Ձեր վստահելի աղբյուրը

Երբ Ռուսաստանը հայտարարում է, որ Ղրիմը Ռուսաստանն է, ի՞նչ կետադրական նշան է դնում վերջում՝ վերջակետ, բացականչական նշան, թե կախման կետեր։

Իհարկե, Ղրիմի և Լեռնային Ղարաբաղի խնդիրներն ունեն տարբեր ծագում, պատմություն և դինամիկա, սակայն զուգահեռ անցկացնելու գայթակղությունից հնարավոր չէ խուսափել, երբ ՌԴ արտաքին գործերի նախարարը համեմատում է Հայաստանն ու Ալբանիան՝ ԼՂ և Կոսովոյի հակամարտության համատեքստում։

Հոկտեմբերի 2-ին Սոչիում կայացած «Վալդայ» համաժողովին Սերգեյ Լավրովը խոսել էր ԼՂ հակամարտությունից, մասնավորապես նշելով, որ ներկայումս իրավիճակն ավելի հանգիստ է, քան մեկ տարի առաջ, սակայն քաղաքական գործընթացն արգելակված է, և չի հաջողվում այն հանել այդ վիճակից։

«Կողմերը հայտարարություններ են անում, բավականին լուրջ, այդ թվում հնչել են բառեր, թե «Ղարաբաղը Հայաստանն է», ինչպես Տիրանայից Ալբանիայի վարչապետն էր հայտարարում՝ «Կոսովոն Ալբանիա է»: Նման հայտարարություններն, իհարկե, չեն նպաստում քաղաքական գործընթացը վերսկսելու համար համապատասխան մթնոլորտի ձևավորմանը»,- ավելացրել է Լավրովը։

Երեկ այս հայտարարությանը արձագանքել է Հայաստանի ԱԳՆ-ն՝ ոչ կոշտ, բայց բավականին հաստատակամ։ Վերահաստատելով հայկական կողմի դիրքորոշումը՝ ԱԳՆ-ն կարևորել է, որ միջնորդներից յուրաքանչյուրը խուսափի ընտրովի և միակողմանի բնույթ կրող գնահատականներից:

Մոտ երկու ամիս ուշացումով, նույն «Վալդայ» համաժողովին Հայաստանի վարչապետի «Ղարաբաղը Հայաստանն է, և վերջ», արտահայտությանն անդրադարձել է նաև Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը։ Նա նշել է, որ դա նախ սուտ է, քանի որ ամբողջ աշխարահը Ղարաբաղը ճանաչում է Ադրբեջանի մաս, որ Ղարաբաղը ադրբեջանական բնիկ տարածք է և ավելարցել՝ «Այնպես որ, Ղարաբաղը Ադրբեջանն է և բացականչական նշան (!)»։

Ստացվում է, որ ՌԴ ԱԳ նախարար Լավրովը ֆոն էր ապահովում Ադրբեջանի նախագահի համար, քաջություն տալիս նրան, որ վերջինս կարողանա ասել վերոնշյալ արտահայտությունը։

Ռուսերենում բացականչական նշան է դրվում այն նախադասությունների վերջում, որոնք արտահայտում են զարմանք, ուժեղ զգացմունքներ, հուզմունք և այլ։ Թե ո՞ր վիճակում էր Իլհամ Ալիևը այդ արտահայտությունը անելիս՝ զարմացած էր, թե հուզված՝ պարզ չէ։  Բայց ակնհայտ է, որ նա կարողանում է զարմացնել նույն անպտուղ տեսակետը բյուր անգամ կրկնելու ունակությամբ։

Խոսելով Հայաստանի վարչապետի այն հայտարարության մասին, որ հակամարտության լուծումը պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի, Լեռնային Ղարաբաղի և Ադրբեջանի ժողովրդի համար՝ նա կրկին բարձրաձայնել է ադրբեջանական պրոպանգանդայի այն դրույթը, որ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդ չկա, կա ԼՂ բնակչություն։ Իսկ լուծման ինչ տարբերակն է ընդունելի Ալիևի համար՝ իհարկե Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության վերականգնումը։

Այս նույն թեզերը հազարավոր անգամ Ադրբեջանի ղեկավարը հայտարարել է տարբեր ամբիոններից, տարբեր կետադրությունով ու ինտոնացիայով՝ ըստ էությամբ կանխորոշելով բանակցությունների ելքը։ Եվ որևէ անգամ Ռուսաստանի դաշնությունը չի փորձել համեմատել Ադրբեջանին Ուկրաինայի հետ և նրան մեղադրել հակամարտության ուժային լուծումներ պարտադրելու մեջ։

Եթե մի կողմի առավելապաշտական երազանքները կարող են ընդունելի լինել ու համարվել իրականանալի, ապա մյուս կողմի նմանատիպ դիրքորոշումները ևս պետք է լսելի լինեն։