Ձեր վստահելի աղբյուրը

Սովորաբար պետության  ղեկավարների ասուլիսները  տվյալ երկրի հանրությանը հուզող հարցերի սպառիչ պատասխաներն իմանալու լավագույն հարթակներն են:  Գաղտնիք չէ  օրինակ, որ  ՌԴ նախագահ Վ. Պուտինի  ամենամյա  մեծամասշտաբ  ասուլիսներին մեծ հետաքրքրությամբ հետևում է ողջ աշխարհը,  ընդ որում, ոչ միայն առաջին դեմքից նորություններ  լսելու համար, այլև այն պատճառով, որ նրա պատասխանները հստակ են, համապարփակ, առանց օդ ու ջուր ծեծելու:  Ցավոք, նույնը հնարավոր չէ ասել Հայաստանի վարչապետի մարտի 19-ին հրավիրած և 4 ժամ 19 րոպե ձգված ասուլիսի մասին, որի ջուրը քամելուց հետո կմնա երևի մի 40 րոպեի ասելիք:

Որքան էլ անցանակալի  լինի, բայց պարոն Փաշինյանը ստիպված է հաշվի նստել այն իրողության հետ, որ իրեն  լեգիտիմություն են տվել Հայաստանի  2 593 140 ընտրողներից 884 864-ը: Կատա՞կ եք անում  «Իմ քայլին» չընդունող   1 708 276 քաղաքացիների հետ: Բացի այն,  որ զուտ թվական առումով նրանք գրեթե  2 անգամ (1,93) գերակշռում են նիկոլասերներին, գերազանցում են վերջիններիս նաև իրենց  քաղաքացիական և ինտելեկտուալ որակներով... առնվազն այն առումով, որ սեփական ուղեղով են ընկալում իրականությունը:  Այնպես որ, հեղափոխված դրախտային Հայաստանի  մասին հեքիաթներ պատմելիս չպետք է մոռանալ, որ մի մեծ  հատված  խոշորացույցով է դիտարկում  մատուցված  պատկերը և առկա իրողությունները:  Մանավանդ որ ասուլիսում, և ընդհանրապես, անհաճո հարցերին պատասխանելիս վարչապետը չի կարողանում զսպել զգացմունքները, ավելի են հաճախանում նրա ստերեոտիպային անբարեկիրթ շարժումները, ժեստերը,  իսկ դեմքի արտահայտությունը  շատ ավելին է փոխանցում, քան խոսքը: Պետության ղեկավարին չպաշտող  Հայաստանի քաղաքացին  ևս իրավունք ունի  իմանալ երկրի առջև ծառացած խնդիրների լուծման ուղղությամբ ձեռնարկված անելիքների մասին: Փոխարենը  մատուցվում են նույն դեմագոգիկ ստերը, որոնց չեն    փրկում անգամ նոր փաթեթավորումները:  Հակառակը՝   վկայում են, որ  վերջին ամիսների ընթացքում  որևէ  հարց չի հեռացել  հանրության աչքից, այսինքն՝  պարզապես չի լուծվել... եթե իհարկե, ավելի չի խորացել:

Հետաքրքիր ձևակերպում ուներ հարցերից մեկը.   «...ելնելով այն հանգամանքից, որ Ռոբերտ Քոչարյանի մեղադրանքը վերաբերում է Սահմանադրական կարգը տապալելուն, նախատեսվո՞ւմ է արդյոք մեկ այլ քրեական գործ հարուցել մարտի 1-ի  10 սպանությունների բացահայտման նպատակով»:  Հստակ  այս հարցի  պատասխանի մեխը դարձավ փոխված պարկուճների պատմությունը:  Բանից պարզվում է՝  երբ օգոստոսի 17-ին Փաշինյանը հանրահավաքում հայտարարում էր 100 տոկոսանոց  բացահայտման մասին, նկատի ուներ,  որ.  «... պարկուճները փոխած մարդիկ գան ու ասեն, որ փոխել են. բայց չեն գալիս էդ մարդիկ, ու դա լավ չի»... Ասվածն այնքան անհեթեթ է, որ նույնիսկ մեկնաբանելու բան չկա: Իսկ քաղաքական հաշվեհարդարի մասին մտածողները պետք է ամաչեն, որովհետև  «այդ բառապաշարը անհամատեղելի է մի կառավարության նկատմամբ, որը այդպիսին դարձել է սիրո   համերաշխության միջոցով»:  Բայց չէ՞ որ մեր աչքով ենք տեսել, թե ոնց են վերոնշյալ սերն ու համերաշխությունը  արդեն 10 ամիս  Հայաստանում դրսևորվում լիովին շրջված դեմքերով՝ ատելությամբ ու անմիաբանությամբ: Հենց  Մարտի 1-ի գործը հանրության մեջ տիրող պառակտման իրական դեմքն է:  Եվ որքան էլ բառերով հավաստիացվի, որ չկան անձնական խնդիրներ, իրավական հիմքերի բացակայությունը վկայում է հակառակը: 

  Մարդկանց  սոցիալական վիճակի մասին հարցին պատասխանելիս  էքսկուրսներն ավելի շատ էին, քան բուն պատասխանը: Պատասխանից մի բան էր պարզ՝ իրականությունը  վարչապետի  նման չընկալողների էջը փակված է և նրանք  հեռանում են արագընթաց գնացքով... Բայց մի ճշգրտման կարիք կա՝  խոսքը միայն  Հանրապետականներին է վերաբերվում, թե՞ նաև փոփոխություններից  դժգոհ սովորական քաղաքացիներին: «Իրավիճակին լիովին տիրապետող» վարչապետը չի կարող տեղյակ չլինել,  որ նրանք օր-օրի ավելանում են: Եվ հաստատ  պետք չի ծախսել « ամեն օր  միլիոնավոր դոլարներ՝ կառավարության դեմ հակաքարոզչության անելու  համար «,   քանզի հենց կառավարության  որոշումների ու  նախագծերի պատճառով են մարդիկ բողոքի ցույցեր անում:  Ի միջայլոց, նրանց  մեծ մասը, դատելով իրենց իսկ խոսքերից՝ գիշերներ են լուսացրել  «Նիկոլ»  գոռալով,  և հիմա, երբ  սպասում են շոշափելի  փոփոխություների՝  հայտնվում են գործազուրկ դառնալու վտանգի առաջ:  Այս մարդիկ դեռևս հույս են փայփայում, որ  վարչապետը տեղյակ չի այդ ամենից, հենց իմանա ՝բոլոր հարցերը կլուծվեն...Դե ինչ, «հույսը վերջինն է մեռնում»:

Ասուլիսում ավելի շատ տարակուսանք  առաջացրած, քան պարզաբանում ստացած    պահերից էր Հայաստանում և Ադրբեջանում  վարչապետի «խաղաղասիրություն քարոզելու « անձնուրաց պատրաստակամությունը:  Ֆանտաստիկայի ժանրից   է, թե ինչպես են խաղաղություն քարոզելու Փաշինյանն  ադրբեջանական հանրության շրջանում, իսկ Ալիևը՝ Հայաստանի ու Արցախի ժողովրդի մեջ: Սա արդեն լրիվ ծաղր է հայությանը...  լսելն անգամ անդուր է:   Թո՛ղ հազար անգամ ագրեսոր դիտվենք աշխարհի աչքին, բայց հիմար չենք, որ  հավատանք թուրքի խոստումին կամ ալիևներից խաղաղություն  մուրանք: Սա Փաշինյանի կողմից իրեն պահող ճյուղերից մեկի սղոցումն է, ինչն էլ կարագացնի անկումը: Չնայած, նա զարմանալիորեն  վստահ է իր դիրքերի ամրությանը:

Ասուլիսում կարմիր թելի պես անցնում  էր  այն անառարկելի վստահությունը, որ Հայաստանում երբեք այսքան լավ չի եղել, որքան հիմա. իշխանությունները երբեք այսքան սիրված չեն եղել, որքան հիմա.  մարդիկ երբեք այնքան լավ չեն ապրել ու այնքան երջանիկ չեն եղել, որքան հիմա... Թերևս միայն նրանց համար,  ովքեր բախտի բերմամբ հայտնվել են իշխանական աթոռներին: Մնացածների դեպքում՝ սա  հեգնանք է: Այնպիսի տպավորություն է, ասես հոգեբանորեն անջրպետվելով անցանկալի փաստերից՝  վարչապետը  վայելում է   իր երևակայության մեջ գծած «Արևի քաղաքը», որն իրականության մեջ «Շկիդ հանրապետություն» է…  կամ  նման մի բան:

Հ.Գ.   Լիովին բացատրելի ներքին  ընդվզում առաջացրեց այն հանգամանքը, որ   ՀՀ Մշակույթի նախարարությունը փակած վարչապետը ասուլիսն անցկացրեց  հայ բազմադարյա մշակույթի օջախ Մատենադարանում:  

 Լիա Իվանյան, գրող