Աղասի Ենոքյան. Հաջորդ թիրախը լինելու է մամուլը
«Արդեն առաջին դեպքը չէ, որ վարչապետը, նրա ընտանիքն անդրադառանում են մամուլի ֆինանսավորման խնդիրներին, ինչը զարմանալի է»,- լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց «Մեդիա պաշտպան» նախաձեռնության ղեկավար Աղասի Ենոքյանը։
Նրա խոսքով, նրանք լինելով մամուլի աշխարհի ներկայացուցիչ, տիրապետելով լրատվամիջոցի, հասկանում են, թե ինչպես է այս բիզնեսը զարգանում Հայաստանում։
«Շատ դեպքերում ԶԼՄ-ները կարիք են ունենում բիզնես կամ քաղաքական սպոնսրության, ինչը գաղտնի չէ։ Թղթերով առանձնապես ճնշելու տարբերակ չկա, մնում է այսպիսի հայտարարություններ անել, թե այս կամ այն աշխարհի ներկայացուցիչներ են։ Մի քիչ անպատասխանատու ու անպարկեշտ հայտարարություն էր Նիկոլ Փաշինյանի վերջին հայտարարություններից մեկում արած այդ որակումը»,- ասաց Ա. Ենոքյանը։
Նա հայտնեց, որ մշակվել է «Հեռուստատեսության և ռադիոյի մասին» նոր օրենքի նախագիծ, որը, ըստ էության, կարող է մասնավոր հեռուստաընկերություններին կանգնեցնել մեծ պրոբլեմի առաջ․ «Եթե այս նախագիծը, ինչը տեսքով կա, շարունակի քննարկվել, վերադառնում ենք բրեժնևյան ժամանակները, երբ եթերում կար ընդամենը մեկ ալիք, պետական ալիքն էր»։
Նրա խոսքով, պետք է հեռուստաընկերությունները միավորեն և թույլ չտան նման տիպի զարգացում, հատկապես, որ ամբողջ աշխարհը գնում է նրան, որ մասնավոր լրատվամիջոցներն ու հեռուստաընկերություններն են թելադրում մոդա։
Ա. Ենոքյանն ասաց, որ օրենքի նախագիծը մշակվել է ինչ-որ ՀԿ -ների կողմից առանց հեռուստաընկերությունների ներկայացուցիչների մասնակցության, նրանք իմացել են դրա գոյության մասին այն բանից հետո, երբ ՀԿ ներկայացուցիչները ներկայացրել են ԱԺ համապատասխան հանձնաժողովին։
«Չեմ նկատել, թե կա հստակ ձևակերպված հանրային պահանջ, թե հիմա պետք է կարգավորվել հեռուստաընկերությունների գործունեությունը։ Թե ինչու այս հասարակական կազմակերպությունները որոշեցին, որ իրենք պետք է կարգավորեն, արդեն հարց է»,- ասաց նա։
Նրա խոսքով, փաստորեն, հանրային եթերով այսուհետ լինելու է միայն Հանրային հեռուստատեսնությունն իր հինգ ալիքներով, այսինքն այն վիճակը, որ հիմա կա՝ 17 ալիք, այլևս չի լինելու։
Ա. Ենոքյան կարծիքով, մասնավոր մուլտիպլեքսի հարցը համարյա թե անլուծելի խնդիր է։
«Մի կողմից լավ է, կարծես թե դե յուրե բացվում է հնարավորություն, որ կարող է նաև մասնավորը դառնալ հեռուստահաղորդող։ Սա նշանակում է այս հեռուստաաշտարակի կողքին պետք է ևս մեկ, երկու, երեք հեռուստաաշտարակ կառուցել, մասնավորը դրանով սփռի արդեն մասնավոր ալիքներ։ Շուրջ 100 միլիոն դոլարի հասնող ներդրում է պահանջում, ինչը, կարծում եմ, այսօր ռեալ չէ այդ գումարը ներդնել։ Սա նշանակում է մասնավոր հեռուստաալիքների հետզհետե փակում»,- ասաց նա։
«Մեդիա պաշտպան» նախաձեռնության ղեկավարի խոսքով, իրավաբանորեն շատ վատ ձևակերպված օրենքի նախագիծ է, միգուցե հետագայում կարելի է հստակեցնել, բայց այս սկզբունքային պահերը պետք է փոխվեն։
«Մենք տեսնում ենք, որ ներկա իշխանությունը ձգտում է մոնոպոլիզացնել իշխանության ամբողջ դաշտը, այսինքն՝ ամբոխվարական մեթոդներով գրավելով գործադիր և օրենսդիր իշխանությունները, հիմա նրանք անցել են լուրջ հարձակման դատական իշխանության նկատմամբ։ Հաջորդ թիրախը լինելու է մամուլը։ Մամուլի շուրջ տեսնում ենք բավականին շատ զարգացումներ, գնահատում եմ որպես սպառնալիք։ Տեսնում ենք մամուլի շուրջ մեծ թվով դատական հայցեր, որը նույնպես, իմ գնահատականով, ճնշման մեթոդ է մամուլի նկատմամբ։ Անընդահատ բարձրացվող մամուլի ֆինանսվորման հարցը, ինչը մի քիչ պարկեշտ չէ, բոլորս հասկանում ենք, ինչպես է աշխատում մամուլը։ Եթե մի խումբը փորձում բարձրացնել հարցը, ուրեմն պետք է հարցը դրվի, թե իրենց մամուլն ինչպես է աշխատում»,- ասաց Ա. Ենոքյանը։
Հարցին, թե վարչապետը միշտ հայտարարում է, որ այսօր մամուլն ավելի ազատ է, քան երբևէ, նա պատասխանեց. «Կոռեկտ չէ, երբ վարչապետն է այդ մասին խոսում, ինքը չպետք է դրա գնահատականը տա, այլ տան ընթերցողները, լրագրողները»։
Նրա խոսքով, վարչապետն ու կառավարությունն, ըստ Սահմանադրության, աշխատավարձ են ստանում նրա համար, որպեսզի ապահովեն խոսքի ազատությունը, դա իրենց պարտականությունն է, ոչ թե իրենք բոնուս են տվել, որ ազատ մամուլ լինի։
«Դժվար է գնահատել մամուլի ազատությունը։ Հիմա մամուլի նկատմամբ ճնշումների որոշակի մեխանիզմներ կան, որոնք նախկինում չեն եղել։ Նախկինում ևս եղել են ճնշումներ այլ բնույթի։ Շատ լուրջ աշխատանք է պետք տանել, որպեսզի դրվի, գնահատվի այն ժամանակ էին ճնշումները շատ, այն ժամանակվա ճնշումների մեխանիզմներն էին էֆեկտիվ, թե այժմյան։ Այնպես որ՝ շատ դժվար է նման պնդում անել, թե մամուլն ավելի ազատ է , քան նախկինում»,- ասաց «Մեդիա պաշտպան» նախաձեռնության ղեկավարը։
Հարակից հրապարակումներ`
- Աղասի Ենոքյան. Վախենամ, որ սեփականության վերաբաշխումն առաջին հերթին անդրադառնա լրատվամիջոցներին
- Սաթիկ Սեյրանյան. Իջևանի դեպքերը ցույց տվեցին, թե իշխանությունը որքան է վախեցած
- Աղասի Ենոքյան. Հայաստանում իրավական բեսպրեդել է
- Սաթիկ Սեյրանյան. ԶԼՄ-ներին ուղարկված քաղաքապետարանի որոշումն ապօրինի է
- Սաթիկ Սեյրանյան. Այս պայմաններում մամուլի ու լրագրողների համար չափազանց դժվար է աշխատելը
- Աղասի Ենոքյանը բացատրում է, թե ինչու Փաշինյանը տարվա սկզբից նետվեց մամուլը լռեցնելուն