որոնք թույլ կտան լինել ներգրավված և ընկալելի բոլորի կողմից։ Սակայն այս մարտավարությունը նույնպես սահմանափակ է, և հմտություն է հարկավոր սահմանները չհատելու համար։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

10:38
«Գոյ» թատրոնի անձնակազմն այսօր ակցիա կանի ՄԻՊ գրասենյակի մոտ
«Գոյ» թատրոնի դերասանները արդեն 6 օր է նստացույց են անում թատրոնի մուտքի մոտ։ Նրանց պահանջն է՝ «ԿԳՄՍ Նախարարությունից...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Քաղաքացին ԱԺ շենքի մոտ սպառնացել բենզինը լցնել վրան ու պտուտակահանը մտցնել կոկորդը
Նոյեմբերի 12-ին ժամը 13:00-ին Ազգային ժողովի շենքին է մոտեցել մի քաղաքացի, ով իր բանավոր հայտարարությամբ հայտնել է, որ Գավառում ունի հողային...
Աղբյուր` Panorama.am
10:19
Հայաստանի հետ բանակցվող փաստաթղթի տեքստում որոշակի հարցեր կան. Հաջիև
Նա հայտնել է, որ Ադրբեջանն ու Հայաստանը հաջորդ ամիս կվերադառնան խաղաղության պայմանագրի տեքստի քննարկմանը։
Աղբյուր` Panorama.am
10:08
Ալեքս Սահակյանը կստանա միջազգային վարպետի կոչում
Ալեքս Սահակյանը շախմատի աշխարհի մինչև 18 տարեկան պատանիների առաջնության շրջանակներում հաղթահարեց 2400 վարկանիշային շեմը և քանի որ արդեն ունի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:00
«Ադրբեջանը՝ COP29-ը հյուրընկալող հանցավոր պետություն». Արտակ Բեգլարյանի հարցազրույցը Ֆիգարոյին
Արցախ Միության նախագահ, Արցախի Հանրապետության նախկին պետնախարար և Մարդու իրավունքների պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը հարցազրույց է տվել ֆրանսիական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:37
Վթար Սեբաստիայի փողոցում. Մի քանի մարդ հոսպիտալացվել է
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 12-ին, ժամը 20:30-ին ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Սեբաստիայի փողոցի թիվ 37 շենքի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:22
Նոյեմբերի 13-ին փոխանակման կետերում դոլարի և ռուբլու փոխարժեքներն աճել են, եվրոյինը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 13-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում 384.97 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
Սյունիքի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են։ Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է: Լարսի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
Գերասիմ Վարդանյան. Իմ ու իմ ընկերների պայքարը բանտերով կանգնեցնել հնարավոր չէ
Դաշնակցական գործիչ Գերասիմ Վարդանյանի նկատմամբ խափանման միջոց տնային կալանքը փոխվել է։ Ֆեյսբուքյան գրառմամբ նա դիմել է ընկերներին....
Աղբյուր` Panorama.am
09:05
«Ժողովուրդ». Ինչու են Փաշինյանի թիկնապահ Գրիգոր Մանուկյանին կանչել դատարան
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիկնապահ Գրիգոր Մանուկյանին...
Աղբյուր` Panorama.am
09:03
«Հրապարակ». Հայաստանը կողմ քվեարկելուց բացի նաև համահեղինակ է եղել ՄԱԿ-ում ընդունված ՌԴ բանաձևին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կոմիտեն ընդունել է նացիզմի հերոսացման դեմ պայքարի վերաբերյալ ՌԴ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:02
«Ժողովուրդ». Եվրոպամետ ուժերը արդեն իսկ պատրաստվում են «պլան Բ»-ի. Ի՞նչ են մտադիր անել
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ արտախորհրդարանական ուժերը «պլան Բ»...
Աղբյուր` Panorama.am
09:00
«Հրապարակ». Ինչ որոշում ունի ՔՊ-ն Սիրունյանի ԲԴԽ անդամ դառնալու հարցում
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ԱԺ-ն այս շաբաթ կընտրի ԲԴԽ անդամ: ՔՊ-ն առաջադրել է նախկին դատախազ, այժմ փաստաբան, 2018-ից...
Աղբյուր` Panorama.am
08:59
«Ժողովուրդ». Էկոպարեկային ծառայության ներդրումը նախարարության համար արժեցել է 5.7 միլիարդ դրամ
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ռենջերներ»-ից էկոպարեկներ և վայրի բնության պահապաններ դարձածները միլիոնավոր նոր...
Աղբյուր` Panorama.am
08:47
Նոյեմբերի 13-ի հոսանքազրկումների մասին
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ նոյեմբերի 13-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:41
Սասունյան. Հայերն այժմ նոր թիրախ ունեն. Հորդանանը՝ Ադրբեջանի ճնշումներին ենթարկվելու համար
Կարծես թե հայերը քիչ խնդիրներ ունեին լուծելու, հիմա էլ պետք է պահանջեն, որ Հորդանանը չեղյալ համարի իր արցախյան թեմայով «Օսկար»-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:35
«Հրապարակ». Նիկոլայ Բաղդասարյանի կինն ազատության մեջ է, իսկ կդատվի՞
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Մենք սեպտեմբերի 23-ին գրել էինք, որ ՔՊ-ական նախկին պատգամավոր, փաստաբան Նիկոլայ Բաղդասարյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:34
«Ժողովուրդ». Նախաքննական մարմինը երկարեցնում է կալանքի ժամկետը, բայց աշխատանքի արդյունավետությունը չի երևում
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկությունների համաձայն՝ նախաքննական մարմինը մեկը մյուսի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:26
«Հրապարակ». Գյումրիում ՔՊ-ն ուզում է կառավարում ստանձնել Արամ Զավենիչի և Դոգի հետ համագործակցությամբ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Չնայած քաղաքական շրջանակներում արդեն խոսում են, որ, նախնական հաշվարկով, դեկտեմբերի 29-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
23:47
Գրետա Թումբերգը Հայաստանում է.
«Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի նախագահ,բնապահպան Օլեգ Դուլգարյանը գրում է «Այսօր մեծ...
Աղբյուր` Panorama.am
23:39
Փեսան դանակшհարել է աներողջը
Նոյեմբերի 12-ին, ժամը 10:00-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության Ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության Էրեբունու...
Աղբյուր` Panorama.am
22:54
Գրետա Թունբերգը որոշել է չմասնակցել Ադրբեջանում անցկացված տարվա կլիմայական կարևորագույն համաժողովին. BBC
BBC news-ը հայտնում է, որ Գրետա Թունբերգը որոշել է չմասնակցել Ադրբեջանում անցկացված տարվա կլիմայական կարևորագույն համաժողովին: Ելույթ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:20
Հութիները հայտնել են Կարմիր և Արաբական ծովերում ամերիկյան նավերի վրա հարձակումների մասին
Եմենի հյուսիսում իշխող շիա Անսար Ալլահ շարժման (հութիների) մարտիկները Արաբական ծովում հարձակվել են ամերիկյան «Աբրահամ Լինքոլն»...
Աղբյուր` Panorama.am
22:04
Հայ շախմատիստները Եվրոպայի անհատական առաջնության առաջատարների շարքում են
2024 թվականի շախմատի Եվրոպայի անհատական առաջնության 4-րդ խաղափուլից հետո 4 միավոր ունեն գրոսմայստերներ Ֆրեդերիկ Սվանեն և Մաքսիմ Չիգաևը։ Այդ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:53
Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի պահանջների շրջանակը զգալիորեն կրճատվել է. Եղիշե Կիրակոսյան
Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը X-ի իր միկրոբլոգում գրել է․ «1/3 Արդարադատության միջազգային դատարանը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:39
Միրզոյանը կրկնել է Փաշինյանի խոսքերը, թե ՀՀ-ն պատրաստ է մոտենալ ԵՄ-ին այնքան, որքան ԵՄ-ն հնարավոր կհամարի
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են. «ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Շվեդիայի ԵՄ հարցերով նախարար Յեսսիկա Ռոզենկրանցի հետ։...
Աղբյուր` Panorama.am
21:09
«Դոմուս»-ի մոտ հրդեհ է բռնկվել «Opel Zafira»-ում, այն ամբողջությամբ վերածվել է մոխրակույտի
Նոյեմբերի 12-ին, ժամը 19:40-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության Փրկարար ծառայության 911 ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն...
Աղբյուր` Panorama.am
20:59
Աշխարհի առաջնությունից՝ խորհրդարան․ վրացի ծանրորդն ընտրվել է Վրաստանի ԱԺ պատգամավոր
Օլիմպիական խաղերի եռակի, ինչպես նաև աշխարհի և Եվրոպայի յոթակի չեմպիոն, վրացի ծանրորդ Լաշա Տալախաձեն չի մասնակցի աշխարհի առաջնությանը։ Արմսպորտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:50
Ադրբեջանի թիրախnւմ Արցախի «Մե՛նք ենք մեր սարերը» հուշարձանն է․ Monument Watch
2024 թվականի նոյեմբերի 8-ին ադրբեջանական թելեգրամ ալիքները սկսեցին տարածել օկուպացված Ստեփանակերտում գտնվող ‹‹Մենք ենք մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:38
Գերասիմ Վարդանյանի տնային կալանքը վերացվեց
 Այսօր Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանը վերացրեց ՀՅԴ Հայաստանի ԳՄ անդամ Գերասիմ Վարդանյանի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Չենք կարողանում տարբեր դաշտերով պայքարել Արցախի մշակութային ժառանգության պահպանման համար. Ղարախանյան
13:52 12/11/2024

Չենք կարողանում տարբեր դաշտերով պայքարել Արցախի մշակութային ժառանգության պահպանման համար. Ղարախանյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}