Հեղափոխության գարշապարը
Չգիտեմ՝ ազատամիտների երեկվա «փիլոն» բառի վրա զարմանալուց հետո արժե արդյոք «գարշապար» բառը բացատրել, թե՞ թող գնա, ոնց գնում է։ Բոլոր դեպքերում՝ խոսքս կոռուպցիայի մասին է։
Ես թերևս վերնագրում չգրեի «հեղափոխություն» բառը, բայց իշխանափոխությունը այդքան արագ ընկալելի երևի չլիներ։
Այս պահին մի հարց ունեմ՝ ինչպես է իշխանությունը պայքարելու կոռուպցիայի դեմ, եթե իշխանական պաշտոնյաները չգիտեն, թե դա ինչ է։
Երբ Արարատի մարզպետին հարցնում են՝ դուք փոշմանել եք, որ պարգևավճարներ եք դուրս գրել, նա պատասխանում է՝ ինչու՞, դա ոչ գողություն է, ոչ կոռուպցիա։
Բանն այն է, որ կոռուպցիա է։ Օգտագործել պաշտոնեական դիրքը՝ անձնական նպատակներով՝ դա կոռուպցիա է։
Ու այսօր հենց պարգևավճարներն են դառնում կոռուպցիայի այսբերգի վերևի մասը։ Հերթական իշխանության ամբիցիաները հերթական անգամ մարդկանց դնում են չհասկացող մասսայի տեղ՝ պարզամիտ բացատրություններ տալով, կամ անգամ չհաճելով որևէ բացատրություն տալ։ Ու հերթական անգամ հավատում են, թե՝ ճիշտ են անում։
ՊԵԿ ղեկավարը կարողանում է մեկ դեմ ձայնով կառավարությունից իր կառույց բերել ահռելի պարգևավճարներ, ու ասել, որ դրանով չի մնում պարտքի տակ կառավարության առաջ՝ ևս միամտություն կլիներ։
ՊԵԿ հետագա գործողությունները, նույնիսկ ամենաբարի ցանկություններով հանդերձ, այլևս միամտություն կլինի բացատրել որպես միայն օրենքով շարժվելու առիթներ։ ՊԵԿ ղեկավարը, հայավարի, պիտի շնորհակալ լինի կառավարությունից ու անձամբ վարչապետից, ու պիտի ոչ միայն հրամանների ու հանձնարարականների հետևի, այլև՝ ցանկացած հորդորի։
Ինչը շատ լավ տեսանք դրոշի դեպքում։ Կամերաների առաջ հատուկ նսեմացված մաքսավորը աշխատանքից ազատման դիմում գրեց, իսկ ՊԵԿ ղեկավարը հայտարարեց, թե՝ դա մաքսավորի ազատ կամքն է ու ինքը այն հարգելով կստորագրի դիմումը։
Զավեշտ։
Ի դեպ՝ օբյեկտիվության համար կարելի է ենթադրել, որ վարչապետը զայրացել է ոչ միայն դրոշի համար, այլև՝ որ պարգևավճարների թեման կրկին դարձել էր հանրության քննարկման առարկա, իսկ դրանում «մեղավոր» էր ՊԵԿ-ը։
Ինչև, հարց է առաջանում՝ եթե ՊԵԿ-ում ու մարզպետարաններում այդքան խեղճ են ապրում, ինչու չեն ուղղակի աշխատավարձերը բարձրացնում, այլ՝ ամեն անգամ պարգևավճարներ են տալիս։
Ու շատ հասարակ պատասխան՝ որովհետև աշխատավարձ բարձրացնելը միանվագ գործողություն է, ու կարող է ուտեն-մոռանան։ Իսկ պարգևավճարը ամեն անգամ պիտի հաստատել, այսինքն՝ կախվածության մեջ պահելու գործիք է։
Այսպիսով՝ հետագա քայլերը ցույց են տալիս, որ գարշապար, թե չէ՝ բայց պարգևավճարը տվող-ստացողի կողմից իրոք կոռուպցիա է։
Անահիտ Ոսկանյան