Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանում Արաբական Միացյալ Էմիրությունների դեսպանատան հրավերով Հայաստան է այցելել Էմիրությունների համալսարանի պատմության և հնագիտության դասախոս, դոկտոր Համադ բին Սարայը, որն արդեն հասցրել է դասախոսություններով հանդես գալ ԵՊՀ և Շիրակի համալսարաններում՝ Էմիրաթցու ինքնությունը և նրա սոցիալական և պատմական արմատները թեմայով։

Այսօր Համադ բին Սարայը՝ ՀՀ-ում ԱՄԷ դեսպան Մուհամմադ Ալ Զաաբիի հետ միասին, այցելեցին Մատենադարան, որտեղ նրանց հյուրընկալեց Մատենադարանի տնօրեն Վահան Տեր-Ղևոնդյանը։

«Դոկտորի այցը Մատենադարան ցույց է տալիս, թե մենք որքան ենք կարևորում այս կենտրոնը և մենք մեր պատրաստակամությունն ենք հայտնում տարբեր ոլորտներում համագործակցության»,-ողջույնի իր խոսքում ասաց դեսպան Մուհամմադ Ալ Զաաբին։

Մատենադարանի տնօրեն Վահան Տեր-Ղևոնդյանը կարևորեց երկու բարեկամ երկրների միջև համագործակցությունը։

«Մատենադարանը մի կողմից հայկական ձեռագրերի խոշորագույն պահոց է, բայց մենք մեզ մոտ պահում և ուսումնասիրում ենք տարբեր ազգերի, մշակույթների ժառանգությունը։ Այնպես է ստացվել, որ այսօր մատենադարանում պահվող շուրջ 20 հազար ձեռագրերից գրեթե 2000-ը արաբերեն ձեռագրեր են, որը հայերենից հետո կազմում է ամենամեծ հավաքածուն է»,- ասաց Վահան Տեր-Ղևոնդյանը, ինչն իսկապես տպավորեց ու ոգևորեց հյուրերին։

Արաբերեն հավաքածուն, Տեր-Ղևոնդյանի խոսքերով, տարբեր աղբյուրներից է եկել՝ Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանից, որը այնուհետ դարձավ արևելյան լեզուների ինստիտուտ, որի գրադարանը ժամանակին եկել է Մատենադարան։ Հավաքածուի հիմքը նաև հայոց կաթողիկոսների հավաքած ձեռագրերն են, որոնք այնուհետ անցան պետությանը, որում արդեն կային արաբերեն ձեռագրեր։ Բացի այս, Մատենադարանը վերջին 50-60 տարիներին բազմաթիվ նվերներ է ստացել անհատներից։ Մատենադարանի տնօրենը ներկայացրեց ձեռագրերի պահպանման պայմանները, ռեստավրացիայի, թվայնացման խնդիրները։

Դոկտոր Համադ բին Սարայը հետաքրքրվեց, թե արաբերեն ինչ ձեռագրեր են պահվում Մատենադարանում, որն է ամենահին ձեռագիրը, որոնք կարող են ուսումնասիրության հիմք հանդիսանալ։

«Շատ ուրախ եմ այցելել Մատենադարան։ Ես հետաքրքրված եմ ձեռագրերի պատմությամբ և թե ինչպիսի ձեռագրեր են պահվում տարբեր երկրներում»,-ասաց Դոկտոր Համադ բին Սարայը։ Հյուրերը փոխանակվեցին նաև նվերներով։

Դոկտոր Համադ բին Սարայը շրջեց նաև Մատենադարանում, ծանոթացավ ձեռագրերին, ինչպես նաև արաբերեն ձեռագրերի ժամանակավոր ցուցադրությունը։  Մատենադարանում հնարավորություն եղավ նաև ծանոթանալ ձեռագրերի վերականգնման նուրբ ու բարդ աշխատանքներին։ Ինչպես ասացին մասնագետները, 1 ձեռագրի ռեստավրացիան կարող է տևել մինչև 1-2 տարի։ Դոկտոր Համադ բին Սարայը նշեց, որ կքննարկեն ռեստավրացիայի աշխատանքներին աջակցելու հարցերը։

Մատենադարանից հետո դոկտոր Համադ բին Սարայը՝ ԱՄԷ դեսպանի ու հյուպատոսի ուղեկցությամբ, այցելեցին ՀՀ Ազգային ակադեմիայի Արևելագիտության ինստիտուտ, որտեղ հանդիպեցին տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանի հետ։

Կողմերը քննարկեցին համագործակցության հարցերը։ ԱՄԷ դեսպանը հայտնեց, որ դեսպանությունը կաջակցի, որպեսզի ինստիտուտի լավագույն 2 ուսանողները այցելեն Էմիրությունների համալսարաններ։

«Մեր նպատակն է՝ քաջալերել ուսանողներին գիտական ուսումնասիրություններ անել, այցելել տարբեր գիտական կենտրոններ, նախարարություններ, ինչպիսին է օրինակ «երջանկության» ու «անհնարին ոչինչ չկա» նախարարություններ»,- ասաց դեսպան Մուհամմադ Ալ Զաաբին։
Ինստիտուտի տնօրենը կարևորեց նաև դասախոսների միջև համագործակցությունը, նրանց կողմից համատեղ աշխատանքներ իրականացնելը։

«Իմ մասնագիտությունից ելնելով՝ ես գիտեմ Հայաստանի, Մեծ Հայաստանի պատմությունը, և գիտակրթական այս այցը լրացնում է այն գիտելիքը, որ ունեմ հայ ժողովրդի ու Հայաստանի մասին»,-ասաց դոկտոր Համադ բին Սարայը։

Դոկտոր Համադ բին Սարայը Արևելագիտության ինստիտուտի ուսանողների ու դասախոսական կազմի հետ քննարկեց Էմիրությունների, արաբական աշխարհի հետ կապված նրանց հետաքրքրող հարցերը։

Նշենք նաև, որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Շիրակի պետական համալսարանի հետ, որտեղ բացվելու է արաբերեն լեզվի ուսուցման կենտրոն։ Շիրակի Համալսարանից առաջին ուսանողը, որ կմեկնի ԱՄԷ կլինի ինֆորմատիկա և կիրառական մաթեմատիկա բաժնի 4-րդ կուրսի ուսանողուհի Աննա Մինասյանը: