Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ ժողովրդական արտիստ, պրոֆեսոր Նիկոլայ Ծատուրյանը վստահ է, որ մեր դարավոր մշակույթն ու արվեստը մի նոր որակական աստիճանի բարձրացնելու համար պետք է հեռահար ծրագիր մշակել։ Նա նաև օգտակար լինելու միտումով մի քանի կետով նշում է, թե ինչ քայլեր պետք է անել՝ դիմելով մշակույթի նախարարի պաշտոնակատար Նազենի Ղարիբյանին։

«Հարգելի Նազենի Ղարիբյան։
Դուք մեղավոր չեք, մեղավոր են ձեր ծնողները։ Եթե նրանք ձեզ փոքր տարիքում հաճախ տարած լինեին ներկայացումների, դուք այսօր կհասկանայիք Մելպոմենի/պարազաբանումը հատուկ ձեզ համար․ Մելպոմենը թատրոնի աստվածուհին է/ հովանու տակ գտնվող թատրոնի դերն ու նշանակությունը։ Իսկ եթե տարել են, ապա ավելի վատ ձեզ համար, քանզի մնացել եք նույն ցնորամիտ համոզմունքին։

Եթե սա է մշակույթի նախարարության գործելակերպը, ապա ավելի լավ կլինի ընդհանրապես լուծարել արվեստին թշնամաբար տրամադրված այդ քաղցկեղատիպ օջախը։ Իսկ եթե, այնուամենայնիվ, պիտի պահպանենք, ապա մեր դարավոր մշակույթն ու արվեստը մի նոր որակական աստիճանի բարձրացնելու համար պետք է հեռահար ծրագիր մշակել/վատ չէր լինի նաև մեր ողջ երկրի համար/։ Օգտակար լինելու միտումով ծրագրի մի քանի կետեր նշեմ։

1․Երիտասարդ արվեստագետներին հաճախ գործուղել արտասահման, աշխարհի նորարարական արվեստին հաղորդակից դարձնելու, փորձ կուտակելու համար/նախապես գիտեմ առարկելու ձեր հիմքը․ երկրում փող չկա։ Զսպեք նախարարության աշխատակիցների աննպատակ արտասահմանյան ուղևորությունների ախորժակը, հրաժարվեք ձեր հսկայական թիվ կազմող պարգևատրություններից ու հանկարծ փողը լույս աշխարհ կգա/։

2․Արվեստի յուրաքանչյուր ասպարեզ/երաժշտություն, նկարչություն, թատրոն, կինո և այլն/ կարոտ է անաչառ ճշմարիտ, արհեստավարժ գնահատականի։ Մեզանում դա արվում է տնավարի, խնամի-ծանոթի մակարդակով։ Արվեստը դոփում է տեղում, երբ չափանիշները խարխլված են։ Ուրեմն պետք է ստեղծել ամեն ասպարեզի համար 3-4 հոգանոց համբավ ունեցող ԴՐՍԻ արվեստագետների ժյուրիներ, որոնք վերջապես յուրաքանչյուր արվեստի գործին կտան իրեն արժանի գնահատականը, որը և կնպաստի ստեղծագործողի իր նկատմամբ պահանջկոտության աճին/փողը նույն աղբյուրից/։

3․Մեր երկրի բյուջեի առյուծի բաժինը հատկացվում է բանակին։ Փողի պակաս։ Ոչ շահութաբեր թատրոնները թառել են պետության վզին։ Պետությունն էլ աշխատում է ամեն կերպ իր վրայից թոթափել այդ բեռը, ահա թե ինչու օգտվելով օտարոտի, անհրապույր «օպտիմալացում» բառից, դուք՝ տիկին Նազենի, ցանկանում եք փակել, կամ անիմաստ կերպով միավորել թատրոնը ինստիտուտին, քառյակը՝ թանգարանին։ Դուք կառավարության կազմում լինելով պետք է ի պաշտոնե հանդես գաք որպես արվեստի պաշտպան և ոչ թե կամակատար։ Ձեր գործը պետք է լինի ոչ թե փակելը, այլ ուղիներ փնտրելը։ Սավա Մորոզով, Տրետյակով․․․մեցենատներ։ Մեր երկրի միլիոնատերերը իրենց փողերը ներդնում են շահութաբեր բիզնեսի մեջ /ռեստորաններ, կաֆեներ, հյուրանոցներ, կազինոներ, սուպերմարկետներ/։ Թատրոններում ներդնեն, որ ինչ անեն։ Նրանց մեղադրելը անարդարացի կլինի։ Ամբողջ աշխարհի թատրոնների իննսուն տոկոսը գոյատևում է ի հաշիվ մեցենատների։ Ուրեմն մեզանում կարելի է մի օրենք ընդունել, որով հարուստ բիզնեսմենների հարկերի ընդամենը մի քանի տոկոս հատկացնել թատրոններին։ Հասկանալի է, որ այդ գումարները նորից պետական բյուջեից են պակասելու, բայց գոնե բազմաթիվ խնդրահարույց հարցերից մեկը կկարգավորվի։

Եվ վերջում մի անեկդոտ։
Արվեստի համաշխարհային ֆորում է։ Մոտքը միայն մանդատներով։ Պիկասոն կորցրել է իր մանդատը։ Նրան ներս չեն թողնում։
-Բայց ես Պիկասոն եմ։
-Ապացուցեք։
Պիկասոն էլ նկարում է իր հայտնի խաղաղության աղավնին և նրան ներս են թողնում։ Սովետական Միության մշակույթի նախարար Ֆուրցևան նույնպես կորցրել է իր մանդատը։ Նրան էլ ներս չեն թողնում։
- Բայց ես Սովետական Միության մշակույթի նախարարն եմ։
-Ապացուցեք։
-Ինչպես ապացուցեմ։
-Այ, նոր Պիկասոն էլ էր կորցրել մանդատը։ Ապացուցեց՝ ներս թողեցինք։
-Պիկասոն ով է։
-Խնդրեմ, անցեք։

Աղաչում եմ տիկին Նազենի Ղարիբյան, հեռու մնացեք Ֆուրցևայից»,- ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է Նիկոլայ Ծատուրյանը։

Կառավարության գործունեության ծրագրի «Մշակույթ» բաժնում նշված է.

«Մշակութային ժառանգության ոլորտում Կառավարության ծրագրային նպատակներն են՝

- ներդնել կառավարման ժամանակակից համակարգեր թանգարաններում, գրադարաններում և մշակութային ժառանգության ոլորտի այլ հաստատություններում.
- իրականացնել մշակութային ծրագրեր (փառատոներ, վարպետաց դասընթացներ և այլն) ոչ նյութական մշակութային ժառանգության կրողներից իրենց գիտելիքների, տեխնիկական և տեխնոլոգիական հմտությունների, կարողությունների փոխանցման նպատակով.
- կատարելագործել պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների բնագավառի իրավական դաշտը, հստակեցնել պետական կառավարման, տարածքային կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, մասնավոր ներդրողների իրավունքներն ու պարտականությունները և նրանց միջև փոխհարաբերությունները, կատարելագործել պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների օգտագործման տրամադրման մեխանիզմները և խրախուսել ֆինանսական ներդրումային հոսքերը.
- միջազգային կազմակերպությունների և մասնավոր հատվածի հետ համագործակցությամբ՝ իրականացնել զբոսաշրջային ենթակառուցվածքների զարգացման ծրագրեր, աջակցել միջազգային զբոսաշրջային շուկայի համար Հայաստանի հասանելիության բարձրացմանը.
- աջակցել համայնքներում զբոսաշրջության զարգացմանը, տեղական ավանդույթների վերականգնմանը.
- ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանման նպատակով ստեղծել տեղեկատվական շտեմարան:

Ժամանակակից արվեստների ոլորտում Կառավարության ծրագրային նպատակներն են՝
- ստեղծել ժամանակակից արվեստների ոլորտներում օրենսդրական դաշտ.
- ստեղծել ստեղծագործական կարողությունների լիարժեք արտահայտման և իրացման համար բարենպաստ միջավայր.
- աջակցել դեբյուտային ստեղծագործական ծրագրերին՝ արվեստի փորձարարական և նորարարական ձևերի խրախուսմամբ.
- ապահովել մշակութային ծառայությունների համաչափությունը, մատչելիությունը և հասանելիությունը Հայաստանի Հանրապետության մարզերում՝ իրականացնելով մշակույթի տարածքային համաչափ զարգացման քաղաքականություն՝ Հայաստանի Հանրապետությունում մշակութային կյանքի ապակենտրոնացման և մարզերում մշակութային զարգացման աջակցության միջոցով.
- իրականացնել կրթության ու մշակույթի կապը խթանող ծրագրեր, առաջնահերթությունը տալով հասարակության խոցելի խմբերի համար մշակույթին հաղորդակից լինելու իրավունքի իրացմանը, որի հիմքում ոչ միայն այդ խմբերի համար հատուկ միջոցառումների կազմակերպումն է, այլև նրանց գործուն ընդգրկումը և մասնակցությունը մշակութային և ստեղծագործական ներառական ծրագրերում
- ներդնել կառավարման ժամանակակից համակարգեր թատրոններում, համերգասրահներում և ստեղծագործական֊կատարողական այլ հաստատություններում:

Մշակույթի հանրահռչակման ոլորտում Կառավարության ծրագրային նպատակներն են՝
- իրականացնել հայկական մշակույթի ճանաչելիությանն ուղղված ծրագրեր՝ Հայաստանում և նրա սահմաններից դուրս: Անհրաժեշտ է բարձրացնել հայկական մշակույթի ճանաչելիությունն աշխարհում՝ արտասահմանյան երկրների և սփյուռքի մշակութային կազմակերպությունների ու անհատների հետ համագործակցության ընդլայնմամբ, որը միաժամանակ կուղեկցվի այլ մշակույթների՝ Հայաստանի Հանրապետությունում հանրահռչակման ծավալների մեծացմամբ:

Հեռուստատեսային եթերը պետք է մաքրվի հանրային հարաբերություններին փոխադարձ արհամարհանքի և ագրեսիվության ենթատեքստ հաղորդող բովանդակությունից, ինչպես նաև լեզվական ցածրորակ արտադրանքից։ Կրթական և մշակութային քաղաքական առանցքային նպատակը պետք է լինի գրական հայերենի տարածումը, նախադպրոցական և դպրոցական ցածր տարիքի լսարանի համար հատուկ ծրագրերի (ուսումնական, ճանաչողական հաղորդումներ, ֆիլմեր, մուլտֆիլմեր և այլն) միջոցով գրական հայերենի (այդ թվում՝ արևմտահայերենի) իմացության ամրապնդումը Հայաստանում և սփյուռքում: Մշակութային ժառանգության պահպանության, օգտագործման և հանրահռչակման շրջանակներում կխթանվեն Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գտնվող պատմամշակութային հուշարձանների ուսումնասիրությունների և հնագիտական համալիր հետազոտական նորանոր ծրագրերի իրականացումը, այդ ուսումնասիրությունների միջազգայնացումը և հանրահռչակումը»: