Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ազգային ժողովի նախագահ Արարատ Միրզոյանն այսօրվա նիստում արտահերթ ելույթ ունեցավ ՀՀ Սահմանադրական դատարանի և դրա շուրջ ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ։ Նա իր ելույթում նշեց, որ խորհրդարանն իր դիրքորոշումը պետք է արտահայտի ՍԴ-ում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ։

ԱԺ նախագահի ելույթին է անդրադարձել GPARTNERS իրավաբանական ընկերության կառավարիչ Սարգիս Գրիգորյանը՝ նշելով, որ ԱԺ նախագահի հայտարարությունները վտանգում են դատարանի անկախությունը։

«Ազգային ժողովի նախագահի այսօրվա հայտարարությունները անընդունելի են թե՛ իրավական և թե՛ քաղաքական առումներով: Այդ հայտարությունները պետք է որակավորվեն որպես դատավորի գործունեությանը միջամտող, մասնավորապես` դատավոր Աննա Դանիբեկյանի գործունեությանը միջամտող։ Անվիճելի է` ևս մեկ անգամ հաստատվեց այն ճշմարտությունը, որ Հայաստանում խաթարվել է իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը, որը տևական ժամանակ սպառնում է երկրի իրավական անվտանգությանը։

Ավելին, Ազգային ժողովի նախագահի հայտարարությունները և վարչապետի այսօրվա պնդումները ևս եկան հաստատելու, որ Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը ենթարկվում է հետապնդումների` քաղաքական շարժառիթներով, և նրա նպատմամբ ակնհայտորեն կիրառվում է խտրականություն, օրինակ` իրացնելու իր արդար դատաքննության իրավունքը (ազդեցություն դատավորների վրա), որը երաշխավորում են Սահմանադրությունը և Մարդու իրավուքների եվրոպական կոնվենցիան։

Թե՛ Վարչապետը և թե՛ Ազգային ժողովի իշխող քաղաքական ուժի պատգամավորները իրենց գործողություններով միջամտել են դատարանների և դատավորների գործունեությանը և ցուցաբերել են անհարգալից վերաբերմունք։ Գործադիր և օրենսդիր իշխանության վերոնշյալ ապօրինի գործողությունները, միջամտությունները և անհարգալից վերաբերմունքը հակասում են Սահմանադրությանը և Դատական օրենսգրքի 7-րդ հոդվածով սահմանված սկբունքներին։

Ռոբերտ Քոչարյանը քաղբանտարկյալ է (2012 թվականի Եվրոպայի Խորհրդի Խորհրդարանական Վեհաժողովի թիվ 1900(2012) բանաձև):

Եվս մեկ անգամ ուզում եմ հիշեցնել, որ Հայաստանը ստանձնել է միջազգային պարտավորություններ` երաշխավորելու դատարանների անկախությունը։ Օրինակ` ՄԱԿ-ի 1985 թվականի Դատական իշխանության հիմնարար սկզբունքների համաձայն` Հայաստանը պետք է երաշխավորի դատարանների անկախությունը, իսկ կառավարությունն ու այլ մարմիններ ունեն պարտավորություններ` հարգելու և պահպանելու դատական իշխանության անկախությունը։ Ավելին, որևէ պաշտոնյա իրավունք չունի որևէ անհարկի և անհիմն միջամտություն ցուցաբերելու դատարանների կողմից որոշում կայացնելու գործընթացին։

Նույն սկզբունքը նաև ներառված է «Դատավորների անկախության, արդյունավետության և դերի վերաբերյալ» Եվրոպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի` 1994 թվականի թիվ 12(94) առաջարկության մեջ, որը պահանջում է չձեռնարկել այնպիսի գործողություններ, որոնք կարող են վտանգել դատավորների անկախությունը։ Ավելին, Թիվ 12 առաջարկության (I)-րդ սկզբունքի 2-րդ կետի (դ) ենթակետը սահմանում է, որ որոշում կայացնելու գործընթացում դատավորները պետք է լինեն անկախ և գործեն առանց որևէ սահմանափակումների, անհարկի ազդեցության, դրդապատճառների, ճնշումների, սպառնալիքների կամ միջամտության` ուղղակի կամ անուղղակի։

Գործում են մի շարք միջազգային պայմանագրեր, որոնք արգելում են ոչ պատշաճ արտաքին ազդեցությունը, որի էությունն այն է, որ օրենքով պետք է սահմանվեն պատժամիջոցներ այն անձանց դեմ, ովքեր կփորձեն ազդեցություն գործել դատավորների վրա նման հարցերում: Որպես ընդհանուր սկզբունքներ` անհարկի ազդեցությունից զերծ մնալը և ծայրահեղ դեպքերում պատժամիջոցների կիրառումն անվիճելի են։

Աքսիոմա է, որ որևէ գործի առնչությամբ որոշում կայացնող դատավոր չպետք է ընդունի դատական համակարգի թե՛ ներսում և թե՛ համակարգից դուրս որևէ երրորդ անձի հրաման կամ կարգադրություն»,- ասված է Գրիգորյանի մեկնաբանության մեջ։