Ձեր վստահելի աղբյուրը

Սեռական և ընդհանրապես՝ բռնությունների, ոտնձգությունների թեման հայ հասարակության  համար մշտապես այն ծանր թեմաներից է, որի շուրջ բուռն քննարկումներ են ծավալվում, սակայն  զոհերը միշտ չէ, որ ցանկանում են բարձրաձայնել այդ մասին։ Միգուցե հայի տեսակն է  խանգարողը։ Վերջերս բռնության դեպքերի մասին հրապարակումների բում եղավ, ինչը շուտով լռեց Ստամբուլյան կոնվենցիայի  արենա դուրս գալուն պես։

Այնուամենայնիվ՝ զուգադիպումը ստիպեց  հանրությանը հարցեր տալ՝ արդյոք հայրենի ոստիկանությունը այնքան վատ է աշխատում, որ Ստաբուլյան կոնվենցիան պիտի խթանի նրա՝ բռնությունների դեմ պայքարը։

Մի կողմ թողնենք դե այն հանգամանքը, որ Հայաստանում բռնությունների դեպքերի հրաբխային ժայթքման պես ներկայացումը նպատակ ուներ ոչ միայն բռնությունների մասին բարձրաձայնման և «ընդամենը» Ստամբուլյան կոնվենցիայի «անհրաժեշտության» շեշտումը (քանի որ դրանք չէին հասցեագրվել ոստիկանությանը՝ գոնե լրագրողների կողմից), այլ անցնեք ոստիկանության արձանգանքին։

Ի՞նչ միջոցներ ու քայլեր են ձեռնարկում իրավապահ մարմինները ՝ խնդիրները լուծելու համար։  Panorama.am-ը այս հարցով, ինչպես նաև՝ ունե՞ք արդյոք համապատասխան աշխատողներ ու ծառայություններ, որոնք հենց այս խնդիրներով են զբաղված, եթե այո, ապա ինչո՞ւ մարդիկ դիմում են լրագրողներին՝ դիմեց նախ ոստիկանություն։

ՀՀ ոստիկանության հասարակայնության հետ կապերի և լրատվության վարչությունից հարցերը նախ գրավոր ուզեցին, ապա վերջապես պատասխանեցին. «ՀՀ քրեական դատավարության մասին օրենսգրքով սահմանված կարգով, հանցագործության մասին հաղորդումը ստուգելու և ընթացք տալու համար անհրաժեշտ է, որ դրանք ոստիկանությունում ստացվեն ՀՀ քրեական դատավարության մասին օրենսգրքի 176-րդ հովածով նախատեսված աղբյուրներից, մասնավորապես՝ ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց ոստիկանությանը ուղղված հաղորդումներից, լրատվության միջոցներով հրապարակված հանցագործության մասին հաղորդումներից: Որպես հանցագործության մասին հաղորդում գնահատական և ընթացք է տրվում այն տեղեկություններին, որոնք ունեն որոշակի կոնկրետություն, նախնական տեղեկության հիման վրա հնարավոր է եզրահանգում անել կատարված հանցագործության վերաբերյալ՝ վայրի, եղանակի, ժամանակի կամ այն կատարած անձանց մասին:
Վերացական բնույթի հաղորդումները ոստիկանությունյունը ստուգելու պարտականություն չունի, քանի դեռ օպերատիվ-հետախուզական ստորաբաժանումների գործունեության ընթացքում դրանք չեն «հարստացվում» այն աստիճանի, որ հիմքեր կտան հանցագործության մասին կոնկրետ տվյալների ստացման վերաբերյալ:

Ոչ մի օգտատիրոջ ինտերնետային էջ լրատվամիջոց չի հանդիսանում և դրանցում հրապարակված տեղեկությունները՝ ՀՀ քրեական դատավարության մասին օրենսգրքի 176-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված աղբյուրների հանցագործության մասին հաղորդում չի հանդիսանում:

Եթե կանայք ենթարկվում են բռնության, ապա մեղավոր անձանց հայտնաբերելու և նրանց պատասխանատվության հարցը լուծելու համար անհրաժեշտ է, որ նրանք բանավոր կամ գրավոր ոստիկանությանը տեղեկություններ տրամադրեն հանցագործության դեպքի հանգամանքների վերաբերյալ:

Ոստիկանությունը չէր կաշկանդվի հանցագործության մասին հաղորդումների բացակայությունից, եթե օպերատիվ ճանապարհով ստացված լինեին կատարված սեռական բնույթի հանցագործությունների մասին բավարար տեղեկություններ: Ցավոք սրտի, նման տեղեկություններին բնորոշ է լատենտայնությունը, որը կարող է հաղթահարվել մի դեպքում՝ եթե տուժած անձինքն սահմանված կարգով հանցագործության մասին հաղորդում ներկայացնեն ոստիկանություն»:

Դիմեցինք նաև ՀՀ Քննչական կոմիտե, նաև այս հարցով, թե չեխուհու դեպքի հետ կապված մեղադրանք կա, թե՝ ոստիկաններն անտարբեր են նման դեպքերին, ավելին՝ ոչ պրոֆեսիոնալ են քննություն ու հարցաքննություն տանում.  «Ի՞նչ ունեք ասելու այս ամենի հետ կապված»:

Քննչական կոմիտեի մամուլի խոսնակ Նաիրա Հարությունյանը պատասխանեց. «ՀՀ Քննչական կոմիտեն, հանցագործության յուրաքանչյուր դեպքով իրականացնում է օրենքով իրեն վերապահված լիազորությունները և յուրաքանչյուր դեպքով իրականացնում է պատճաշ քննություն, առերևույթ հանցագործություն կատարած անձին հայտնաբարելու և նրա գործողություններին քրեաիրավական գնահատական տալու վերաբերյալ: Իհարկե, կոնկրետ վիճակագրություն այս պահին չունեմ, թե բռնության քանի դեպքով է քրեական գործ հարուցվել և քանի դեպքով է նախաքննություն իրականցվում, բայց, հավաստիացնում եմ, որ որևէ դեպք քննիչի կողմից չի անտեսվում և կատարվում է պատշաճ քննություն: Ինչ վերաբերվում է քննության ընթացքի վերաբերյալ դժգոհություններին, ապա նշեմ, որ միշտ չէ, որ քննությանը հաջողվում է պարզել առերևույթ հանցագործություն կատարծ անձին, բայց սա չպետք է վերագրել բոլոր դեպքերին և միանշանակ գնահատակ տալ: Դրա կողքին կան բազմաթիվ դեպքեր, որոնք բացահայտվել են և ստացել են իրավական գնահատական»:

ՀՀ գլխավոր դատախազության հանրային կապերի բաժնի պետ Արևիկ Խաչատրյանն ասաց, որ  դեպքերին  արձագանքում են, եթե հաղորդում է լինում, օպերատիվ տվյալ է լինում, տարբեր հանգամանքներ, նշեց նաև, որ դեպքերին օպերատիվ արձագանքում է ոստիկանությունը։
Նա նշեց, որ չեխուհու դեպքի հետ կապված ոստիկանների գործողությունների առումով որևէ ընթացք չի տրվել։

«Լինում են մամուլի հրապարկումներ, ոչ բոլոր դեպքերում, որոնք քննության առարկա դառնում են, ուսումնասիրում են այդ հրապարակումները, դատախազներն են որոշում։ Կոնկրետ այս դեպքով ոստիկանների գործողությունների հետ կապված որևէ բան չկա»,- ասաց Ա. Խաչատրյանը։