«Ոսկե ծիրան». Ճապոնաբնակ հայ գրող Դիանա Աղաբեկ Աբգարի պատմութունը՝ «Անպետություն դիվանագետը» ֆիլմում
Երևանի «Ոսկե ծիրան» միջազգային 16-րդ կինոփառատոնի լիամետրաժ ֆիլմերի մրցույթում ընդգկված է ռեժիսորներ Միմի Մալայանի և Արթուր Մուրադյանի «Անպետություն դիվանագետը» ֆիլմը։ Լրագրողների հետ հանդիպմանը Միմի Մալայանն ասաց, որ երբ սկսել է ուսումնասիրելով Դիանայի պատմությունը, պարզել է, որ նույնիսկ նրա ընտանիքում քիչ բան է հայտնի Դիանայի մասին:
«Այս պատմությունն այնքան տպավորիչ էր, որ մտածեցի ֆիլմ ստեղծել։ Սա ավելի լայն պատմություն է, քան ընտանեկան, հայկական։ Իրոք, Դիանան հերոսական կնոջ կերպար է»,-նշեց նա:
Մ. Մալայանն ասաց, որ ֆիլմը լավագույն եղանակն էր ներկայացնելու Դիանայի պատմությունը. «Եթե գիտական աշխատություն լիներ, միգուցե ընթերցվեր կամ ոչ, բայց ֆիլմն ունի տեսողական, ժամանցային արժեք, դրա համար լսարանն ավելի մեծ է»։
«Անպետություն դիվանագետը» նկարահանվել է ութ տարում: Մ. Մալայանն ասաց, որ ընդամենը 10 լուսանկարներ է ունեցել, բավականին քիչ պատմական կադրեր, այդ պատճառով շատ ուսումնասիրություններ է արել, գրքերը հիմնական գրադարաններից է վերցրել։
«Արթուր Մուրադյանն առաջարկեց ֆիլմը լինի անիմացիոն: Մենք գիտենք, որ Ճապոնիայում գրաֆիկական եղանակով պատումներ անելու ավանդույթ կա , և մենք փորձեցինք անիմացիայի տեսքով բացել այդ պատմությունը»,-ասաց ռեժիսորը։
Ֆիլմի մասին
19-րդ ճապոնաբնակ հայ գրող Դիանա Աղաբեկ Աբգարը փաստացիորեն դարձավ կորուսյալ պետության դեսպան: Նա տարիներ շարունակ գործում էր Հայաստանի և Ցեղասպանությունը վերապրածների օգտին: Դիանա Աբգարն իր եռանդն ու միջոցները ի սպաս դրեց Հայկական հարցին՝ գրելով գրքեր ու հոդվածներ, խնդրելով և վերահաս վտանգի մասին զգուշացնելով խաղաղությամբ շահագրգիռ կազմակերպություններին, գիտնականներին, միսիոներներին և քաղաքական գործիչներին: Երբ ոչ ոք չանսաց Դիանայի կանչին, և կոտորվեց 1.5 միլիոն մարդ, փրկվածները փախուստի դիմեցին բոլոր ուղղություններով: Նրանք, ովքեր դեպի հյուսիս՝ Ռուսաստան գնացին, երկիրը տեսան բոլշևիկյան արյունոտ հեղափոխությամբ բռնված, ուստի անսպասելի ուղղություն ընտրեցին՝ անծայրածիր Սիբիրով դեպի արևելք, մինչև Խաղաղ օվկիանոսի ափերն ու Վլադիվոստոկ նավահանգստային քաղաքը: Բայց առանց պատշաճ ուղևորական փաստաթղթերի նրանք կանգ առան՝ այլևս չկարողանալով ուղին շարունակել: Դիանան ստանձնեց դիվանագետի ու մարդասերի նոր դերը՝ դառնալով կորուսյալ Հայաստան պետության փաստացի դեսպանը: Նա փախստականներին ապաստան տրամադրելու համար բանակցում էր Ճապոնիայի կառավարության հետ, սեփական միջոցներով տներ վարձում նրանց պատսպարելու համար, երեխաներին տեղավորում էր դպրոցներում, օգնում մուտքի արտոնագրերի ու փաստաթղթերի հարցում, ապահովում էր նավարկումը և ուղևորության եզրափակիչ փուլն իրականացնելու համար գտնում փախստականների՝ Ամերիկայում գտնվող ազգականներին: Գրող, գործարար կին, ակտիվիստ, մարդասեր և դիվանագետ Դիանա Աբգարը մեն-մենակ Ցեղասպանության հարյուրավոր վերապրողների փրկեց: Թե՛ նա, թե՛ փախստականները նույն տեսլականն ունեին, ինչքան էլ դա անիրական լիներ. ջանադիր աշխատանքով, համառությամբ և մարդկային փոքր-ինչ կարեկցանքով հաջողության հասնել:
Միմի Մալայանը ծնվել է Սան Ֆրանցիսկոյում, բայց մեծացել աշխարհի տարբեր երկրներում, քանի որ հայրն աշխատում էր Հոլանդիայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում, Բանգլադեշում և Բրազիլիայում: Ֆրանսերեն լեզու և գրականություն է ուսանել Վաշինգթոնի Ջորջ Վաշինգթոն համալսարանում: 1989-ին լանդշաֆտի ճարտարապետի մասնագիտությամբ ավարտել է Քալիֆորնիայի համալսարանում (Բերքլի): Աշխատել է բազմաթիվ ֆիրմաներում՝ մասնագիտանալով քաղաքային զբոսայգու, դպրոցի և խաղահրապարակի ձևավորման մեջ: Քսան տարի ոլորտում աշխատելուց հետո հանգստի է անցել, թեև շարունակում է լանդշաֆտի ճարտարապետություն դասավանդել Արվեստի համալսարանի ակադեմիայում: Մասնագիտական գործունեությունը թողնելուց հետո Մալայանը որոշել է Դիանա Աբգարի պատմությունը ներկայացնել հնարավորինս լայն հանդիսասրահի: «Անպետություն դիվանագետը» նրա առաջին ֆիլմն է:
Արթուր Մուրադյանը փիլիսոփայություն է ուսանել Երևանի պետական համալսարանում և լսատեսողական ընկալման հոգեբանություն Մոսկվայի պետական համալսարանում: 18 տարի տեսաարտադրության ոլորտում աշխատել է որպես ռեժիսոր և պրոդյուսեր հատկապես անիմացիայի և անիմացիոն դիզայնի ասպարեզում: Այժմ Եկատերինա Ռոսիխինայի հետ զբաղվում է կարճամետրաժ վավերագրական և կրթական ֆիլմերի արտադրությամբ: Տասնակ անկախ նախագծերի պրոդյուսեր է՝ զրո բյուջեով կարճամետրաժ ֆիլմերից ու երաժշտական տեսահոլովակներից մինչև հեռուստագովազդ: Որպես ռուսական խոշոր հեռուստացանցերի աշխատակից մասնակցել է տասնյակ հեռուստաշոումեր և սերիալների (այդ թվում՝ վավերագրական), ինչպես նաև հարյուրավոր հեռուստահոլովակների ստեղծմանը: Ապրում և աշխատում է Սան Ֆրանցիսկոյում:
Հիշեցնենք, որ «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնը մեկնարկել է հուլիսի 7-ին։ Միջազգային կինոփառատոնն աշխարհի տարբեր երկրներից ստացել է մասնակցության ավելի քան 740 հայտ, ինչպես նաև աշխարհի հեղինակավոր կինոփառատոներից՝ Կաննից, Բեռլինից, Ռոտերդամից, ընտրվել են մի շարք կինոնկարներ: Փառատոնն ունի միջազգային լիամետրաժ (խաղարկային և վավերագրական) մրցութային ծրագիր, որը ներառում է 12 ֆիլմ ավելի քան 17 երկրներից և կարճամետրաժ ֆիլմերի տարածաշրջանային մրցույթ, որը ներառում է 25 ֆիլմ՝ Հայաստանից, Թուրքիայից, Իրանից և Վրաստանից:
Հարակից հրապարակումներ`
- «Ոսկե ծիրան». Լարիսա Կորիվուն տպավորված է Հայաստանով ու հայկական ընդունելությամբ
- «Ոսկե ծիրան». Երբ հավատում են հրաշքի
- «Ոսկե ծիրան». Ըմբոստ մեքսիկուհին՝ «Գիեդանիի պորտ»-ից
- «Ոսկե ծիրան». Հնարավոր է Գյումրիում գտնել երջանկություն
- «Ոսկե ծիրան». Կինոռեժիսոր Ալեքսանդր Մինդաձեին հանձնվել է «Եղիցի լույս» մրցանակ
- «Ոսկե ծիրան». Դարյա Շումակովան սիրահարված է Հայաստանի հոգևոր գեղեցկությանը
- «Ոսկե ծիրան». «Աստված գոյություն ունի, անունն էլ՝ Պետրունյա»
- «Ոսկե ծիրան». Չինացի ռեժիսորը ցանկացել է ցույց տալ, որ սերը բոլորի համար է
- Ռալֆ Յիրիկյան. «Ոսկե ծիրանը» բարձր նշաձող է սահմանել ոչ միայն մեր, այլև կինոփառատոնային արվեստը գնահատող այլ երկրներում
- «Ոսկե ծիրանի» մեկնարկը տրված է
- «Ոսկե ծիրանը»-ը կմեկնարկի Չուն-հո Պոնի «Մակաբույծը» ֆիլմով
- Հուլիսի 7-ին կմեկնարկի «Ոսկե ծիրան» 16-րդ միջազգային կինոփառատոնը
- «Ոսկե ծիրանի» ազդագրային արվեստը
- «Ոսկե ծիրան». «Տիտանիկի» դերասանների հետ աշխատած մասնագետը կգա Հայաստան
- «Ոսկե ծիրանը»՝ ՀՀ-ում հավատարմագրված դեսպանների գնահատմամբ
- «Ոսկե ծիրանի» ֆիլմերն ու ժյուրին