Ընտանեկան նպաստի համակարգը վերանայելու ուղղությամբ աշխատանքային խումբ է ստեղծվել
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը հիմնականում աշխատում է հետևանքների հետ, այսինքն այն քաղաքացիների, խմբերի հետ, որոնք հայտնվել են դժվարին իրավիճակում, համարվել են խոցելի։ Պաշտոնավարման 100 օրն ամփոփող մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Զարուհի Բաթոյանը։
«Մենք համոզված ենք, որ բացի այս խմբերին աջակցելուց, պետք է շատ ակտիվ լինենք նաև կանխարգելման աշխատանքներում, այն է՝ ապահովել քաղաքացիների իրազեկեվածությունն իրենց իրավունքների, պետական ծրագրերի մասին, որպեսզի մարդիկ ավելի շատ և հեշտությամբ կարողանան օգտվել այդ ծրագրերից»,- նշեց նա։
Նախարարի խոսքով, կարևորում են ապաինստիտուցիոնալացումը, երեխաների տարեցների, հաշմանդամություն ունեցող անձանց համայնքներում ապրելու և ինստիտուտներից դուրս գալու իրավունքի իրացումը։
«Կարծում ենք, որ բավականին երկար ժամանակ մենք այս խնդրով քիչ ենք զբաղվել կամ անբավարար եմ համարում մինչև այժմ կատարված աշխատանքը։ Շատ երեխաներ, հաշմանդամություն ունեցող մարդիկ այսօր կարող էին ապրել իրենց համայնքում, ընտանիքում, եթե լիներ բավարար պետական աջակցություն և այն ծրագրերը, այն ֆինանսավորումը, որոնք ուղղվում էին հաստատություններին, ուղղվեին ընտանիքին ու ավելի ուժեղացնեին ընտանիքի ինստիտուտը»,- ասաց Զ. Բաթոյանը։
Նա նշեց, որ կարևորում են աշխատանքի խրախուսումը, առկա ծրագրերի մատչելիության ապահովումը. «Ունենք բազմաթիվ ծրագրեր, որոնք ուղղված են զբաղվածությանը, այս կամ այն թիրախային խմբերին, սակայն դրանց մատչելիությունն ու հասանելիությունը բավարար չեն, որպեսզի մարդիկ կարողանան օգտվել և ծրագրերը լինեն արդյունավետ»։
Զ. Բաթոյանն ասաց, որ կարևորում են աշխատանքի իրավունքի իրացման ուղղությամբ քաղաքականության բարելավումը, տեղեկացրեց, որ մայիսին սկսելու են Աշխատանքային օրենսգրքի շուրջ հանրային քննարկումները՝ օրենսդրական համապարփակ առաջարկներ մշակելու համար։
Նախարարն ասաց, որ հաշմանդամություն ունեցող անձանց աջակցող սարքերը 2019 թվականի հունվարի 1-ից տրվում են բացառապես հավաստագրերի միջոցով, ինչը մեծացնում է այդ անձանց կամ այլ սոցիալական խմբերի ընտրության հնարավորությունը. «Սա թույլ է տալիս մարդկանց ինքնուրույն ընտրել աջակցման միջոցները, խանութներն ու ծառայությունները, ունենալ համապատասխան որակ, ընտրության հնարավորություն»։
Նա տեղեկացրեց, որ 2019 թվականից երեխաներին, տարեցներին հաշմանդամություն ունեցող անձանց տրամադրվող ծառայությունները բացառապես պատվիրակվել են մրցութային կարգով ՀԿ-ներին, նախկինում իրականացվում էր սուբսիդավորման միջոցով։
Զ. Բաթոյանն ասաց, որ վարչապետի հանձնարարականով ստեղծվել է աշխատանքային խումբ՝ ընտանեկան նպաստի համակարգը վերանայելու ուղղությամբ, ստեղծվել է ժողովրդագրության բարելավման հանձնաժողով, որը պետք է աշխատի ժողովրդագրական իրավիճակի բարելավան ուղղությամբ։
Նախարարն ասաց, որ ընտանեկան նպաստի համակարգի վերանայման արդյունքում պետք է ընտանեկան նպաստի համակարգը դարձնեն ավելի հասցեական, ճկուն, կարիքի վրա հիմնված։
Հարցին, թե վարչապետի հայտնած 11 հազար 281 վարկ մարող նպաստառուները զրկվելո՞ւ են նպաստից, Զարուհի Բաթոյանը պատասխանեց. «Վարչապետի գրառման նպատակը քննարկում ծավալելն ու կարծիքներ հարցնելն էր: Այս պահին որևէ որոշում չունենք, թե ինչ պետք է լինի, բայց աշխատանքային խումբը, որը կազմվել է, նաև այս հարցը պետք է քննարկի, և մենք պետք է ունենանք հստակ չափորոշիչներ, պետք է այդ ամբողջ համակարգը վերանայվի»:
Զ. Բոթյանի խոսքով, շատ կարևոր է այս հարցում անհատական մոտեցումը, անհատական աջակցման մեթոդը. «Եթե քաղաքացին վարկը վերցրել է առողջական խնդիրների լուծման համար կամ որևէ այլ դժվարին իրավիճակում հայտնվելու պատճառով, սա այլ տարբերակ է, բայց եթե կան մարդիկ, որ իսկապես չարաշահելով օգտվում են նպաստի համակարգից և միևնույն ժամանակ ամսական 1 միլիոնից ավելի վարկ են մարում, սա այլ հարց է: Ընդհանուր, համահարթ մոտեցում չի լինելու, դա լինելու է հետազոտությունների, վերլուծությունների արդյունքում»։
Նախարարն ասաց, որ 6 նպաստառու ամսական 1 միլիոն և ավելի դրամ վարկ է մարում. «Թե ովքեր են և ինչպես են փակում, չեմ կարող ասել: Մենք անձնավորված տեղեկություններ չունենք և դրա իրավունքը չունենք, պարզապես վարչապետին թվային տեղեկատվություն է տրամադրել Կենտրոնական բանկը, վարչապետն էլ՝ մեզ»: