Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հունիսի 12-ը Լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալման հիվանդությունների դեմ պայքարի միջազգային օրն է, որն առիթ է մեկ անգամ ևս խոսելու այդ հիվանդությունների տարածվածության, կանխարգելման մասին:

Թեև վիրուսային հեպատիտներն են մարտահրավեր աշխարհին, սակայն ոչ պակաս մարտահրավեր է լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալումը, որն  այսօր տարածված է ամբողջ աշխարհում:   Պատահական չէ, որ լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալումն իր բազմաթիվ կլինիկական ձևերով  այսօր համարվում է 21-րդ դարի էպիդեմիա և պահանջում է լուրջ ուշադրություն:

Հայկական լյարդաբանական ասոցիացիայի նախագահ Հասմիկ Ղազինյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ներկայացնելով որոշ վիճակագրական տվյալներ՝ նշեց, որ աշխարհի բնակչության 25-30 տոկոսը տառապում են լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպային հիվանդություններից:

Նրա խոսքով՝ այս հիվանդությունը հաճախ կոչվում է լուռ հիվանդություն, քանի որ դրա նախանշանները հազվադեպ են ակնհայտ լինում: Շատ դեպքերում տարիներ են պահանջվում, մինչև մարդիկ իմանում են այդ մասին: Նա նաև նշեց, որ լյարդի ճարպակալումից մահացությունը բավականին բարձր է:

«Լյարդի ճարպակալումը համարվում է ռիսկի գործոն ոչ միայն լյարդում առաջնային ուռուցքի զարգացման հավանականության համար, այլ ստեղծում է պայմաններ օրգանիզմում  տարբեր օրգանների ուռուցքագոյացման համար»,- ասաց Հասմիկ Ղազինյանը:

Մասնագետը նշեց, որ լյարդի ճարպակալումը տարածված է Մերձավոր Արևելքում, ասիական երկրներում, ավելի քիչ տարածված  է աֆրիկյան երկրներում:

Հասմիկ Ղազինյանն ասաց, որ Հայաստանում ևս բարձր է ոչ ալկոհոլային ճարպակալման հիվանդությունների տարբեր կլինիկական ձևերը:  Ըստ նրա, թեև պաշտոնական վիճակագրությունը դեռևս հայտնի չէ, բայց  նախնական  տվյալներով՝ Հայաստանի բնակչության 30-40 տոկոսը տառապում է լյարդի ճարպակալումից:

Երևանի Մխիթար Հերացու անվան բժշկական համալսարանի ինֆեկցիոն հիվանդությունների ամբիոնի դոցենտ Արեգնազ Մխիթարյանըն էլ ասաց, որ լյարդի   ճարպակալման պատճառ կարող է դառնալ անառողջ ապրելակերպը, ոչ ճիշտ սնվելը: Ըստ նրա՝ լյարդի ճարպակալման առավել տարածված ռիսկի գործոններն են ավելորդ քաշը, շաքարային դիաբետը, արյան բարձր ճնշումը, ոչ ֆիզիկական ակտիվությունը, սխալ սնվելը:

«Հիվանդությունն առավել հաճախակի հանդիպում է 45 տարեկանից հետո, սակայն ցավալին այն է, որ երեխաների մոտ ևս այն տարածված է: Մարդը պետք է օրական մի քանի անգամ սնվի, շատերը ուտում են օրը մեկ անգամ, ընդ որում՝ ուշ երեկոյան, ինչն արդեն լուրջ խնդիր է: Ընդհանրապես տապակած,  ճարպային սննդի չարաշահումը կարող է լյարդի ճարպակալման հանգեցնի: Օրական 30 գրամ ալկոհոլի օգտագործումը ևս կարող է ճարպակալման հանգեցնի»,- ասաց  դոցենտը:

Մասնագետները նշեցին, որ պետք է անհրաժեշտ ուշադրություն դարձնել հատկապես նախաճաշին:

«Հայերի մոտ ամենատարածված սխալը նախաճաշից հրաժարվելն է, և ճաշում են շատ ուշ: Պարզվել է, որ այն մարդիկ, որոնք ունեն  ուշ ժամերին սնվելու սովորություն, նրանց մոտ լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալման հիվանդությունների տարբեր դրսևորումներն ավելի հաճախ են հանդիպում, քան նրանց մոտ, որոնք ուշ ժամերին չեն սնվում: Հետևաբար, այս գլոբալ խնդրի պատճառը ոչ առողջ ապրելակերպն է»,- ասաց Հասմիկ Ղազինյանը: 

Նշվեց նաև, որ նույնիսկ ավելորդ քաշ չունեցողների մոտ կարող է ի հայտ գալ այս հիվանդությունը, ինչը կարող է պայմանավորված լինել ոչ միայն սխալ ապրելակերպով, այլև գենետիկ տարբեր գործոններով:

Մասնագետները լյարդի ճարպակալումից խուսափելու համար խորհուրդ են տալիս օրական սնվել 3-4 անգամ, վարել ֆիզիկական ակտիվ կենսակերպ, հարկավոր է խուսափել նաև ճարպոտ ու քաղցր սննդամթերքից և հարստացնել սննդակարգը մանրաթելեր ու առողջարար ճարպեր պարունակող մթերքով: