Ռեժիմի հույսը թափոնն է
Իշխանության գործունեությունը ներկայացնող բոլոր լուրերն այլևս ստելու, կեղծելու, խաբելու, քանդելու, զրկելու, մերժելու, պարտադրելու, թելադրելու, վերահսկելու, բանտարկելու, կուլակաթափելու, հաշվեհարդարի, շանտաժի, հարկելու, գանձելու, ճնշելու, խլելու, լուծարելու, կրճատելու, վախեցնելու, պետական բյուջեից սեփական կարիքները հոգալու, կոռուպցիան խթանելու, սուտ մատնությունը խրախուսելու, «սև»-երին արգելելու ու պատժելու, «սպիտակ»-ներին արտոնելու ու ներելու... մասին են։ Սիրո ու համերաշխության որևէ փաստի մասին` ոչինչ։
Ուժայինների միջոցով պատին ծեփելն ու ասֆալտին փռելը պետական միակ գործընթացն է, ոչ թե` լոկ սպառնալիք կամ այլաբանական արտահայտություն։ Մինչդեռ, գործադիր ու օրենսդիր ջահելները վայելում են, բայց զլանում են աշխատել։
Իշխանություն կրողներին շնորհված անպատժելիությունն ու ամենաթողությունն անցած ամիսներին ստեղծեցին ցանկացած անմտություն ու տգիտություն բարձրաձայն ու հրապարակավ հանրայինացնելու, խոսելու ու ոչ մի գործ չանելու իրողությունը։ Առաջացավ դատարկությամբ լեցուն անսահման տարածություն, իսկ վատնված ու կորսված ամիսները` ժամանակը թելադրեց այն ինչ-որ բանով լցնելու անհրաժեշտությունը։ Եվ «նոր» ժամանակների դաշտը տրամադրվեց ժամկետանց, խիստ պղտոր անցյալ ունեցող ու ցանկացած պատվեր եռանդով կատարելուն պատրաստ համբավավորներին` Ջհանգիրյան, Շիրխանյան, հհշի Անդո ու Երջո, Արամիկ ու Լիզիկ, քաղաքական առևտրական Արկադիկ, պատվերով մատնագրեր հնարող կաշառատու Սիլվիկ, դավաճան գեներալ Էդո...
Այլևս սրանք են իշխող ռեժիմի հույսն ու ապավենը։ Թափոն, որ զուրկ է մարդկային որակներից ու օգտագործվում է` որպես «անվայել» ճեղքեր փակելու ծեփամածիկ։ Այս բարբաջող վարձկաններն են ասպարեզում, երբ ԱԱԾ տնօրենը հայտարարում է, որ «նախորդ տարվա մայիսից ստացել են 4841 դիմում` 4 անգամ ավելի նախորդ տարվա համեմատ»: Սրանք հիմա իրենց հանցագործ անցայալը պարտակելու պետք էլ չունեն, այլ կեղծ մատնագրերի դիմաց նույնիսկ պաշտոն են ակնկալում` ըստ անխափան գործող կարգի ու վարչապետի հորդարի։ Սրանք են գրավականը, երբ ռեպրեսիվ ռեժիմի վարչապետը` 37-ի բոլշևիկյան դուխով, պլանը գերակատարելու պատվեր է իջեցնում. «ամիսը ոչ թե 1-2 ձերբակալություն պետք է լինի, այլ 10, 20 և ավել»:
Այս պատվերը ստանձնել և կատարում է նաև Շիրխանյանը, քանի որ ԱԱԾ ու ՀՔԾ տնօրենները երբեք չեն ակնարկել, թե ինչ-որ պահի կարող է որևէ մեկը մեղադրվել սուտ մատնության համար` եթե համագործակցում է իրենց հետ։ Ամբողջատիրական ռեժիմի պարագլուխն էլ անընդհատ գովազդում է անցումային արդարադատության արտոնած անպատժելիությունը` իրենց պատվերը պատշաճ կատարողների համար։ Ուստի, Շիրխանյանի պատվերով գրած «բաց նամակը» ավելի խտացրեց հեղինակի բարոյական անկման համապատկերը։ Այս «բաց» ու մերկապարանոց մատնագրի բովանդակությանն անդրադառնալը նման կլինի արդարացման, որ Քենեդուն ե՛ս չեմ սպանել` քանի որ ծնված չէի, կամ այդ ամբաստանագիրը ե՛ս չեմ թելադրել` քանի որ «սև» եմ։
Պարզապես «ջուր» քրգործերով երկիրը քրեական, իրավական, սոցիալական, բարոյական «ջրհեղեղների» մատնող ռեժիմի ղեկավարին մի քանի իրողություններ կհայտնեմ նրա` Շիրխանյան երևույթի մասին, որ հետո չասի, թե` չի իմացել։ Նաև հույս ունեմ, որ «ինձ չի հետաքրքրում այդ մարդը գործող պաշտոնյա է, նախկին է, որ կուսակցությունից է, իմ ընտանիքից է, հարևանի ընտանիքից է: ՀՀ ժողովրդից գողացողը պետք է բռնվի, ամբաստանվի, խայտառակվի, բարոյապես ոչնչացվի և ուղարկվի բանտ. սա է սկզբունքը» խոսքում գոնե մի նշույլ ճշմարտություն կա՛։
Նախ. սպարապետ Վազգեն Սարգսյանը երբեք չի վստահել ու մտերիմ չի եղել նրա հետ։ Սա կհաստատի այն տարիներին ՊՆ-ում կամ կառավարությունում ծառայած յուրաքանչյուր ազնիվ մարդ։ Նա եղել է սպարապետի մերձավոր շրջապատում, քանի որ եզակիներից էր, որ չէր խորշում ամենամանր բանսարկություններից ու ամեն տեղ իր շահն էր որոնում, իսկ Վազգեն Սարգսյանը նմաններին չէր ուզում իր «թշնամին» դարձնել, այլ պահում էր «կարճ վզափոկի» վերահսկելի ռեժիմում։
Վարչապետ Ռոբերտ Քոչարյանը նրան ի սկզբանե չի նկատել, 98-ի փետրվարից շողոքորթության շարքն էլ անարդյունք էր, բայց սպարապետի միջնորդությամբ սողոսկեց (Ջհանգիրյանի հետ) նախընտրական շտաբ։ Այս զույգի «առաջարկները» բացառապես 95-96-ին կիրառված ընտրական հնարքները նորովի կիրառելուն էին վերաբերում ու մերժվում էին։ Իսկ երբ բողոքեցին, որ իրենց խորհրդակցությունների չեն կանչում, շտաբի պետ Վլադիմիր Մովսիսյանն ուղիղ շեշտեց. «առանց խորհրդակցելու էլ իրար մեջ ամեն օր իշխանությունը նորից բաժանում ու վերաբաժանում են»։ Հանցագործ զույգն իրենց նախագահական նկրտումներն առանձնակիորեն դրսևորեցին հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործությունից րոպեներ անց։ Փաստորեն. Ռոբերտ Քոչարյանը նրանց զրկել է այնքան մոտ երազանքն իրագործելու հնարավորությունից։ Ահա և` նրանց ոխերիմ թշնամանքի պատճառը։
Եթե նա` պաշտպանության փոխնախարարը իրոք մտահոգ էր Արցախի ու արցախցի փախստականների ճակատագրով, ազատամարտի դեռ նախապատրաստական շրջանում սեխի ու ձմերուկի առևտրից չէր անցնի ավտոմատների ու նռնականետերի, փամփուշտների ու այլ զինատեսակների մանրամեծածախ վաճառքին։ Ինչու էր Ուջանում ու հարակից գյուղերում հողատարածքներ ու շինություններ յուրացնում, սեփական «արսենալներ» ստեղծում, երբ ձևավորվող ջոկատները զենք գնելու համար իրենց ունեցածն էին վաճառում։ Ինչու Պարոնյան փողոցի զինկոմիսարիատի շենքը սեփականացրեց ու դարձրեց իր բնակավայրը։ Ինչպես էր հաջողվում ԳԽ պատգամավորի գործունեությանը զուգահեռ` զբաղեցնել ևս 3 կամ 4, մի պահ նաև 5 այլ պետական պաշտոններ։
Ինչու նա չի պատմում, որ 1993-97-ին թևավոր խոսք էր դարձել «պետության ողջ հարստությունը Շիրխանյանը գրպանում է պահում» արտահայտությունը, և ինչպես սնանկացավ «Շողակնը» ու անհետ «կորան» մի քանի միլիոն գնահատված ադամանդի քարերը։ Եթե նա չէր փորձում յուրացնել գրեթե բոլոր արտադրական ենթակառուցվածքները, ինչու էին դուստրերին` Մարիամին ու Ալիսային, որդուն` Գրիգորին, նաև տիկին Բուրաստանին հերթով «գողանում» ու «հանձնում» մեկ գազանանոցի տերերը, մեկ էլ կոշիկի ֆաբրիկայի, գարեջրի գործարանի, ծխախոտի կոմբինատի, տասնյակ այլ գործարանների ու ձեռնարկությունների նոր «տնօրենները» ու ինչու էր հենց ինքը միշտ «հայտնվում» բոլոր քրեական ռազբորկաների կիզակետում։
Ի դեպ. «Հայոսկին» ու «ԱրմենՏելը» վաճառվել են ԼՏՊ-ի անմիջական կուրացիայով տեղի ունեցած բուռն «բանակցությունների» արդյունքում։ Սա նա չի կարող չիմանալ և նենգորեն ստում է։ Այն օրերի մամուլը լի է այս մասին պերճախոս հրապարակումներով։ Չի կարող չիմանալ նաև, որ պետական ունեցվածքն աճուրդի հանած պաշտոնյաներն իրենց թալանածն ու վաճառածից ստացած հասույթը երկրից դուրս հանելու մեծ պրոբլեմ ունեին, և հենց այդ նկատառումներով ԼՏՊ-ն մեծ ջանքերի գնով Հայաստանում «բերեց» համաշխարհային բանկերից մեկին։ Իսկ որ Կոնյակի գործարանի վաճառքը «կազմակերպել» են նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանն ու նախկին արտգործնախարար Վահան Փափազյանը և էլի մի քանի միջնորդներ, հանրահայտ փաստ է։
Ուստի. բաց մատնագրում տեղ գտած անկհայտ կեղծ պնդումները նաև մատնում են, որ «հեղինակին» տվյալերը թելադրել են ԼՏՊ-ական գվարդիայի կարկառունները։ Եթե հարկ լինի, Շիրխանյանի հանցագործ կյանքի ու պաշտոնական գործունեության այլ էջերի առավել հանգամանորեն կանդրադառնամ հաջորդիվ։ Թեև. իր հարուստ հանցավոր անցյալի համապատկերը դրվագ առ դրված հանրությանը ներկայացնելու հերթը կարծես արդեն Ջհանգիրյանինն է։
Սիմոն Գյուրջյան
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայոց ցեղասպանության պատմությանն էլ պետք է վերադառնանք, հասկանանք՝ ինչ է տեղի ունեցել և ինչու